دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه :75
بخشی از متن مقاله
راهها ، حمل و نقل و بازرگانی
به مسیری که مسافر و کالا در امتداد آن جابجا می گردد راه گفته می شود . راهها به عنوان یک عامل زیر ساختی در اقتصاد هر کشور نقش پراهمیتی دارند . بدون راه ، امکان انتقال مواد اولیه و کالاهای ساخته شده از مراکز تولید به مراکز مصرف وجود ندارد و همچنین زمانی که راه مناسبی برای انتقال مواد اولیه و کالاهای ساخته شده به بازار مصرف وجود نداشته باشد ، صنعت در آن ناحیه ایجاد نمی گردد . به همین دلیل راه را یک عامل زیرساختی در اقتصاد هر کشور به حساب می آورند . بدین معنی که قبل از توسعه و رونق اقتصادی باید راههای مناسب را ایجاد و توسعه بخشید . پس راه ضمن ارتباط مراکز جمعیتی ( شهر و روستا ) به هم ، مراکز تولید و مصرف را نیز به یکدیگر وصل می کند . راهها به سه قسمت تقسیم می شوند :
1 – راههای خشکی
2 – راههای آبی
3 – راههای هوایی
راههای خشکی : راههای خشکی خود به دو قسمت راههای شوسه و راه آهن تقسیم می شوند . هر کدام از این راهها در ایران سابقه و اهمیتی جداگانه دارند . بدین ترتیب آنها را جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم .
راههای شوسه[1] : هرچند ایران در گذشته های دور از نظر راههای ترانزیتی ( عبوری ) در قاره آسیا و اروپا اهمیت زیادی داشت و راه ابریشم ، آسیای شرقی (چین ) و آسیای مرکزی را از طریق ایران به حوضۀ مدیترانه و اروپا در غرب وصل می نمود ، ولی در دوران معاصر و دوره قاجاریه از نظر راههای شوسه و حمل و نقل ، بسیار عقب مانده بود . پس از جنگ اول جهانی ( 1293 – 1297 شمسی ) که به تدریج اتومبیل در ایران رواج یافت ، جاده های شوسۀ بیشتری ساخته شد و مسافرت و حمل و نقل از طریق اسب ، قاطر و شتر در جاده های مالرو جای خود را به اتومبیل سواری و کامیون داد [2].
شبکه راههای شوسه ( جاده ای ) در ایران وظیفه مهم اتصال مراکز جمعیتی و اقتصادی داخل کشور را به نقاط مرزی و بنادر کشور و بالعکس بر عهده دارد . همانگونه که در نقشه شماره 25 می بینید مرکز انشعاب این راهها تهران است که به صورت شعاعی از اطراف و اکناف کشور به آن وارد می شوند . از طریق این راهها علاوه حمل و نقل مسافر و کالا در داخل و بین شهرها ، کالاهای صادراتی ایران به گمرکات مرزی و به ویژه بنادری که در منتهی الیه این راهها واقع شده اند ، حمل می گردد . کالاهای وارداتی نیز از همین راهها وارد کشور می شود . پس از انتقال کالا از طریق کشتی به انبارهای بنادر ، کامیونها و تریلر ها و قطارها این کالاها را به نواحی داخلی و مراکز جمعیتی و اقتصادی ایران حمل
می نمایند .
از طریق راههای شمال غربی که به گمرک جلفا و مرز بازرگان ختم می شود ، کالای صادراتی و وارداتی حمل و نقل می گردد . راه بازرگانی شمال شرقی ایران پس از تغییرات سیاسی در منطقه ، اهمیت تازه ای یافته است و از طریق این راه که به نقطه مرزی سرخس و باجگیران ختم می شود ؛ روابط تجاری و فرهنگی با جمهوری های پنجگانه آسیای مرکزی برقرار می گردد .
