مقاله در مورد دین و حکمت وِدایی

اختصاصی از رزفایل مقاله در مورد دین و حکمت وِدایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 17

ابوالفضل محمودی

چکیده   

 از ویژگی‏های دین هندو که به طور معمول پژوهشگران بدان اشاره می‏کنند، آمیختگی و پیوستگی دین و فلسفه در این آیین است. این امر را مى‏توان به ویژه در متون اصلى این آیین که به عنوان متون «شروتی» یا «وحیانی» شهرت دارند، مشاهده کرد. «وداها» که بخش اصلی ادبیات وحیانی یا «شروتی» را تشکیل مى‏دهند، مهم‌ترین متن مقدس هندو هستند که کهن‏ترین اسناد مکتوب اقوام هندو اروپایی شمرده می‏شوند. در این آثار، افزون بر اندیشه‏های اولیة  دینی هندوان، نخستین بذرهای اندیشه‏های فلسفی و عرفانی هندو را می‏توان مشاهده کرد که البته در ادوار بعد از تحول یا تکامل برکنار نمانده‏اند.

 این نوشتار بر آن است تا ضمن معرفی این ادبیات کهن مهم‏ترین اندیشه‏های مطرح در این مجموعه را از دیدگاه هند‌شناسان مشهور به اختصار گزارش دهد.

واژگان کلیدی: ودا، شروتی، هنوتئیزم، مونوتئیزم، مونیزم.

در بنیاد حیات دینی و تفکر هندی متون مقدس، شروتی یا ادبیات وحیانی قرار دارد. این مجموعه، در طول شاید سه هزار سال، چنان تأثیری بر فرهنگ و اندیشة هندی بر جای نهاده که به سختی می‏توان درخارج از هند نمونه‏ای برای آن یافت. به تعبیر گِدِن، «هر نوع ارزیابی از اشکال و پیشرفت‏های تفکر دینی به طور طبیعی و به ضرورت، از همین‌جا آغاز می‏شود. تحقیق و بررسی در ماهیت تصور یا تصوراتی را که مردم هند از الوهیت دارند، باید در مرحله اول از تعالیم و شواهد متون معتبر و موثق دینی اخذ کرد»f.Geden, 1987, 282- 30)) و نخستین بذرهای اندیشة فلسفی و عرفانی هندی را نیز می‏توان در این آثار یافت؛ بنابراین، لازم است با جزئیات بیشتر به این آثار که در معناى عام «ودا» نامیده می‏شوند پرداخته، ساختار، تاریخ، و اندیشه‏های اصلی موجود در آن را مورد توجه قرار دهیم.

«ودا» یا «شروتی» به معنای گستردة آن، نام هیچ کتاب خاصی نیست؛ بلکه نام ادبیات دوره‏ای خاص و طولانی است که حدود2000  سال را در برمی‏گیرد. واژة «ودا» به معنای «دانش»، و گویا به معنای دانش مقدس است. «شروتی» (Sruti) نیز از «شرو» (Sru) گرفته شده که معنای شنیدن دارد و ادبیات شروتی، ادبیاتی است که به اعتقاد هندوها به وسیلة خدا به فرزانگان و اهل بصیرت تعلیم یا الهام شده است؛ پس این متون هیچ گاه به وسیله انسان‏ها تألیف نشده و فقط شنیده شده است. در اعتقاد آن‏ها این آثار، متونی بسیار کهن تلقی می‏شدند، به حدی کهن که گاه این اعتقاد نیز وجود داشت که آن‏ها آغاز زمانی ندارند یا در دوره‏ای دور و نامعلوم در آغاز هر آفرینش پدید می‏آیند.

 به طور عام اعتقاد بر این است که متون مقدس هندو، کهن‏ترین اسناد مکتوب نژاد هند و اروپایی است. تخمین تاریخِ کهن‏ترین جزء این مجموعه مشکل است و گمانه‏هایی را نیز که در این زمینه مطرح شده نمی‏توان به طور قطع اثبات کرد. ماکس مولر این تاریخ را1200  قبل از میلاد می‌‏داند، هوگ (Haug) 2400  قبل از میلاد را مطرح می‏کند و بال گنگادهر تیلاک (Bal gangahar tilak.)2400 را حدس می‏زند (Cf. Dasgupta, 1997,v.l,P,10_ 12)

