تحقیق مهارتهاس سالم زیستن

اختصاصی از رزفایل تحقیق مهارتهاس سالم زیستن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

مهارتهای سالم زیستن

یکی از مهمترین مهارت‌های سالم زیستن، مهارت تفکر نقاد است. منظور از تفکر نقاد آن است که فرد اطلاعات، گفته‌ها و نظرات و پیشنهادها را بررسی کند و هیچ اندیشه، پیشنهاد یا نظری را بدون ارزیابی نه رد کند و نه بپذیرد. در این شیوه تفکر برای دفاع و حمایت از هر عقیده‌ای شواهد و مدارک واقعی ارائه می‌شود و برای پذیرش عقیده دیگران نیز مدارک و شواهد درخواست می‌شود. در تعریف دیگری از تفکر نقاد گفته شده است که این نوع تفکر فرایندی است که درستی و اعتبار اطلاعات و عقاید را ارزیابی می‌کند. در جهانی که بمباران اطلاعات وجود دارد و دیدگاه‌ها، عقاید و سلیقه‌های متفاوت و متعددی به چشم می‌خوردکه بعضی از آنها ناسالم هستند‌، ضروری است انسان‌ها مجهز به توانایی‌هایی باشند که به آنها کمک کند راه درست را از نادرست تشخیص دهند و دریابند کدام رفتار ناسالم یا پرخطر و کدام مسیر سالم و بی‌خطر است.

یکی از مهارت‌های مهم سالم زیستن، مهارت تصمیم‌گیری است. همان طوری که در مثال‌های واقعی بالا مشاهده می‌کنید، کلیه موارد فوق با یک موقعیت تصمیم‌گیری روبرو بودند. ولی به دلیل عدم آگاهی و تسلط‌ بر این مهارت، تصمیم‌های نادرستی گرفته شد به گونه‌ای که به مشکلات متعدد دیگری ختم گردید.

مهارت تصمیم‌گیری یکی از مهارت‌هایی است که به افراد کمک می‌کند تا در موقعیت‌های مختلف، تصمیم‌گیری به اقدام یا انصراف از رفتارهای پرخطر را دریافته، عواقب و پیامد‌های اقدامی را قبل از انجام آن دریافته و بتوانند تصمیم‌ سالمی بگیرند که سلامت خود را تضمین کنند.

ممکن است سئوال شود در دو مثالی که ذکر شد افراد تصمیم به انجام رفتاری گرفتند و یا در زندگی روزمره افراد مختلف مدام در حال تصمیم‌گیری هستند. اما می‌دانیم و می‌بینیم که برخی از تصمیم‌گیری‌ها، تصمیم‌گیری‌های سالم و بی‌خطری نیستند. آیا روش‌های تصمیم‌گیری مختلفی وجود دارد؟ اگر چنین است کدام تصمیم‌گیری‌ها صحیح و کدام ناسالم است؟ بله روش‌های مختلف تصمیم‌گیری وجود دارد که فقط یکی از آنها سالم است و سایر انواع تصمیم‌گیری‌ها به گونه‌ای است که به مشکلات دیگری ختم می‌شود. در اینجا به طور خلاصه به تعدادی از انواع تصمیم‌گیری‌ها اشاره می‌شود:

انواع تصمیم‌گیری

1. تصمیم‌گیری احساسی: در این نوع از تصمیم‌گیری زیربنای تصمیم‌ها، احساس‌های آگاهانه و یا ناآگاهانه افراد است. احساساتی مانند ترس، شرم، خشم، احساس گناه یا عذاب وجدان، احساس مسئولیت بی‌دلیل یا غیرمنطقی یا افراطی و مطرودی از این دست، اساس و پایه تصمیم‌گیری قرار می‌گیرند. این در حالی است که احساس‌های انسان زودگذر است و نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری باشد.

زیربنای تصمیم‌گیری باید تفکر آن هم از نوع تفکر نقاد باشد (تفکر نقاد آن است که فرد در مورد اطلاعات، گفته‌ها، نظرات و پیشنهادات ارزیابی و مطالعه کند و هیچ اندیشه و پیشنهاد نظری را بدون ارزیابی و مطالعه، نه روکند و نه بپذیرد). ناآگاهی از اصول تصمیم‌گیری و ضعف در توانایی تفکر نقاد و تصمیم‌گیری منجر به تصمیم‌گیری احساسی می‌شود. در مثال‌های بالا مشاهده شد که ندا از ترس این‌که دوستش را از دست بدهد، تصمیم گرفت که با دوستش همراه شود و اقدامی را آغاز کند که بسیار پر خطر بود.

