گزارشگاه آزمایشگاه سیستماتیک گیاهی 1 پیام نور
شامل: تصویر گیاه . نام علمی گیاه . نام خانواده گیاه . نام محلی گیاه
فهرست
نهانزادان آوندی
خزه ها
نهاندانگان
تک لپه ها:
خانواده برگ بیدی
خانواده سازو
خانواده سوسنیان
خانواده ارکیده
خانواده زنبق
خانواده نرگسیان
خانواده سنبل آبی
خانواده عدسک آبی
خانواده لویی
خانواده خرما
خانواده Poaceae
خانواده Genetace
خانواده cyperaceae
زنگ سیاه گندم
Puccinia graminis persoon f.sp.tritici Eriks & Henn
زنگ یا زنگ ساقه گندم که به انگلیسی Black rust = Stem rust گفته مس‌شود، در ایران بعد از زنگ زرد در درجه دوم اهمیت قرار دارد. در صورتی که در کشورهای اروپائی و آمریکا زنگ سیاه بیش از زنگ زرد حائز اهمیت میباشد. زنگ سیاه در دنیا 3300 سال قبل شناخته شده و در ایران نیز این بیماری از دیر زمان شیوع داشته ولی اولین بار در سال 1326 توسط اسفندیاری گزارش گردیده است. زنگ سیاه علاوه بر گندم به جو، یولاف، چاودار و بیش از 75 گونه از علف‌های خانواده گندمیان حمله می‌کند. تا کنون در دنیا متجاوز از 275 نژاد فیزیولوژیک زنگ سیاه شناخته شده که می‌توانند به گندم حمله نمایند ولی فقط تعداد معدودی از آنها قادر به ایجاد خسارت هستند.
سیاهک پنهان گندم Tilletia foetida (Wallr.)Liro
Tilletia caries (DC.) Tul.
بیماری سیاهک پنهان که در اصطلاح محلی به آن سیاهچه یا کورک نیز نامیده می‌شود،درزبان‌انگلیسیCommon bunt = Covered smut = Stinking bunt اطلاق میگردد. این سیاهک یکی از بیماریهای مهم گندم در دنیاست ، که ابتدا در سال 1755 مسیحی توسط تیله (Tillet) دانشمند فرانسوی شناخته شد و سپس در سال 1807 معلوم گردید که عامل آن یک میکرو ارگانسم میباشد. در ایران نیز مسلماً بیماری از دیر زمان وجودداشته ولی ابتدا در سال 1326 توسط اسفندیاری گزارش شده است.
میزان خسارت این سیاهک در مناطق آلوده کشور 10 – 15 درصد محصول و گاهی بیشتر برآورد گردیده است. علاوه بر خسارت مستقیم بیماری، ارزش نانوائی آرد حاصله نیز به علت آلودگی بذور به اسپورهای سیاه رنگ بدبوی قارچ عامل بیماری کاهش می‌یابد. همچنین اسپورهای مزبور شدیداً قابل اشتعال بوده و در اثر کوچکترین جرقه در کمباین یا ماشین خرمنکوب آتش‌سوزی میگردد.
علائم بیماری
سیاهک پنهان یا مخفی گندم تا موقعی که خوشه گندم ظاهر نشود قابل تشخیص نیست. بوته‌های مبتلا معمولاً حدود چند سانتیمتر کوتاه‌تر از بوته‌های سالم می‌باشند. و گاهی ممکن است به نصف و یا یک چهارم تقلیل یابد. ریشه‌های گیاه آلوده کاملاً رشد نمی‌کند و پنجه‌زنی بوته‌ها افزایش می‌یابد.
در گلهای آلوده مادگی درازتر و تخمدان بلند و پهن‌تر و به رنگ سبز می‌باشند، در صورتی که تخمدان سفید رنگ است. علائم بیماری با ظهور خوشه‌های آلوده مشخص‌تر می‌شود. رنگ خوشه‌های آلوده به جای سبز ، مایل به آبی میباشد. بوته‌های آلوده نسبت به زنگ زرد و سرمای زمستان حساس‌تر ولی نسبت به بیماری سفیدک سطحی مقاوم‌ترند.
اگر دانه آلوده را که ظاهراً سالم است بین دو انگشت فشار دهیم ، اسپورهای سیاه نسبتاً چربی مشاهده میگردد که در اثر وجود ماده تری‌متیل آمین بوی ماهی فاسد شده را میدهد. در هر دانه حدود 3 – 4 میلیون تلیوسپور تخمین زده می‌شود.
عامل بیماری
عامل سیاهک پنهان گندم در ایران توسط دو نوع قارچ به اسامی:
1) Tilletia foetida (Wallr.)Liro , syn. T. laevis Kuhn
2) Tilletia caries (DC.) Tul , Syn., T. tritici (Bjerk.) Wint.
ایجاد می‌شود که هر دو مخصوصاً از نظر چرخه زندگی و بیماری‌زائی شبیه یکدیگر هستند. البته در بعضی از منابع فارسی گونه‌های بیشتری را عامل سیاهک پنهان گندم می‌نویسند ولی در هر دو صورت دو گونه فوق از اهیمت بیشتری برخوردار هستند.
میسلیوم این قارچ‌ها بی‌رنگ، دو هسته‌ای و پس از رسیدن به صورت بند بند شده و بـه صورت تلیوسپورهای گرد تیره رنگ و با دیواره کلفت در می‌آیند. قطر آنها 15 – 23 میکرون و در گونه T. foetida سطح اسپورها صاف و در T. caries مشبک است.
چرخه بیماری
عامل این بیماری زمستان را به صورت تلیوسپور اغلب روی بذر یا گاهی در خاک می‌گذراند و تا مدت 5 سال نیز بقاء خود را حفظ مینماید. موقعی که بذر گندم آلوده به تلیوسپور در خاک کاشته می‌شود، تقریباً همان شرایط آب و هوایی که موجب جوانه زدن بذر میگردد، تلیوسپور را کمی بعد وادار یه تندش و تولید بازید می‌کند. سپس بالای بازید 8 – 16 بازیدیوسپور نخی شکل به نام اسپوریدیوم اولیه تشکیل می‌گردند.
اسپوردیوم با تولید شاخه یا جوانه‌های جانبی با اسپوردیوم دیگر که از نظر جنس با آنها سازگار است آمیزش پیدا می‌کند و اسپوردیومهای ثانویه را تشکیل میدهد. اسپوردیومهای ثانویه معمولا در مجاور بذر کاشته شده تشکیل و دو هسته‌ای می‌باشند. پس از جوانه زدن بذر، اسپوریدیومها وارد گیاهچه می‌شوند و از طریق بین سلولی حرکت می‌کنند. و خود را به مریستم انتهایی می‌رسانند.