 چون این ادبیات ارائه دهندة دست آوردهای کلی مردم هند در جهات گوناگون و در مدتی چنین طولانی است، به ضرورت دارای ویژگی‏هاى متنوع است. اگر بخواهیم به طور تخمینی این ادبیات بزرگ را از نظر عمر، زبان و موضوعات تقسیم بندی کنیم، چهار بخش متفاوت در آن خواهیم یافت که عبارت اند از:

1 .  سُمْهیتا (sam] (samhita به معنای آمیختن،hita  یعنی قرار دادن]؛

1. براهمُنَه‏ها (Brahmana )؛

3 . آرنًیکَه‏ها (aranyaka = رساله‏های جنگلی)؛

4 .  اوپنیشادها (upanisad)؛

سمْهیتا هستة مرکزی ادبیات ودایی و آمیخته‏ای از نظم و نثر است. سایر بخش‏ها را می‏توان تعلیقات، ضمایم، شروح و تفاسیری دانست که دربارة این هستة مرکزی و مرتبط با آن شکل گرفته است. تعبیر «ودا» در معنای محدود خود، گاه فقط به همین بخش اطلاق می‏شود و همین بخش است که موضوع این نوشتار را تشکیل می‏دهد. این بخش، خود از چهار جزء تشکیل مى‏شود: ریگ ودا، سامه ودا، یجور ودا و اَتَهروه ودا.

اُپینیشدها نیز به طور سنتی بخشی از براهمنه‏ها یعنی بخش نهایی آن شمرده می‏شوند؛ اما به دلیل تمایز اساسی اوپنیشادها در جهات گوناگون و نیز اهمیت بسیار والاتر آن‏ها، به طور معمول به صورت بخشی مستقل مطالعه و بررسی می‏شوند. به اعتقاد بسیاری، اوپنیشادها سرچشمه  فلسفه و عرفان هندی است .(Cf. Hiriyanna, 1993 , 29_30)

در بخش سمهیتا، ریگ سُمهیتا واتهرْوه سمهیتا، کهن‏ترین بخش ادبیات ودایی و از این جهت مهم‏ترین بخش‏های آن هستند و از این میان نیز از ریگ ودا، کهن‏تر بوده و بیشترین تأثیر را بر تفکرات بعد داشته است. سرودها یا منتره‌هایی که در این دو بخش باقی مانده، نه محصول یک فرد هستند، نه دستاورد یک دوره؛ بلکه احتمالاً در ادوار گوناگون به وسیلة حکیمان متعدد پدید آمده‏اند و احتمالاً بخشی از آن‏ها، به ویژه در ریگ ودا، قبل از ورود آریاها به هند تألیف شده است. آن‏ها دهان به دهان انتقال یافته و در طول زمان اضافاتی را نیز پذیرفته‌اند تا سرانجام به صورت فعلی درآمده‏اند .(Cf. Dasgapta,1997,14) اکنون با توجه به ساختار کلی این مجموعه و نیز به این دلیل که آن‌ها به طور عمده برای اهداف آیینی فراهم آمده‌اند نمی‌توان انتظار داشت که تصویری منظم و شفاف از کل‌اندیشه‌ها و عقاید موجود در آن زمان ارائه کنند. (Cf.Hiriyanna. 1993,14-15) به این مطلب، این را نیز باید افزود که این سرودها به ویژه بخش اول آن یعنی ریگ ودا به زبان سنسکریت خیلی قدیم نگاشته شده که فهم معنای دقیق آن آسان نیست (Ibid, 29-30) با این همه، تردیدی وجود ندارد که سرودهای ودایی منعکس کنندة اعتقادات مهم و جدی مردم کهن آریایی هستند؛ همان گونه که اتهرْوه ‌‌وِدا منعکس کنندة افسانه‏ها و خواسته‏ها و امیال نیروهای غیر طبیعی و را طبیعی و حیله‏ها و میل انسان ابتدایی در برابر تأثیر و نفوذ نیروهای شیطانی است (Cf. Geden, 1987, 282-3).

