رزفایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

رزفایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

دانلود مقاله بررسی تأثیر ورزش بر روی استرس دختران دانشجو

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله بررسی تأثیر ورزش بر روی استرس دختران دانشجو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

 

بررسی تأثیر ورزش بر روی استرس دختران دانشجو ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی

 


چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر ورزش بر روی استرس دختران دانشجو ورزشکار وغیر ورزشکار دانشکاه آزاد اسلامی واحد ابهر ورودی 85 است که زمینه های عنوان شده عبارتند از اینکه آیا استرس بر روی دختران دانشجو ی ورزشکار تاثیر مثبتی دارد وآیا استرس بر روی دختران دانشجوی غیر ورزشکار بیشتر از دختران ورزشکار است و اینکه آیا دختران غیر ورزشکار بیشتر دجار استرس می شوند که جهت آزمون این فرضیه جامعه مورد مطالعه عبارتند از دانشجویان ورودی سال 85 که به ورزش علاقه دارند و به نوعی ورزشکار هستند و دانشجویانی که به ورزش علاقه ندارند و به نوعی ورزشکار نیستند که آزمون استرس برروی آنها اجرا گردیده که این پرسشنامه توسط آندره – ری طراحی شده است که دارای 6 سؤال اصلی است که سؤالات فرعی در آن گنجانده نشده اند که جهت آزمون فرضیه ها از روش آماری فی دو و t متغیر مستقل استفاده گردیده که چون t بدست آمده از t جدول بزرگتر است و در سطح معنی داری 1% می توان گفت که استرس در بین دختران ورزشکار کمتر از دختران غیر ورزشکار است و همین طور ورزش می تواند تأثیر مثبتی بر روی استرس داشته باشد.

 

مقدمه
هرچند امروز مردم از لحاظ جسمی فعالیتهایی دارند ولی فعالیتهای بدنی آنها معمولاً فعالیتهای سالمی نیستند و در اغلب اوقات خود موجب ایجاد استرس می شوند. مثل دویدن با سرعت برای رسیدن به اتوبوس. این فعالیتها جزء فعالیتهای سالم به شمار نمی روند و در نتیجه فرد را بی نیاز از فعالیتهای ورزشی نمی کنند. بنابراین لازم است ساعاتی برای ورزش با هدف خود ورزش کردن نه چیز دیگر، اختصاص داده شود و تمرینات ورزشی سالمی انجام گیرد. کسانی که در برنامه های ورزشی شرکت می کنند فواید زیادی نصیبشان می شود. علاوه بر فواید فیزیکی ورزشی شامل جلوگیری از بیماری قلبی، اضافه وزن، پوکی استخوان و ... دارای فواید روانشناختی عمیق است. از جمله کاهش اضطراب و بهتر از آن ایجاد حفاظت در مقابل استرس.
تاثیر ورزش در پیشگیری و درمان استرس بسیار مهم و شناخته شده است این امر ممکن است به علت اثر ورزش بر روی دستگاه ایمنی بدن باشد. ورزش باعث افزایش فعالیت آنتی کودها می شود و نیز باعث می شود که قبل از اینکه فرصتی برای ضرر رساندن به بدن ما را داشته باشند دفع کنیم. فواید ورزش در ارتقاء و گسترش رفتارها و نگرشهای مثبت و بالا بردن اعتماد به نفس و خودشناسی و عزت نفس که از عوامل مهم در کاهش استرس هستند، شناخته شده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


فصل اول

 

 

 

 

 


مقدمه
جهت تنظیم فصل اول و عنوان تحقیق و بررسی کامل در رابطه با آن فرضیه های عنوان شده را تنظیم و تهیه کرده و بعد از آن اهداف موردنظر در رابطه با تحقیق حاضر و اهمیت تحقیق را مورد بررسی قرار داده و با تعاریف نظری و عملیاتی در رابطه با تحقیق حاضر موضوع را کامل می کنیم تا فصل را به اتمام برسانیم.
زمینه تحقیق
هدف تحقیق
هدف کلی : مقایسه استرس دانشجویان دختر ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر
اهداف جزئی :
1 ) تعیین میزان استرس دانشجویان دختر ورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر ؛
2 ) تعیین میزان استرس دانشجویان دختر غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر ؛
3 ) مقایسه میزان استرس دانشجویان دختر ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر.
اهمیت تحقیق
افراد جامعه کنونی بیش از پیش نسبت به استرس و پیامدهای آن هشیار شده اند. استرس عموماً به عنوان بیماری عظیم معاصر و بیماری جدید تمدن درنظر رفته می نمود و به طور فزاینده ای فرض شده که استرس ما را به سمت آسیب پذیری بیشتر اختلالات روانی و جسمی هدایت می کند.
رویدادهای مختلفی از قبیل تولد فرزند، از دست دادن یکی از والدین به علت مرگ یا طلاق، خروج فرزندان از کانون خانواده، بیکاری، مشکلات اقتصادی و ... منجر به استرس می شوند و کنش روی فرد را در قلمرو اجتماعی، روانی جسمی، تحصیلی و خانوادگی تحت تاثیر قرار می دهند.
هر شخص در طول زندگی خود به درجات در معرض موفقیت های استرس زای بالقوه قرار می گیرد. اما اعتقاد به اینکه فرد می تواند بر حوادث استرس زا نسلط داشته باشد کمک می کند به فرد که رویارویی خویش را تعیین کند و بر محیط خویش تاثیرگذار باشد و نتایج مورد علاقه را فراهم کند می تواند عامل مهمی در تعدیل و کاهش استرس باشد تا افراد بتواند موثرتر و کارآورتر عمل نمایند بنابراین باتوجه به اهمیت میزان استرس بین دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در بین دختران قرار گرفته است.
هدف اساسی تحقیق
هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر ورزش بر استرس دختران است و اینکه آیا ورزش می تواند در کاهش استرس نقش بسزایی داشته باشد و دختران دانشجوی که ورزش می کنند کمتر در معرض استرس قرار می گیرند تا انانی که ورزش نمی کنند و جزء غیرورزشکاران به حساب می آیند.
متغییرهای تحقیق :
نوع متغیر عنوان
وابسته استرس
مستقل دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار
کنترل دختر

 

تعاریف عملیاتی و نظری واژه ها و مفاهیم :
تعریف نظری استرس :
به معنای فشار و تنش است و به حالتی که انسان در برابر موقعیت های ناخوشایند از خود بروز می دهد گفته می شود به بیان دیگر وقتی فرد با محرکهای غیرمعمول روبرو می شود سعی می کند خود را با موقعیتهای غیرعادی سازگار کرده و انطباق دهد واکنش جسمی و روانی حاصل از تلاش را استرس می گویند (آزاد، 1385).

 

تعریف عملیاتی استرس :
عبارت اسدت از نمره ای است که آزمودنی از آزمون استرس کسب می کند. دانشجویان ورزشکار عبارتند از دانشجویان دختری که به ورزش علاقه دارند و ساعاتی از وقت خود را به ورزش های گوناگون می پردازند و می توان گفت کار اصلی آنها ورزش است.
دانشجویان غیرورزشکار عبارتند از دانشجویان دختری که به ورزش علاقه ندارند وقت و زمانی را برای این کار انتخاب نمی کنند و از این عمل لذت نمی برند.
سوال تحقیق :
آیا میزان استرس دختران ورزشکار متفاوت از دانشجویان غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر است؟
فرضیه تحقیق :
میزان استرس دختران ورزشکار متفاوت از دانشجویان دختر غیرورزشکار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر است.
آیا ورزش می تواند تاثیر مثبتی بر روی کاهش استرس داشته باشد؟

 


ورزش و تغذیه سالم استرس را کاهش می دهند
هر انسانی در شرایطی خاص و یا بحرانی با استرس روبرو شده است استرس و فشار روحی به غیر از آنکه با شرایط روحی و اعتماد به نفس شخص در ارتباط باشد. با تغذیه و شرایط بدنی نیز مرتبط است.
ورزش صحیح و تغذیه سالم به بدن کمک می کنند تا در کنترل سیستم عصبی، به دست آوردن اعتماد به نفس و کارکردن و فرمان گرفتن صحیح در شرایط بحرانی موفقتر عمل کند.
تحقیقات نشان داده است که اشخاصی که تغذیه سالم دارند و مرتب ورزش می کنند بسیار کمتر از اشخاص دیگر در شرایط بحرانی عصبی می شوند.
تغذیه
برخی از مواد غذایی با کمبود ویتامین B Complex و داشتن قند بالا، باعث می شوند تا بدن به سوی اضطراب، عصبانیت و استرس تمایل پیدا کند. بهترین شکل تغذیه برای جلوگیری از چنین مسئله ای، مصرف میوه، سبزیجات و دانه ها و غلات کامل است.
ویتامینهای B برای کاهش استرس و عصبانیت پیشنهاد می شود. دانه ها و غلات کامل، سبزیجات، تخم مرغ و ماهی از مواد غذایی هستند که حاوی ویتامین های B می باشند.
گردوی تازه میوه ای است که به درمانگر بیماریهای عصبی شهرت دارد. عسل نیز همین خاصیت را دارد. و همین طور جو و نان جو برای سیستم عصبی مفید هست از میوه های دیگر می توان به موز، زردآلو و میوه های خشک شده اشاره کرد. اما قهوه، شکلات، مشروبات الکلی، ادویجات زاید، شکر، گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل ها می بایست کمتر شوند و یا اصلاً مصرف نشوند.
ورزش
ورزش و تمرینات ورزشی نیز در کاهش و رفع استرس و فشارهای عصبی بسیار مؤثرند. کارشناسان می گویند کسانی که مرتباً ورزش می کنند در فشارهای عصبی راحتتر خود را کنترل می کنند و تصمیمات بهتری می گیرند.
انجام تمرینات ورزشی باعث می شود تا بدن فشارخون خود را تنظیم کند و سیستمهای عصبی استقامت بیشتری کسب کنند. سپس بدین صورت بدن می تواند کنترل بهتری در شرایط بحرانی و فشارهای روحی داشته باشد.
از سویی، قدرتمند شدن عضلات و به طور کلی آناتومی بدن باعث می شود تا شخص از لحاظ روحی اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.
انجام هر نوع ورزش و تمرینی اما به طور مستمر و از روی برنامه، قابلیت غلبه بر استرس را ارایه می کند. هر چه ورزش دارای استقامت بیشتری باشد، می توان گفت که استرس را بیشتر کاهش می دهد. ورزشهایی نظیر یوگا، که ورزشی روحی – جسمی است و با موضوع اعتماد به نفس و اعتقاد بیشتر سروکار دارند، و ورزشهایی دیگر نظیر Extreme نیز چون حادثه جویانه هستند، می توانند قابلیت غلبه بر فشارهای روحی را در مدت زمان کوتاهی افزایش دهند (1378 ، net sport)
زن و روانشناسی ورزش
زنان با بالابودن توانایی های ذهنی می توانند به رویاهای خویش جامه ی عمل بپوشانند. همه ی ورزشکاران از اهمیت آلودگی ذهنی و اعتماد به نفس آگاهی دارند. برای مثال در یک تحقیق مسابقات ورزشی زنان و مردان مقایسه شده است و دیده شده که در مسابقات تیراندازی با کمال شرکت فعالی داشته اند، زنان پیوسته در مسابقات ورزشی که به تمرکز حواس بسیار، ظرافت و قدرت نیاز دارد یا مثلاً مردان و زنان هر دو در مسابقات ورزشی شنا و دو میدانی پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته اند و اختلاف میان آنها از نظر زمانی به سرعت رو به کاهش است این پیشرفت زنان در ورزش نشان می دهد که امروزه بیش از هر زمان دیگری زنان به رقابت پرداخته اند که در این رقابت بدون تردید، پیشرفت، یک اصلی اساسی است.
ورزشکاران زن باید توانایی های بالقوه خویش را بشناسد و حتی مهمتر از آن مربیان، کارگزاران، پژوهشگران و افراد دیگری که بر ورزش زنان تاثیرگذار هستند نیز باید دیدگاه خود را درباره ورزشکاران زن بسط و گسترش دهند.
طی یکس مصاحبه با 20 مربی دبیرستان و ورزشکاران مشهور، آنها اظهار داشتند که : ورزشکاران زن قدرت ویژه ای از خود در زمینه های فداکاری، استقاکت، عطش برای دانش انعطاف پذیری جسمانی تخصص یافتن سریعتر، همبستگی تیمی، تمرکز حواس، مربی پذیری و هیجان پذیری نشان داده اند. یکی از دلایل تمرکز بر قدرت زنان ورزشکاران آن است که زنان با کسب هویت نیرومند از طریق ورزش، رشد و تکامل می یابند.
روانشناسی ورزش نقش روز افزونی را در رشد و تکامل ورزشکاران ایفا می کند، با بازنگری بر قدرت زنان پی می بریم که ورزشکاران زن توانایی بالایی را در جهت به کارگیری قابلیت ذهنی و روانی خویش در ورزش کسب می کنند.
در نتیجه برنامه های روانشناسی ورزش شامل این موارد است : مهارت های آرام سازی، کسب مهارت های تمرکز حواس، تصویر ذهنی و مهارت های تصویر سازی، توانایی غلبه بر اضطراب و استرس، نظریه های انتظار دیگر راهبردهای روان شناختی.
مقدمه
بسیار سخن و حدیت تاثیر و اهمیت تربیت بدنی و ورزش بر ابعاد مختلف رشدی چون جسم و روان شنیده ایم یا خوانده ایم. البته بیشترین کوشش در ارائه چگونگی افزایش یا تقویت قوای جسمانی به وسیله تربیت بدنی ورزشی صرف گردیده و کمتر به مشخص نمودن ویژگیهای سلامت روان پرداخته شده است.
تعریف سلامت روان
یک فرد زمانی دارای سلامت روان است که با شناخت و حفظ ویژگیهای شخصیتی، خود را با محیط تطبیق دهد. شناخت خود مجموعه ادراکات، ارزشها، افکار و عواطف را تشکیل می دهد که سبب و آگاهی فرد از موجودیت خود می شود. بدین معنی او می فهمد کیست و چیست. در تامین سلامت روان علاوه بر عوامل ژنتیکی عوامل محیطی نیز تاثیر فراوان خواهند داشت. اگرچه شناخت کامل ویژگیهای مربوط به سلامت روان در یک فرد بسیار مشکل است ولی زمانی افراد از نظر روانی سالم می باشند که دارای خصوصیات شاخصی گردند :
1 ) اعتماد به نفس دارند. از خصوصیات مثبت و برجسته خود استفاده می کنند در عین اینکه به محدودیتها و نواقص خود آشنایی دارند توانائیهای خود را می شناسند و حداکثر استفاده از آن را می کنند این افراد واقعیت وجودی خود را انکار نمی نمایند به جای عذرتراشی و دلیل تراشی شکستها را به راحتی پذیرفته و نگرانی به خود راه نمی دهند ؛
2 ) احتیاجات اولیه را به راحتی برطرف می نمایند. برآوردن نیازهای اولیه زندگی به خصوص نیازهای جسمانی باعث تلاش دائمی در این افراد می گردد. و با شناخت واقعیتها واقع بینانه تر با مشکلات زندگی مقابله می نمایند ؛
3 ) به دیگران به دیده خوب می نگرند. ضمن دوست داشتن دیگران به آنها اعتماد می کنند و در حفظ روابط با دیگران کوشا هستند محبت خویش را مستقیماً ابراز می نمایند و برای آن شواهدی مناسب ابراز می دارند ؛
4 ) مسئولیت پذیرند ضمن پذیرش مسئولیت مناسب با سن خود مسئولیت کارهایی که خود انجام می دهند را می پذیرند از کسب تجزیه لذت برده و همیشه برای بهترین نتیجه در تلاش خواهند بود.

