بشر از همان ابتدای پیدایش جوامع و مجتمع های زیستی اولیه در پاسخ به یکی از اساسی ترین نیازهای طبیعی و فطری خویش سعی کرده است محیط و دنیای ساخته شده خود را تحت کنترل درآورد. این کنترل که با توسل به وسایل گوناگون طبیعی، افسانه ای، مذهبی و عملکردی تحقق پیدا کرده خود را به صورت نوعی نظم، الگو و شکل محیط زیست انسان می نموده است. بنابراین نظم یک اصل اساسی و بنیادی است که عامل اصلی کنترل وادامه بقای هر چیز می شود. ریشه این نظم از طبیعت ناشی شده و از آنجا به تمام فعالیتهای بشر رسوخ پیدا کرده است. بطور کلی نظم شاید تنها خصیصه ای باشد که می توان در کلیه نظامها، صرف نظر از شکل، عملکرد و اندازه آنها مشاهده کرد. در حقیقت می توان گفت که نظم وجه مشترک نظام هاست. لیکن نوع، شکل و ماهیت این نظم از
نظامی به نظام دیگر می تواند کاملاً متفاوت باشد. مثلاً در یک نظام فیزیکی ممکن است این نظم به صورت شکل و سازمان فضایی جلوه کند، ولی یک نظام فعال، عملکرد است که نظم خاصی پیدا می کند. بدیهی است بین نظم کالبدی و نظم عملکردی هر نظام می توان رابطه مشخصی پیدا نمود. فیزیک و قوانین فیزیکی مانند فرضیه نسبی انیشتن وتئوری کوانتوم حاکی از نوعی نظم است و همچنین است طرز قرارگیری و حرکت یک اتم، مولکول و یا امواج.
زیبایی چشمگیر یک بلور کریستال از قرارگیری هماهنگ و منظم اتم های آن در غالب مولکولها براساس اصول خاص هندسی ناشی می شود و یا زیبایی طبیعی دانه های برف در شکل قرینه آن است. حقیقت این است که عناصر و نظام های طبیعی هر کدام از مجموعه ای از قوانین و اصول عمومی تبعیت می کنند.
ممکن است شناخت و دستیابی به این اصول را که واقعیت های طبیعی هستند جز اکتشاف علمی خود به حساب آوریم، لیکن این واقعیات به هر حال در طبیعت وجود داشته و خواهند داشت خواه ما به دنبال کشف آنها برویم یانه. در تحقیقات علمی اینک برای ما مشخص شده که معنی غایی بسیاری از اشیاء و فرآیندها که تنوع موجود در آنها گاهی ما را گمراه می سازد. می بایستی در همان وضعیتی که قرار گرفته اند و در رابطه با عوامل جنبی آن مورد قرار گیرند. شناخت جامع شکل، عملکرد و روابط تنها از طریق مراجعه به یک ماتریس که در آن طبیعت به انحنا مختلف خود را بیان می کند میسر است.
یک دسته از این قوانین و اصول مربوط به فضا می باشد که در زیست شناسی، فیزیک و ... بطور مشترکی مصداق دارد. این فضای طبیعت یک پیوستاری است دارای نظم و کنترل که عناصر و نظام های متشکله
آن تحت تاثیر آن نظام می یابند. مهمترین مشخصه فضا شکل آن است و در این رابطه اصل قرینه سازی که به صورتی در کلیه اشکال طبیعی وجود دارد از تمام جوانب دیگر متمایز است. خود نظم دهی اصطلاحی است که در این رابطه کاربرد بسیار زیادی پیدا کرده است. خود نظم دهی عبارت است از سازگاری داخلی، جهان بینی و کلیتی که از تعادل هماهنگ بین درون گرایی و برون گرایی ناشی می شود. پیوستگی و ارتباط معقولی بین شکل و عملکرد که از مشخصات تمام عناصر طبیعی است، وجود دارد. یکی از اصول نظام دهی که پیش از هر چیز دیگر در طبیعت به کار رفته، قرینه سازی است. قرینه سازی در یک مفهوم خاص عبارت است از تناسب متعادل بین اجزاء یک کل. قرینه سازی در جبر، هدسه، زمین شناسی، گیاه سناسی، حیوان شناسی و در هنر معماری و زیبایی شناسی و همین طور در فیزیک شیمی و نجوم اهمیت اساسی پیدا کرده است.
قرینه سازی در تئوری های باستانی نیز به منظور بیان خصوصیات ژئولوژیکی زمین به کار رفته است و افلاطون نیز ابعاد روانی و روحی جدیدی به جنبه علمی آن افزوده است. تمام سیستم ها و عناصرجامد طبیعت که خود سازمان ده هستند مثل اتم ها، بلورها، گیاهان و تمام نظام های سیارات، همانندمخلوقات جانداری که خود سازمان ده می باشند دارای نوعی از اشکال قرینه سازی هستند. ولی البته قرینه سازی ها دارای اشکال و انواع متفاوتی هستند این اختلافات نه تنها تا حدودی بوهه و ماهیت عناصر را برای ما مشخص می کند بلکه اطلاعاتی نیز درباره هندسه خود فضا به ما ارائه می دهند در بین جامدات، بلورها مثال بهتری در این مورد هستند. در بلورها مفهوم ریاضی شکل به صورت ایستا بیان شده است و به همین سادگی قابل بررسی است. بلورهای غیر اورگانیک موجودات زنده ای به آن مفهوم که در مورد گیاهان و حیوانات اطلاق می شود نیستند، لیکن آنها
شامل 34 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت نظم هندسی حاکم بر جمادات