مقاله درباره نقش هنر و ادبیات در آموزش دین و قرآن

اختصاصی از رزفایل مقاله درباره نقش هنر و ادبیات در آموزش دین و قرآن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

    فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

    تعدادصفحه:24

مقدمه

اگر تاریخ را ورق بزنیم و جوامع مختلف را مورد کنکاش قرار دهیم ، نهادهای متعددی را در آن جوامع خواهیم یافت که کارشان آموزش دین بوده است و ما نتیجه می گیریم که « دین » همزاد انسان و یک نیاز قطعی و واقعی برای او بشمار می آید و انتقال آن به نسل های آینده در زمره انتقال میرا ث فرهنگی جوامع است لذا در پی آن آموزش دین نیز یک مسأ له ویژه می شود ، زیرا این مسأله یک گرایش عمومی برای اولیاء است که دین خود را مثل هر میراث دیگر به فرزندان خویش انتقال دهند ، ماده 26 اعلامیه حقوق بشر این اولویت را در انتخاب نوع تربیت ، برای اولیاء به رسمیت می شناسد و علاوه بر آن معلمان بیشماری هستند که آموزش دین را بعنوان رسالتی اصلاح طلبانه دنبال می کنند بعلاوه بر آنکه کنجکاوی در باره دین و گرایش به آن یک رغبت قطعی و فطری در کودکان شناخته شده است که این علاقه و رغبت عموماً در سالهای پایانی دبستان بروز و شدت بیشتری پیدا می کند با این وجود آموزش درس دینی و قرآن  در نظام آموزشی ما یک مسأله بسیار مهم و شایسته التفاف است که لاجرم باید به آن پرداخته شود و برای پرداختن به آن لازم است به سؤالاتی از قبیل ذیل پاسخ دهیم که درمعارف اسلامی کودک با چه ویژگیهایی توصیف شده ؟ کودکان مفاهیم دینی را چگونه می فهمند ‍؟ تربیت دینی مناسب فراگیران در سنین مختلف بایستی دارای چه خصوصیاتی باشد؟ کدام مفاهیم و احکام دینی برای آموزش به دانش آموزان دبستانی یا راهنمایی و یا .... مناسب است ؟ و آیا برنامه مه های فعلی تعلیم و تربیت دینی توانسته است آنطور که بایسته و شایسته است موفق باشد ؟ قطعاً برخورداری ازیک نظام تربیتی مطلوب در این مقطع نیازمند پاسخگویی به هر یک از سؤالات مذکور می باشد .

و از طرفی دیگر توجه به ویژگیهای روحی ، روانی و رفتاری فراگیران در مقاطع مختلف بمنظور پاسخ گویی به سؤالات فوق و پی ریزی یک آموزش موفق در تربیت دینی امری اجتناب ناپذیر است چراکه فراگیران با ورود به دوره ابتدایی مواجه با یک تحول اساسی می شوند ، از نظر ظرفیت و توانائیها ی ذهنی ، برای کسب بسیاری از مسایل آموزشی و تربیتی که قبل از ارتباط مستقیم با مدرسه پیدا نکرده بودن آمادگی پیدا می کنند و تحولات عظیمی در ذهن آنها نسبت به مسائل اجتماعی ایجاد می شود با ورود فراگیران به این دوره ( ابتدایی ) علائق شدید بچه ها به وارد شدن به زندگی اجتماعی و دور شدن از محیط زندگی محدود دوره کودکی و همین طور آمادگی بیشتر بر ای سازگاری با محیظ و قبول قواعد و مقررات اجتماعی ، آنان را وارد مرحله جدیدی از زندگی می کند که همه حاکی از فرآیند تحولی است که عمدتاً به دلیل ورود فراگیران به دوره ابتدایی و دوره های دیگر و پاگذاشتن به محیط مدرسه و آموزش و پرورش رسمی ایجاد می گردد و از طرفی دیگر دوره ابتئدایی و سایر دوره های تحصیلی هر کدام متناسب با ویژگیها ی سنی  ، ذهنی ، و رفتاری و اخلاقی و اجتماعی و ‍‍‍‍‍‍.... فراگیران دوره شکوفایی بسیاری از استعدادهای دانش آموزان است شامل استعدادهای هنری ، علمی ، ادبی و ... و بسیاری از خلاقیتها که در این دوره ها شکل می گیرد خصوصاً دوره ابتدایی که از اهمیت ویژه ای برخوردار است و هدف بنده هم از ارائه مقاله اهمیتی است که شکوفایی این استعدادها و بهره گیری صحیح و مطلوب از آن می تواند در امر آموزش دینی و قرآ ن درنظام آموزشی ما داشته باشد انشاء الله که بتوانم حق مطلب را ادا  نمایم .