راه شوسه مهم دیگری که به نقطه مرزی در غرب کشور وصل می شود و از گذشته های دور اهمیت بسیار زیادی در ایران داشته راهی است که به مرز خسروی در نوار مرزی استان کرمانشاه با کشور عراق ختم می شود . این راه به دو دلیل در گذشته اهمیت بسیار زیاد داشت . یکی به دلیل این که راه فوق شعبه ای از راه معروف ابریشم بود و در نتیجه راه اصلی انتقال کالا از همسایگان شرقی و ایران به عراق و حوضه مدیترانه بود . دیگر اینکه این راه در گذشته تنها راهی بود که زائران مسلمان در ایران و آسیای مرکزی و همسایگان شرقی می توانستند از طریق آن به آسانی به اماکن مذهبی در عراق و عربستان سفر کنند . اما اختلافات مرزی ایران و عراق در سالهای اخیر از یک طرف و رواج مسافرتهای هوایی از طرف دیگر از اهمیت آن کاست و سرانجام با شروع جنگ ایران و عراق به کلی از اهمیت افتاد . ( نظام جدید آموزش و پرورش ، 1384 : 131-129 )
راه ها
راه ها و وسایط نقلیه نیز دارای اهمیت است . راه آهن سرتاسری ایران راه آهن تهران به مشهد راه آهن تهران به تبریز تهران به کاشان ، راه اهن بندرعباس به سرخس که به تازگی بهره براداری رسید و راههای دیگری که در دست ساخت است . جاده های شوسه همه شهرهای بهم مربوط می سازد . راه های کشتیرانی در دریای خزر ، دریای عمان و خلیج فارس است . راههای هوایی میان اغلب کشورهای بزرگ جهان و شهرهای درجه اول ایران برقرار است . ( اینترنت ، Daneshname-roshd.com)
راه و محیط زیست
از زمان های بسیار دور ، نیاز بشر برای برقراری ارتباط عامل ایجاد راه ها است و راه ها به دلیل اهمیت زیاد اجتماعی که دارند به عنوان زیر ساخت اصلی هر جامعه ای مطرح می شوند . بشر با نگاه به توسعه روزافزون در همه زمینه های زندگی خود ، به نظر می رسد که صحت سلامت محیط پیرامون خود و عناصر موجود در آن به فراموشی سپرده است و همچنان با سرعت بسیار زیادی آن را نادانسته به نابودی می کشاند . راه ها و وسایل نقلیه از ساخته های بشری هستند که در مدت کوتاهی تعداد آنها زیاد و در همه جا پخش شده اند و اثر گذاری فاجعه باری بر محیط خود دارند .
این مقاله مقدمه ای در بررسی و بیان اندرکنش راه و محیط از دیدگاه اثرات وارد بر محیط از طرف راه ها می باشد . راه وسیله و ابزار برقراری ارتباط می باشد و در این مبحث منظور از آن ، خود راه و عناصر متعلق و مربوط به آن همانند خودروها در زمان های ساخت و بهره برداری و بدین ترتیب زیر ساخت اصلی یک جامعه می باشد .
محیط به معنای محلی است که آدمی را احاطه کرده و قلمرو حیات و زندگی است و منظور از آن در این مقاله محیط زیست می باشد . محیط زیست به محیطی که فرآیند حیات را در برگرفته و با آن برهم کنش دارد و از طبیعت ، جوامع انسانی و نیز فضاهایی که با فکر و به دست انسان ساخته شده اند تشکیل یافته است و کل فضای زیست کره را در بر می گیرد . محیط زیست زیر ساخت موجودیت هر موجود زنده ای است .
زیر ساخت به اساس و بنیاد و زمینه ایجاد ساختارهای یک سیستم گفته می شود و در یک جامعه به سیستم ها ، تسهیلات ، خدمات و تاسیسات اصلی شامل راه ها ، سیستم های حمل و نقل ، خطوط نیرو و آب ، موسسات عمومی و غیره زیر ساخت اطلاق می شود .
راه ها انواع مختلفی دارند که شامل راه های هوایی ، زمینی و دریایی هستند و راه های زمینی نیز به ریلی و جاده ای تقسیم میشوند و هرکدام از این راه ها و حمل و نقل درون آنها تولید کننده آلاینده های مختلف و وابسته به خصوصیت خود و آلاینده های مختلف می باشند که برخی از آنها ماهیتی مشترک و برخی دیگر به نوع مخصوصی باز می گردند و نیز اثر گذاری های متفاوتی روی محیط دارند .
محیط نیز شامل هوا ، آب ، خاک ، موجودات زنده و انسان است که هر کدام ، از مسیر های مختلف و وابسته به خصوصیت خود و آلاینده به صورت مستقیم و غیر مستقیم می توانند از راه ها ، اثرپذیری داشته باشند .
به طور کلی اثر گذاری راه ها بر هر کدام از عناصر محیط یا موجودات زنده که باشد نهایتاً بر انسان اثر خود را نیز می گذارد و توسعه انسانی و سلامت او را به خطر می اندازد .
در این سری از مقالات در مورد " اندرکنش راه و محیط " ، اثرات انواع راه ها ، معرفی و اثر گذاری آنها بر محیط و اثرپذیری محیط مورد بحث و بررسی قرار می گیرد . در این شماره ، از اثرگذاری راه ها و حمل و نقل هوایی بر محیط خود صحبت می شود .