 

 

 

تاثیر ورزش در سلامت روان
مجموعه این ویژگیهای شاخص تشکیل دهنده سلامت روان در یک فرد می باشد. بدون شک رفتار بشر تابع تمامیت وجود اوست بدین معنی روان تابع جسم و جسم تابع روان است. امروزه تحقیقات نشان می دهد که ناراحتی های جسمانی اختلالات روانی را به همراه داشته و برعکس. ولی نکته برجسته در تقویت قوای جسمانی حفظ روان سالم می باشد.
دکتر آرترویدر روانشناس معروف آمریکایی در تحقیق بسیار جامع خود اظهار می نماید عدم تعادل روانی بسیاری بیماران نتیجه عدم فعالیت حرکتی و ورزشی در دوران کودکی است. جونز در قسمتی از تحقیق خود دریافت پسرانی که از نظر قوای جسمانی ضعیف می باشند علاوه بر ضعف جسمانی دارای مشکلات روانی مانند احساس حقارت عدم توانایی تطبیق خود با دیگران می باشند. راویک و مک کی دریافتند دانش آموزانی که در مهارتهای حرکتی ضعیف می باشند اغلب خجول و گوشه گیر هستند و برعکس دانش آموزانی که از نظر مهارتهای حرکتی قوی می باشند دارای ویژگیهای برجسته بسیار نمایانی از نظر رفتار چون فروتنی، تدبیر، توجه و حس همکاری هستند.
شندل با استفاده از آزمون روانی خصوصیات روانی دانش آموزان ورزشکار و غیرورزشکار را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید دانش آموزان ورزشکار دارای صفات ممتاز رفتاری چون رهبری، تحرکهای اجتماعی حس ارزشهای فردی و اجتماعی، عدم شک و تردید در خود عدم بهانه جوئی و نتیجتاً رشد اجتماعی بیشتر می باشد. شکل
چگونگی مبارزه با بیماری روانی
مسلماً عدم سازش وجود و اختلالات رفتاری در هر طبقه و صنفی و در هر گروه و جمعی بسیار مشهود است عوامل مختلفی را می توان در به وجود آوردن یا پایه ریزی عدم سلامت روان ذکر نمود : فشارهای اجتماعی، فقر مادی، اختلافات خانوادگی، تصادفات، بیماریها، مرگ و میرهای پیش بینی نشده و بسیاری از عوامل خانوادگی و اجتماعی همراه با عوامل وراثتی، افراد را دچار عدم تعادل روان می سازد. بنابراین برای پیش گیری از بیماری روانی و حفظ سلامت روان توصیه های مختصری درنظر گرفته می شود :
1 ) سعی کنید به انجام فعالیتهای ورزشی بپردازید زیرا ورزش تنشهای روانی را از بین می برد و اخمها را به لبخند تبدیل می نماید ؛
2 ) در رابطه با نگرانی خود با دیگران صحبت کنید و اگر مشکل جدی است از مراجعه به پزشک روان درمان مضایقه نکنید ؛
3 ) موقعیت خود را بشناسید و به جای جنگیدن با آن خود را با آن سازگار سازید. با تغذیه مناسب ورزش مناسب، استراحت کامل مواظب سلامت جسم خود باشید ؛
4 ) با دیگران معاشرت و دوستی نماید ؛
5 ) برای انجام هر کاری زمان خاص و منظمی را درنظر بگیرید ؛
6 ) در نهایت یاد بگیرید که همیشه خونسرد و فرد راحتی باشید ؛
7 ) در نهایت اگر دارای توانائی لازم برای تحمل درد و رنج باشید و در مواقع لزوم با شهامت و بردباری برخورد نمودید به زندگی و رفاه دیگران غلاقمند بودید و در این زمینه فعالیت داشتید شما از : سلامت روان برخوردارید.
کنترل اضطراب با ورزش کردن
می دانیم که ورزش مداوم بدنی در صورتی که به درستی انجام شود و با بیماری شخص در تضاد نباشد در نگهداری سلامت جسم و روان و بهزیستی فرد و پیشگیری از بسیاری از بیماریها، یکی از مهمترین عوامل به شمار می رود. و این واقعیتی است که فعالیت بدنی استرس عاطفی را به طور موثر می نشاند و بسیاری از پیامدهای ناخوشایند آنرا خنثی می کند. اگرچه ورزش مشکلات در کار را حل نمی کند و یا وقتی در ترافیک قرار گرفته اید کار پلیس راهنمائی را انجام نمی دهد و راه را برای شما باز نمی کند ولی مطمئناً به دلیل فعل و انفعالاتی که در بدن صورت می گیرد به شما کمک می کند که از عهده فشار روحی برآئید و از تبدیل آن به یک مسئله مزمن جلوگیری کنید. شکل
تغذیه ( این تکه دوباره تکرار شده )
هر انسانی در شرایط خاص و یا بحرانی با استرس روبرو شده است. استرس و فشار روحی به غیر از اینکه با شرایط روحی و اعتماد به نفس شخص در ارتباط باشد، با تغذیه و شرایط بدنی نیز مرتبط است.
ورزش صحیح و تغذیه سالم به بدن کمک می کنند تا در کنترل سیستم عصبی، به دست آوردن اعتماد به نفس و کارکردن و فرمان گرفتن صحیح در شرایط بحرانی موفق تر عمل کند.
تحقیقات نشان داده است که اشخاصی که تغذیه سالم دارند و مرتب ورزش می کنند بسیار کمتر از اشخاص دیگر در شرایط بحرانی عصبی می شوند.
برخی از مواد غذایی با کمبود ویتامین B Complex و داشتند قند بالا، باعث می شود تا بدن به سوی اضطراب، عصبانیت و استرس تمایل پیدا کند. بهترین شکل تغذیه برای جلوگیری از چنین مسئله ای، مصرف میوه، سبزیجات و دانه ها و غلات کامل است.
ویتامینهای B برای کاهش استرس و عصبانیت پیشنهاد می شود. دانه ها و غلات کامل، سبزیجات، تخم مرغ و ماهی از مواد غذایی هستند که حاوی ویتامین های B می باشند.
گردوی تازه میوه اس است که به درمانگر بیماریهای عصبی شهرت دارد. عسل نیز همین خاصیت را دارد. جو و نان جو برای سیستم عصبی مفید هستند. از میوه های دیگر می توان به موز، زردآلو و میوه های خشک شده اشاره کرد.
اما قهوه، شکلات، مشروبات الکلی، ادویه جات زاید، شکر، گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل ها می بایست کمتر شوند و یا اصلاً. شکل
ورزش
ورزش و تمرینان ورزشی نیز در کاهش و رفع استرس، و فشارهای عصبی بسیار موثرند. کارشناسان می گویند کسانی که مرتباً ورزش می کنند، در فشارهای عصبی راحت تر خود را کنترل می کنند و تصمیمات بهتری می گیرند.
انجام تمرینان ورزشی باعث می شود تا بدن فشارخون خود را تنظیم کند و سیستم عصبی استقامت بیشتری کسب کنند. پس بدین صورت بدن می تواند کنترل بهتری در شرایط بحرانی و فشارهای روحی داشته باشد.
از سویی، قدرتمند شدن عضلات و به طور کلی آناتومی بدن باعث می شود تا شخص از لحاظ روحی اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.
انجام هر نوع ورزش و تمرینی اما به طور مستمر و از روی برنامهف قابلیت غلبه بر استرس را ارایه می کند. هر چه ورزش دارای استقامت بیشتری باشد، می توان گفت که استرس را بیشتر کاهش می دهد. ورزش هایی نظیر یوگا، که ورزش روحی – جسمی است، با موضوع اعتماد به نفس و اعتقاد بیشتر سروکار دارند. ورزشهایی دیگر نظیر ورزش های Extreme نیز چون حادثه جویانه هستند، می توانند قابلیت غلبه بر فشارهای روحی را در مدت زمان کوتاهی افزایش دهند.
استرس و روشهای کنترل آن با ورزش
در دنیای امروز دانستن راه و روش زندگی و پیشرفت عملاً بدون استرس امکان پذیر نیست و در بین جوامع بشر به صورت قانون درآمده است. نظام پیچیده کنونی ما چنان است که دستگاه عصبی ما در طی روز دائماً از سوی تکان های استرس زای کوچک و بزرگ بسیار زیادی بمباران می شود و دستگاههای عصبی – عضلانی ما دائم در حالت تنش بسر می برند. در نتیجه استرس یکی از عمومی ترین مشکلاتی است که افراد با آن روبرو هستند و از آنجائی که امروزه مسئله سالم زیستن و رابطه آن بت فعالیتهای بدنی اهمیتی اساسی یافته است، تمرین و ورزش یکی از ساده ترین ابزاری است که استرس را کنترل می کند.
ما می دانیم که ورزش مداوم بدنی در صورتی که به درستی انجام شود و با بیماری شخص در تضاد نباشد در نگهداری سلامت جسم و روان بهزیستی فرد و پیشگیری از بسیاری از بیماریها، یکی از مهمترین عوامل به شمار می رود. و این واقعیتی است که فعالیت بدنی استرس عاطفی را به طور موثر می نشاند و بسیاری از پیامدهای ناخوشایند آنرا خنثی می کند. ارگچه ورزش مشکلات در کار را حل نمی کند و یا وقتی در ترافیک قرار گرفته اند کار پلیس راهنمائی را انجام نمی دهد و راه را برای شما باز نمی کند ولی مطمئناً به دلیل فعل و انفعالاتی که در بدن صورت می گیرد به شما کمک می کند که از عهده فشار روحی برآئید و از تبدیل آن به یک مسئله مزمن جلوگیری کنید.
هر انسانی در طول روز بارها و بارها به دلایل مختلف دچار استرس می شود. ترافیک و شلوغی خیابان ها، کارهای زیاد و ناتمام و باقی مانده، دغدغه امتحان و کنکور در جوان ها و ... همگی مسایلی هستند که می توانند باعث بروز استرس در هر فردی هرچقدر آرام شود.
به عبارتی دیگر، گریز از این استرس ها اجتناب ناپذیر است. متأسفانه وجود استرس در زندگی نه تها باعث حل مشکلات نمی شود، بلکه برعکس فرد را از ادامه فعالیت صحیح باز می دارد. امروز آگاهی و انجام روش های رهایی از استرس یا RELAXATION برای روح و روان مانند ورزش برای جسم به هر کسی توصیه می شود. در این جا روش بسیار ساده جهت کاهش استرس به خصوص در هنگام کار، برای علاقه مندان بیان می شود شمارش کنید.
یک روش موثر برای برخورد با موقعیت های استرس آور، شمارش تا عدد 10 است. این کار به شما کمک می کند تا از لحاظ فکری و روانی از آن لحظه استرس آور دور شده و 10 ثانیه به شما وقت می دهد تا از آن شرایط خود را رها کنید. فرض کنید این عمل «ریموت کنترل» زندگی شماست و در آن لحظه دکمه توقف یا PAUSE آن زده شده است. وقتی به آرامی تا عدد 10 شمردید، حالا دوبار دکمه PLAY را فشار دهید. در نتیجه در وضعیت بهتری نسبت به قبل قرار خواهید گرفت.
گروهی معتقدند که شمارش اعداد از انتها به سمت ابتدا یعنی از عدد 10 به سمت عدد صفر می تواند نتایج بهتری داشته باشد. شما می توانید امتحان کنید. کدام یک برای شما بهتر است؟
موقتاً از آن محیط بگریزید
هنگامی که در خود استرس شدیدی احساس می کنید، بهتر است به طور فیزیکی خود را از محیط دور کنید. کمی قدم زده و نفسی تازه کنید. مدتی به محیطی رفته که بتوانید فکر خود را از مسایل دغدغه آور رها کنید. البته منظور این نیست که کاملاً میدان را خالی کنید، بلکه ترک موقعیت برای چند لحظه و مراجعت دوباره با فکری آزاد و تازه باعث رهایی از استرس و انجام بهتر کارها خواهد شد. اگر در ترافیک خیابان گیر کرده باشید، ترک موقعیت مشکل به نظر می رسد. در این شرایط می توانید با گوش کردن به رادیو و موزیک سعی کنید به یکی از خاطرات روزهای قبل یا برنامه های آینده خود فکر کنید. بهتر است اگر صدای سایر اتومبیل ها شما را آزار می دهد پنجره ها را بالا کشیده و بدانید که استرس و ناراحتی شما نه ترافیک را کم خواد کرد و نه راه شما باز که زودتر به مقصد موردنظر برسید. پس آرامش داشته باشید تا زمان هم راحتر بگذرد.
شی ای را فشار دهید .
همان طور که می دانید در هنگام استرس، تخلیه انرژی های اضافی انباشته شده در بدن ضروری است. گروهی این کار را با زدن ضربه یا شکستن جسمی انجام می دهند. گروهی عادت دارند کتاب و یا هر کاغذی که جلوی آنها هست پاره کنند، ولی بهترین راه فشردن شی ء در دست هاست.
معمولاً فشردن چیزی با دست باعث کاهش استرس و دغدغه ظاهر می شود. شما می توانید یک حلقه تقویت کننده مچ دست همیشه همراه داشته باشید و در هنگام استرس آن را در دست خود فشار دهید.