تحقیق در مورد دین گریزی نوجوانان وجوانان

اختصاصی از رزفایل تحقیق در مورد دین گریزی نوجوانان وجوانان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 25

فهرست مطالب

چکیده

کلید واژه

مقدمه

مبحث اول(تعاریف،مفاهیم ، کلیات)

معنای لغوی دین

معنای اصطلاحی دین

اصل فطری بودن دین

مبحث دوم  علل دین گریزی نوجوانان وجوانان

مبحث سوم   راهکارهای پیش گیری از دین گریزی در نوجوانان وجوانان

راه حلهای آموزشی

راه حلهای خانوادگی

راه حلهایی برای تربیت دینی در مدارس

راه حلهایی برای مبلغان دینی

راه حلهای اجتماعی

 نتیجه گیری

منابع وماخذ

چکیده:

پدیده «دین گریزی» یکی از مشکلات اساسی جوامع انسانی است که همواره دغدغه هایی را برای رهبران دینی ، دینداران و خانواده های متدین به وجود آورده و تهدیدهای جدی برای نسل جوان محسوب می شود . این مشکل در قرن هاى اخیر به شیوه هاى جدیدى سازمان یافته و از شکل سنّتى به صورت مکتب هاى گوناگون همانند «لیبرالیسم» و «سکولاریسم» در غرب ظهور پیدا کرده است. در دهه هاى گذشته، دامنه موج دین گریزى به شرق از جمله به کشور ایران نیز سرایت کرد. این پدیده در غرب عوامل خاص خود را دارد. آنچه این نوشتار به دنبال آن است این که چرا در جامعه اسلامى ایران، که سابقه اى طولانى در دین دارى دارد ـ با آن که دین موافق فطرت انسان است ـ عده اى فرار از بندگى خداى سبحان را بر اطاعت از او ترجیح مى دهند؟ و سؤال اساسی تر اینکه چرا دین گریزی در نسل نوجوان وجوان شیوع و نمود بیشتری دارد؟

 باتوجه به این موضوع ابتدا مقدمه ای بیان شد ،در مبحث اول مفاهیم وکلیاتی مانند معنای لغوی دین ،معنای اصصطلاحی وفطری بودن دین بیان شد.در مبحث دوم به بررسی عوامل دین گریزی بعضی از نوجوانان وجوانان چون ضعف شناختی ،برداشت غلط از دین ،عدم اضای نیازها ،تشویق وتنبیه و... پرداخته شد.در مبحث سوم راه حلهای آموزشی،خانواد گی،اجتماعی ،تربیت دینی در مدارس ومبلغان دینی برای  پیشگیری از دین گریزی نوجوانان وجوانان ارایه شد ودر پایان نتیجه گیری از کل بحث بیان شده است.

کلید واژه: دین ،نوجوانان وجوانان،فطری بودن دین،گریز از دین،

مقدمه:

بدون تردید در ذات دین ، هیچ عنصر دین گریزانه وجود ندارد . اگر انسان ها به دریافت معارف دینی نایل آیند ، در هیچ رتبه ای از دین نمی گریزند ، علاوه بر این عقل و عشق ، که دو رکن اساسی در حیات انسانی محسوب می شوند و همه جاذبه ها و دافعه ها در این دو حوزه و براساس این دو معیار رخ می دهند ، هر دو در درون دین وجود دارد و دین با هر دو گروه باقی مانده است ، دین ، هم ذهن انسان را تغذیه می کند و هم دل آدمی را حیات و حرکت و نشاط می بخشد . بنابر این پدیده دین گریزی به عنوان یک پدیده اجتماعی ، عینی و رفتاری ، معلول ماهیت و ذات خود دین نیست ، بلکه علت دین گریزی را در خارج از قلمرو دین و آموزه های دینی باید جستجو کرد . بدون تردید ، عوامل متعددی شامل ناهنجاری های اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی سیاسی و روانی زمینه گریز نوجوانان وجوانان را از دین فراهم می نمایند .