قارچ همراه با رشد جوانه‌ها انتهایی به بالای ساقه گندم می‌رسد. در موقع به خوشه رفتن ، رشد هیف توسعه پیدا می‌کند و به ســرعت در تمـــام دانـــه‌های خوشه گسترش می‌یابد و سپس تلیوسپورهای فراوانی تشکــیل میگردد.
دانه‌های آلوده ظاهراً سالم هستند. در موقع خرمن‌کوبی پوســته آنهــا پــاره شــده و اسپورهای فراوانی به صورت ابر سیاه آزاد می‌گردند. و دانه‌های سالم را آلوده می‌نمایند. یا این که اسپورهای آزاد شده به کمک باد به مزارع اطراف حمله‌ور شده و خاک را آلوده می‌سازد.
درجه آلودگی بوته‌های گندم بستگی به درصد اسپورهای قارچ در بذر گندم دارد معمولاً 5/0 گرم اسپور در 100 گرم بذر حداکثر آلودگی را موجب می‌شود. در خاکهای خشک شدت بیماری کمتر از خاکهای مرطوب میباشد. اسپور قارچ در شرایط انبار حدود 10 – 12 سال و در 16 درجه سانتیگراد زیر صفر به مدت دو ساعت قوه نامیه خود را حفظ می‌کند.
مبارزه
بهترین روش مبارزه با سیاهک پنهان گندم ضدعفونی بذر قبل از کاشت میباشد. که برای منظور قارچ‌گشهای ویتاواکس ، ویتاواکس تیرام، PCNB و یا مانکوزب به نسبت دو در هزار استفاده می‌شود. ضمناً کشت زودتر گندم در پائیز باعث میگردد که گیاهچه از ابتلا به قارچ در این مرحله در امان بمانند.
سیاهک آشکار گندم و جو Ustilago nuda (Jens.) Rostr
سیاهک آشکار گندم و جو یا سیاهک لخت که به انگلیسی Loose smut گفته می‌شود در ایران اولین بار در سال 1326 توسط اسفندیاری گزارش شده است. این بیماری در تمام مناطق کشور انتشار دارد ولی خسارت آن در مقایسه با سیاهک پنهان گندم در درجه دوم اهمیت قرار دارد.
خسارت این بیماری در دنیا معمولاً کمتر از یک درصد و حداکثر 27 درصد و در ایران نیز حداکثر تا 15 درصد گزارش شده است.
علائم بیماری
علائم سیاهک آشکار در فاصله میان خوشه‌دهی تا رسیدن محصول نمایان می‌شود. ابتدا خوشه‌های آلوده سیاه می‌شوند ودر میان خوشه‌های سالم سبز رنگی که تازه سر زده‌اند آشکارا قابل رؤیت هستند. بیشتر خوشه‌های آلوده کمی زودتر از خوشه‌های طبیعی ظاهر می‌شوند. خوشه‌ها تماماً تبدیل به توده سیاه رنگی میگردد و به همین جهت به آن سیاهک لخت یا آشکار می‌گویند.
این توده سیاه‌رنگ در واقع تلیوسپورهای قارچ عامل بیماری ، کروی شکل و با دیواره ضخیم هستند و در زیر میکروسکوپ به رنگ قهوه‌ای تیره دیده می‌شود. تلیوسپورها پس از تشکیل به وسیله باد یا حشرات در سطح مزرعه پخش می‌شوند و از خوشه‌های آلوده فقط محور اصلی باقی می‌ماند.
عامل بیماری
عامل سیاهک آشکار گندم و جو قارچ Ustilago nuda (Vens.) Rostr است که با Ustilago tritici (Pers.) Rostr همنام میباشد سابق بر این دو گونه را متفاوت می‌دانستند و U. nuda را عامل سیـــاهک آشکار یا سیاهک لخت جو و U. tritici را عامل سیاهک آشکار گندم محسوب می‌داشتند.
چون مشخصات ظاهری و بیولوژیک این دو گونه با یکدیگر مشابه است امروزه هر دو را تحت عامل یک گونه و بیشتر به نام U. nuda می‌نامند. میسلیوم قارچ در داخل گیاه بی‌رنگ و دو هسته‌ای و پس از تکامل قهوه‌ای شده و ایجــاد تلیوسپــورهای قهوه‌ای کروی و خاردار نموده که قطر آنها به طور متوسط 5 – 9 میکرون میباشد.
چرخه بیماری
قارچ عـامل بـیماری به صورت ریـسه غـیر فـعال در داخـل جنین بذر گندم و یا جو بـه سر می‌بـرد. پس از کاشــتن بـذر و هـمزمـان با فـعـال شدن گیاهچه‌های آن میسلیوم قارچ فعال شده و وارد گیاهچه می‌شود و آنگاه بــه نـقطه رویش انتهایی آن می‌رود. در موقع تشکیل خوشه قارچ به تمام سنبله‌های جـوان حمــله می‌کند و آنها را آلوده مینماید. و ریسه‌ها به سرعت تبدیل به تلیوسپور یا تـوده سیاه‌رنگ می‌شود.
توده اسپور ابتدا به وسیله غشاء نازکی پوشانده میگردد و سپس با ترکیدن غشاء در مواقعی که گل آذین بوته‌های سالم در حال گرده افشانی هستند آزاد می‌شوند و به وسیله باد یا حشرات روی گل آذین آنها منتقل می‌گردند.
روی گل آذین از جوانه زدن تلیوسپور بازیدیوسپور تولید نمی‌شود بلکه هیفهای کوتاهی از دو تیپ جنسی مخالف ایجاد و از آمیزش دو هیف جنسی سازگار هیفهای دو هسته‌ای به وجود می‌آید. هیفهای دو هسته‌ای از طریق کلاله خود را به دیواره تخمدان جوان می‌رسانند و سپس در پریکارپ یا بافتهای جنینی تا موقع جوانه زدن دانه به صورت غیر فعال باقی می‌مانند.
مبارزه
چون قارچ عامل بیماری در پریکارپ و داخل جنین بذر قرار دارد، بنابراین ضد عفونی با سموم قارچ‌کش غیر سیستمیک مؤثر واقع نمی‌شود و برای این منظور از سموم سیستمیک مانند توپسین ، ویتاواکس و یا کربوکسین تیرام به نسبت دو در هزار استفاده میگردد . سابق بر این که سموم سیستمیک کشف نشده بود برای ضد عفونی بذر علیه این بیماری از آب داغ استفاده می‌گردید.
به این ترتیب که ابتدا بذر را داخل آب 26 – 30 درجه سانتیگراد به مدت 6 ساعت قرار داده و سپس به داخل آب 54 درجه انتقال داده و مدت 10 دقیقه باقی می‌گذارند.
