دانلود پایان نامه نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی

اختصاصی از رزفایل دانلود پایان نامه نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی و تعهدات
دولت جمهوری اسلامی ایران

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:134

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق بین الملل

فهرست مطالب :

مقدمه. 1

1-بیان موضوع.. 4

2- سوالات اصلی و فرعی.. 6

3- فرضیه. 7

4- سابقه و پیشینه. 7

5- ضرورت پژوهش.... 8

6- روش تحقیق.. 9

7- اهداف... 10

8- نوآوری پژوهش.... 12

9- سازماندهی پژوهش.... 12

فصل اول: مفاهیم، مبانی، پیشینه. 14

گفتار اول- مفاهیم.. 16

مبحث اول - منابع ژنتیکی گیاهی.. 16

بند اول - معنای لغوی.. 17

بند دوم - معنای اصطلاحی.. 17

گفتار دوم - مبانی.. 19

گفتار سوم - پیشینه. 20

فصل دوم: تعهدات کنوانسیون منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 23

گفتار اول : حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی و مستند سازی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی   26

مبحث اول: تهیه فهرست و ترغیب جمع آوری منابع ژنتیکی.. 27

مبحث دوم: حمایت از تلاش زارعین.. 29

مبحث سوم: حفاظت در رویشگاه طبیعی 30

مبحث چهارم: حفاظت در خارج از رویشگاه طبیعی و توسعه آن.. 30

مبحث پنجم : پایش قوه نامیه-. 31

مبحث ششم : حداقل رساندن تهدیدها 32

گفتار دوم : استفاده پایدار از منابع ژنتیکی.. 34

مبحث اول - سیاست عادلانه کشاورزی.. 36

مبحث دوم : تقویت تحقیقات... 37

مبحث سوم : تلاش برای اصلاح نباتات با مشارکت کشاورزان.. 39

مبحث چهارم : توسعه بنیان ژنتیکی گیاهان.. 40

مبحث پنجم : استفاده گسترده از گیاهان زراعی بومی و شیوه های به نژادی.. 41

گفتار سوم : همکاری بین المللی و کمک به کشورهای در حال توسعه. 43

مبحث اول : نظام مندی همکاریهای بین المللی.. 45

مبحث دوم : کمک های تکنیکی.. 46

فصل سوم: شناسایی حقوق کشاورزان و نظام چند جانبه دسترسی و تسهیم منافع.. 48

گفتار اول - شناسایی حقوق کشاورزان.. 49

مبحث اول - الزامات و بایسته های حقوق کشاورزان.. 49

مبحث دوم : اقدامات اساسی و مولفه های این حقوق.. 51

گفتار دوم : نظام چند جانبی دسترسی و تسهیم منافع. 53

مبحث اول : حیطه شمول نظام چند جانبه. 54

مبحث دوم : شرایط دسترسی آسان به منابع ژنتیکی گیاهی.. 55

مبحث سوم : تسهیم منافع در نظام چندجانبه. 59

مبحث چهارم : تبادل اطلاعات و تعبیه در نظام جهانی اطلاعات مربوط به منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و
کشاورزی.. 60

مبحث پنجم : دسترسی به فناوری و شرایط انتقال آن.. 61

مبحث ششم: مشارکت همه جانبه با رعایت وضعیت خاص کشورهای در حال توسعه. 62

مبحث هفتم : تسهیم منافع مالی و دیگر منافع تجاری سازی.. 63

گفتارسوم : ایران و اهمیت حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 65

مبحث اول : ایران قبل از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 66

مبحث دوم : ایران بعد از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 71

بند اول : سازوکارهای حقوقی حمایت از منابع ژنتیک گیاهی.. 73

بند دوم : قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل گواهی بذر و نهال.. 74

بند سوم : ساز و کارهای حمایت از منابع ژنتیک گیاهی و حقوق مالکیت فکری.. 77

نتیجه گیری.. 81

منابع و ماخذ.. 83

الف- فارسی.. 84

ب :انگلیسی.. 88

پیوست... 89

قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 90

پیوست (2). 116

فهرست گیاهان زراعی تحت پوشش نظام چند جانبه. 116

پیوست (3). 119

بخش 1 – داوری.. 119

چکیده :

بهره برداری انسان از منابع طبیعی جهان همیشه به­صورتی یک جانبه و بی رویه بوده و هرگونه بهره برداری از این منابع بدون رعایت جنبه­های حفاظتی آن وتنها براساس تأمین منافع کوتاه مدت او انجام می­شده است. گرچه انسان در آغاز بصورتی هماهنگ با طبیعت عمل می کرده است. و در حقیقت خود جزیی از سیستم­های طبیعی بوده است. ولی رشد فزاینده جمعیت جهان و در نتیجه بهره برداری بیش از اندازه کشورها از منابع طبیعی باعث عدم هماهنگی بیشتر با طبیعت شده است.