بصورت کلی نمی‌توان گفت که «نوجوانان وجوانان از دین فرار می‌کنند» چرا که ما جوانان بسیار مؤمن، متعهد و دینداری در بین تمام اقشار جامعه داریم که علاقه بسیار به دین مبین اسلام دارند و حتی حاضرند جان عزیز خویش را در راه آن فدا کنند. این گوهرهای ارزشمند و این جوانان پرشور و شعور در بین اقشار مختلف وجود دارند و مناسبتهای مختلف از جمله حضور در نمازهای جماعت، حضور در نمازهای جمعه، ایام سوگواری سالار شهیدان و... بهانه‌هائی است که این وجودهای نورانی را در مکان یا زمان جمع کند و حضور چند صد هزار نفری بلکه میلیونی آنها تبلوری باشد از جوانان مؤمن و انقلابی. پس بهتر است که بگوئیم چرا پاره‌ای از جوانان از دین فرار می‌کنند؟

تحقیق: دین و فلسفه دینداری

اختصاصی از رزفایل تحقیق: دین و فلسفه دینداری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 21

پرسش
چرا خیلی ازآنهایی که دیندارند از نظر علمی، فرهنگی و اجتماعی و.. عقب‌مانده‌اند؟ آیا دور شدن از دین و خدا موجب پیشرفت می‌شود؟ آیا بشر کنونی بدون خدا زندگی می‌کند؟ و... و اساسا” چه نیازی به خداهست؟
قبل از هر چیز این سئوال پیش می‌آید که آدم دیندار و خداشناس کیست؟ پاسخ روشن است می‌گویند کسی که بنا به دلایلی وجود خدایی را اثبات کرده و براین باور استواربماند. هرکس در باورهای خود پایدارترباشد و حاضربه تغییر و تحول در باورهایش نباشد مؤمن تر و دیندارتر است. از این رو ماهیت باورهای مذهبی با ماهیت تئوری‌های علمی کاملا” معکوسند. تئوری‌ علمی هر آن آماد تغییر و تحول است و پذیرای نوآوری است. دانشمند گرچه دانشی از پیش دارد اما همواره در جستجوی کشف حقیقتی دیگر است. ولی فرد مذهبی باورهایی دارد که به عنوان پیش‌فرض همواره می‌کوشد آنها را حفظ کرده و به آنها پایبند باشد. لذا باورهای مذهبی ثابت و استوارند. اما آیا به راستی چنین است؟
شاید برهمین اساس است که آنها که به علم متمسک شدند راه پیشرفت و تحول را پیش گرفتند و آنها که راه دین را اتخاذ کردند سال‌هاست درجا می‌زنند. بنابراین چه نیازی است به دین و دینداری؟ آیا دینداری موجب عقب‌ماندگی نیست؟ آیا کارل مارکس درست نگفت که دین افیون توده‌هاست؟این پرسش‌ها و صدها مثل آن این روزها ذهن‌ها را به خود مشغول می‌کند. برخی هم پاسخ‌هایی به آنها می‌دهند. پاسخ‌هایی که موافق و مخالف بسیار دارد. طبعا” می‌توان در این باره بحث کرد و ساعت‌ها و بلکه سال‌ها مشغول آن شد. اما سرانجام چگونه می‌توان حکم کرد که به حقیقت دست‌یافته‌ایم و مخالفان ما سرا سر بر باطلند؟ اصولا” آیا حقیقت دست‌یافتنی است؟ یا اصلا” حقیقتی وجود دارد؟بخاطر پیچیدگی این مباحث و برای پرهیز از افتادن به دام بحث‌هایی که صرفا” جنبه ذهنی و تجریدی دارد باید از جایی شروع کرد که محکم و پابرجاباشد. بنا براین از همین سئوال اساسی و بنیادی آغاز می‌کنیم که آیا حقیقتی هست که قابل خدشه و تردید نباشد؟ آن چیست؟