آن گاه بذور را سریعاً به داخل آب سرد منتقل نموده و خشک می‌نمایند. چنانچه دستگاه کنترل درجه حرارت آب در اختیار نبود میتوان بذور را به مدت 5 ساعت در آبی که با حرارت خورشید گرم می‌شود قرار داد و آنگاه خشک نمود و برای مدت 5 – 6 ساعت در آفتاب گذارد.البته روش ضدعفونی با آب داغ و یا طریق اخیر می‌تواند روی درصد جوانه‌زنی بذر تا حدودی تأثیر بگذارد که لازمست به این مورد توجه و کنترل داشت.
سس یونجه Cuscuta approximate Bob.
سس گیاه انگل اجباری و گلداری است که به بعضیاز گیاهان عالی اعم از یک ساله و چند ساله حمله می‌کند و با جذب مواد غذائی موجب ضعف و مرگ گیاه میزبان میگردد. گاهی علاوه بر تضعیف گیاه مانند یک پل باعث انتقال بیماریهای ویروسی از گیاهان آلوده به گیاهان سالم عمل مینماید. تا کنون در دنیا حدود 200 گونه سس شناخته شده و در ایران نیز 180 گونه تشخیص داده شده که مهمترین آنها سس یونجه است.
رشته‌های پارازیت صرف‌نظر از نابودی قسمت مهمی از مزارع یونجه در صورتی که مورد مصرف دام قرار گیرند به علت داشتن ماده Glycosid convolvuline و مواد دیگری که هنوز به طور دقیق مطالعه نشده و عوارضی از قبیل مسمومیت ، اختلال دستگاه گوارش، سقط جنین، لرزش و تشنجات شدید را در دامها موجب می‌گرداند. بنابراین برای جلوگیری از عوارض مزبور بایستی اقدامات بهداشتی قبل از هر برداشت در مزارع آلوده به عمل آید و کانونهای آلوده کاملاً پاک و نابود گردد. (مظاهری، 1348).
مشخصات
سس یونجه گیاه انگلی است بدون برگ ، ریشه ، سبزینه و دارای ساقه‌های باریک، زرد رنگ، بسیار منشعب، خزنده و بالا رونده میباشد. این انگل روی ساقه و برگهای یونجه به سر می‌برد و در موقه گل کردن ، گلهای سفید رنگ و کوچک آن ظاهر میگردد. هر گیاه حدود 3000 عدد بذر تولید می‌کند که درصد کمی از آنها در سال اول جوانه می‌زنند.
بذر سس دارای پوسته بسیار ضخیمی است که می‌تواند آن را تا 20 سال در شرایط طبیعی و در شرایط انبار خشک تا 50 سال حفظ نماید. بذر سس یکی دو هفته بعد از گل می‌رسد قطر بذر سس یونجه 3 میلی‌متر و شکل آن کروی ناقص یا بیضوی و سطح آن غالباً موج‌دار و مضرس است.
زیست شناسی
زمستان گذرانی سس به صورت بذر در خاک و یا مخلوط یا بذر محصول زراعی یا گاهی اوقات به صورت تکه‌های ساقه سس در مزرعه می‌گذراند. در شرایط آب و هوایی ورامین بذر سس از اواسط تابستان به تدریج به رشد کامل می‌رسد، بلافاصله پس از رسیدن قابلیت رویش ندارد و پس از گذراندن یک دوره وقفه چند ماهه در همان سال و یا سالهای بعد چنانچه در شرایط از نظر حرارت و رطوبت قرار گیرد می‌روید.
وجود میزبان و یا گیاه دیگری برای روئیدن بذر الزامی نیست و بذر انگل می‌تواند برعکس بذر گل جالیز بدون وابستگی به میزبان بروید. در مزارع یونجه ورامین انگل معمولاً از اوائل فروردین ماه زمانی که متوسط حرارت روزانه به حدود 10 – 12 درجه سانتیگراد می‌رسد شروع به روئیدن می‌کند و رویش آن در یک دوره 5/1 – 2 ماهه تا اوائل خرداد ماه ادامه می‌یابد.
در مزارع شدیداً آلوده بذر انگل گاهی در خرداد نیز می‌روید ولی میزان آن از نظر ایجاد آلودگی و خسارت به هیچ وجه قابل توجه نمی‌باشد. در مزارع یونجه تازه کاشت، زمان رویش بذر انگل در سال اول با زمان کاشت و رویش بذر یونجه مطابقت می‌کند. چنانچه مزرعه در پائیز کشت شده باشد بذر انگل در پائیز و چنانچه در بهار کشت شده باشد در بهار می‌روید. معمولاً دوره‌ای که اکثریت قریب به اتفاق بذور و سس می‌رویند کوتاه است.
در آمارگیری از مزارع یونجه 4/94 درصد کل جوانه‌های انگل در فاصله زمانی بین 15 فروردین تا 5 اردیبهشت ماه ظاهر شده‌اند که این زمان می‌تواند بهترین زمان مبارزه با انگل در شرایط آب و هوائی ورامین باشد.
در شرایط گرم و مرطوب از نظر خاک بذر قابل رویش انگل در هر سال در یک دوره کوتاه‌تر و به عکس در شرایط سرد و خنک در یک دوره طولانی‌تری می‌روید. میزان رویش بذر در مزارع بستگی زیادی به میزان رطوبت خاک دارد. در سالهای پرباران به خصوص سالهائی که بیشتر باران در اوائل بهار ریزش کند، بذر بیشتری از انگل در مزارع و زمینهای آیش و بایر می‌روید و در نتیجه میزان تراکم و خسارت انگل در آن سال افزایش می‌یابد(مداح، 1355).
معمولاً همه ساله قسمتی از بذور انگل موجود در خاک جوانه زده و قسمت دیگر در خاک مانده و در سالهای بعد در شرایط مساعد در سطـح خاک ظاهر و موجبات آلــودگی شدید مجدد مزارع را فراهم می سازد . تکثیر و گسترش این انگل در نقاط جدیــد صــرفه‌نــظر از انــتشار بـــذر مــی‌تواند از طریق انتشار قطعات خرد شده رشته‌های پارازیت نیز هنگام چیدن محصــول انــجـام گـیرد معمولاً در موقع چیدن مزارع یونجه رشته‌هــای انــگل موجــود در کانـونهای آلوده وسیله داس یا ماشین خرد شده و قسمتی از آنها روی زمین پخش و قسمت عمده آنها داخل محصول می‌گردند.
این رشته‌های خرد شده طبق مشاهداتی که در آزمایشگاه ورامین به عمل آمده می‌توانند پس از گذشت چندین روز بدون گیاه میزبان رشد و نمو نمایند. این گونه رشته‌ها در صورتی که میزبان جدیدی پیدا ننمایند، از بین رفته و در صورت برخورد با میزبان جدید به دور ساقه آن پیچیده و رشد و توسعه خواهند نمود.