فرایند این اندیشه، دولت­ها و سازمان­های بین المللی را درجهت حفاظت و بهره برداری اصولی از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی که درسی ویکمین کنفرانس سازمان کشاورزی و خوار و بار ملل متحد(FAO)[1] در سال 2001 میلادی، معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی مورد تصمیم کشورها شرکت کننده در این کنفرانس بین المللی بوده است.

و آنچه در این معاهده بین المللی مقرر گردید. ارائه روش­های مناسب جهت کاهش آسیب کشورها و سازمان ها و اشخاص بر این منابع و بهره برداری مطلوب از آن بوده است. این معاهده نمایانگر تلاش و دغدغه های جامعه جهان در خصوص حفاظت، اکتشافات، جمع­آوری، شناسایی، ارزیابی و ثبت منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی در نیل به اهداف اعلامیه رم در مورد امنیت جهانی غذایی و برنامه اقدام اجلاس جهانی غذا و برای دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی می­باشد. بدون تردید این مسئله به یک عرصه و عزم جامع بین المللی نیاز دارد. به عبارت دیگر گرچه حفاظت از منابع زنتیکی گیاهی وظیفه کشورها است. و باید از سطوح ملی شروع شود ولی به هماهنگی­های بین المللی و منطقه ای نیاز دارد.

این پایان نامه ضمن اشاره به اهداف، اصول و محور حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی به بررسی تعهدات کشورها متعاهد و همچنین نظام چند جانبه دسترسی و تسهیم منافع و ارزیابی مطروحه در آن در پرتو تحولات نظام حقوقی بین المللی کشاورزی و محیط زیست توجه نموده است .

واژگان کلیدی: منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، حقوق بین الملل کشاورزی، محیط زیست، تنوع ژنتیکی، توسعه پایدار کشاورزی، امنیت غذایی و حقوق مالکیت معنوی.

مقدمه :

منابع ژنتیکی گیاهی (GR)برای غذاوکشاورزی محدود و فناپذیرند. فرسایش منابع مذکور امنیت غذایی در جهان را با تهدید مواجه می کند.[1]این ذخایر به عنوان منبعی از سازگاری ژنتیکی، همچون سپری در برابر تغییرات محیطی عمل می کند. این منابع تامین کننده مواد خام ژنتیکی در دنیا هستند. لذا حفظ و بکارگیری منابع ژنتیکی گیاهی به عنوان محافظی در برابر مشکلات غیرقابل پیش بینی در آینده جهان بر همگان آشکار است. و چشم انداز تضیف منابع ژنتیکی گیاهی برای غذاوکشاورزی به همراه تقاضای روز افزون به این منابع آنها را در مرکز توجه جهانی و
سازمان­های بین المللی جای داده است. [2]

در سال­های اخیر ظهور تکنولوژی­ها، ضرورت حفاظت، ارزیابی، ثبت و تبادل منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی از جهت مدیریت براین منابع که نقطه تلاقی «کشاورزی، محیط زیستوتجارت» است.مورد توجه قرار گرفته است.

و با اعتقاد به اینکه کشورها بایستی بین بخش­های کشاورزی، محیط زیست و تجارت هم افزایی لازم را پدید آورند و تا نقش شایسته از مسئولیت خود در قبال نسل های گذشته و آینده برای حفاظت از تنوع جهانی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی ایفاء نمایند. و نیز ضمن اعمال حقوق حاکمیتی از سوی کشورها بر منابع ژنتیکی گیاهی خود برای غذا وکشاورزی میتوانند به صورت متقابل از ایجاد نظام چند جانبه موثر برای دسترسی آسان به تعداد مشخص و توافق شده ای از این منابع و تسهیم منصفانه و عادلانه منافع حاصل از بهره برداری آنها منتفع گردند.

منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، ماهیت خاصی دارند و سازمان های بین المللی و کشورها در موضوع کشاورزی، محیط زیست و تجارت که ابعاد مذکور، شمولیت در این مبحث است. نیازمند راهکارهای ویژه در خصوصیات ومسائل خاص آنها می باشد.

ازمنظر دیگر حق بهره مندی از غذای سالم و کافی یکی از ضروریات اساسی برای بقاء ادامه حیات بشر است. و نخستین نیازمندی از نیازهای پنج گانه انسان می باشد. در سال های اخیر به عنوان حقی بنیادین برای بشریت نگرانی های فراوانی را در حوزه علوم کشاورزی، محیط زیست، تجارت و حقوق برانگیخته است. [3]

براین اساس مدیریت قانونمند منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزینقطه تلاقی سه حوزه کشاورزی، محیط زیست و تجارت محسوب می گردد. این منابع[4] ماده اولیه و ضروری اصلاح گیاهان زراعی از طریق انتخاب کشاورزان، اصلاح کلاسیک نباتات یا فناوری زیستی نوین می باشند. و حفاظت از آنها در سازگاری با تغییرات غیر قابل پیش بینی زیست محیطی و نیازهای آتی بشر ضروری است. اگرچه اغلب دولت ها از خودبسندگی شان در اصلاح و حفاظت از منابع ژنتیکی گیاهی جهت امنیت غذایی سخن می گویند .

اما در واقعیت وضعیت جهان به هیچ عنوان مناسب و رضایت بخش نیست. بنابه گزارش های سازمان کشاورزی و خواربار ملل متحد (فائو) نزدیک به یک میلیارد نفر در سراسر جهان از گرسنگی رنج می برند .بیش از دو میلیارد نفر از در «گرسنگی پنهان»[5] و سوء تغذیه رنج می برند. بنا به امار برنامه جهانی غذا، هر هفت ثانیه، یک کودک بر اثر گرسنگی و یا بیماری ناشی از آن در جهان می میرد. این فاجعه بشری را به درستی «هلوکاست بی صدا»[6] خوانده اند. [7]

اما دربهره برداری از منابع ژنتیک گیاهی برای غذا و کشاورزی جهت امنیت غذایی و توسعه پایدار در این زمینه کشاورزان در گذشته، حال و آینده در تمام مناطق جهان به ویژه مرکز پیدایش و تنوع، در زمینه حفاظت، اصلاح و در دسترس قرار دادن این منابع، تشکیل دهنده اساس حقوق آنها است.

این منابع بدلیل جایگاه، ماهیئت، خصوصیات و اهمیت مسائل ویژه مرتبط با آنها نیازمند راهکارهای قانونی ویژه ای نیز در عرصه مسائل کشاورزی و حفاظت از آنها هستند. این موارد می تواند شامل نگرانی ها و چالش هایی نظیر در« فرسایش مداوم»[8] این منابع و تبدیل آن به « نگرانی مشترک بشریت »[9]، نیاز به حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی وثبت منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، امنیت جهانی غذائی در راستای نیل به اهداف« اعلامیه
رم »[10]و برنامه اقدام اجلاس جهانی غذا و برای دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی برای نسل حاضر و نسل آینده، و در نهایت تقویت فوری کشورهای در حال توسه و کشورهای با اقتصاد در حال گذر را برای به عهده گرفتن این چنین مسئولیت هایی است.

«برنامه اقدام جهانی برای حفاظت و استفاده پایدار از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی[11]» که توسط سازمان کشاورزی وخواروبارملل متحد(فائو) تنظیم گردیده است. چارچوب مورد توافق بین المللی برای اینگونه فعالیت ها محسوب می گردد.

مبنای دولت­ها در کنوانسیون ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی براساس ماده (14) در چارچوب اساسنامه سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد تصویب گردید. و بدنبال هدف دستیابی و شناسایی و تاکید بر حقوق شناخته شده برای حفظ، استفاده ، تبادل و فروش بذر و دیگر مواد تکثیر شونده تولید شده توسط کشاورزان و مشارکت در اتخاذ تصمیم و تسهیم منصفانه و عادلانه منافع حاصل از بهره برداری از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی است. بدنبال تحقق کشاورزان و نیز ارتقاء حقوق آنها در سطح بین المللی می باشد و نمایانگر مسئولیت در قبال نسل های گذشته و آینده برای حفاظت از تنوعذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی است .