حقیقت
تنها چیزی که حقانیت آن آشکاراست و برای همه ابنای بشر پذیرفتنی‌ است نفس هستی و وجود یا بودن است. در این مسئله نمی‌توان شک کرد.
هستی وجود دارد و کسی هم نیست که به این مساله یقین نداشته باشد. اما اگر بپرسی ، به چه دلیل؟ از کجا معلوم که هستی وجود دارد؟
می‌گویم دلیلش خودش است. اگر من بخواهم ثابت کنم هستی وجود دارد، با چه چیزی غیرهستی امکان دارد آن را اثبات کنم؟ برفرض هم که من شروع به استدلال کنم، حتما" پایه ای برای استدلال خود برمی‌گزینم. تو خواهی گفت با پذیرش این پایه خود به هستی اذعان کرده ای دیگر نیازی به اثبات آن نیست.
اساسا" شک کردن و انکارکردن هستی دلیل می‌خواهد. چون درنیستی که شک و انکار معنی ندارد. شک کردن و انکارکردن خود در دامان هستی انجام می‌پذیرد. ما را گریزی نیست از اینکه اذعان کنیم هستی هست. ساختار وجودی انسان ناگزیرخود به هستی یقین دارد. تنها نقطه ابهام قضیه که ذهن سریعا" به آن می‌پردازد اینست که هستی چیست؟ این هستی که ما وجودش را قبول داریم چگونه وجودی است؟ ذهنی است؟ عینی است؟ مادی است؟ غیرمادی است؟ و....
این سئوال منشا تفاوت و اختلاف میان فلسفه ها و مذاهب و اندیشه های مختلف است. هریک تفسیر وتاویلی از آن دارند. اما نکته ای که همه آنها درآن مشترکند اینست که همه به اصل هستی یقین و اذعان دارند. کسی یا فلسفه ای نیست که منکرهستی باشد و بعد فلسفه بافی کند. حتی سوفسطائیان نیز منکرهستی نبودند. دررابطه وجود و ذهن ما تشکیک می‌کردند. این مساله آنقدر ساده است که ذهن پیچیده شده ما در پذیرش آن ازفرط سادگی مشکل دارد. چون ذهن ما خود محور است وبرای هرچیز می‌خواهد از خودش دلیل و برهان ارائه بدهد. نمی‌تواند تسلیم حقیقت برتر از خود شود. درحالی که یقین به هستی برذهن ما حاکم است. قبل از اینکه ما دست به شناخت جهان و تجربه وحس آن بزنیم به هستی یقین و ایمان داریم. تجربه ومشاهده برای درک چیستی و کم وکیف هستی است. چون در غیر این صورت دستی برای لمس کردن دراز نمی‌کنیم. چشمی‌برای دیدن بازنمی‌کنیم. و اساسا" دست و چشمی‌هم نباید وجود داشته باشد. وجود هستی چنان بدیهی و آشکاراست مثل آب برای ماهی که از فرط سادگی و بداهت برای ما اذعان و اعتراف به آن مشکل است. چون ما عادت کرده ایم ذهن خود را پیچیده کنیم. درحالی که در همان زمان که تلاش می‌کنیم دروجود هستی تشکیک کنیم در اصل به آن اذعان داریم. به همین دلیل ماکس پلانک می‌گوید با چنین فردی نباید بحث‌های فلسفی و معرفتی کرد. او پیشنهاد می‌کند آتشی به دست او نزدیک کنید وقتی اظهار سوختن کرد بگویید از کدام هستی سخن می‌گویی؟

تحقیق: جامعه اطلاعاتی و دین( با تاکید بر جهان اسلام)

اختصاصی از رزفایل تحقیق: جامعه اطلاعاتی و دین( با تاکید بر جهان اسلام) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 19