به طوری که مشاهدات دکتر Gimesi نشان میدهد، رشته‌های انگل در بعضی از نقاط مساعد هنگام زمستان داخل خاک گردیده و بدین وسیله پس از زمستان‌گذرانی و محافظت خود از سرما و یخبندان در اواخر اسفند ماه مجدداً در سطح خاک ظاهر و کانونهای آلوده جدیدی به وجود می‌آورند به طوری که بذوری که در عمق 2 – 3 سانتی متری خاک قرار دارند بهتر می‌توانند رویش پیدا نموده و جوانه‌های خود را از سطح خاک خارج سازند.
ولی دیده شده است که حتر بذوری که در عمق 10 سانتی‌متری خاک قرار داشته‌اند امکان رویش و جوانه زدن را از دست نداده‌اند. جوانه‌های انگل هنگام ظهور به شکل نخ نازک ظریف قرمز یا زرد رنگ به طول حداکثر 7 سانتیمتر بوده که پس از خارج شدن از سطح زمین سریعاً به طرف بالا رفته و در قسمت رأس به شکل کمانی در می‌آیند.
این رشته‌ها با حرکات دورانی مختلف سرانجام با ساقه گیاه میزبان یا یک جسم سخت خارجی دیگری تماس حاصل نموده و دور آنها می‌پیچند. در صورتی که این جسم سخت میزبان مناسبی برای انگل نباشد، مجدداً قسمت انتهائی در هوا دوران نموده تا گیاه میزبان مورد نظر را پیدا و دور آن بپیچد. پس از پیچیدن رشته‌های انگل از خود آلات مکنده خارج و داخل آوندهای چوبی و آبگش گیاه میزبان نموده و از این طریق آب و مواد غذایی مورد لزوم خود را تأمین و زندگی مشترکی را با گیاه میزبان آغاز می‌نمایند.
ساقه انگل پس از این مرحله از قسمت پائین سفید و ارتباط آن با خاک به کلی قطع میگردد. رشته‌های انگل پس از اتصال به ساقه گیاه میزبان و قطع ارتباط از زمین سریعاً شروع به رشد نموده و با ایجاد ساقه‌های متعددی که رشد روزانه آنها گاهی به 8 سانتیمتر بالغ میگردد تهاجم خود را به گیاهان جدید دیگری شروع مینماید. نور در گسترش رشته‌های انگل عامل بسیار مهمی است.
آزمایشات مختلف نشان داده است، در صورتی که جوانه‌های انگل در معرض نور کم قرار گیرند، قادر نیستند دور ساقه گیاه به پیچند و بدین طریق 90% آنها از دسترسی به گیاه میزبان محروم مانده ولی بقیه پس از 7 – 10 روز قادرند عمل اتصال با گیاه میزبان را انجام دهند ولی زمان تشکیل رسیدگی به بذور در این قبیل پارازیت‌ها 3 – 4 هفته به تأخیر خواهد افتاد (مظاهری، 1348).
مبارزه با سس در مزرعه یونجه
راههای مبارزه با سس در مزارع یونجه را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
استفاده از علف‌کشها تریفلورالین (ترفلان 48% مولسیون) به میزان 5/2 لیتر در هکتار ، مخلوط با خاک به عمق 10 سانتیمتر ، قبل از کاشت یونجه.
در یونجه استقرار یافته (سال دوم به بعد) ، استفاده از علفکش کلرتال دیمتیل (دکتال 75% پودر) به میزان 8 – 12 کیلو در هکتار، یا قبل از رویش سس و بیدار شدن یونجه در اسفند ماه و یا در بهار بعد از رویش سس و قبل از چسبیدن آن به یونجه.
اگر با پیشگیری‌های فوق باز هم لکه‌های سس در مزرعه یافت شد، بایستی این لکه‌ها به صورت مکانیکی و یا به وسیله سوزانیدن و یا سم‌پاشی با محلول 1% علفکش پاراکوت (20% مایع) از میان برده شود.
در صورتی که میزان لکه‌های سس در مزرعه زیاد باشد، استفاده از علفکش گلیفوسیت به میزان 380 میلی‌گرم از ماده تجارتی 41% در هکتار دوبار با فاصله 10 روز، زمانی که یونجه حدود 10 سانتیمتر و سس کاملاً به یونجه چسبیده باشد و به گل نیز نرفته باشد، انگل را کنترل می‌کند. در یونجه تازه کاشت، استفاده از علفکش گلیفوست باید از مرحله 8 برگی به بعد صورت پذیرد.
چند روش زراعی که در کنترل سس یونجه مؤثر هستند:
کاشت در پائیز یا اواخر تابستان به جای بهار ، آلودگیهای اولیه ، سس را با رسیدن فصل سرما از میان می‌برد.
کاشت متراکم یونجه، از سال دوم به بعد نیز با ایجاد سایه می‌تواند از جوانه‌زدن سس جلوگیری به عمل آورد.
تأخیر در برداشت یونجه از سال دوم به بعد نیز با ایجاد سایه می‌تواند از جوانه زدن سس جلوگیری کند.
برداشت قبل از به بذر رفتن سس نیز برای جلوگیری از آلوده سازی مزرعه مؤثر است.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 76 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
منابع و مراجع قابل استناد و استفاده این مقاله به شرح ذیل است .
1. Complete Home Guide to all the Vitamins, Ruth Adams, Larchmont Press, 1972.
2. Natural Alternatives to Steroids, Lakes Nutrition Newsletter, Nov. 1994.
3. Healing with Herbs and Vitamins, Dr. Samuel S. Trager, D.C., Fresh Mountain Air Publishing, 1979.
4. Better Bounce for your Buck with Bioflavonoids, Anthony J. Cichoke, M.A. D.C. D.A.C.B.N., Energy Times, Nov/Dec. 1994, p. 32.