البته توأم کردن این روش با سایر روش ها می تواند اثربخشی بهتری داشته باشد.
در صورت نداشتن حلقه تقویت کننده، خمیر بازی بچه ها نیز برای این کار بسیار مناسب است. اگرچه توجه داشته باشید می بینید که شما این عکس العمل را غیرارادی با بازی کردن و فشردن خودکار در دست یا مچاله کردن کاغذ در دست یا ضربه زدن دست به روی میز انجام می دهید.
سخت نگیرید
وقتی به دلیل موضوع خاصی دچار استرس می شوید، از خودتان سوال کنید که آیا این موضوع آنقدر اهمیت دارد که به خاطر آن دچار پریشانی شوید.
واقعیت این است که اکثر مسایل روزمره که باعث ایجاد استرس می شوند، تهدیدی برای زندگی به شمار نمی روند مگر این که مربوط به اموری از قبیل خانواده یا سلامت افراد باشند. هرگاه احساس کردید جلسه امروز آنطور که انتظار داشتید نتیجه نداشت و یا متوجه لکی روی لباس خود شدید، دچار پریشان خاطری نشوید، این ها مسائل تعیین کننده زندگی نبوده و باعث بروز فاجعه نمی شوند.
با وجود مشکلات زیادی که هر روز به سمت شما هجوم می آورند، افتراق مسایل مهم و تعیین کننده از سایر مسایل می تواند نقش مهم و اساسی در جلوگیری از استرس شما داشته باشد. کمی راحتر گرفتن موقعیت ها باعث کاهش استرس و فشارهای روانی ناشی از آن در شما می شود.
نفس عمیق بکشید
نفس کشیدن غیز از داشتن اثرات حیات بخش، می تواند در آرام نمودن شما نیز بسیار موثر باشد. هنگام استرس سه نفس عمیق بکشید و در فاصله هر دم و بازدم مکث لازم را حفظ کنید.
دم را از بینی کشیده و بازدم را از دهان تخلیه کنید. در هنگام دم و بازدم بدن خود را کاملاً رها کرده و ذهن خود را از تمامی مسایل جدا کنید و خود را از لحاظ جسمانی و روانی آرام کنید.
اگر کمی با روش های مختلف رهایی بدن یا RELAXATION آشنا باشید می بینید که در کلیه روش ها تکنیک های موجود، حرکات با ریتم های تنفسی خاص و نفس های عمیق شروع می شود و بر ریتم تنفس تأکید بسیار وجود دارد.
افرادی که ورزش های رزمی انجام می دهند و نیاز به آرامش و تمرکز حواس زیاد هم دارند، از روش های تنفسی خاص و نفس های عمیق قبل از انجام کار خود استفاده می کنند.
سعی کنید برای خود شرایی را مهیا کنید که بدون استرس زندگی کنید. مطمئن باشید خواستن، توانست است.
تمریناتی که استرس را کاهش می دهند
1 ) به پاهای خودتان نگاه کنید. پنجه پا را جمع کند و انقباض عضلانی را بررسی کنید. سپس پنجه پا را به حالت اولیه برگردانید و یکبار دیگر این کار را تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
2 ) پاها را به طرف بالا، به طرف صورت ببرید و سپس انقباض عضلانی را در پاها و عضلات مشاهده نموده و آن را در همان وضع نگه دارید و سپس به حالت اول برگردانده و آنرا دوباره تکرار کنید سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
3 ) همانندی که پاشنه ها را در شن فرو می برید، آنها را روی کف زمین فشار دهید. آنها را در آن وضع نگه داشته و انقباض پشت ران را بررسی کنید. سپس به حالت اولیه برگردانده و تمرین را یکبار دیگر تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
4 ) ران را منقبض می کنیم و ساق پا را به ملایمت بلند می کنیم، آنرا نگه داشته و انقباض را بررسی می کنیم. سپس آنرا به حالت اولیه بر می گردانیم سپس با پای چپ این تمرین را تکرار می کنیم، دوباره این عمل را با هر دو پا تکرار می کنیم. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
5 ) نشیمنگاه را منقبض کنید و سپس ۀنرا خیلی ملایم کمی از زمین بلند کنید. آنرا مدتی به همین وضعیت نگه داشته و انقباض آنرا مورد توجه قرار دهید. سپس به حالت اولیه بر می گردانیم. تمرین را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
6 ) عضلات شکم را منقبض کرده و آنرا مدتی در حال انقباض نگه دارید. سپس وضعیت انقباض را بررسی کنید. بعد به حالت اولیه برگردانده و تمرین را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
7 ) عضلات شکم را به طرف داخل ببرید، (نفس عمیق بکشید) سپس قسمت پائینی پشت را روی زمین بخوابانید و آنرا به همان حالت نگه داشته تا فشار وارده به معده و قسمت پائینی پشت را احساس کنید. بعد به حالت اولیه برگردانید. عمل را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
8 ) نفس عمیق بکشید و آنرا در سینه نگه داشته و سپس آنرا بیرون دهید. این عمل را تکرار کنید. باید توجه داشته باشید که هوا را به حالت آرام بیرون داده و خیلی آرام به حالت اولیه برگردانید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
9 ) بازویتان را کنار بدنتان قرار داده و هر دو مشت را محکم جمع کرده و آنرا به همین حالت نگه دارید. سپس حالت انقباض را بررسی کرده و بعد به حالت اولیه برگردانید. عمل را یکبار دیگر تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
10 ) با بالابردن دستها به طرف شانه ها آرنج را خم کنید و آنها را همین طور محکم به حالت انقباض نگه دارید و کشش عضلات بازو را بررسی کنید. سپس به حالت اول برگردانده و عمل را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
11 ) طوری که کف دست بالا باشد، بازوها را روی زمین بخوابانید و عضلات قسمت عقب بازو را روی زمین فشار دهید. حالت انقباض عضلات مربوطه را بررسی کنید. آنرا منقبض کرده و سپس به حالت اولیه برگردانده، تمرین را تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
12 ) شانه ها را نخست کمی بلند کنید و سپس آنرا تا جای ممکن بالا نگه دارید و در همان وضع بمانید. وضعیت انقباض را بررسی کنید و سپس به حالت اولیه برگردانید و عمل را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
13 ) سر را به ملایمت به عقب بکشید و وضعیت انقباضی پشت گردن را توجه کنید و آنرا در همان وضع نگه دارید و سپس به حالت اولیه برگردانید. عمل را یکبار دیگر تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ،
14 ) سر را به ملایمت به طرف سینه خم کنید و در همان وضعیت نگه داشته و انقباض گردن را مورد توجه قرار دهید. بعد به حالت اولیه برگردانده و عمل را یکبار دیگر انجام دهید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
15 ) زبانتان را به سقف دهان فشار داده و آنرا در همان وضع نگه دارید. حالا به حالت اولیه برگردانده و عمل را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
16 ) چشمهایتان را محکم ببندید و آنها را کاملاً بسته نگه داشته و وضعیت انقباظی را مورد توجه قرار دهید. سپس به حالت اولیه برگردانید و توجه داشته باشید که چشمها پس از توجه به حالت انقباظی با ملایمت بسته باشد. سپس عمل را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
17 ) پیشانی تان را چروک داده و وضعیت آن را مورد توجه قرار دهید. سپس آنرا برای مدت کمی به همان حال نگه داشته و بعد به حالت اولیه برگردانید. عمل را تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید.
نکات مهم
فردی که می خواهد تمرینها را انجام دهد بایستی به راحتی روی زمین دراز کشیده و صورتش به طرف بالا باشد و بالشی زیر زانوهایش قرار دهد.
هر گروه عضلانی به طور مرتب منقبض می شود از وارد کردن هرگونه فشار اجتناب کنید.
توجه داشته باشید که احساس کشش عضلانی و تمدد اعصاب باید اساسی و بنیادی باشد تا اینکه اثرات و ثمرات آن بدست آید.
هر انقباض باید برای چند ثانیه حفظ و نگهداری شود و سپس عضلات کاملاً به حالت شل (حالتی در مقابل انقباض) یعنی به حالت انبساط قرار گیرد.
تمرینات باید در محیطی آرام و بدون سر و صدا انجام گیرد و در تمام مدت تمرین باید به خوبیها و زیبائیها فکر کرد و ناراحتی را از یاد برد. شکل
اضطراب
اضطراب عبارت است از یک احساس ناراحت کننده و مبهم ترس، وحشت، یا خطر با منشای ناشناخته که بر فرد مستولی می گردد. برای بعضی از افراد این حالت ممکن است ناگهانی روی دهد و برطرف شود، اما برای بعضی دیگر این حالت به صورت مزمن در می آید. اضطراب از نظر علمی چندین نوع دارد : اضطراب حاد ناشی از موقعیتی خاص، ترس مرض گونه و اختلال وسواسی – جبری.
علایم شایع بیماری
احساس اینکه یک اتفاق نامطلوب یا زیانبار به زودی رخ خواهد داد.
خشک شدن دهان، مشکل در بلع، یا خشونت صدا، تند شدن تنفس و ضربان قلب، تپش قلب، حالت لرزش یا پرش عضلات، ناتوانی جنسی، انقباض عضلات، سردرد، کمردرد، عرق کردن، تهوع، اسهال، کاهش وزن، خواب آلودگی، مشکل در تمرکز، منگی یا غش، تحریک پذیری، خستگی، کابوس، مشکل در حافظه.
بروز اختلال در روابط اجتماعی و شغلی، افزایش ناگهانی میزان اضطراب ممکن است موجب بروز حمله هراس و فرار از موقعیت شود، وابستگی به داروها و نامنظمی ضربان قلب از دیگر علائم این بیماری هستند.
علل بروز اضطراب
فعال شدن مکانیسم های دفاعی بدن برای مبارزه یا فرار ترشح آدرنالین از غدد فوق کلیوی افزایش می یابد، و موادی که از تجزیه آدرنالین در بدن جمع می شوند (کاتکول آمین ها) نهایتاً بخشهای مختلف بدن را تحت تأثیر قرار می دهند. تلاش برای پرهیز از اضطراب خود موجب اضطراب بیشتر می شود. استرس با هر منشاء (مثلاً مشکلات اجتماعی یا مالی)، سابقه خانوادگی اضطراب، خستگی یا کار زیاد، وقوع مجدد موقعیتهایی که قبلاً استرس زا بوده اند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است، بیماری جسمانی، تکامل طلبی غیرمنطقی، ترک اعتیاد و ... خطر بروز اضطراب را تسریع می کند.
راههای پیشگیری
1 ) از روشهای کسب آرامش یا مراقبه برای کاهش استرس بهره بگیرید ؛
2 ) به فکر تغییر شیوه زندگی خود باشید تا استرس کاهش یابد ؛
3 ) استرس و اضطراب ایجاد شده را مدیریت کنید (مدیریت استرس) ؛
4 ) از تفکرات بی جا و بیش از حد دوری کنید ؛
5 ) سعی کنید در اجتماعات حضور بیشتری یابید ؛
6 ) سعی کنید زیادی با خودتان خلوت نکنید و خود را از تنهای دور کنید (رهایی از احساس تنهایی).
درمان
اضطراب عمومی شده را می توان با درمان کنترل کرد. غلبه کردن بر اضطراب اغلب موجبات زندگی بهتر و رضایت بخش تری را فراهم می آورد.
روان درمانی
وقتی احساس کردید که دارای اضطراب هستید، بهتر است تحت بررسی و درمان از نظر موارد خاص تهدید کننده یا منشاء استرس که در ناخودآگاه شما است ولی وجود دارد، قرار بگیرید.
به فراگیری روشهای کاهش انقباض ناخودآگاه عضلانی مثل بازخورد زیستی و روشهای کسب آرامش بپردازید. فعالیت در زمان ابتدا به این بیماری : فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری خود را حفظ کنید. فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری به کاهش اضطراب کمک می کند.