2. تصمیم‌گیری اجتنابی: در این نوع تصمیم‌گیری فرد سعی می‌کند تا آنجا که امکان دارد تصمیم‌گیری را به تعویق بیاندازد. کار امروز را به فردا انداختن نمونۀ مشخص این نوع تصمیم‌گیری است، معمولاً زیر بنای این تصمیم‌گیری ترس و اضطراب است.

3. تصمیم‌گیری مطیعانه: در واقع در این نوع تصمیم‌گیری، فرد خود تصمیمی نمی‌گیرد، بلکه مطیعانه تصمیمی‌که دیگران گرفته‌اند را، اجرا می‌کند. معمولاً این افراد از این نوع ذهنیت خاص استفاده می‌کنند که چون دیگران کار خاص را انجام می‌دهند، ما هم انجام می‌دهیم یا همه این کار را می‌کنند ما هم مثل دیگران. نکتۀ مهم آن است که این نوعی سفسطه بیش نیست. اگر کاری ناسالم یا پرخطر است این‌که همه آن کار را انجام دهند، دلیل بر مجاز بودن یا بی‌خطر بودن آن کار نیست. در مثال بالا احسان با مشاهدۀ آن‌که دیگران قرص مضری را مصرف می‌کنند، شروع به مصرف کرد بدون آنکه نقادانه فکر کند که آیا ضرری متوجۀ او هست یا نه؟

4. تصمیم‌گیری تکانشی: در این نوع تصمیم‌گیری، فرد بدون آن‌که به خود اجازۀ فکرکردن بدهد، به صورت ناگهانی تصمیم خاصی را می‌گیرد. به عنوان مثال تصمیم زن و شوهر جوانی که در دوران عقد قرار دارند، زمانی که اختلاف نظری پیش می‌آید و بحث بالا می‌گیرد، به یک باره تصمیم می‌گیرند که از یکدیگر جدا شوند. بنابراین از ویژگی‌های تصمیم‌های تکانشی این است که با عجله و شتاب‌زده صورت می‌گیرد و به همین دلیل فرد فرصت فکرکردن ندارد و این نوع تصمیم‌گیری مشکلات متعدد و فراوانی به دنبال دارند.

5. تصمیم‌گیری منطقی: تنها تصمیم‌گیری سالم، تصمیم‌گیری منطقی است که براساس تفکر، ارزیابی و مطالعه صورت می‌گیرد.

اصول تصمیم‌گیری منطقی

برای آنکه بتوانید تصمیم‌گیری منطقی انجام دهید، باید از اصول زیر پیروی کنید:

1- نسبت به زمان و موقعیت تصمیم‌گیری هوشیار باشید.

هنگامی که با شرایط زیر مواجه هستید یعنی آن‌که با یک موقعیت تصمیم‌گیری مواجه شده‌اید و باید تصمیمی بگیرید:

زمانی که مشکلی وجود دارد

شرایط زندگی شما به هم خورده

بلا تکلیف هستید

تردید دارید

از موضوعی نگرانی دارید

آشفته و پریشان شده‌اید

از شرایطی که در آن قرار دارید ناراضی هستید

موضوعی شما را ناراحت می‌کند

بر سر دو راهی قرار گرفته‌اید

چنانچه دریابید در وضعیتی قرار گرفته‌اید که باید برای آن تصمیمی بگیرید فرآیند تصمیم‌گیری آغاز می‌شود.

2- موقعیت تصمیم‌گیری را مشخص کنید.

در این مرحله مشخص می‌کنید که در کدام قسمت زندگی خود و برای چه موردی باید تصمیم‌ بگیرید.

تحقیق انگلیسی با ترجمه فارسب درباره سی پی یوCPU

اختصاصی از رزفایل تحقیق انگلیسی با ترجمه فارسب درباره سی پی یوCPU دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحقیق انگلیسی با ترجمه فارسی درباره سی پی یو CPU

مقاله هشت صفحه و ترجمه آن هفت صفحه به شکل ورد می باشد.