5. Garcinia Cambogia, Lakes Nutrition Newsletter, Nov, 1994.
6. Healing with Nutrition, Jonathan V. Wright, M.D., Rodale Press, 1984.
7. Satisfying Your Special Needs, Morgan Martin, N.D. L.M., Energy Times, Nov/Dec. 1994.
8. Speedy Injury Recovery Through Nutrition, Lakes Nutrition Newsletter, Aug/Sept. 1994.
9. Natural Healing Annual, Mark Bricklin, Rodale Press, 1987.
10. Encyclopedia of Natural Medicine, Michael Murray, N.D., Joseph Pizzorno, N.D., Prima Publishing, 1991.
11. Treating PMS, Menopausal Symptoms & Osteoporosis without Side Effects, Lakes Nutrition Newsletter, Aug/Sept. 1994.
12. Amazing Amino Acids, Wm. Hill Ph.D., Keats, 1984.
13. Shark Cartilage/Cancer Treatment, Lakes Nutrition Newsletter, March 1994.
14. Fats That Heal, Fats that Kill, Udo Eramus, Ph.D., Energy Times, Nov/Dec. p.52.
15. Royal Jelly, James F. Scheer, Better Nutrition for Todays Living, Dec. 1994, p 46.
16. Body, Mind & B Vitamins, Ruth Adams, Frank Murray, Larchmont Press, 1972.
17. Kneipp Herbs, Dr. Benedict Lust, Lust Publications, 1968.
18. Aloe Vera, Frank Murray, Better Nutrition for Todays Living, Dec. 1994, p. 50.
19. Garlic is Good For You, Lakes Nutrition Newsletter, July 1993.
20. Natural Help for Arthritis Sufferers, Lakes Nutrition Newsletter, Oct. 1993.
21. Back to Eden, Jethro Kloss, 1985.
22. Herbal Immunity Enhancers, Rob McCaleb, Better Nutrition for Todays Living, Dec. 1994, p.52.
23. Scientific Validation of Herbal Medicine, Daniel B. Mowrey, Ph.D., Keats, 1986.
24. B Complex Efficiency, Frank Murray, Better Nutrition for Todays Living, July 1994, p.50.
25. Antioxidants, Stephan Langer, M.D., Better Nutrition for Todays Living, July 1994, p38.
26. Low Thyroid Got You Down?, Lakes Nutrition Newsletter, Sept. 1994.
27. Prescription for Nutritional Healing, James F. Balch, M.D., Phyllis A. Balch, C.N.C., Avery, 1990.
28. Stress and the Adrenals, Lakes Nutrition Newsletter, Sept. 1994.
29. The Health Seeker, J.L. Rodale, Rodale Press, 1968.
30. Complete Guide to Vitamins, Minerals and Supplements, H. Winter Griffin, M.D., Fisher Books, 1988.
31. Nutrients Can Prevent & Reverse Heart Disease, Lakes Nutrition Newsletter, June/July 1994.
32. Weight Loss, Stephen Langer, M.D. , Better Nutrition for Todays Living, May 1993, p. 36.
33. Encyclopedia of Common Diseases, J.L. Rodale, Rodale Press, 1972.
34. Complete Book of Minerals for Health, J.L. Rodale, Rodale Press, 1972.
35. Bee Pollen, James Scheer, Better Nutrition for Todays Living, May, 1993, p. 44.
36. Herbal Medicine Cabinet, Robert S. McCaleb, Energy Times, Sept/Oct, 1994, p. 39.
37. Top 10 Best Researched Herbs, Steven Taormina, Delicious Magazine, Aug, 1994, p.44.
38. When Hot is Healthy, Rob McCaleb, Energy Times, Jan/Feb, 1995, p. 40.
39. Vitex, Christopher Hobbs, Botanical Press, 1990.
40. Freedom of Movement, Michael Finnegan, Energy Times, March/Apr 1995, p. 50.
41. Understanding Cholesterol, Anthony J. Cichoke, M.A.D.C., D.A.C.B.N., Energy Times, March/Apr. 1994, p.34.
42. Health Builder, J.L. Rodale, Rodale Press, 1967.
43. Homeopathy and Herbs, Kurt W. Donsbach, D.C. N.D., Ph.D., Rockland Press, 1993.
44. Achoo, Stephen Langer, M.D., James Scheer, Energy Times, Sept/Oct. 1994, p.50.
45. Food for Thought, Jodi Summers, Better Nutrition for Todays Living, Aug. 1994, p. 26.
46. Vitamin E: The Wonder Worker, Ruth Adams & Frank Murray, Larchmont Press, 1971.
47. Options, Richard Walters, Avery, 1993.
48. Garlic, Frank Murray, Better Nutrition for Todays Living, May, 1994, p. 56.
49. Herbal Medicine, Dian Dincin Buchman, Grammercy, 1980.
50. Natural Healing, Mark Bricklin, Rodale Press, 1976.
51. Astragalus, Rob McCaleb, Better Nutrition for Todays Living, May 1993, p 50.
52. Healing Foods, Patricia Hausman & Judith Bern Hurley, St. Martins Press, 1989.
53. Lets Stay Healthy, Adelle Davis, Harcourt Brace, 1981.
54. Herbs to Halt Hypertension, Rob McCaleb, Better Nutrition for Todays Living, May 1994 p. 50.
55. Foods That Cure Cancer, Patricia Hausman, Rawson, 1983.
56. Niacin Helps Chromium Build Stronger Bridges, James Scheer, Better Nutrition for Todays Living, May 1994, p. 46.
57. Womans Encyclopedia of Health & Natural Healing, Emricka Padus, Rodale Press, 1981.
58. Antioxidants, Frank Murray, Better Nutrition for Todays Living, May 1994, p.38.
59. Herbs, the Magic Healers, Paul Twitchell, Eckankar Press, 1971.
60. Ginkgo Biloba, Rob McCaleb, Better Nutrition for Todays Living, May 1994, p. 60.
61. Acidolphilus, James Scheer, Better Nutrition for Todays Living, May 1994, p. 50.
62. Beating Cancer with Nutrition, Dr. Patrick Quillen, Nutrition Times Press, 1990.
63. Holistic Protocol for the Immune System, Scott J. Gregory, O.M.D., Tree of Life Publications, 1989.
64. Supercharge your Immune System, Joseph, E. Pizzorno, Jr, Natural Health Magazine, Sept/Oct. 1994, p. 80.
65. 30 Herbal Remedies for Common Conditions by Ed Hardy, Natural Health Magazine, Sept/Oct. 1994, p. 80.
66. Home Remedies, Laurel Vukovic, Natural Health Magazine, Sept/Oct. 1994, p.66.
67. Choices in Healing, Michael Lerner, MIT Press, 1994.
68. Natural Alternatives to Over the Counter and Prescription Drugs, Michael T. Murray, N.D., Wm. Morrow and Co. Inc. 1994.