حمل و نقل هوایی تولید کننده آلاینده های زیادی است که به دلیل وسیع بودن محیط پخش و سختی بررسی و تحقیقات ، مطالعات کمی در مورد آنها صورت گرفته است . از آلاینده های اصلی این صنعت می توان به آلودگی صوتی و گازی اشاره نمود .
بخاری که توسط هواپیما در حین حرکت در هوا ایجاد می شود به طور موثر باعث مسدود شدن نفوذ نور خورشید در خلال روز و کاهش محدوده دمایی روزانه ( تفاوت بیشترین دماهای روزانه و بیشترین دماهای شبانه ) و کاهش خروج تابش های مادون قرمز از زمین در شب می شوند .
بعد از واقعه حمله به ساختمان های مرکز جهانی و ساختمان های دیگر در ایالات متحده برای سه روز
( 15 تا 17 سپتامبر ) تمامی پروازها در این کشور و به خصوص شهرهای نیویورک و واشنگتن لغو شد و فرصتی برای آزمون این فرضیه بوجود آمد . محققین در این سه روز با مطالعه اثر حمل و نقل هوایی بر کاهش محدوده دمایی روزانه ، اثرپذیری این پارامتر را اثبات نمودند . ( همان منبع )
انواع راه ها
آزاد راه
راهی است که معبر رفت و آمد و برگشت آن از یکدیگر مجزا و فاقد تقاطع عای هم سطح بوده ، ورود به آن و خروج از آن منحصراً در نقاط معین و محدودی میسر باشد .
بزرگراه
راهی است که ساختمان های آن طبق نقشه و مشخصات مورد قبول برای راه اصلی چها خطه انجام شده از تعریض یک راه اصلی که بر اساس مطالعات قبلی ساخته شده است بدست آمده باشد .
راه اصلی معمولی
راهی است که ساختمان آن نقشه و مشخصات مورد قبول برای راه اصلی معمولی انجام شده و عرض آسفالت آن 30/7 و عرض شانه های آن در هر طرف 85/1 تا 2 متر باشد .
راه اصلی عریض
راهی است با مشخصات راه اصلی معمولی که فقط عرض شانه های آن در هر دو طرف 85/1 با 8/2 تا 3 متر باشد .
راه فرعی درجه یک
راهی است که عرض آن هشت متر ( معمولاً شامل 5/6 متر آسفالت ) می باشد و طبق مشخصات مورد قبول برای راه فرعی درجه یک ساخته شده است .
راه فرعی درجه دو
راهی است با عرض 5/6 تا 7 متر که در صورت آسفالته بودن ، در عرض 5/5 متر آسفالت می باشد .
راه روستایی
به راهی اطلاق می گردد که ارتباط مراکز تولید روستایی و اتصال آنها به راههای فرعی و اصلی کشور را برقرار نماید . اینگونه راهها ارتباط روستاهای مختلف یک دهستان و یا مراکز دهستانها با یکدیگر را برقرار می سازد .
راههای اصلی : این راهها بین نقاطی احداث می شوند که فعالیتهای گسترده صنعتی ، کشاورزی و خدماتی در آنها جریان دارد . اتصال بین مراکز استانها و شهرهای بزرگ با استفاده از این گونه معابر صورت می گیرد . میزان تردد و توقف در این جاده ها قابل توجه است . راههای اصلی از نظر مشخصات فنی به دو دسته ، راههای اصلی عریض و راههای معمولی تقسیم می شوند . قابل ذکر است که تا پایان سال 1364 ه . ش . طول راههای اصلی کشور 16321 کیلومتر بوده است . بر اساس ارقام اعلام شده ، در سال 1375 ه . ش . طول راههای اصلی کشور به 21697 کیلومتر رسید ، یعنی طی یک دهه میزان 33 درصد افزایش نشان می دهد .
راههای فرعی : در مناطقی که به علت دشواریهای طبیعی طبیعی ساختن راه با مشخصات راه اصلی امکان پذیر نیست ولی عبور و مرور در حد راه اصلی میباشد ، راههای فرعی به سه طریق احداث می شوند :
- راه فرعی عریض ( دارای 7 متر عرض آسفالت )
- راه فرعی درجه یک ( دارای 5/6 متر عرض آسفالت )
- راه فرعی درجه دو ( دارای 5/5 متر عرض آسفالت )
طول راههای فرعی کشور در سال 1364 ه . ش . حدود 35930 کیلومتر بوده است . با انجام فعالیتهای راهسازی طی دهه گذشته طول راههای فرعی کشور 24 درصد افزایش یافت ، به گونه ای که در سال 1375 ه . ش . به میزان 44434 کیلومتر بالغ گردید . از این مقدار راه 33927 کیلومتر راه فرعی آسفالته و 10507 کیلومتر راه فرعی شنی است .