و...

NikoFile

دانلود مقاله اصلاح ژنتیکی نخود

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله اصلاح ژنتیکی نخود دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اصلاح با استفاده از موتاسیون
به خاطر سرعت کم پیشرفت در اصلاح نخود، بعضی از محققین هندی روش اصلاحی موتاسیون را مورد استفاده قرار داده‌اند. بعضی از این محققین عبارتند از: حق، خارکوال و شیخ. هرکدام از این محققین، با استفاده از روش مذکور ارقامی را آزاد کرده‌اند که این ارقام عبارتند از: CM72 در پاکستان (حق و همکاران، 1984)، Pusa-413 در هند (خارکوال، 1983) و Hyprosola در بنگلادش (شیخ و همکاران، 1982). در بلغارستان نیز رقم Plovdiv-8 با استفاده از این روش آزاد شده است. (روک مانسکی و رادکوف، 1979)
با وجود آزادسازی این پنج رقم، محققین معتقدند که موتاسیون بیشتر برای افزایش تنوع در ژرم پلاسم نخود کاربرد دارند. بعضی از موتاژن‌های موفق در اصلاح نخود عبارتند از: اشعه گاما، نوترون سریع، NMU و EMS.
مخلوط ارقام
چاندرا و همکاران (1975) با استفاده از 10 لاین خالص، 15 مخلوط به نسبت‌های 2.3 یا 4 لاین و 6 جمعیت از نسل F3 را بررسی کردند. هیچگونه مزیت خاصی برای عکس‌العمل یا نقش مخلوط‌ها و جمعیت‌های در حال تفکیک مشاهده نشد.
سیواچ و همکاران (1983) از آزمایش خود نتیجه گرفتند که یک مخلوط هیچگونه مزیت خاصی نسبت به لاین خالص ندارد.
از طرف دیگر، سینگ و خالد (1982) در مطالعه محدوده یکساله خودشان مشاهده کردند که عملکرد مخلوط‌ها بیش از لاین‌های خالص بود. سینگ (1984) با این ایده که ممکن است در مناطق مستعد برای برق‌زدگی، ارقام مخلوط ثبات عملکرد بالاتری از لاین‌های خالص داشته باشد، استفاده از ارقام مخلوط را پیشنهاد کرد. با این وجود بدلیل رضایت‌بخش نبودن نتایج، آزمایش متوقف شد. اسلم (1984) از پاکستان رقم AUG480 که مخلوطی از دو رقم مقاوم به برق‌زدگی و مقاوم به پژمردگی فوزاریومی می‌باشد، را گزراش کرده است.
مقایسه روش‌های مختلف اصلاحی
سینگ و اوکلند (1975) جمعیت‌های مختلف نسل F2 را بر اساس وضعیت کلی آنها به سه دسته بسیار امیدبخش، امیدبخش و نامطمئن طبقه‌بندی کردند. سپس از روش شجره‌ای برای نمونه‌های بسیار امیدبخش، از روش بالک تغییر شکل یافته برای نمونه‌های امیدبخش، و روش بالک برای نمونه‌های نامطمئن نسل F2 استفاده کردند.
بیت و همکاران (1980) نتیجه گرفتند که روش انتخاب شجره‌ای جهت انتخاب ارقام با عملکرد بالا، روش مناسبی نبوده و معتقدند که روش بالک را می‌تواند جایگزین نمود.
لال و همکاران (1973) بر اهمیت روش شجره‌ای در اصلاح برای عملکرد تاکید کرده‌اند. محدودیت‌های انتخاب مشاهده‌ای در روش شجره‌ای توسط بیت و همکاران (1980) گزارش شده است.
برای غلبه بر این مشکلات، دایا و همکاران (1983) آزمون عملکر در نسل اولیه را پیشنهاد کردند. به منظور اتخاذ روش‌های انتخابی خاص، که بهترین راندمان را در شرایط مشخص به دست می‌دهد، اطلاعات بیشتر نیاز است. سودمندی روش‌های مختلف اصلاحی برای صفات خاص را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:
1. روش شجره‌ای برای برنامه‌های اصلاح برای مقاومت (به بیماری‌ها، حشرات، نماتدها و گل جالیز Orobanche spp
2. روش بالک تغییریافته‌ جهت اصلاح برای تنش‌ها (خشکی، سرما، گرما و کمبود‌ آهن)، اندازه بذر، بلندبودن تیپ گیاه، زودرسی و کاهش حساسیت به فتوپریود
3. روش تلاقی برگشتی برای تلاقی‌های بین گونه‌ای
4. تلاقی برگشتی محدودشده (مثلاً یک یا دوبار) برای تلاقی بین تیپ‌های دسی و کابلی و همچنین اصلاح برای مقاومت‌ها و
5. در اغلب موارد روش بالک ـ شجره‌ای را می‌توان برای صفاتی مانند مقاومت به سرما، تحمل به خشکی و حتی مقاومت به بیماری‌ها (در شرایطی که شیوع بیماری به صورت دوره‌ای بوده و ایجاد آن به طریق مصنوعی مشکل است)
اصلاح برای مقاومت به آفات
غلافخوار نخود با هلیوتیس (درنواحی مدیترانه ای) مهمترین آفت نخود می باشد. برگخوار فقط در نواحی مدیترانه ای آفت مهمی است. در اغلب کشورها کنترل شیمیایی این آفتهای توصیه شده است، اما کاربرد مواد شیمیایی غیراقتصادی است. در کشورهای تولیدکننده نخود، این مواد شیمیایی یا غیرقابل دسترسی هستند و یا عملاً کاربرد آنها امکان‌پذیر نیست، از این جهت به ندرت از سموم برای کنترل آفات استفاده می‌شود، بنابراین نیاط به اصلاح ارقامی است که مقاوم به آفات باشند.
دربرخی برنامه‌های ملی، محققین لاین‌های مقاوم به آفات را شناسایی کرده‌اند، ولی به ندرت یک برنامه اصلاحی مدون را به این امر اختصاص داده‌اند، ایکریست یک پروژه به منظور ایجاد ارقام مقاوم به غلافخوار را شروع کرده است. همچنین پروژه مشترک نخود بین ایکاردا و ایکریست در سوریه نیز یک برنامه اصلاحی برای مقاومت به برگخوار را شروع کرده است.
غلافخوار
در ایکریست حشره‌شناسان بیش از 12000 نمونه ژرم‌پلاسم نخود را در یک محیط عاری از حشره‌کش، با درجات آلودگی طبیعی، متوسط تا زیاد، کشت نموده و برای مقاومت به آفات غربال کرده و توانستند 12 لاین را که از حساسیت کمتری برخوردار بودند، شناسایی کنند. در بین لاین‌ها، ICC-506 از آفت غلافخوار، خسارت کمی دید. در ارتباط با مکانیسم مقاومت، دلیل روشنی مشاهده نشد. مقاومت، توسط ژن غالب با عمل ژن از نوع افزایشی می‌باشد.