 

دارو درمانی
امکان دارد داروهای ضداضطراب مثل بنزودیازپین ها برای مدتی کوتاه تجویز شوند.
امکان دارد از داروهای ضدافسردگی برای اختلال هراس استفاده شود.
از کافئین و سایر مواد تحریک کننده و نیز الکل استفاده نکنید.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم اضطراب را دارید و خود درمانی نتیجه ای نداده است.
اگر شما دچار احساس ناگهانی هراس بیش از حد شده اید.
اگر دچار علایم جدید و بدون توجیه شدید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
مدیریت استرس در ورزش
در واقع ورزش در بالاترین سطوح خود به عنوان یک آزمایش است و عامل اصلی و موثر بر عملکرد همان قابلیت فرد برای مقابله با استرس است.
مطالعه استرس در قلمرو آکادمیک فصل نسبتاً نوینی در روانشناسی ورزشی است. رشد و شهرت روانشناسی ورزشی خصوصاً در اروپای غربی، بر ایران حقیقت استوار است که عملکرد ورزشی به عوامل فیزیولوژیکی مثل آمادگی جسمانی و بیومکانیکی مانند تکنیک وابسته نیست. بلکه عوامل روانشناختی از جمله آمادگی روانی نقش ارزنده ای در تعیین عملکرد ورزشکاران به ویژه در مراحل پایانی را برعهده دارد.
بسیاری از ورزشکاران معتقد هستند که مواجه با نیازهای شناختی و روانی حقیقتی نیروی و رقابت های ورزشی است. در واقع ورزش در بالاترین سطوح خود به عنوان یک آزمایش و هامل اصلی و مؤثر بر عملکرد همان قابلیت فرد برای مقابله استرس است.
مدیریت استرس
اگر در عملکردهای ورزشی استرس عامل مهمی است، پس توانائی مهار آن امری قطعی است استرس مسابقه ای ممکن است در یک ورزشکار ایجاد اضطراب (منفی) ولی در فرد دیگر ایجان هیجان (مثبت) کند به علاوه از میان کسانی که اضطراب را تجربه می کنند، برخی ممکن است از آن برای تسهیل در عملکرد بهره ببرند. در حالی که دیگری ممکن است تصور کند که استرس موجب تضعیف عملکردش می شود. بنابراین روش های مهار و کنترل استرس باید به صورت فردی طراحی و تمرین شوند.
روش های مختلفی برای مدیریت استرس وجود دارد. تمرینات خودتنظیمی در سال های اخیر به عنوان مهارت های مهم برای غلبه براسترس و افزایش احتمال عملکرد مطلوب تشخیص داده شده اند.
چهار مهارت فراشناختی موثر در بهبود عملکرد ورزشکاران عبارتند از :
1 ) هدف گزینی
هدف گزینی به عنوان یک شیوه موثر برای افزایش انگیزه و اعتماد به نفس مورد توجه می باشد. اهداف نسبتاً سخت و ویژه نسبت به اهداف آسان و عمومی منجر به عملکرد بهتر می شوند. اهداف کوتاه مدت و فرعی در دست یابی به اهداف بلند مدت نقش مهمی را ایفاء می کند.
در مراحل تعیین هدف، پیش بینی بازخودر و توجه به آن الزامی است. اگر بنا باشد تعیین اهداف مؤثر واقع شود، پذیرش آن توسط ورزشکاران امر مهمی است البته لازم به یادآوری است که پذیرش هدف با اهداف تحت شرایطی که اضطراب شدید مسابقه ای حاکم است، تضعیف می گردد.
گزارش علمی ارائه شده از دوندگان نخبه دانشجو (در مسافت متوسط) بیان می دارد که اضطراب شناختی از دو طریق مرتبط با اهداف قابل پیش بینی است :
یکی از طریق سطح مشکل بودن هدف و دیگری نقطه نظر دوندگان در مورد اینکه آیا می توانند به اهدافشان دست یابند یا خیر. اصول هدف گزینی یا هدف گزارش به طور خلاصه عبارت است از :
* اختصاصی و ویژه باشد ؛
* قابل اندازه گیری باشد ؛
* قابل ثبت باشد ؛
* دارای محدوده زمانی (کوتاه مدت، میان مدت و یا بلند مدت) باشد ؛
* قابل ارزشیابی باشد ؛
* قابل بازبینی و بازنگری باشد.
2 ) تصویر سازی
تصویر سازی ذهنی در یادگیری و اجراء مهارت های جسمانی نقش مؤثری را ایفاء می کند. تصویرسازی می تواند در یادگیری، کاهش نقاط ضعف، گرم کردن، کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس ورزشکاران مفید بوده و به کار می رود از فواید تصویرسازی و تمزین ذهنی می توان به مواردی از قبیل : تسریع و کوتاه شدن زمان یادگیری مهارت ها، ملکه شدن، دست یابی به اوج عملکرد، انرژی روانی، کاربرد توان بخشی و ویدئوی برای اصلاح را نیز یادآوری کرده و نام برد.
3 ) آرام سازی
مناسب ترین روش کنترل استرس به کارگیری فنون آرام سازی یا آرامش بخشی است. شیوه های مختلفی در آرام سازی وجود دارد به طور کلی به روش های آرام سازی تنی و آرام سازی شناختی تقسیم می شوند. اما لازم به ذکر است که شیوه های آرام سازی باید با کیفیت دقیقی پاسخ های اضطراب تناسب داشته باشد. از شیوه های آرام سازی می توان به :
تنفس عمیق، آموزش خودزا، مراقبت، آرام سازی پیش رونده عضلانی، دعا و نیایش اشاره کرد.
4 ) کنترل توجه
مطالعات تجربی اندکی در زمینه کنترل توجه در روانشناسی ورزش وجود دارد. از آنجا که اضطراب شناختی می تواند از طریق گسستگی توجه موجب تضعیف عملکرد شده و اثرات گرم کردن را هم کاهش دهد. یک راهکار مهم برای افزایش تمرکز این است که کارها و انکار امن را پی از عملکرد و اجراء به طور سامان یافته ای برنامه ریزی کنیم. مباحث و موضوعات مهم دیگری در روانشناختی ورزشی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و مربیان و علاقمندان را به مطالعه بیشتر و عمیق تر سوق می دهد ( 1387 ، aftab.ir)

 

تمریناتی که استرس را کاهش می دهند (این قسمت دوباره تکرار شده)
1 ) به پاهای خودتان نگاه کنید. پنجه پا را جمع کند و انقباض عضلانی را بررسی کنید. سپس پنجه پا را به حالت اولیه برگردانید و یکبار دیگر این کار را تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
2 ) پاها را به طرف بالا، به طرف صورت ببرید و سپس انقباض عضلانی را در پاها و عضلات مشاهده نموده و آن را در همان وضع نگه دارید و سپس به حالت اول برگردانده و آنرا دوباره تکرار کنید سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
3 ) همانندی که پاشنه ها را در شن فرو می برید، آنها را روی کف زمین فشار دهید. آنها را در آن وضع نگه داشته و انقباض پشت ران را بررسی کنید. سپس به حالت اولیه برگردانده و تمرین را یکبار دیگر تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
4 ) ران را منقبض می کنیم و ساق پا را به ملایمت بلند می کنیم، آنرا نگه داشته و انقباض را بررسی می کنیم. سپس آنرا به حالت اولیه بر می گردانیم سپس با پای چپ این تمرین را تکرار می کنیم، دوباره این عمل را با هر دو پا تکرار می کنیم. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
5 ) نشیمنگاه را منقبض کنید و سپس ۀنرا خیلی ملایم کمی از زمین بلند کنید. آنرا مدتی به همین وضعیت نگه داشته و انقباض آنرا مورد توجه قرار دهید. سپس به حالت اولیه بر می گردانیم. تمرین را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
6 ) عضلات شکم را منقبض کرده و آنرا مدتی در حال انقباض نگه دارید. سپس وضعیت انقباض را بررسی کنید. بعد به حالت اولیه برگردانده و تمرین را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
7 ) عضلات شکم را به طرف داخل ببرید، (نفس عمیق بکشید) سپس قسمت پائینی پشت را روی زمین بخوابانید و آنرا به همان حالت نگه داشته تا فشار وارده به معده و قسمت پائینی پشت را احساس کنید. بعد به حالت اولیه برگردانید. عمل را دوباره تکرار کنید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
8 ) نفس عمیق بکشید و آنرا در سینه نگه داشته و سپس آنرا بیرون دهید. این عمل را تکرار کنید. باید توجه داشته باشید که هوا را به حالت آرام بیرون داده و خیلی آرام به حالت اولیه برگردانید. سپس به مدت 30 ثانیه تمام بدن را شل کرده و عضلات را انبساط دهید ؛
9 ) بازویتان را کنار بدنتان قرار داده و هر دو مشت را محکم جمع کرده و آنرا به همین

دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله بررسی تأثیر ورزش بر روی استرس دختران دانشجو

دانلود مقاله بررسی مقایسه میزان افسردگی دختران داشجو وپسران دانشجو

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله بررسی مقایسه میزان افسردگی دختران داشجو وپسران دانشجو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

 

چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی مقایسه میزان افسردگی دختران داشجو وپسران دانشجو صورت گرفته است. جامعه آماری شامل کیله دانشجویان دختر وپسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز می¬باشد.
نمونه پژوهش شامل 60 نفر بوده که 30 نفر از دختران و 30 نفر از پسران دانشجو بوده که این پژوهش به روش نمونه¬گیری پس رویدادی از نوع (علی- مقایسه¬ای ) انجام گرفته است و با استفاده از آزمون افسردگی «بک» پژوهش انجام گرفت.
سپس با استفاده از ابزار آماری و با بررسی میانگین دو گروه مقدار t محاسبه شده از t جدول کوچکتر بوده بنابراین نتیجه گرفته می¬شود که فرضیه پژوهش رد شده و فرضیه صفر تأیید شده است. یعنی بین میزان افسردگی دختران و پسران دانشجو تفاوت ناچیزی وجود دارد که این تفاوت معنادار نمی¬باشد.