راههای روستایی : این خطوط به منظور ارتباط خطوط محلی و محدود مراکز جمعیتی و تولیدی روستایی به شبکه راههای اصلی و فرعی کشور احداث شده اند . میزان رفت و آمد و سرعت حرکت در راههای روستایی ، نسبت به سایر راهها ، کمتر است . این راهها بیشتر برای برقراری ارتباط بین دو روستا ، یا اتصال آبادیها و روستاها به شبکه راههای کشور مورد استفاده قرار می گیرند . این راهها به سه دسته تقسیم می شوند :
- راه روستایی درجه یک ،( با عرض 5/6 متر )
- راه روستایی درجه دو ، ( با عرض 5/5 متر )
- راه روستایی درجه سه ، ( با عرض 4 متر )
به موجب آمار موجود تا پایان سال 1374ه . ش . بیش از 20000 کیلومتر راه روستایی آسفالته و نزدیک 60000 کیلومتر راه روستایی شنی احداث شده است . این میزان در مقایسه با 33618 کیلومتر راه روستایی احداث شده تا سال 1364 ه . ش . طی یک دوره ده ساله افزایشی معادل 8/13 درصد نشان می دهد .
راههای دسترسی :این معابر فاقد مشخصات فنی و مهندسی راه هستند و اغلب بر اثر مرمّت و نگهداری مستمر راههای خاکی قدیمی ایجاد می شوند . کیفیّت چنین راههایی در مواردی با احداث ابنیه فنّی و بهبود رویۀ راه و آسفالت آن، افزایش می یابد . طبق آمار موجود طول راههای دسترسی آسفالت قریب 5400 کیلومتر می باشد . این میزان در مقایسه با طول 2922 کیلومتری آن در سال 1364 ه . ش تقریباً معادل 85 درصد نشان می دهد . طول راههای دسترسی شنی نیز از میزان 49444 کیلومتر در سال 1364 ه . ش . به حدود 60000 کیلومتر در پایان سال 1375 ه . ش . افزایش نشان می دهد . (اطلس ملی ایران گیتاشناسی حمل و نقل ، 1375 : 175-170 )
احداث راه شوسه و تاسیس راه کل طرق و شوارع
ساختن و نگهداری راه های شوسه در کشور وسیع و کوهستانی ایران چون هزینه زیادی داشته لذا تا مقارن جنگ جهانی اول راههای ایران به همان وضع سابق باقی بود و همان راه های کاروان رو را شامل می شد ولی از سال 1299 هجری شمسی دولت اقدام به احداث راه شوسه به معنای امروزی آن نمود و می توان تاریخ شروع راه های شوسه را از سال 1301 تا 1304 دانست .
تا این زمان اعتبارات راهسازی و راهداری از طریق اخذ باج یا حق العبور در راه های شوسه تامین
می گردید و مبلغ آن حداکثر به 300000 تومان می رسید . در 11 فروردین 1301 ، اداره کل طرق و شوارع در وزارت فوائد عامه تشکیل و مامور ساختن و نگهداری راه های کشور شد . در سال 1304 با پیشنهاد دولت وقت و تصویب دوره پنجم مجلس شورای ملی دریافت حق العبور در راهدارخانه ها ممنوع و مقرر شد از وزن غیر خالص صادرات و واردات مملکتی مالیاتی بعنوان مالیات راه دریافت شود . به این ترتیب اعتبار سالانه به 1500000 تومان رسیده و راه های کشور را به نواحی مختلف تقسیم و مسئولیتی را برای اداره امور و تعمیر و نگهداری راه ها معین ردند . در این تقسیمات راه ها به ده ناحیه منقسم و هر یک شماره گذاری شد و تحت نظر یک نفر اداره می شد . در سال 1305 برنامه مدونی تحت عنوان " پروژه پیشنهادی ساختمان طرق در ایران " جهت راه سازی تدوین گردید . مدت این پروژه 9 سال و مخارج آن 45 میلیون تومان پیش بینی شده بود .در این برنامه ساختمان 17021 کیلومتر راه شوسه درجه 1 و 2 و 3 پیش بینی شده بود ، این پروژه اولین برنامه ساختمان راه های شوسه در ایران است .
*** متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است ***
