خلاصه مقاله:
فوران آتشفشانى یکى از مخاطرات طبیعى می باشد که در حال حاضر به سختى قابل پیش بینی است. بررسى حرکات آتشفشان و تغییر شکل سطحى حاصل از آن ، امرى ضرورى می باشد. اولین قدم در این بررسى، زیر نظر گرفتن و پایش تغییر شکل هاى زمینى اطراف آتشفشان هاست. اندازه گیری هاى تکنیک هاى پایش تغییر شکل زمینى اطلاعات با ارزشى در مورد چگونگى تغییر شکل کنونى زمین مى دهند ولى نمی توانند رفتار زمین ساختى آینده زمین و یا رفتار گذشته آن را تعیین کنند. به همین دلیل شاخه هاى مختلف علوم زمین از مدل هایی بر پایه ریاضیات و فیزیک استفاده می کنند. هدف این تحقیق مدل سازى میدان جا بجایى ناشی از فعالیت هاى مخزن ماگمای آتشفشان در یک نیم فضاى کشسان هموژن است. مدل تحلیلى تغییر شکل موگى ارائه شده توسط کیو موگى در سال 1958 براى این منظور استفاده شد. در این مدل با استفاده از داده هاى مشخصات منبع تغییر شکل می توان به میدان جا بجایى حاصل از آن دست یا فت. اما به دلیل معلوم نبودن این اطلاعات لزوم بهره گیری از روندهای معکوس طرح گردید و با اجراى الگوریتم بهینه سازى ژنتیک به مشخصات مخزن آتشفشان دست یافتیم و توانستیم میدان جابجایى ژئودتیکى ناشی از آتشفشان را مدل سازى نماییم. ارزیابی نتیجه توسط معیار آمارى ریشه متوسط مربع اختلافات (RMSE) میدان جابجایى مدل سازى شده و میدان جابجایى مشاهداتی انجام شد. مقدار RMSE ، 08/0 08 میلى متر به ازاى خطاى مشاهداتی 1/0 میلى متر حاصل شد که نشان از مطابقت مناسب میدان جا بجایى مدل سازى شده با میدان جابجایى مشاهداتی شبیه سازى شده دارد. همین طور باز تولید طرح میدان جابجایى با استفاده از پارامترهاى منبع مدل سازى شده نتایج قابل قبولى را ارائه مى دهد
کلمات کلیدی:
مدل سازی میدان جابجایی ، تغییرشکل آتشفشان ، بهینه سازی ، الگوریتم ژنتیک
مدلسازی میدان جابجایی ژئودتیکی ناشی از فعالیتهای آتشفشان