فصل اول
کلیات پژوهش

مقدمه
درطول قرن بیستم انسان بیش از تمام تاریخ دستخوش دگرگونی از نظر شیوه¬های زندگی روابط اجتماعی ومسائل بهداشتی و پزشکی شده است. امروزه زندگی پیچیده ماشینی ایجاب می¬کند که با ظرافت خاص علمی به قضایا و پدیده¬های محیط زندگی نگریسته شود. این ظرافت زمانی به اوج اهمیت می-رسد که پدیده¬های مورد بررسی درارتباط مستقیم با انسان باشد.
و در نتیجه جستجو برای شناخت واقعی خویشتن بیش از هر زمان دیگری برای انسان اجتناب ناپذیر است تا در این رهگذر بتوانند به گونه¬ای مطلوب و سازنده با دنیای بیرون و درون خود رابطه منطقی برقرار کند وبر اساس یک شناخت درست و سنجیده با مسائل و مشکلات و پیچیدگی های زندگی خود رو به رو شودو از افتادن در دام نگرانیها و تشویشهای فکری و نگرشهای غلط خود را محفوظ نگه دارد.
گذشته نشان داده است که بسیاری از بیماریهای شایع غیر فراگیر بیماریهای روانی در کشورهای پیشرفته و صنعتی زائیده عواملی هستند که خود انسان آنها را خلق کرده و گرفتار آن شده است.لذا چنین عواملی قابل پیشگیری هستند(میلانی فر، 1379).
مشاهدات معمولی نشان می¬دهند که موفقیت شخص در سازش با مسائل زندگی به دلایل گوناگون تغییر می¬کند مثلاً در مواردی از قبیل شکست در عشق ، از دست دادن پول، بیماری، حادثه، مرگ فرد مورد علاقه ، ممکن است چنان انسان ازلحظه تولد تا هنگام مرگ به دیگران وابسته و نیازمند باشد و برای زنده ماندن از لحاظ جسمانی ، روانی ، اجتماعی به پرستاری و مراقبت دیگران نیاز دارد. انسان به تنهایی نمی¬تواند بار مشکلات خویش را به دوش کشد.
بارزترین علامت اختلالات عاطفی، تغییرات و نوسات اخلاقی کم دست که به شدت با اخلاق افراد سالم فرق دارد و به صورت افسردگی و یا خوشحالی زیاده از حد تظاهر می¬کند.(شاملو، 1380).
این باور که همه ما در برخورد با دشواری های زندگی واکنش شادی نشان می¬دهیم اغلب با تبلیغات روانشناسی و روانپزشکی از رنج و اندوه همخوانی ندارد. نتیجه فریبنده این نظریه به تأیید نرسیده است.
جستجو واکنشی برای سبب یابی سالم هر بیمار بد حالی است که از در وارد می¬شود و این در حالی است که جواب ساده و طبیعی و خیر خواهانه وجود دارد که می¬توان آن را در قالب نسخه¬ای نوشت.(دوپالو، 1381).
افسردگی از قدیمی ترین بیماری های شناخته شده و متداولترین انواع اختلالات روانی در همه زمانها و مکان هاست وتقریباً همه ما در طول زندگی گاهی احساس غم و افسردگی کرده¬ایم.
مردم درموقعیتهای خاص همچون مشاجره با یک دوست و همکار، شکست شغلی، تحصیلی، بیماری پیری یا از دست دادن عزیزان احساس غمگینی می¬کنند افسردگی واکنش طبیعی انسان به فشارهای محیطی است.(راسل، 1374)
طبق تحقیقات انجام شده افسردگی در بین زنان آشکارا تأیید شده است. در جامعه ما جنس مونث بیشتر از جنس مذکر به ابزار نشانه های افسردگی تمایل داشته است در حالی که مردان برای خشم و بی تفاوتی بیشتر تقویت می¬شوند(روزنهان، 1380).
رابطه افسردگی با جنس زن می¬تواند به دلیل فعالیتهای آنزیم های شیمیایی ، استعداد ژنتیکی و دوره ماهیانه افسردگی پیش از قاعدگی دانست که به دلیل تغییرات خلق آنان است که بر آسیب پذیری زنان تأثیر می¬گذارد همچنین امکان دارد ناقلان زنانه ژن افسردگی ، افسرده شوند در حال که ناقلان مردانه این ژن الکلی می¬شوند. و اینکه زنان تصور ذهنی از بدن و تعقیب لاغری از طریق رژیم غذایی مربوط می¬شود. رژیم غذایی یک چرخه ناکامی و درماندگی را تشکیل می¬دهد.(روزنهان ، 1380)
می¬توان به تحقیقاتی اشاره کرد که در سال 1978 توسط آریتی انجام شد ونشان داد که حدود 75 درصد بیماران افسردگی حاد دارند. تحقیق دیگری که در استرالیا توسط جیمز درسال 1978 انجام شد و نتایج آن حاکی از آن بود که تعداد خودکشی بین بیماران روانی 4 برابر بیشتر در مردها و 9 برابر درزنها.
هدف پژوهش و بیان ضرورت آن:
چون جوانان دانشجو ومتخصص فعالترین و بهترین بخش جامعه هستند که در آینده اداره بخشهایی از جامعه را به دست می¬آورند به همین علت باید بیشتر مورد توجه باشند تا اگر دچار مشکلات شدند بتوانیم هر چه سریعتر آن مشکل راشناسایی و رفع کنیم. چون در حال حاضر افسردگی شایعترین اختلال روانی دربین جوانان است و بیماران افسرده حدود 30 تا 40 درصد بیماران روانی را تشکیل می¬دهند باید به آن توجه بیشتری کرد تا با شناخت علائم آن برای پیشگیری و درمان راه حلهای مناسب پیدا کرد افسردگی یک انحراف عاطفی است به عبارت دیگر افکار منحرف و فریب آلود مجموعه¬ای از احساسات غم و اندوه عدم اعتماد به نفس بی تفاوتی و بی حوصلگی خستگی و ضعف ، ناامیدی و یاس و ... راتحت عنوان افسردگی به دنبال خود می¬کشد و قربانی خود را به طرف خودکشی سوق می¬دهد. بنابراین باید گفت افکار غیر منطقی و غیر واقعی و فریب آلود میکروب و علت افسردگی هستند و چنانچه این افکار تصحیح و اصلاح شوند افسردگی درمان خواهد یافت.

سئوال پژوهش:
آیا بین افسردگی دختران و پسران دانشجو تفاوت معنا دار وجود دارد؟

 

فرضیه پژوهش
افسردگی دانشجویان دختر بیشتر از دانشجویان پسر است.

 

متغیرها:
مستقل: جنسیت در این تحقیق متغیر مستقل است.
وابسته: میزان افسردگی متغیر وابسته است.

 

تعریف مفهومی افسردگی
درسطح معمول بالینی افسردگی نشانگانی است که تحت خلق افسرده است وبراساس بیان لفظی یا غیر منطقی عواطف غمگین و اضطرابی و یا حالت های بر انگیختگی نشان داده می¬شود.
افت گذرا یا دوام دار تنود عصبی – روانی که به صورت یک مولفه بدنی (سردردها خستگی پذیری بی اشتهایی بی خوابی یبوست کاهش فشار خون و جز آن) ویک مولفه روانی احساس به پایان رسیدن نیرو کمتری توانمندی غمگینی و جز آن )نمایان می¬شود.
سقوط غیر قابل توجه تنود حیاتی در این حالت در قلمرو بدنی با خستگی دائم آشکار می¬شود. درقلمرو شناختی به صورت پراکندگی دقت ومشکل کوشش فکری و در قلمرو عاطفی وروانی به شکل حالتی مالیخولیایی که با هشیاری فرد نسبت به ناتوانمندی واکنش همراه است متجلی می¬شود.
حالت روانی ناخوشی که با دلزدگی یأس و خستگی پذیری مشخص می-شود و در بیشتر مواقع با اضطرابی کم وبیش شدید همراه است.
دریک جمع بندی کلی توجه می¬شویم که مفهوم افسردگی به گونه متفاوت به کار رفته:
به منظور مشخص کردن احساس های غمگینی،یأس ، ناامیدی، و جز آن و بروز آنها به عنوان نشانه یک اختلال .
به منظور توصیف اختصاری یک نشانگان که شامل نشانه های عاطفی شناختی ، حرکتی، فیزیولوژیکی وغدد مترشحه است.(دادستان، 1378).
جنسیت: یعنی زن (xx) و مرد (xy) . انسانها از نظر جنسیت به 2 دسته زن ومرد تقسیم می¬شوند جنسیت تفاوتهای ظاهری را به همراه دارد.

 

تعریف عملیاتی افسردگی:
داشتن نمره¬ای در حد نمره¬ افسردگی آزمون بک در این پژوهش مورد نظر است و افرادی که دارای نمره¬ای در حد افسردگی آزمون بک بودند به عنوان افراد افسرده مشخص شده¬اند.

فصل دوم
گستره نظری پژوهش

تاریخچه افسردگی
تاریخچه افسردگی نه تنها در بسیاری از پژوهشها شایعترین اختلال روانی گزارش شده بلکه از قدیمی ترین نشانه های روانی است که در متون پزشکی به آن پرداخته اند. حدوداً 8 قرن پیش از میلاد مسیح شرح داده بودند. واژه و مفهوم «ملانکولی» در نوشته های بقراطی قرن 4 پیش از میلاد ارائه شده چنانچه ارسطو می¬گوید:
آنها که درفلسفه ، سیاست،شعر و هنر به جایگاه والایی می¬رسند همه گرایش ملانکولی دارند.(صنعتی،1371).
«افسردگی» تنها بیماری مردان شکست خورده، داغدیده، درماندگی،؛ ناتوان و آواره یا در بیمارستانها زندانی بودند بود. دانش روانشناختی افسردگی بیشتر نتیجه تلاش پژوهندگان این حوزه درسی وچند سال گذشته بوده است.(صنعتی ، 1378).
در سال 1915 در مقاله مشهور خود درباره ملانکول چنین نوشت: به احتمال زیاد یک عامل جسمی در آرامش حال بیمار به هنگام شب در خود دارد. پدیده¬ای که نمی¬توان آن را به صورت روانزاد توجیه کرد.(قهرمانی، 1374).
حدود 450 سال قبل از میلاد بقراط از میلاد اصطلاح مانی و ملانکولی را برای توصیف اختلالات روانی بکار بر د و حدود 100 سال قبل از میلاد کورنیلسون سلسوس در کتاب dem edicna افسردگی را ناشی از صفرای سیاه معرفی نمود.
پزشکان دیگر از جمله ارسطو، جالینوس نیز این واژه ها را به کار بردند درقرون وسطی که طبابت در ممالک اسلامی رونق داشت رازی و ابن سینا و پزشک یهودی میمونه ملانکولی رابیماری شخصی تلقی نمودند. درسال 1986 نوبت نوعی بیماری روانی را توصیف نمود و آن را malanch licus manico نامید (قهرمانی ، 1374)
درقرن نوزدهم مولفان در گروه هذیان هایی که تک جنونی نامیده می-شوند هزیان جزیی غمگینی با «مالیخولیایی هذیانی» را متمایز کردند ودر وهله بعد مفاهیم جنون ادواری و جنون دوشکلی با پارژه به منظور متمایزکردن افسردگی مراجعین که در تناوب با حالات شادی نا آرام بودند ظاهر شدند و سپس بیماری اخیر توسط امیل کاپلین در سال 1899 روان گسستگی آشفتگی افسردگی (مانیک- دپرسیو) نامیده شد.(دادستان، 1378)

 