برگخوار
برنامه‌های اصلاحی جهت مقاومت درمقابل برگخوار نخود، توسط پروژه مشترک نخود بین ایکاردا و ایکریست در لاین‌ها شامل ICL2250, ILC 726 مقاومت خوبی نشان دادند. با استفاده از این لاین‌ها، یک برنامه اصلاحی مقاومت به این آفت شروع شده و در سال 1985 مواد گیاهی در نسل F3 بودند. به علت فقدان یک تکنیک جداسازی رضایتبخش و اطلاعات ناکافی درباره توارث مقاومت، پیشرفت عملیات اصلاحی کند است.
اصلاح برای مقاومت به گل جالیز
کاشت برخی لگوم‌ها مانند باقلا، نخودفرنگی و عدس در اقلیم‌های مدیترانه‌ای، سبب حساسیت انها در مقابل گل جالیز می‌گردد و اگر یک لاین حساس در خاک شدیداً آلوده به گل جالیز کاشت شود، ممکن است تا 100% خسارت ببیند.
در کشت بهاره نخود، خسارت گل جالیز مشاهده نمی‌شود، ولی در کشت زمستانه، گیاه نخود تا حدودی تحت تاثیر این پارازیت قرار می‌گیرد.
بنابراین تعیین نمونه‌های نخود مقاوم به این پارازیت، در شرایط مزرعه‌ای اهمیت دارد. در سال 82-1981 از 504 لاین مورد استفاده در ایکاردا، 72 لاین مقاومت 72 لاین مقاومت بالایی به گل جالیز نشان دادند و بقیه نیز در فصل بعدی مقاوم و با متحمل به این پارازیت بودند. مقاومت 72 لاین در فصل بعدی تایید شد و دو لاین ILC348, ILC280 درسال‌های 82-1981 و 83-1982 هیچگونه آلودگی نشان ندادند.