تحقیق ماز ذهنی

اختصاصی از رزفایل تحقیق ماز ذهنی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 22

تأثیر کوشش و خطا بر روی یادگیری فرد

چکیده تحقیق «ماز پیترسن»:

آزمایش ماز ذهنی پیترسن می باشد که در این آزمایش می خواهیم بدانیم که کوشش و خطا چه تأثیری روی یادگیری فرد دارد. در این آزمایش ما به یک ماز نیازمندیم که ماز ذهنی پیترسن « برای بزرگسالان» می باشد. این ماز که از 12 شاخه تشکیل شده است و یک شاخه نیز برای ورود به راه اصلی وجود دارد. شاخه ها در امتداد یکدیگر قرار دارند به طوری که هر شاخه « شاخه قبلی» خود را قطع می کند و باعث تشکیل یک راه اصلی و یک راه فرعی می شود که هر کدام از راه های اصلی و فرعی برای خود اعداد دارند به طوری که آزمودنی در هر شاخه بر سر دو راهی می رسد. ابتدا آزمایشگر دو عدد 14 و 19 را برای آزمودنی می خواند و او نیز باید یکی از آنها را انتخاب کند. اگر عدد 14 را انتخاب کرد آزمایشگر اعداد 19 و 21 را برای او می خواند و اگر آزمودنی 19 را انتخاب کرد آزمایشگر دو عدد دیگر را که بر سر راه آزمودنی وجود دارد را برای او می خواند یعنی اعداد 14 و 17 و این کار را تا بدانجا ادامه می دهند تا آزمودنی به مقصد رسد و بر اثر کوشش و خطا بتواند بدون غلط سه بار از ابتدا به مقصد برسد آزماینده پاسخهای آزمودنی را ثبت و تعداد غلط های او را می شمارد. این آزمایش به صورت مطالعه موردی (Case study) بوده و آزمودنی مردی 24 ساله می باشد.

پس از بررس نتایج بدست آمده این نکته حاصل می گردد که آزمودنی هر چه به مراحل آخر نزدیکتر می شود (پس از 13 مرحله) از تعداد خطاهای او کاسته شده و این فرضیه که کوشش و خطا باعث یادگیری می شود تأیید می گردد.

چکیده تحقیق «ماز u شکل»:

در این آزمایش (ماز u شکل) سعی ما بر این است که نشان دهیم کوشش و خطا چه تأثیری روی یادگیری دارد آیا یادگیری را افزایش می دهد. در این آزمایش ما به یک کرونومتر برای ثبت زمان و یک ماز u شکل نیازمندیم. آزمایش با اعلام آمادگی آزمودنی شروع می شود و او باید انگشت خود را روی مبداء شروع ماز قرار دهد. ماز از 10 مرحله تشکیل شده و هر مرحله شامل یک شکل U می باشد که دو راه به سمت راست و چپ دارد که یکی بن بست است و دیگری راه اصلی و همه آنها به هم مرتبط هستند که آزمودنی باید آن ها را ارائه دهد تا به مقصد برسد. آزمایشگر باید زمان و خطاهای آزمودنی را محاسبه کند.

آزمودنی باید این کار را آن قدر انجام دهد تا پس از سه بار متوالی و بدون خطا مسیر ماز را طی کند. تنها در این صورت است که می توان گفت یادگیری صورت گرفته است.

این آزمایش از نوع مطالعه موردی (Case study) می باشد که در آزمایشگاه روانشناسی دانشکده انجام شده است. پس از اتمام اجرای آزمایش و ثبت نمرات، مراحل آزمایش تجزیه و تحلیل شدند و با هم مقایسه گردیدند که پس از این کار نتیجه گرفته می شود که آزمودنی هر چه به مرحله پایانی (مرحله 15) نزدیکتر می شود از تعداد خطاهای او کاسته شده و زمان نیز از 45 ثانیه به 15 ثانیه کاهش یافته است. پس این فرضیه که تکرار و تمرین موجب کاهش زمان و افزایش یادگیری می شود تأیید می گردد.

مقدمه:

حافظه از بعضی جهات مرکز شناخت است. بدون حافظه شناخت چندان معنایی ندارد، زیرا هیچ کدام از محصولات آن باقی نخواهد ماند. روان شناسان بین سه نوع حافظه تمایز قائل اند: حسی کوتاه مدت (فعال) و بلندمدت.