69. Herbal Tonic Therapies, Daniel B. Mowrey, Ph.D., Keats, 1993.
70. Sharks Dont Get Cancer, Dr. I. Wm. Lane, Linda Comac, Avery, 1992.
71. Fats That Heal, Fats That Kill, Udo Erasmus, Ph.D., Energy Times, Nov/Dec. 1994.
72. Prescription for Nutritional Healing, Second Edition, James F. Balch, MD, Phyllis A. Balch, CNC, Avery, 1997.
73. Natural Healing with Herbs, Humbart Santillo, ND, Hohm Press, 1993.
74. Spontaneous Healing, Andrew Weil, MD, Alfred A Knopf, 1995.
75. Complete Guide to Vitamins, Minerals and Supplements, H. Winter Griffith, MD, Fisher Books, 1988.
76. Dr. Whitakers Guide to Natural Healing, Julian Whitaker, MD, Prima Publishing, 1994.
77. Healing with Whole Foods, Paul Pitchford, North America Books, 1993.
78. Healing with Vitamins, Rodale Press, 1996
79. New Choices in Natural Healing, Rodale Press, 1995.
80. Hormone Replacement Therapy, Betty Kamen, Ph.D. Nutrition Encounter, 1993.
81. Fibroid Tumors & Endometriosis, Susan Lark, MD, Celistialarts, 1995.
82. Medicinal Mushrooms, Rob McCaleb, Delicious Magazine, Oct. 1995.
83. COQ10 and Cardiovascular Disease, Energy Times, Jan/Feb 1995.
84. Put Your Worries to Sleep, Energy Times, July/Aug.1995.
85. Melatonin is Helpful for Insomina, Jet Lag, Better Nutrition for Todays Living, Sept. 1994.
86. Garcinia Cambogia Natures New Diet Ingredient, Lakes Nutrition Newsletter Nov. 1994.
87. Mainstay of Weight Loss: Exercise, Good Nutrition, Better Nutrition for Todays Living, Oct. 1995.
88. FOS , James J. Gormley, Better Nutrition for Todays Living, Oct. 1995.
89. Royal Jelly Hiveful of Healing, James F. Scheer, Better Nutrition for Todays Living, Dec. 1994.
90. Finding Eternal Youth, William Regelson, MD and Carol Colman, Energy Times, Jan 1997.
91. Lactobacillus Acidophilus and Bladder Cancer, Health Counselor, June/July 1997.
©1998 Hopkins Technology - All rights reserved
خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید اسانس های گیاهی پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
فصل اول
کلیات
1- 1 مقدمه :
بزرگترین معجزه گل ها و گیاهان و میوه های متنوع دارویی این است که چنانچه مطابق دستور پزشک مصرف شوند ، هیچگونه عواض جانبی نداشته و به دنبال درمان یک بیماری باعث بیماری دیگری نمی شود و به همین دلیل باید از انهدام کامل گیاهان دارویی پیشگبری شود .
در صورتیکه این طرح به مرحله اجرا برسد اسانس های طبیعی ، جوهر اصلی گیاه و طبیعت در اختیار مردم گذاشته می شود که با این کار بهترین راه استفاده سریع ، موثر و اقتصادی از گیاه معطر و در قلمرو دارویی ، غذایی ، بهداشتی و آرایشی صورت می پذیرد و در عین حال مردم را از مصرف مواد شیمیایی مشابه و مضر بی نیاز می کند .
گیاه شناسان معتقدند که روغن های فرار یا اسانس ها مواد زائد گیاهی هستند که خواص بیولوژیکی ندارند ، بعضی دیگر معتقدند که روغن های فرار گیاه ، باعث جذب حشرات مفید بر روی گیاه گردیده و این رهگذر کمک بزرگی به عمل گرده افشانی می نماید .
اسانس ها یا روغن های اساسی (Essential Oil) ترکیبات روغنی فرار هستند که از بخش های کختلف گیاهان معطر مانند برگ ، پوست ، گل ، میوه ، دانه و ریشه گرفته می شوند .
از نظر شیمیایی اغلب این مواد هیدروکربورهای نوع ترپنی هستند و قابلیت صابونی شدن ندارند . برخی از آنها حاوی یک ماده خالص هستند مانند روغن کاج (Winter green) که حاوی ماده خالص متیل سالیسیلات است و در ساخت پمادهای مسکن درد استفاده می شود ولی برخی مخلوط چند ماده هستند مانند روغن ترپنتین (پنتن و دی پنتن) . گاهی اسانس ها حاوی یک ماده رزینی در یک حلال هستند که به آنها الئورزین (Oleoresins) یا بالزام (Balsams) می گویند . از نظر شکل ظاهری ، اسانس ها ماده ای تقریباً بی رنگ و دارای بوی قوی بوده که در تماس با هوا کدر می شوند . چگالی اغلب آنها بین 1/1 – 0.85 می باشد .
اسانس ها محلول در الکل ، دی سولفید کربن ، تترا کلرو کربن ، کلرو فرم ، اترهای نفتی و روغن های چرب هستند . اغلب در آب نامحلول بوده به جز بعضی از آنها که در آب کم محلول اند .
نقطعه اشتعال اسانس های طبیعی حدود 60 – 70 درجه سانتیگراد و ضریب شکست نوری این مواد حدود 4/1 می باشد .
از ویژگی های اصلی روغن های فرار قابلیت تقطیر و فاسد نشدن آنها است که این دو مشخصه می تواند روغن های فرار (اسانس) را از روغن های پایدار (استرهای اسید چرب) متمایز نماید .
بسته بندی اسانس معمولاً در ظروف شیشه ای و یا پلی اتیلن بوده ولی در مورد اسانس های طبیعی گران قیمت بسته بندی شیشه ای ترجیح داده می شود .
قسمت اعظم گیاهان دارویی که در گذشته مورد استفاده قرار گرفته اند و هنوز هم در اکثر نقاط مصرف می شوند به صورت (خودرو) می باشند . ولی بعد از شناخت اسانس (مواد موثر) موجود در این گیاهان و تشخیص کیفی و کمی این مواد ، گیاهان فوق را باید بیشتر به صورت کشت شده در داروسازی و پزشکی مورد استفاده قرار دهند . استفاده از گیاهان دارویی به دو صورت ممکن می باشد ، یا آنها را بدون هیچگونه تغییری مصرف می کنند و یا اینکه اسانس آنها را استفاده می نمایند .
اغلب اسانس ها را از منابع طبیعی به دست می آورند . تا کنون توانسته اند از 87 تیره اسانس تهیه نمایند .
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید اسانس های گیاهی
محل اجرا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام نام خانوادگی مدرک تحصیلی تلفن
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 31 نفر میباشد .
مجوز های قانونی :
تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان ، تاسیسات و نصب ماشین آلات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی (زراعی ، باغی ، شیلاتی ، دام و طیور، جنگل و مرتع) صادر میگردد.
مراحل صدور جواز تاسیس :
1- پذیرش درخواست متقاضی صدور جواز تأسیس فعالیتهای صنعتی و تکمیل پرونده توسط مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان و یا مدیریت صنایع کشاورزی و روستائی استان .
2- بررسی پرونده از نظر مدارک و تطبیق با مصادیق والویتهای سرمایه گذاری در واحد صدور مجوز مدیریت صنایع کشاورزی و روستائی .
3- تکمیل پرسشنامه جواز تاسیس ( فرم شماره یک ) توسط متقاضی
4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره یک به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائید فرم پرسشنامه جواز تاسیس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تیپ و تجربیات کارشناسی و ارجاع پرونده به مدیریت .