تعاریف افسردگی
افسردگی یک از رایجترین اختلالهای عاطفی است افسردگی پاسخ طبیعی آدمی به فشارهای زندگی است. عدم موفقیت در تحصیل یا کار، از دست دادن یکی از عزیزان و آگاهی از اینکه بیماری یا پیری توان ما را به تحلیل می¬برد.از جمله موقعیتهایی هستند که اغلب موجب بروز افسردگی می¬شوند (هاشمیان، 1379).
افسردگی تنها زمانی نابهنجار تلقی می¬شود که با واقعه¬ای که رخ داده متناسب نباشد و یا فراتر از حدی که برای اکثر مردم نقطه آغاز بهبود است ادامه یابد. شخص افسرده در احساس بی کفایتی و بی اندیشی غوطه ور می-شود ، گاه زیر گریه می¬زند، ممکن است به فکر خود کشی بیفتد(هاشمیان، 1379).
افسردگی ها در شایعترین اختلالات روانی هستند اکثریت بیمارانی که از افسردگی در عذابند به پزشک مراجعه می¬کنند اکثراً از ناراحتیهای جسمانی، ازنداشتن انرژی ، احساس ضعف شکایت کرده و به همین دلیل بدون تشخیص باقی می¬مانند. خوشبختانه اکثر این بیماران پس از چند هفته یا حداکثرچند ماه بهبود می¬یابند.(پور افکاری، 1378)
کلمه افسردگی هنگامی که به یک حالت روحی نسبت داده می¬شود که تمام معانی عامیانه را در خود داشته باشد و نشانگر احساس کسالت روان، کمبود انرژی ، ازدست رفتگی و ناامیدی و بی فایده بودن است و بی علاقگی و بد بینی نیز به همراه آن آید.(راسل، 1380)
حالت افسردگی اغلب پس از نومیدی ویا احساس از دست دادن چیزی به وجود می¬آید ولی بسیاری از اوقات هم ظاهراً ناگهانی و خود به خود ایجاد می¬شود .(رواندوست، 1378)
اندوه است که به قول فرویدبه هنگام سوگواری و مالیخولیا
اما در نهایت واکنشی جامع می¬باشد که در ضمیر انسان نهفته است بنابراین وظیفه درمان ترکیبی از اقدامات حمایتی در دوران ناراحتی است که با تشریع امر فقدان و متقاعد ساختن بیمار به اینکه فقدان و گرفتاری پیش آمده نه تنها نابود کننده نیست بلکه اغلب امری اجتناب ناپذیر است ورسالت خود را انجام می¬دهد و درواقع فرایندی که به جریان احساس اثر می¬گذارد تا شخص با رسیدن به خود آگاهی جدید احساسات خود را کنترل کند.(دوپالو، 1381).
این منطق آرایی می¬تواند بسیار خطرناک باشد زیرا در منظم روانپزشکی در نهایت نیمی از واقعیتها را مطرح می¬سازد. بحثی در این نیست که همه مادر مواردی در برابر احساسات واحد آسیب پذیر هستیم.
مطمئناًدر زندگی هر کسی کمبودهایی وجود دارد وبسیاری از آنها در ذهن شخص نهفته است. اما همه ناراحتیهای ذهنی که مراقبت های بالینی را ایجاب می¬کنند ناشی ازاین کمبودها و خسران ها نیستند. (همان منبع، 1381)
طبقه بندی افسردگی
هر گروه از روانشناسان با توجه به عوامل ایجاد کننده بیماری و علائم آن به نوعی تقسیم بندی رسیده¬اند و از آنجا که علل و علائم افسردگی متنوع و گوناگون است.
در گذشته افسردگی ها را به دو دسته نوروزی و پسیکوتیک تقسیم بندی
می¬کردند(قهرمانی، 1374)
تقسیم بندی توسط پتیل در 1971 انجام گرفت که وی بر اساس مسأله درون افسردگی را تقسیم کرد که عبارتند از:
1. افسردگی روان گستر
2. افسردگی اضطرابی
3. افسردگی همراه با خصومت
4. افسردگی فرد جوان همراه با اختلالات شخصیت.(دادستان، 1373)
طبقه بندی تقسیم افسردگی به دودسته اولیه و ثانویه بود.

 

 

 

افسردگی اولیه:
به آن گروه از افسردگی ها اطلاق می¬شود که علائم افسردگی هسته اصلی بیماری مریض بود وبیماری روانی یا جسمی دیگری همراه با مولد اصلی افسردگی نمی¬باشد.

 

افسردگی ثانویه:
افسردگی است که علائم هسته اصلی بیماری نبوده ومعمولاً همیشه همراه با یک بیماری روانی یا جسمی دیگر است.(قهرمانی، 1374)
در طبقه بندی دیگر افسردگی به دو دسته تقسیم می¬شود:
الف: واکنشی ب: سرشتی
که نوع سرشتی را بیشتر ارثی و شدیدتر تلقی کرده و نوع واکنشی را به عوامل محیطی نسبت داده¬اند که می¬تواند هم شدیدتر و هم خفیفتر باشد.(معانی، 1378)
طبقه بندی دیگر افسردگی که یک گروه ازدانشمندان کرده¬اند عبارتند از :
الف- افسردگی یک قطبی
ب- افسردگی دوقطبی
ج – افسردگی دوره¬ای
د – افسردگی مزمن. (قهرمانی، 1374)
الف – افسردگی یک قطبی
افسردگی یک قطبی که طی آن فرد فقط ازنشانه¬های افسردگی رنج می¬برد بدون اینکه اصلاً به بیماری دیگری مبتلا باشد.

 

1- نشانه های هیجانی:
نشانه های هیجانی عبارتند از : غمگین،دفع، بد بخت، درمانده، نا امید، تنها، نا خشنود، اندهگین، بی ارزش ، شرمنده، حقیر، نگران، بی مصرف، گناهکار، غم برجسته ترین و فراوان ترین نشانه هیجانی در افسردگی است. غم آنچنان بر زندگی یک بیمار حاکم بود که تقریباً در تمام ساعات بیداری خود گریه می¬کرد. اوبه خاطر گریه بیش ازحد نمی¬توانست از عهده مکالمه اجتماعی برآید. این حالت با چنان شدتی در درمان رخ داد که تقریباً هیچ درمانی صورت نگرفت.(قهرمانی، 1347)
این خلق افسرده(مالیخولیایی) در اوقات روز فرق می¬کند. عموماً افراد افسرده هنگام صبح وضع بدتری دارند و وقتی روز سپری می¬شود به نظر می¬رسد که خلق آنها اندکی سبک می¬شود که همراه با احساسهای غم و احساسهای اضطراب نیز اغلب در افسردگی وجود دارند. فقدان مسرت و از بین رفتن شادی زندگی تقریباً به اندازه غم در افسردگی فراگیر است.
فعالیتهایی که قبلاً موجب احساس خشنودی می¬شدند کند و یکنواخت می-شوند. بی علاقگی معمولاً درآغاز در چند فعالیت مانند کار وجود دارند اما زمانی که افسردگی شدت و افزایش می¬یابد.بی علاقگی عملاً هر فعالیتی که شخص انجام می¬دهد گسترش می¬یابد، لذت ناشی از تفریحات، سرگرمی و خانواده کاهش می¬یابد و افراد معاشرتی که قبلاً از رفتن به مهمانی لذت می-بردند از گردهمایی اجتماعی خودداری می¬کنند و بالاخره حتی کارکردهای زیستی ، نظیر خوردن، میل جنسی جاذبه خود را از دست می¬دهد.
92% از بیماران افسرده دیگر از دلبستگیهای موجود در زندگی خود احساس خشنودی نمی¬کنند. 64% بیماران افسرده احساس خود نسبت به دیگران را از دست می¬دهند. (پورافکاری ، 1379).
فقدان مسرت، از بین رفتن شادی زندگی ، تقریباً به اندازه غم در افسردگی فراگیر است. و نیز فعالیتهایی که قبلاً موجب احساس خشنودی می¬شوند کند و یکنواخت می¬شوند. بی علاقگی معمولاً در آغاز فقط در چند فعالیت مثل کار وجود دارد. اما زمانی که شدت افسردگی افزایش می¬یابد، بی علاقگی عملاً به هر فعالیتی که شخص انجام می¬دهد گسترش می¬یابد. لذت ناشی از تفریحات، سرگرمی وخانواده کاهش می¬یابد. افراد معاشرتی که قبلاًاز رفتن به مهمانی لذت می¬برند از گردهمایی های اجتماعی خود داری می¬کنند. بالاخره حتی کارکردهای زیستی نظیر خوردن و میل جنسی جاذبه خود را ازدست می¬دهند. 92 درصد بیماران افسرده دیگر از دلبستگیهای موجود در زندگی خود احساس خشنودی نمی¬کنند و 64 درصد بیماران افسرده احساس خودنسبت به دیگران را از دست می¬دهند.(دوپالو، 1381)

 

2- نشانه های شناختی
نظر منفی نسبی به خود فرد افسرده اغلب عزت نفس کمی دارد. او باور دارد که شکست خورده ومسئول شکست خودش است. او معتقد است که حقیر وبی کفایت و نا لایق است. او باور دارد فاقد ویژگیهای لازم برای موفق شدن در زمینه هایی از زندگی خویش است که برای او اهمیت دارند.
خواه این ویژگی،هوش ، جذابیت، ثروت و تندرستی باشند.( دادستان، 1378).
اعتقاد به آینده ناامیدانه علاوه بر عقاید منفی و احساس گناه نسبت به خود، فرد افسرده تقریباً همیشه آینده را با بد بینی و نا امیدی زیاد می¬بیند و او متعقد است که اقدامات وی حتی اگر بتواند از عهده آنها بر آید محکوم به شکست هستند. (روزنهان، 1379)
3- نشانه¬های انگیزشی
افراد افسرده مشکل زیادی برای شروع فعالیت دارند مثلاً مدیر تبلیغات ابتکار عمل خود را برای برنامه و برای فروش عمده از دست می¬دهد . استاد دانشگاه نمی¬تواند خود را برای سخنرانی هایش آماده کند ودانشجو اشتیاق مطالعه را از دست می¬دهد.(روزنهان، 1380).
در حالت شدید عدم شروع پاسخ و فلج اراده است .چنین بیماری نمی¬تواند حتی خود را با به انجام کارهایی که برای زندگی ضروری هستند وا دارد. او را باید به زور از تخت بیروان آورد، لباس بر تنش پوشاند و تغذیه¬اش کرد. در افسردگی حاد ممکن است ممکن است کندی روانی – حرکتی وجود داشته باشد که طی آن حرکات کند می¬شوند و بیمار بیش از اندازه آهسته راه می¬رود و صحبت می¬کند.(همان منبع، 1380)
مشکل در تصمیم گیری نشانه رایج افسردگی است. این تصمیم گیری برای فرو افسرده می¬تواند وحشت انگیز باشد. هر تصمیمی جدی و حیاتی است اهمیت موفقیت یا شکست و ترس از تصمیم گیری غلط می¬تواند فلج کننده باشد.(همان منبع، 1380)

 


4- نشانه های بدنی
شاید موذیانه ترین نشانه ها در افسردگی تغییرات جسمانی باشد. زمانی که افسردگی وخیم تر می¬شود تمام لذات زیستی و روانی که درزندگی ارزش دارد از بین می¬روند. ازدست دادن اشتها در افراد افسرده رایج است . آدم پرخور در می¬یابد که دیگر غذا برای او خوشمزه نیست. در افسردگی متوسط و شدید ازدست دادن زن رخ می¬دهد ولی در افسردگی خفیف کاهش افزایش وزن و گاهی کاهش وزن دیده می¬شود. اختلال خواب نیز شایع است. افراد افسرده ممکن است مشکل به خواب رفتن در شب را داشته باشند یا امکان دارد صبح زود از خواب بیدار شوند و به سختی بتوانند دوباره به خواب روند. اختلال خواب و کاهش وزن به ضعف و خستگی می¬انجامد.
فرد افسرده ممکن است میل جنسی خود را از دست بدهد. مشکلات نعوظی در مردان و فقدان انگیختگی درزنان عوارض جانبی رایج افسردگی هستند.(روزنهان، 1380)
فرد افسرده اغلب در خود فرو رفته است و بر زمان حال تمرکز دارد. بدن او توجه وی را به خود جلب می¬کند و نگرانی فزاینده در مورد دردها و رنجها می¬تواند رخ دهد. علاوه بر نگرانی زیاد در مورد سلامتی، افراد افسرده ممکن است در برابر بیماری جسمانی آسیب پذیر باشند، زیرا وقتی افسردگی شدید می¬شود می¬تواند سایقهای زیستی اساسی را ضعیف کند.(همان منبع ، 1380)

 

ب- افسردگی دو قطبی (مانیک- دپرسیو)
80 تا 90 درصد افسردگی ها یک قطبی هستند و بدون مانی روی می¬دهند. بین 5 تا 20 درصد از افسردگیها باقی می¬مانند که به صورت بخشی از مانیک- دپرسیو رخ می¬دهند و آنها را افسردگی های قطبی می¬گویند. افسردگیهای دو قطبی را به این صورت طبقه بندی می¬کنیم.درصورت وجود نشانه های مانیک، چنانچه فرد در گذشته یک یا چند دوره افسردگی نداشته باشد او را فردی که فقط به دوره مانیک مبتلاشده است تشخیص می¬دهند. مانی خود می¬تواند بدون افسردگی رخ دهد گر چه این حالت بسیار نادر است. وقتی که دوره مانیک واقع شده باشد، معمولاً دوره افسردگی بالاخره روی خواهد داد.(امانت، 1376)
افسردگی دو قطبی که در طول آن افسردگی و هم مانی رخ می¬دهد. شکل مزمن مانی را اختلال هیپومانیک مزمن یا شخصیت هیپومانیک می¬نامند. زمانی این تشخیص داده می¬شود که فرد 2 سال بی وقفه به حالت مانیک دچار شده باشد.
بالاخره چنانچه افسردگی با نزدیک شدن زمستان آغاز شده باشد آن را اختلال عاطفی فصلی می¬خوانند.(روزنهان، 1380)
علائم مانی عبارتند از: سرخوشی ، گشاده رویی، تحریک پذیر، پر حرفی، عزت نفس کاذب، پرورش فکر افراطی، افکار شتابان، بی خوابی ناشی از آنها کاملاً با عملکرد فرد مغایر است. وجود این 2 اختلال خلقی که ظاهراً در 2 جهت مختلف پیش می¬روند و باعث پیدایش نام اختلال های عاطفی شده است تا افسردگی یک قطبی و افسردگی دوقطبی و مانی را در بر می¬گیرد. از آنجا که نشانه های افسردگی مانیک- دپرسیو شبیه نشانه هایی هستند که در مورد افسردگی یک قطبی شرح آن داده شد. برای اینکه تصویر روشنی از افسردگی 2 قطبی داشته باشیم کافی است به قطب دیگر یعنی مانی اشاره شود. (روزنهان، 1380)
نشانه های مانی
1) نشانه های خلقی یا عاطفی
خلق فرد در حالت مانیک شنگول، سرحال، والاست. البته شنگولی بلند پروازانه درمانی عمومیت ندارد. غالباً خلق حاکم تحرکی پذیر است و این حالت به ویژه زمانی ایجاد می¬شود که روی خواسته های فرد گرفته شده باشد و در صورتی که ناکام شوند می¬توانند شلیک گریه را سر دهند این دلیلی است بر این باور مانی کاملاً مخالف افسردگی نیست بلکه عنصر افسردگی نیرومندی همراه با او وجود دارد.(همان منبع، 1380)
2) نشانه های فکری و شناختی
نشانه های شناختی مانی با خلق تناسب دارند. این شناخت ها بلند پروازانه هستند و فرد مانیک به محدودیت های توانایی خود اعتقاد ندارند و ازآن بدتر زمانی که او برنامه های خود را به موقع اجرا می¬کند. پیام های ناگوار آنها تشخیص نمی¬دهند . فرد مانیک ممکن است افکار یا عقاید پرشتابی را در ذهن خود داشته باشد که سرعت آنها بیشتر از آن باشد که او بتواند آنها را بنویسد یا بازگو کند.
این پرش افکار به راحتی منحرف می¬شود. زیرا فرد مانیک افکار هذیانی درباره خودش دارد ممکن است دو باور داشته باشد که مثلاً پیام آور خداست یا ممکن است او معتقد باشد که دوست صمیمی شخصیت های سیاسی و تجاری است.(روز نهان، 1380)