داشتن اطلاعات در حافظه برای قابل کاربرد کردن آن کافی نیست؛ اطلاعات برای در دسترس بودن باید سازماندهی شود. شاید به همین دلیل اکثر افراد چیزهای کمی از دوران کودکی خود به یاد دارند. سازمان دهی زمانی واقع می شود که اطلاعات از حافظه فعال (کوتاه مدت) به حافظه

دانلود بررسی دین زردشت 14 ص

اختصاصی از رزفایل دانلود بررسی دین زردشت 14 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:  ورد ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

 قسمتی از محتوای متن

تعداد صفحات : 14 صفحه

دین مجوس : دین مجوس ، همان آئین زردشتی است که در ایران قبل از اسلام دین رسمی مردم بوده است و البته در هندوستان نیز بطور چشمگیری در بین مردم شیوع داشته است ، و فعلاَ هم در هر دو کشور ـ ایران و هندوستان و بعضی از کشورهای دیگر نیز پیروان فراوانی دارد.
برخی از دانشمندان معتقدند : دین زرتشت ابتدا یک آئین توحیدی و یگانه پرستی بوده است ، و زردشت با زحمات طاقت فرسائی را که متحمل گردید و با کوشش فراوانی را که از خود نشان نداد ، آثار شرک و دوگانه پرستی را که از دیر زمانی در بین مردم ایران معمول بود از میان برد.
ولی از نظر اینکه در متون کتب دینی زردشتی همه جا بطور واضح از دو اصل (خیر و شر) و دو فاعل ـ یزدان و اهریمن ـ که هر دو ضد یکدیگر می باشند ، سخن به میان آمد ، بسیار مشکل است بر انسان که بتواند ادعا بالا را بپذیرد ! فیلیسین شاله در کتاب « تاریخ مختصر ادیان بزرگ در صفحه 210 » می نویسد : « از نظر فلسفس مزدیسنا طرفدار اصالت دو گانگی است در مقابل اصل نیکی ، اصل بدی « انگر امینو » است که زیان می رساند.
و « اهریمن » مشهور است ، در بعضی از مدارک در جوهر وجود اهورا مزدا دو اصل متمایز قرار دارد ن یکی اندیشه نیک و آفریننده حیات است و دیگری ترس و مرگ است که از وجود قادر متعال جدا گشته و بصورت اهریمن جلوه گر می گردد.
مؤلف کتاب ( جاهلیت و اسلام ) بعد از این که می گوید : و داریوش اول (521 ق م ) که یکی از سلاطین هخامنشی می باشد نیز همچون خلقی کثیر به این آیین ( یعنی آئین زردشتی ) گرویدند ، آنگاه در صفحه 34 کتاب نامبرده مینویسد : « اما هنوز از عمر این شریعت قرنی کامل نگذشت که بر اثر عوامل مختلف از مجرای یکتا پرستی و توحیدی خارج و در مجاری « ثنویت » یا دوگانه پرستی قرار گرفت و کم کم پرستش« امشاسپندان » ـ یعنی منزّهان ابدی ـ یا خدایان ششگانه ( خدای حیوانات اهلی و سفید و خدای آتش ، و خدای فلزات ، و خدای زمین ، و خدای آبها و نباتات و خدای سیارات و ثوابت فلکی ) که در آغاز همچون رب النوعها یا فرشتگان موکل و مدبر ، آئین ها و ادیان دیگر ، مورد تقدیس بوده ، اما کم کم از تقدیس به پرستش رسیده ـ و نیز به پرستش خداوندان کوچکتر از « امشاسپندان » یعنی یازاتها یا یزدانها که شمارة آنها زیاد است معتقد شدند …» یکی از مسائلی که در آئین مجوس ـ و زردشتی ـ مطرح است مسئله آتش پرستی و تاسیسات آتشکده ها می باشد .
زرتشتیان در معبدگاه های خودشان جایگاه مخصوصی را برای آتش و نگاهداری آن اختصاص داده و در مقابل آن به عبادت و کرنش می پردازند ن و در مواقع بروز سوانح و پیش آمدها خودشان را در پناه آن قرار می دهند .
بعضی از دانشمندان زردشتی در مقام معذرت بر آمده میگویند : این عمل یعنی کرنش در مقابل آتش ـ برای این است که چون آتش مظهر تجلّی ذات حق است لذا مردم ما ، رو در روی آن به عبادت می پردازند .
ولی چنانچه واضح است : این توجیه مشکل را حل نمی کند زیرا اولا سایر موجودات نیز مظهر ذات حق می باشند « وفی کل شی له آیه نذل علی انه واحد » و ثانیاً علی فرض صحت این توجیه ، این عمل خود کاشف از یک نوع ثنویت و دوگانه پرستی آشکاری می باشد که ادیان توحیدی هرگز آنرا تایید نمی نمایند .
دانشمندان معاصر مانند پور داود ـ با جدیت فراوان می کوشند تا موضوع ثنویت را از ساحت مذهب زرتشتی بزدایند ، و برای هر یک از آتش پرستی و خورشید و ماه نیایشی ، توجیهاتی را به میان بیاورند ، و مخصوصاً نسبت به دو عامل خیر و شر ـ بنام اهورامزدا، و اهریمن ، میگویند : نه اینست که اهریمن در مقابل اهورامزدا به ضدیت قد علم کرده باشد ، نه بلکه آن در مقابل یکی از مظاهر اهورا مزدا کار شکنی می نماید .
گرچه این توجیهات ـ و مخصوصاً توجیه اخیر ـ تا اندازه ای به حل مشکل کمک می کند ، ولی مشکل اصلی ، محتویات کتاب « اوستا » می باشد که از موارد بطور واضح و صریح اهورامزدا را مبدا و خالق خیر و روشنی معرفی می کند و در مقابل آن یک نیروی دیگری بنام « انگرا مینو یا اهریمن » قرار می دهد که آن آفرینندة شر و تاریکی می باشد .
و از لحاظ اینکه این دو مبدا هر یک بطور مستقل در مقابل یکدیگر قرار می گیرند ، لذا انسان با هیچگونه توجیهی نمیتواند به توحیدی بودن این آئین اذعان نماید ؟
.
شخصیت زردشت شخصیت زردشت و گذارشات احوال او را باید از دیدگاههای مختلف مورد توجه قرار دهیم ، 1ـ وجود تاریخی زردشت 2 ـ تاریخ تولید زردشت 3 ـ جایگاه تولید و محل تبلیغات زردشت 4 ـ موضوع زردشت ، مشروح مطلب : الف ـ وجود تاریخی زردشت گرچه بنظر مشکل می رسد : کسی بتواند در وجود تاریخی شخصیتی مانند زردشت ـ که تقریباً شهرت جهانی دارد ـ تشکیک بنماید ولی مع ذلک در کلمات بعضی از دانشمندان مطالبی دیده می شود که انسان را در این خصوص مردد میسازد ! « فیلیسین شاله » در کتاب « تاریخ مختصر ادیان بزرگ ص 209 » در این مورد مینویسد : « و وجود تاریخی او « زردشت » محلّ اختلاف و اعتراض است مفسر فرانسوی اوستا ، « جیمز دار مستتر » از زردشت خدایی می سازد و او را تظاهر هوم ، بشکل انسان میداند « کرن هلندی » او را افسانه ای منسوب به خورشید میشناسد .