5- ارجاع پرونده توسط مدیریت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تأسیس .
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس
1- اشخاص حقیقی
- تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران
- حداقل سن 18 سال تمام
- دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم
2- اشخاص حقوقی
- اساسنامه ( مرتبط با نوع فعالیت )
- ارائه آگهی تاسیس و آگهی آخرین تغییرات در روزنامه رسمی کشور
مدارک مورد نیاز:
1- ارائه درخواست کتبی به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان یا مدیریت صنایع کشاورزی و روستایی استان.
2- اصل شناسنامه وتصویر تمام صفحات آن
3- تصویر پایان خدمت یا معافیت خدمت سربازی
4- تصویر مدرک تحصیلی و سوابق کاری مرتبط با درخواست
5- یک قطعه عکس از هریک از شرکاء
6- تکمیل فرم درخواست موافقت با ارائه طرح صنایع تبدیلی و تکمیلی
7- پوشه فنردار
8- درصورت داشتن شرکت ، ارائه اساسنامه ، آگهی تاسیس و روزنامه ، مرتبط با فعالیت مورد درخواست
اصلاحیه جواز تاسیس :
1- ارسال درخواست متقاضی توسط جهاد کشاورزی شهرستان (متقاضی) به مدیریت و ارجاع به واحد صدور مجوز.
2- دبیرخانه در مورد تغییرات مدیریت ضمن بررسی اصلاحیه صادر و به اطلاع اداره تخصصی میرساند.
3- دبیرخانه در موردی که نیاز به کارشناسی تخصصی دارد درخواست را به اداره تخصصی جهت بررسی و اعلام نظر ارجاع می دهد.
4- اداره تخصصی پس از بررسی وتائید به دبیرخانه صدور مجوز ارجاع میدهد.
5- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.
تعریف:
پروانه بهره برداری مجوزی است که پس از اتمام عملیات ساختمان و تاسیسات و نصب ماشین آلات جهت تولید بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی وسایر صنایع روستایی صادر می گردد.
صدور پروانه بهره برداری :
1- تکمیل فرم درخواست پروانه بهره برداری توسط متقاضی و تائید و ارسال آن توسط جهاد کشاورزی شهرستان به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس نواحی صنعتی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- تائید رئیس اداره تخصصی و ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز.
4- اخذ استعلام از ادارات ذیربط.
5- تهیه پیش نویس پروانه بهره برداری و تائید مدیریت.
6- صدور پروانه بهره برداری و ارسال رونوشت به بخشهای ذیربط.
مراحل صدور توسعه طرح :
1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.
4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.
5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.
6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.
فصل دوم
روش انجام کار
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از کارخانه تولید اسانس های گیاهی
براساس هماهنگی های بعمل آمده در بازدید از کارخانه تولید اسانس های گیاهی به بررسی سیستم ها و دستگاهها و ماشین آلات موجود در کارخانه پرداختیم و سیستم مدیریت و روش های تامین مواد اولیه را در کارخانه مورد ارزیابی قرار دادیم ،
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش صنعت و در تولید اسانس های گیاهی استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، طراحی های گرافیکی تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .
فهرست تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار (ارقام به میلیون ریال) :
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت فروش کالا )
در زمینه تولید اسانس های گیاهی می توان از روش های مختلف بازاریابی استفاده نمود ، تبلیغات تلویزیونی ، استفاده از بنر های و تیزر های تبلیغاتی ، استفاده از چاپ پوستر های تبلیغاتی و ارائه روش های تبلیغاتی دیگر برای جذب بازار فروش جزئی و استفاده از روش فرد به فرد برای فروش کلی محصولات در بازار داخلی .
فصل سوم
امور مالی طرح
جدول 1 اسامی و کد آیسیک محصولات این طرح
جدول 2 انواع اسانس (تولید سالانه بیش از 1000 تن) – سال 2004
نمودار 1 انواع اسانس (تولید سالانه بیش از 1000 تن) – سال 2004
جدول 3 انواع اسانس (تولید سالانه کمتر از 1000 تن) – سال 2004
نمودار 2 انواع اسانس (تولید سالانه کمتر از 1000 تن) – سال 2004
جدول 4 درصد تولید انواع اسانس در مناطق مختلف جهان
نمودار 3 درصد تولید انواع اسانس در مناطق مختلف جهان
جدول 5 واحدهای تولید کننده انواع اسانس
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 34 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
فرمت :
تعداد صفحات : 64
زبان : فارسی
چکیده :
درفصل اول مقدمه ای جهت آشنایی با اهداف این تحقیق آورده شده، وسپس مفهوم آلودگی بیان گردیده است.
درفصل دوم، آلودگی هوا وبرخی آلاینده های موجود درهوای آلوده، ازنظرتاثیرشان برسلامت رفتارو روان مورد بررسی قرارمی گیرد.
ابتدا فلزات سنگین، که یکی ازمهم ترین آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند، معرفی شده و سپس به بررسی تاثیرات سرب به عنوان یکی ازفراوانترین وسمی ترین فلزات سنگین برروی رفتار کودکان وهمچنین رفتارهای ضد اجتماعی پسران جوان بررسی شده است. نتیجه این بررسی ها نشان می دهد که درکودکانی که درمعرض تماس با سرب قرارمی گیرند، کاهش ضریب هوشی، ناتوانیهای گفتاری، کاهش حافظه کوتاه مدت، کاهش سرعت عکس العمل ها، بیش فعالی، تحریک پذیری زیاد و سایررفتارهای منفی را می توان مشاهده کرد. همچنین براساس این تحقیقات، رفتارهای ضد اجتماعی در پسرانی که نسبت به پسران دیگر بیشتر درتماس با این آلاینده بودند، افزایش بیشتری را نشان می دهد.
ازآنجا که مواد موجود درسیگارمی توانند باعث آلودگی هوا شده وازاین جهت سلامت جسم و روان را تهدید می کنند، بحثی درمورداثرات سیگارکشیدن مادران دردوران بارداری برروی سلامت رفتارهای کودکان آنها بیان شده است، که نشان می دهد کودکانی که مادران آنها دردوران بارداری مصرف زیاد سیگارداشته اند،کودکانشان دچاراختلالات رفتاری بیشتروتمایلشان برای ارتکاب اعمال مجرمانه وضد اجتماعی ، بیش ازسایرکودکان می باشد. البته این نتایج را نمی توان به تمام این کودکان تعمیم داد.