 


3) نشانه های انگیزشی
رفتار فرد مانیک بیش فعالی است. فرد مانیک به فعالیت پرهیجانی می-پردازد خواه در شغلش باشد خواه در محافل سیاسی و یا مذهبی باشد، در روابط جنسی باشد یا در جای دیگر عمل فرد مانیک مزاحم، پرتوقع، و سلطه جویانه است گاهی افراد مانیک به خاطر همین ما را ناراحت می¬کنند.
سپری کردن زمان زیادی با فردی که پشت سر هم افکار خود رابر زبان می¬آورد و به صورت پرهیجانی بدون توجه به اطرافیان عمل می¬کند دشوار است. رفتارهای دیگری که عموماً از طول مدت مانی روی می¬دهد، عباتند از : قماربازی، وسواسی ، رانندگی بی پروا، سرمایه گذاریهای ناشیانه و پوشیدن لباسها و آرایش های پرزرق و برق(همان منبع، 1380)

 

4) نشانه های جسمی یا تنی
این فعالیت پرجوش و خروش کاهش شدید نیاز به خواب را به دنبال دارد. این کم خوابی تقریباً همیشه در مدتی که مانی روی می¬دهد بعد از گذشت چند روز به این صورت ناگریز فرسودگی ایجاد می¬شود و مانی کاهش می-یابد.(روزنهان، 1380)

 

ج – افسردگی دوره¬ای
بسیار متداول تر است از 2 سال کمتر دوام دارد و شروع آن مشخص است همین امر آن را از عملکرد غیر افسرده قبل ازآن متمایز می¬کند.(همان منبع، 1380)

 

د- افسردگی مزمن
درافسردگی مزمن یعنی اختلال افسرده خویی (ادیس تایمی) فرد حداقل 2 سال تمام افسرده است. بدون اینکه حداقل 2 ماه به حالت طبیعی بر گشته باشد. (روزنهان، 1380)
تقسیم بندی افسردگی توسط دکترپورافکاری
دکتر پور افکاری افسردگی را به چهار دسته تقسیم می¬کنند:

 

1- افسردگی پنهان
اصطلاحی است که از سال 1950 به بعد عمومیت یافت. این نوع افسردگی ممکن است در قالب هر نوع شکایت جسمی که نسبت به درمان های مناسب طبی مقاوم بوده است ظاهر شود.
این شکایت جسمی معمولاً با درمانهای ضد افسردگی مثل آنتی دپرسانهای سه حلقه¬ای یا الکتروشوک بهبود پیدا کند.(پورافکاری، 1378)

 

2- افسردگی اتکالی
سندرمی که در بچه¬ها در نیمه دوم 1 سالگی به دنبال محرومیت از توجه مادر یا کسی که نقش مادر را داشته باشد ظاهر می¬شود. چنین کودکی ابتدا با خشم و اعتراض و اضطراب به غیبت مادر واکنش نشان می¬دهد وبعد از ناامیدی و بی تفاوتی و به دنبال آن بی اشتهایی و تحلیل قوا و بالاخره ممکن است مرگ پیش آید.(همان منبع، 1348)

 

3- افسردگی رجعتی با افسردگی دوره یائسگی
خطر افسردگی با بالارفتن سن افزایش پید امی¬کند و از 40 سالگی به بالا شایعتر است. افسردگی رجعتی با آشفتگی وبی قراری شدید مشخص است و احتمال خود کشی یکی از خطرات جدی این نوع افسردگی است. گاهی این نوع افسردگی را سندرم آشیانه خالی هم می¬گویند.(پورافکاری، 1378)

 


4- افسردگی بعد از زایمان
معمولاً چند روز بعد از زایمان علائم افسردگی شدید بروز می¬کند در علائم این افسردگی بی علاقگی و بی تفاوتی نسبت به نوزاد برای مادر است که تازه کودکی به دنیا آورده است. گاهی این نوع افسردگی به ابعاد پسیکوز رسیده و بسیار توهمات و هذیانهایی که اکثراً مربوط به نوزاد می¬شود پیدا می¬کند. (همان منبع، 1378)

 

انواع افسردگی
افسردگی مانند اضطراب به عنوان یک عامل مهم دخالت کننده ودر برگیرنده در آسیب روانی است.

 

افسردگی خفیف:
این نوع افسردگی وقتی ظاهر می¬شود که انسان علاقه خود را نسبت به امور یا موضوعات لذت بخش زندگی از دست داده باشد. حالت عادی بودن در انسان از بین رفته هر چیز ویا هر کاری احتیاج به سعی بیشتر داشته باشد و فرد کمتر از سابق از انجام آن عمل ارضاء می¬شود فرد احساس بیماری جسمی نمی¬کند ولی احساس راحتی وخوب بودن هم نمی¬کند.
خستگی او بسیار زیاد است انسان با افسردگی خفیف کار وظایف خود را انجام داده و به نظر دیگران طبیعی است ولی برای خود و یا دوستان نزدیک او حالات و رفتارهایش تغییر کرده است.(اخوت، 1382)

 

افسردگی شدید
فرد به صورت آشکار دل سرد و نا امید بوده و یا احساس می¬کند جسماً بیمار است. معمولاً دلتنگ و ناامید بوده واعتماد به نفس کمتری دارد و دارای حرکات در مقابل آیینه و صحبت وقتی در برابر آیینه است و یا ممکن است بسیار هوشیار ولی نا آرام باشد. بیمار آشفته و مضطرب و افسرده بوده و ممکن است از درد و خستگی احساس بی ارزشی ویا ترس از گناه بی نهایت شکایت می¬کند علائم جسمی و فراوان و مهمترین علامت بی خوابی است. بی اشتهایی و کم شدن وزن هم ازعلامت های مهم می¬باشد.
بسیاری از شکایات جسمی دیگر در بیماران افسرده وجود دارد مخصوصاً در دهای مبهم ، علائم دوره¬ای ، معده¬ای ، انواع مختلف بیماریهای روان تنی- کم شدن علامت جنسی به عنوان یک علامت کلاسیک منظور می¬شد. در افسردگی شدید 4 اشتهای اساسی با میل به خوا غذا فعالیت و میل جنسی آسیب می¬بینند.(دادستان، 1376)
بیماری افسردگی یک پدیده طبیعی است که در اثر عوامل خارجی ممکن است به نسبتهای مختلف در هر فرد پیداشود. ولی اگر حالت افسردگی شدید باشد و یا این حالت مدت طولانی ادامه پیدا کند و هر فرد را از پای در آورد آن وقت است که این پدیده طبیعی حالت پیدا می¬کند. می¬گویند که فرد دچار افسردگی شده است(روزنهان،1380)

بیماریهای افسردگی به شکلهای زیر دیده می¬شوند:
الف- بیماری افسردگی واکنشی(نوروز افسردگی)
این بیماران از نظر قوای روانی قوه تمیز و قدرت اداره مربوط به خود دچار اختلالات زیادی نیستند و خوب و بد را تشخیص می¬دهند. این بیماری حتی اگر آن قدر شدت پیدا کند که به مرحله اختلال رفتار برسد بازهم فرد مبتلابه آن نسبت به اعمال خود مسئول است و این افسردگی واکنشی است و معمولاً عوامل خارجی و محیطی معین عامل ایجاد کننده آن هستند. در واقع موقعیت و پیشامدهای نامناسب شایعترین و متداولترین علت افسردگی واکنشی می¬باشد که ممکن است در مواقع مختلف و در هر سنی شده است احتمالاً افسردگی می¬شود.(پورافکاری، 1378)

 

ب- بیماری افسردگی روانی(پسیکوز افسردگی)
بیمار از نظر قوه تمیز، قدرت اراده و اداره امور مربوط به خود دچار اختلال است و نمی¬تواند شرایط خود و محیط اطراف را تشخیص بدهد و خوب و بد را از هم تشخیص نمی¬دهد پس اگر فرد در زمان بیماری جرمی مرتکب شود مسئولیتی متوجه او نیست. این اصطلاح به افسردگی هایی گفته میشود که از داخل بدن بیمار ریشه می¬گیرد و اختلالات شامل مرکز کنترل است که علت مشخصی ندارد. تعداد زیادی از بیماران که دچار این نوع افسردگی هستند نسبت به روش های درمان فیزیکی جواب مساعدی می¬دهند.(وهاب زاده، 1376)

 

انواع واکنشهای افسردگی
1-افسردگی ساده
2- افسردگی حاد
3- افسردگی بهت زده
4- افسردگی جنون آمیز
5- افسردگی پیری
6- نوروز افسردگی
1- افسردگی ساده
در این درجه تا حدی غمگین و مضطرب است و نسبت به مسائل زندگی بی علاقگی و بی تفاوتی مشهودی از خود نشان می¬دهد. همواره احساس گناه وبی حوصلگی می¬کند حرفهایش یکنواخت و خسته کننده است قوای عقلانی اومانند هوش- حافظه – شناخت و مکان دست نخورده است. علائم توهم و هذیان دراو یافت نمی¬شود. بیمار سعی می¬کند که با افسردگی خود مبارزه کند گاهی بدون درمان آن هم به صورت سر پایی مرور به زمان ویاتغییر شرایط این حالت بهبود می¬یابد.(هاشمیان، 1379)

 

2- افسردگی حاد
حالت بارز این نوع افسردگی عبارتند از استیصال به بن بست رسیده زندگی غم سنگینی و احساس در ماندگی و بیچارگی بسیار شدید است. در این نوع افسردگی دو نوع واکنش مشهود جسمانی وجود دارد.
الف- بیمار مدت ها غم زده در گوشه¬ای می¬نشیند و یا می¬ایستد در حالی که توجهی به وضع خود و اطرافیانش ندارد.
ب- دائماً در حال قدم زدن و راه رفتن و مالیدن دستها به یکدیگر و کندن مو یا دستکاری لباسهای خود می¬باشند.(همان منبع، 1379)
اغلب بیماران مبتلا به ب افسردگی حاد از بیخوابی رنج می¬برند آنها سخت به خواب می¬روند وزود از خواب بیدار می¬شوند افسردگی این بیماران در صبح است اکثراً شکایت بیماران این نوع افسردگی از دردهای جسمی است. حدود 75 درصد بیماران افسرده حاد فکر خود کشی دارند. 10 تا 15 درصد آنها موفق هستند (شاملو، 1380)

 

3- افسردگی بهت زده
این حالت شدیدترین درجه افسردگی است وفقط تعداد معدودی از بیماران یافت می¬شوند که این بیماران درمان نمی¬شوند، بی حرکت و بدون هیچگونه واکنشی در یک جا قرار می¬گیرند و حتی با وسایل پزشکی به آنها غذا می¬دهند . در 3 مورد فوق عامل فهمی که در ایجاد افسردگی نقش دارد عامل خشم است.(شاملو، 1380)

 