تحقیق در مورد روش تحقیق2

اختصاصی از رزفایل تحقیق در مورد روش تحقیق2 دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

دانشگاه علم و صنعت ایران

دانشکده مهندسی صنایع

جلد سوم

((روش تحقیق))

نام اساتید:

جناب آقای دکتر علیرضا علی احمدی

سرکارخانم دکتر فکری

دانشجو:

علیرضا حاجی آخوندی

زمستان 84

مقدمه

در موقعیتهای غیر آزمایشگاهی همواره با تعدادی متغیر یا عامل نامربوط و ناخواسته، روبرو هستیم، به ویژه در موقعیتهایی که در آن تحقیقات تجربی علوم تربیتی و رفتار انجام می گیرد. این متغیرهای نا خواسته ممکن است حاصل طرح و روش تجربی ویژه‌ای باشد که در این تحقیق به کار گرفته شده است که غالباً و به گونه های مختلف، بر نتایج تجربه و تحقیق اثر می گذارد و این اثر نیز به آسانی سنجش پذیر نیست و گاهی به علت همین اثرات ناخواسته، نتایج گمراه کننده‌ای از تحقیق حاصل می شود که در رد یا قبول فرض یا فرض هایی موثرند. باید آگاه بود که در تحقیقات تجربی علوم تربیتی، رفتاری و اجتماعی، کنترل یا حذف کامل این نوع عوامل غیر ممکن است.

اما بهر حال، در این گونه تحقیقات سعی پژوهشگران بر آن است که عواملی را که عدم کنترل آنها ارزش روائی داخلی و خارجی طرح تحقیق تجربی را به مخاطره می اندازد حتی الامکان پیش بینی و شناسایی کنند و تمام احتیاط های لازم را به منظور کاهش آثار آنها رعایت نمایند.