انقلاب‌ اطلاعات‌ و فناوری‌ رایانه‌ای‌ و ارتباطات‌، جامعه‌ جهانی‌ را به‌ واسطة‌ توسعه‌ پیشرفت‌ در حوزه‌ وسایل‌ ارتباطی‌، در دو بُعد زمان‌ و مکان‌ متراکم‌ کرده‌ است‌. حاصل‌ این‌ توسعه‌ و پیشرفت‌ تشکیل‌ دهکده‌ جهانی‌ است‌ که‌ در آن‌، انسان‌ها هرچند بسیار به‌ هم‌ نزدیک‌ شده‌ و از ناامنی‌ بی‌خبری‌ رهایی‌ یافته‌اند، اما در مقابل‌ به‌ خاطر ظهور پدیده‌ «جهانی‌شدن‌» به‌ ویژه‌ در حوزه‌ فرهنگ‌، با ناامنی‌ جهانی‌ مواجهند. زیرا هویت‌ فرهنگی‌ و دینی‌ جوامع‌ از سوی‌ تهاجم‌ فرهنگی‌ تهدید می‌شود. کاستلز جهان‌ آینده‌ را صحنه‌ کارزار دو قدرت‌ معتبر یعنی‌ جهانی‌شدن‌ و هویت‌ می‌داند. جهانی‌ شدن‌ ابعاد مختلفی‌ دارد که‌ همه‌ آنها در سایه‌ فناوری‌ اطلاعات‌ به‌ منصه‌ ظهور رسیده‌ است‌ و آنچه‌ در این‌ مقاله‌ موردنظر است‌ بُعد ارتباطی‌، امکان‌ و سهولت‌ ارتباطات‌ جهانی‌ است‌. از این‌ روی‌ گرچه‌ موضوع‌ تحت‌عنوان‌ «جهانی‌شدن‌» قرار می‌گیرد اما برای‌ مشخص‌ کردن‌ بُعد موردنظر، عنوان‌ «جامعه‌ اطلاعاتی‌» را برگزیدیم‌  طبق‌ تعریفِ «جهانی‌ شدن‌ از برخی‌ جهات‌ نوعی‌ انقلاب‌ ارتباطی‌ است‌.» امروزه‌ احساس‌ زندگی‌ در یک‌ جهان‌ تا حد زیادی‌ نتیجه‌ برد بین‌المللی‌ رسانه‌های‌ ارتباطی‌ است‌. برنامه‌های‌ خبری‌ تلویزیون‌، مجموعه‌ گوناگونی‌ از تصاویر بین‌المللی‌ ارائه‌ می‌کنند و یک‌ نظام‌ جهانی‌ اطلاعاتی‌ به‌ وجود آمده‌ است‌. مفهوم‌ محوری‌ دیگری‌ یعنی‌ «دین‌» نیز در پارادایم‌ جهانی‌ شدن‌ کمتر به‌طور مستقل‌ مورد بحث‌ قرار گرفته‌ است‌. مباحث‌ عمدتاً تحت‌عناوین‌ «فرهنگ‌»، «هویت‌»، «سنت‌» و «ملیت‌» و نسبتشان‌ با جهانی‌ شدن‌ مورد بحث‌ است‌. البته‌ می‌دانیم‌ که‌ عملکرد «دین‌» در جامعه‌ اطلاعاتی‌ گرچه‌ به‌ لحاظ‌ روشی‌ مشکل‌ است‌ ولی‌ دستیابی‌ به‌ ایده‌ نظری‌ متفکران‌ در این‌باره‌ به‌ دلیل‌ اهمیت‌ دین‌ برای‌ آنها آسان‌ است‌. در این‌ مقاله‌ سعی‌ می‌شود از خلال‌ مباحث‌ کلی‌ مذکور، ایده‌های‌ مربوط‌ به‌ جایگاه‌ دین‌ به‌ ویژه‌ دین‌ اسلام‌ (در صورت‌ امکان‌ با قرائت‌ شیعی‌) مورد کنکاش‌ قرار گیرد. «هر چند جهانی‌ شدن‌ در برخی‌ از زمینه‌های‌ زندگی‌ روزمره‌ بدیهی‌ و آشکار به‌ نظر می‌رسد، اما در همه‌ حوزه‌ها موضوعی‌ کاملاً روشن‌ و مشخص‌ نیست‌. فرهنگ‌ پدیده‌ای‌ پیچیده‌ و ابهام‌آمیز است‌ و می‌تواند جلوه‌های‌ بسیار متفاوتی‌ به‌ خود گیرد». به‌هر حال‌، با همه‌ پیچیدگی‌های‌ مفهوم‌ دین‌ (Riligon) و همچنین‌ سکولارشدن‌ (Secularization) و تعدد مفهومی‌ آن‌ از قبیل‌ زوال‌ دین‌، سازگاری‌ دین‌ با این‌ جهان‌، جدایی‌ دین‌ از جامعه‌ و اختصاص‌ به‌ قلمرو شخصی‌، جایگزینی‌ صورت‌های‌ مذهبی‌ به‌ جای‌ باورها، تقدس‌زدایی‌ از جهان‌ و در نهایت‌ حرکت‌ از جامعه‌ «مقدس‌» به‌ «جامعه‌ سکولار» این‌ سؤال‌ مطرح‌ می‌شود که‌ در جامعه‌ کنونی‌ دین‌ چه‌ جایگاهی‌ دارد؟ آیا دین‌ در جامعه‌ اطلاعاتی‌ تضعیف‌ شده‌ است‌؟ به‌ عبارت‌ دقیق‌تر آیا همبستگی‌ مثبت‌ میان‌ اطلاعاتی‌ شدن‌ جامعه‌ و سکولاریزاسیون‌ وجود دارد؟ دین‌ در آینده‌ چه‌ جایگاهی‌ خواهد داشت‌؟ به‌ صورت‌ ویژه‌ آیا با رشد ارتباطات‌ با پدیده‌ سکولاریزاسیون‌ مواجه‌ خواهیم‌ شد؟ سکولاریزاسیون‌ با کدامین‌ معنی‌؟ * تحدید ابعاد موضوع‌ کربی‌ در تعیین‌ پرسش‌ از وضعیت‌ آیندة‌ دین‌ در جامعه‌ اطلاعاتی‌، به‌ دو بُعد آینده‌ یعنی‌ «بُعد توصیفی‌» (Descriptive) و «بُعد تجویزی‌» (Prescriptive) اشاره‌ می‌کند. بُعد توصیفی‌، واقعیت‌ عینی‌ مذهب‌ را توصیف‌ می‌کند در حالی‌ که‌ بُعد تجویزی‌ موقعیت‌ مطلوب‌ ترسیم‌ می‌نماید و هر کدام‌ از ابعاد به‌ شیوه‌ «امکانی‌» (Possible) و «احتمالی‌» (Probable) پاسخ‌ داده‌ می‌شود. در شیوه‌ امکان‌، صور متصور ترسیم‌ می‌گردد، لیکن‌ در شیوه‌ احتمالی‌ صور محتمل‌ پیش‌بینی‌ می‌شود در این‌ مقاله‌ هدف‌ پیش‌بینی‌ موقعیت‌ احتمالی‌ دین‌ (به‌ ویژه‌ اسلام‌) همگام‌ با رشد ارتباطات‌ است‌. یکی‌ از ابعاد مهمی‌ که‌ باید بررسی‌ شود این‌ است‌ که‌ به‌ چه‌ روشی‌ می‌توان‌ موقعیت‌ مذهب‌ را پیش‌بینی‌ کرد؟ دانشمندان‌ از چه‌ شیوه‌هایی‌ سود جسته‌اند؟ اصولاً آیا جامعه‌ بشری‌ اطلاعاتی‌تر می‌شود؟ یعنی‌ آیا ارتباطات‌ رشد فزاینده‌ و یکنواختی‌ دارد؟ چگونه‌ می‌توان‌ این‌ روند را سنجید؟ اکثر متفکران‌ همچون‌ استفانو پیس‌ (Stefano Pace) فرایند رشد ارتباطات‌ جهانی‌ را به‌ ویژه‌ با توجه‌ به‌ پدیده‌ اینترنت‌ مفروض‌ گرفته‌ و درصدد بررسی‌ جایگاه‌ دین‌ در آینده‌ جامعه‌ بشری‌ هستند. البته‌ شتاب‌ ارتباطات‌ جهانی‌ قابل‌ درک‌ بوده‌ و نیاز به‌ پژوهش‌های‌ تجربی‌ ندارد. پس‌ برای‌ بررسی‌ وضعیت‌ دین‌ در جامعه‌ اطلاعاتی‌ به‌ ویژه‌ پیش‌بینی‌ چشم‌انداز آینده‌، دو پرسش‌ باید بررسی‌ شود: اول‌، ارتباطات‌ جهانی‌ به‌ کجا ختم‌ می‌شود؟ دوم‌، دین‌ همگام‌ با رشد ارتباطات‌ چه‌ وضعیتی‌، پیدا می‌کند؟ برای‌ پاسخ‌ به‌ این‌ پرسش‌ها دو رویکرد نظری‌ ترسیم‌ می‌شود؛ رویکرد «درون‌ دینی‌» و مطالعه‌ متون‌ مقدس‌ Studing Sacred Text و رویکرد «برون‌ دینی‌» و عملی‌ که‌ خودش‌ متضمن‌ چندین‌ روش‌ است‌. این‌ روش‌ها همچون‌ «فرافکنی‌ روند»