4-واکنش جنون افسردگی
با وجودی که در اصل واکنش عاطفی است اما هیچگاه قسمتی از پسیکوزهای عاطفی تخریب نمی¬شوند در مرحله افسردگی در بیماری دپرسیو تا حدی منتقل از شرایط محیطی ایجاد می¬شود و به نظر می¬رسد که غیر از محیط یا عوامل آندروژن یا درو نزایی فیزیولوژیک و پسیکولوژیک در به وجود آمدن آن نقش اساسی دارند.(هاشمیان، 1379)
5- افسردگی پیری
پیشرس می¬گوید سالخوردگی ممکن است به کاهش تغییر ناپذیر فعالیتهای مغزی منجر شود که به آن زوال عقل نیز می¬گویند چنین بیمارانی اغلب احساس افسردگی می¬کنند.(رواندوست، 1378)
6- نوروز افسردگی
تغییرات خلقی به دنبال یا درپاسخ به رویدادهای محیطی فروان بروز می-کند. به خواب رفتن به دشواری صورت می¬گیرد احتمالاًاین نوع افسردگی که به نظر می¬رسد بیشتر ناشی از تشدید گرایشها وویژگیهای شخصیت نوروتیک خود است با اضطراب و تنشهای فراوان نیز همراه باشد.(اخوت، 1382)

 

نظریه های مختلف افسردگی
نظریه یادگیری افسردگی
نظریه یادگیری افسردگی بر این اساس استوار است که افسردگی عبارتست از کاهش عمده حساسیت در برابر محرکهای محیطی، بر اساس این نظریه افسردگی را می¬توان ناشی از فقدان تقویت نیز دانست.
نظریه یادگیری دورویکرد عمده در تحلیل علل افسردگی وجود دارد، یکی از آنها بر تقویت تأکید دارد و دیگری عوامل شناختی را در مدار توجه قرار می¬دهد.(براهنی – شاملو، 1378)

 

 

 

نظریه روان پویشی افسردگی
نظریه پردازان روان پویشی بر یک علت افسردگی تأکید می¬کنند شخصی که متوجه خود شده است ، وابستگی بیش از اندازه به دیگران برای عزت نفس و درماندگی در رسیدن به هدفها. نخستین مطالعات روانشناختی درباره افسردگی توسط زیگموند فروید(1917) و کارل آبراهام(1911) شروع گردید هر دو درباره افسردگی این اختلال را به عنوان واکنش پیچیده نسبت به از دست دادن چیزی توصیف نمودند.
فروید مقاله اصلی خود درباره افسردگی ،سوگواری و مالیخولیایی هر 2 نوع افسردگی را به عنوان واکنشهای طبیعی نسبت به از دست دادن کسی یا چیزی که مورد فسق فراوان توصیف کرد. فروید در مقاله کلاسیک خود به نام «داغداری مالیخولیا» براهیمت خشمی که متوجه خود شده است در ایجاد افسردگی تأکید کرد. فروید عقیده داشت که افسردگی یک وجدان تنبیه کننده یا وجدان اخلاقی قوی دارد.(آزاد، 1378)
افسردگی اولین اختلالی بود که فروید علت اصلی آن را به جای تمایلات جنسی عامل هیجان ذکر کرده بود. فروید عقیده داشت که فرد مبتلا به افسردگی یک وجدان اخلاقی قوی دارد، او براحساس گناه که وجدان موجب آن می¬شود تأکید می¬ورزد.(طریقتی، 2532)
مشابهت بین افسردگی بالینی و واکنش عزا به دلیل از دست دادن فردی محبوب نقطه آغاز این نظریه بود.
چون در هر 2 مورد نشانه هایی مانند: کاهش اشتها، اختلال خواب، ناتوانی در اخذ لذت از زندگی ، گوشه گیری، خمودگی، و جز آن مشاهده می-شود.(همان منبع ، 2532)
نخست آن که فرد عزادار به علت ناتوانی در پذیرش این فقدان به مرحله دهانی مرحله تمایز نایا فتگی کودک – والد واپس روی می¬کند و در نتیجه هویت وی با هویت شخص ازدست رفته همسان شده و دستیابی به فرد اخیر امکان پذیر می¬شود.
به عبارت دیگر افراد عزادا برای باز یافتن موضوع از دست رفته بر اساس یک واپس روی در سطح مزمن و من موضوعات محبوب را درون فکنی می¬کنند و همه احساساتی را که نسبت به وی داشته¬اند به منزله احساساتی که نسبت به خود دارند تجربه می¬نمایند.(همان منبع، 2532)
در دهه دوم این درون فکنی که به از هم پاشیدگی و پراکندگی کشاننده ها وابسته است به تعارض بین دو دیدگاه من وفرامن منجر می¬شود و احساس کینه و خشم نسبت به فرد محبوب از دست رفته برای حفظ تمامیت موضوع به صورت کینه فرامن نسبت به من در می¬آید درد عمل فرد افسرده با ابراز رنج خود می¬کوشد تا عشق از دست رفته را باز یابد و به گفته رادو«یک فرد بلند و نومیدانه عشق است» از زاویه دیگر شاید بتوان گفت که تعارض های انحلال نایافته پیشین موجب می¬شود تا احساس نفرت به خود در این افراد ایجاد شود. احساسی که خلق منفی، خود متهم سازی و کناره گیری یعنی در واقع افسردگی را در پی دارد.(دادستان، 1378)
در بیشتر افراد عزادار این فرایندهای ناهشیار موقتی هستند و پس از مدتی هویت آنها از نومتمایز شده و روابط اجتماعی شان از سرگرفته می¬شود . اما در پاره¬ای از افراد دیگر واکنش نسبت به فقدان بسیار شدیدتر است. آنها احساس خلا می¬کنند.
از روابط اجتماعی دوری می¬کنند و دل مشغولی آنها نسبت به احساس فقدان بیش از پیش افزایش می¬یابد. گرچه از این دیدگاه شرایط بر انگیزاننده عزا افسردگی مبتنی بر رویدادهای زندگی هستند با این حال از دست دادن فرد محبوب یا پدیده¬های انتزاعی جانشین شونده آن (مانند:وطن، آزادی، آرمان و ... ) در پاره¬ای از این واکنشهای متفاوت فروید و آبراهام به تدریج در آثار خود تفاوت های موجود بین عزا و افسردگی را به گونه¬ای که درپی می¬آید تصریح می¬کند.(آزاد، 1380)
فروید 8 نکته را دراین سازمان یافتگی متمایز می¬کند و آبراهام ها نکته را به آن می¬افزاید.
هشت نکته فروید عبارتند از :
1- از دست دادن موضوع
2- تمایل به ادخال موضوع
3- گرایش خود دوست داراند
4- نا ارزنده سازی بخشی از خود به عنوان پاسخ درونی نسبت به موضوع از دست رفته
5- سقوط ارزش خویشتن و نا ارزنده سازی خود که تمایز اصلی بین افسردگی و عزا را نشان می¬دهد.
6- دوسوگرایی
7- خود پرخاشگری
8- فرد افسرده، مورد اتهام، تنفر و آزار شدگی فرامن قرارمی¬گیرد و به جای آنکه محبوب او باشد.
5 نکته آبراهام عبارتند از:
1- سرشتی بودن
2- تجربه به یک احساس دردناک درخلال کودکی
3- وجود رابطه 2 سو گرایی مقعدی در شخصیت پیش افسرده
4- حفظ رابطه 2 سو گرایی مقعدی وسپس روی دهانی برای جذب موضوع ، حفظ و نگهداری آن.
5- وارث موضوع ازدست رفتن فرامن است چون موضوع در پایگاهی که متهم می¬سازد درون فکنی می¬شود.
تحقیقات متعددی که به بررسی دیدگاه سنتی روان پویشی پرداخته اند این نکته را تأیید کرده¬اند که گر چه در اکثر موارد افسردگی درپی یک فقدان مهم آغاز می¬شود با این حال تجربه فقدان در خلال کودکی یا حفظ وابستگی فرد را در برابر فقدان های بعدی آسیب پذیر تر می¬کند و ضربه های ناشی ازفقدان در سالهای نخستین زندگی می¬تواند راه را برای افسردگی دوره بزرگسالی بگشاید.(دادستان، 1378)
از سال 1925 تا کنون بسیاری از نظریه پردازان روان پویشی الگوی فروید و آبراهام درباره افسردگی را به فرق تام و تمام پذیرفته¬اند(دادستان ، 1378)

 


نظریه زیست شناختی افسردگی
یک زمینه عمده از تحقیق درباره علل زیست شناختی افسردگی مربوط است به نقش انتقال دهنده های عصبی سالهاست که نظریه بیان کننده آن است که در افسردگی مربوط است به کمبود کتکول آمینها به خصوص نوراپی نفرین در محلهای گیرنده مخصوص در مغز می¬باشد.(آزاد، 1378)
ابزار دیگر زیست شناختی برای جدا ساختن افراد افسردگی که همگونی بیشتری با یکدیگر دارنده مطالعه دوره¬های خواب REM است. بر اساس نظریه های شناختی پاسخهای عاطفی فرد مبتنی است بر شیوه¬ای که وی به تجربیات خویش شناخت و سازمان می¬بخشد وبنابراین اگر سمبول سازی، مفهوم سازی و تشکیل مفاهیم ذهنی و تفکر فرد در مورد یک موقعیت و یک تجربه ناخوشایند باشد باید پاسخهای عاطفی از وی انتظار داشته باشیم.(اخوت، 1382)
پیش فرض این نظریه این است که علت افسردگی یادرژن هاست یا نارسایی عمل فیزیولوژیکی است . پس یا ارثی یا غیر ارثی می¬تواند، رخ دهد یافته های مربوط به 2 قلوها از 1930 به بعد نشان می¬دهد که عوامل ارثی موجب نوعی افسردگی می¬شود.(آزاد، 1378)

 

 

 

نظریه زیستی- شیمیایی افسردگی
مطالعات فراوان از جمله پژوهشهای روبین و مندل نشان داده است که مقدار کورتیزول در بیماران افسرده افزایش می¬یابد. حتی ادعا شده است که میزان افزایش به عمق پیشرفت بیماری به مقدار آن بستگی دارد.
ساشر نشان داده است که افزایش سطح کورتیزول دربیماران افسرده با تجربه شخص و ذهنی فشارها و ناراحتی ها همبستگی مستقیم و قابل ملاحظه داشته و حتی با سنجش مداوم میزان کورتیزول در طول روان درمانی نشان دارد در لحظاتی که بیمار نسبت به پویاییهای بیماری و ناراحتی خود بینش کسب می¬کند. افزایش قابل ملاحظه ی در 2 سطح کورتیزول ایجاد می-گردد.(همان منبع، 1378)
در بیماران افسرده متابولیسم، به خصوص نوراپی نفرین وسروتونین دستخوش تغییراتی می¬گردد.
درمتابولیسم الکترولیتهایی نظیر سدیم و پتاسیم و هورمون استرولوئیز تغییراتی دیده شده است. به نظر می¬رسد تغییرات ناشناخته دیگری نظیر فشارهای روانی باشد.(اخوت 1382)
به اعتقاد الگوی زیستی ،افسردگی اختلال بدن است اگر چه در مجموع افسردگی می¬تواند بوسیله مشکل موجود در هریک از اندامهای بدن ایجاد شود گمانه زنی ها تقریباً به طور کامل بر مغز به ویژه بر کاهش نوعی مواد(آمینهای بیوژنیک) متمرکز شده¬اند که به انتقال تکانه های عصبی در طول فواصل(سینا پسها) موجود بین سلولهای عصبی (نورون) کمک می¬کنند 4 سر نخ وجود دارد که نشان می¬دهد بدن عمیقاً در افسردگی درگیر است:
اولاً: افسردگی تا اندازه ای بعد از دوره های تغییر فیزیولوژیکی طبیعی در زنان رخ می¬دهد ، بعد از به دنیا آوردن کودک، هنگام یائسگی و درست قبل از قاعدگی.
ثانیاً : شباهت قابل ملاحظه ای بین نشانه ها در فرهنگ ها، جنسیت ها، سنین و نژادها حاکی از یک فرایند زیستی زیر بنایی است.
ثالثاً: درمانهای بدنی به ویژه داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی 3 حلقه¬ای و بازدارنده های MAO و شوک برقی تشنج اور ، افسردگی را به طور موثر در مان می¬کنند. بالاخره اینکه گاهی افسردگی می¬تواند به وسیله رزوپین ایجاد شود که داروی کاهش دهنده فشار خون است . این سر نخها عامل محرکی برای یافتن مبنای زیستی افسردگی بوده¬اند.(روز نهان، 1380)

 

 

 

نظریه روانی – عاطفی افسردگی

 

آبراهام باور داشت که بیمار افسردگی فقدان فرد مورد علاقه خود را به عنوان فرد خویش از طرف وی تبعید می¬کند و آنرا نا خودآگاه با تجربیات تلخ و ناگوار دیگری در می¬آمیزد.بیمار افسرده احساس گناه و عدم اقدام به خود ، به ضعفها، کمبودها، ونقص او را به خود نسبت می¬دهد.(اخوت، 1382)
فروید محرومیت از عشق و محبت در دوره¬های مشخص وحساس زندگی را موجبی برای بروز افسردگی سمبولیک به افسردگی می¬انجامد.(راسل، 1374)

 

سبب شناسی افسردگی

دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله بررسی مقایسه میزان افسردگی دختران داشجو وپسران دانشجو