محقق برای بررسی و بازبینی فعالیتهای تحقیقی و نتایج حاصل از آنها نیاز به درک و تشخیص روائی داخلی و روائی خارجی و تعاریف آنها دارد به طور کلی روائی داخلی در تحقیق، این سوال را مطرح می کند که ((آیا نتایج حاصل از تحقیق، پاسخگوی سوالها یا فرضهای بیان شده در تحقیق است؟))، یا به عبارت دیگر، ((آیا وجود متغیر یا متغیرهای مستقل، تفاوت آماری معنی داری در شرایط مورد تجربه ایجاد کرده است؟)). در واقع، پژوهشگر در بررسی روائی داخلی تحقیق، در پی تعیین اثر واقعی متغیر تجربی یا مستقل بر متغیر وابسته است که در اغلب موارد،عوامل ناخواسته در محیط تجربی سبب گمراهی او در تشخیص و ارزشیابی دقیق اثر متغیر یا متغیرهای مستقل در تحقیق می گردد. روائی خارجی قابلیت تعمیم نتایج تحقیق به جامعه بزرگتر را بررسی می کند و این سوال را مطرح می سازد که ((آیا می توان یافته های حاصل از این تحقیق را به گروهی بزرگتر یا گروههای مشابه گروه مورد تحقیق، تعمیم داد؟)). اغلب در تحقیقات علوم انسانی و تربیتی عوامل ناخواسته ای خود نمایی می کنند که اگر محقق به کنترل آنها توجه نکند، ارزش و اعتبار روائی خارجی تحقیق به مخاطره می افتد.

عوامل هشتگانه موثر بر روائی داخلی طرحهای تحقیق تجربی

1-عامل تاریخ

واقعه یا وقایع ویژه ای را که در فاصله زمانی بین دو بار سنجش و اندازه گیری از متغیری وابسته در یک تجربه، یا در هر مرحله از این سنجش و اندازه گیری به وقوع می پیوندد و اضافه بر متغیر تجربی یا مستقل است، عامل تاریخی می نامند. این عوامل که خاری است (یعنی عواملی غیر از متغیرهای مورد نظر در موقعیت تجربی) و پژوهشگر در کنترل آنها دخالت ندارد. ممکن است اثر آنها به صورت تحریک توانایی یا انحراف حواس آزمودنی ها جلوه کند مانند اثر سروصدای وسایل ساختمانی در مجاورت موقعیت تجربی یا اثر صدای خشم آلود یک معلم در حین آزمودن آزمودنی ها و مانند آنها. برای توضیح بیشتر، اگر فرضاً در یک تجربه، ((آموزش بهداشت از طریق تلویزیون)) متغیر مستقل و ((کسب عادات صحیح و مفید به منظور کاربرد اصول بهداشتی)) متغیر وابسته این تجربه باشد، ممکن است در طول زمان این تجربه، شیوع یک بیماری مسری در جامعه (عامل تاریخی) سبب تغییراتی در متغیر وابسته شود.

بنابراین و نیز با توجه به اثر این متغیر ناخواسته در موقعیت تجربی، محقق نمی تواند نتایج یافته های این تحقیق را حاصل قطعی ((آموزش بهداشت از طریق تلویزیون)) بداند. (ناگفته نماند که می‌توان) ((عامل تاریخ)) را ((عامل مجاورت)) نیز نامید.

2-عامل بلوغ

منظور از بلوغ در اینجا، تغییرات روال جسمی و روانی آزمودنی ها در طول زمان تحقیق است. به عبارت دیگر، آزمودنی ها به شکلهای مختلف در اثر گذشت زمان تغییر می کنند، و این تغییرات، باعث گمراهی محقق در تشخیص اثر واقعی متغیر مستقل بر متغیر وابسته است. اگر با دقت بیندیشیم، در خواهیم یافت که از بدو تا ختم تجربه، دگرگونی هایی در آزمودنی ها اتفاق می افتد، مانند مسن شدن، خسته شدن، عاقلتر شدن، متاثر شدن از یادگیریها و تجارب تصادفی و نظایر ‌آنها که به نوعی بر متغیر وابسته اثر می گذارد و مشکل تشخیص اثر واقعی متغیر مستقل را حادتر می‌سازد.

3-عامل آزمون

اجرای آزمون مقدماتی، قبل از شروع یا در ابتدای طرح تجربی ممکن است تغییراتی را در آزمودنی‌ها سبب شود و آنها را مثلاً در انجام دادن بهتر آزمونهای بعدی آماده تر سازد. عدم کنترل تاثیر این نوع آزمونها بر آزمودنی ها در بی ارزش کردن روائی داخلی طرحهای تجربی به ویژه طرحهایی که آزمون مقدماتی و آزمونهایی را بکار می گیرد. موثر است.