پلی کلرید بی فنیل (PCB ) یکی دیگر ازآلاینده های زیست محیطی محسوب می شود که نقش آن در رفتارکودکان وهمچنین تاثیرات آن همراه با سرب بررفتار رت ها مورد توجه قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد، کودکان آلوده شده با (PCB) دچارمشکلات حرکتی، گفتاری،اختلالات شخصیتی، ونیز کاهش حافظه خواهند بود.علاوه براین بررسی این ماده به همراه سرب برروی رتها و نوزادان نارس نشان می دهد، تاثیرات این دوماده بربدن بسیارمشابه هم بوده واحتمال می رود، مواد موجود دراین دو ترکیب از طریق فرایندهای مشابهی تاثیرات خود را اعمال می کنند.
یکی از آلاینده های دوران جنگ تحمیلی، گازخردل بود که با گذشت زمان نسبتا طولانی ازآن دوران همچنان تاثیرات مخرب آن بر جانبازان شیمیایی باقی مانده است، که در این فصل مختصری درمورد این تاثیرات ازجنبه روانی ورفتاری صحبت شده است. با انجام آزمایشاتی که برروی جانبازان جنگ تحمیلی صورت گرفته است، مشخص شده است که آن دسته ازجانبازان که با گازهای سمی که به طور عمده گازخردل می باشد مسموم شده اند، نسبت به دیگرجانبازان دچاراختلالات روانی و رفتاری مانند اختلالات اضطرابی،افسردگی و کاهش کیفیت بیشتری درزندگی روزمره خود می باشند.
بعد ازبحث آلاینده ها به بحث درباره سموم پرداخته شده است ومتیل مرکوری(MeHg) به عنوان یکی ازاین سموم معرفی و تاثیرات عصبی- رفتاری آن برنوزادان و حیوانات گفته خواهد شد. مطالعات بر روی اثراین ماده برانسان وحیوان نشان می دهد، متیل مرکوری به عنوان یکی ازخطرناکترین آلاینده های موجود در محیط زیست می تواند سبب بروزمشکلات حسی – رفتاری وعقب ماندگیهای ذهنی در کودکان شود. ازاثرات دیگر آن می توان کاهش وزن زمان تولد را نام برد.
درپایان این فصل، تاثیرات آلودگی هوا برحشرات انگل گیاهی مورد بررسی قرارگرفته است.حشرات انگل گیاهی برای گیاهان آفت به عنوان یک کنترل کننده بیولوژیکی حائزاهمیت می باشند، اما آلاینده های موجود درهوا به خصوص اوزون باعث کاهش رفتارهای انگلی دراین حشرات شده، و در نهایت باعث کاهش مبارزه طبیعی با گیاهان آفت خواهد شد.
درفصل سوم به بررسی آلودگی صوتی، به عنوان یکی ازشایعترین آلودگیهای زیست محیطی خواهیم پرداخت. بعدازتعریف آلودگی صوتی ، آلودگی صوتی محل کار وتاثیر آن برکارکنان این مکانها مورد بررسی قرار خواهد گرفت. افرادی که درمکان های پرسروصدا مانند برخی ازکارخانجات مشغول به کارمی باشند، با خطر کاهش شنوایی غیر قابل جبران روبرو خواهند بود. علاوه براین بسیاری ازاین افراد دربرخوردهای روزمره خود با دیگران دچارمشکل می باشند. درواقع آلودگی صوتی با تاثیر بر روان وکاهش سلامت روانی، سلامت رفتاری این افراد را نیزدچاراشکال می کند.
یکی ازمکان های حساس به سروصدا بخش مراقبت های ویژه نوزادان می باشد،بنابراین دراین فصل سعی شده است تاثیرات آلودگی صوتی دراین بخش، برروی نوزادان مورد ازریابی قرارگیرد. باتوجه توجه به این نکته که شنوایی انسان در بدو تولد کامل است، نوزادان قادرخواهند بود صداهای اطراف خود را شنیده ونسبت به آن واکنش نشان دهند. بنابراین هرگونه آلودگی صوتی دراین بخش،می توانند باعث ایجاد تنش درنوزادان شود.
اثرات مخرب آلودگی صوتی تنها شامل انسان ها نمی شود، بلکه حیوانات و دیگرموجودات نیزازاین تاثیرات درامان نیستند. بنابراین تاثیرصداهای زیرآب بررفتار پستانداران دریایی وبه عنوان نمونه بر رفتاردلفین ها مورد بررسی قرارگرفته است. موجودات زیرآب ها می توانند امواج صوتی که به عمق آب می روند را دریافت کنند. بسیاری ازاین صداها برای این موجودات آزاردهنده بوده و باعث بروز واکنشهای متفاوتی درآن ها خواهد شد. یکی ازپستانداران آبزی دلفین ها می باشند که با آزمایشاتی که در رابطه با رفتار خودکشی آنها صورت گرفته است، مشخص شده که عامل اصلی این رفتار، آلودگی صوتی موجود درآبها می باشد.
درفصل چهارم، آلودگی آب ها وآلاینده هایی که موجب آلودگی آب می شوند، مورد بررسی قرارگرفته است.
با صنعتی شدن شهرها و گسترش کارخانجات این تهدید بیشترشده است. حلال های شیمیایی که توسط انسان ساخته می شوند، درصورت ورود به آبها باعث آلودگی آن ها خواهند شد، بنابراین دراین فصل به بررسی تاثیر این مواد بررفتارپرداخته شده است.
سپس تاثیرات استات سرب برسیاه ماهی قنات وتاثیرات مس برموجودات آبزی، به عنوان دومورد از آلاینده های آب بیان شده است. تاثیر استات سرب برسیاه ماهی قتات نشان داد که غلظت مشخصی ازاین ماده باعث رفتارهای غیرنرمال مانند چرخشهای سریع وبی تابی دراین موجود خواهد شد.
درمورد آلودگی آب با مس و بررسی دو رفتارشناگری ونورگرایی درگونه پلانکتونی به نام NaupliiBarnacl این نتیجه به دست آمد که غلظت مس بیش ازحد مجازبراین دو رفتاراثرات منفی و مخربی خواهد گذاشت.
درفصل پنجم آلودگی نوری مورد بررسی قرار گرفته است. این آلودگی نسبت به دیگر آلودگیها تقریبا ناشناخته مانده و به آن توجه کافی نشده است. در این فصل اثر این آلودگی برانسان، حیوانات وگیاهان بیان شده است.درمورد انسان این تاثیرات به صورت به هم خوردن ساعت بیولوژیک بدن و درنتیجه تغییرات مختلفی که درچرخه های خواب و بیداری و تنظیم حرارت بدن و… اتفاق می افتد خواهد بود
حیوانات براثراین آلودگی قوه جهت یابی خود را ازدست خواهند داد و در پیدا کردن مسیردچارمشکل خواهند شد وگاهی براثربرخورد با موانع احتمال کشته شدنشان وجود دارد.