اصلاح برای مقاومت به نماتد
چندین نماتد به نام‌های سیست، گال ریشه و زخم ریشه از برخی کشورها گزارش شده است. در خاک‌های شدیداً آلوده به نماتد، کاهش عملکرد قابل توجه است. از آنجا که کنترل شیمیایی هزینه زیادی دارد، ایجاد مقاومت در گیاه تنها روش مناسب می‌باشد. فعالیت‌های گذشته برای ایجاد روش‌هایی برای به‌گزینی و به دست آوردن لاین‌های مقاوم با موفقیت چندانی در شناسایی تیپ مقاوم همراه نبوده است.
در ایکاردا از تکنیک کشت گلدانی برای به‌گزینی ارقام به سیست نماتد، به صورت استاندارد استفاده شد و تحقیقات برای شناسایی منابع مقاومت ادامه دارد.
اصلاح برای کیفیت و بازار پسندی
نخود به صورت دانه کامل، لپه و آرد (که به صورتهای مختلف تهیه می‌شوند) مصرف می شود. جهت آماده‌سازی نخود در غذاهای خانگی، از عملیاتی همچون خیساندن،رویاندن گیاهچه‌ها، خمیرکردن، جوشاندن، سرخ کردن، برشته کردن و بخاردادن استفاده می‌شود.
از آنجا که نخود به اشکال مختلف و با سلیقه های بومی مصرف می‌شود، پارامترهای کیفی استانداردی به عنوان راهنما در برنامه های اصلاحی طراحی نشده است. در اکثر موارد پروتئین نخود بیشترین اهمیت را دارد. هدف اغلب برنامه های اصلاحی، نگهداری مقدار پروتئین نخود همسطح با پروتئین ارقام استاندارد قبلی است. مقدار پروتئین نخود معمولاً در لاینهای هموزایگوس امید بخش نسل f6 یا نسلهای بعدی تعیین می شود. آزمایش پروتئین معمولاً برای به دست آوردن معیاری به منظور رد کردن ارقام با پروتئین کمتر، نسبت به رقم شاهد، انجام می گیرد.
به هر حال مقدار پروتئین خام دانه از 17تا24% (170 تا 240 گرم در کیلوگرم)، با محدوده‌ای بین 4/12 تا 5/13%، متفاوت است (ویلیامز و سینگ،1986)، و غلظت پروتئین در ارقام آزاد شده معمولاً بین 18تا 20 % می باشد. در بین لگوم های غذایی، نخود تقریباً کمترین مقدار پروتئین را دارد و لازم است که علت آن بررسی شود. با این حال غلظت کم پروتئین آن توسط قابلیت هضم بالای آن جبران شده و بنابراین با دیگر لگوم‌ها برابری می کند. لاین‌های با پروتئین بالا و همچنین عواملی که باعث اختلاف در مقدار پروتئین نخود می شود را محققین شناسایی کرده اند. (سینگ وهمکاران، 1984)
در کشورهای گوناگون ، مردم ارجحیت خاصی برای اندازه بذر نخود قایل هستند :
الف. بذر کوچک (وزن صد دانه کمتر از25گرم ): افغانستان، بنگلادش، برمه، مصر، اتیوپی، هند، ایران، مالاوی، نپال، پاکستان، سودان، تانزانیا، اوگاندا، شوروی.
ب. بذر متوسط (وزن صددانه بین 25 تا 40گرم): الجزایر، بلغارستان، یونان، ایران، عراق، ایتالیا، اردن، مراکش، لبنان، پرتغال، سوریه، تونس ، ترکیه ، یوگسلاوی .
ج. بذر درشت (وزن صددانه بیش از 40گرم): آرژانتین، شیلی، کلمبیا، مکزیک، پرو، اسپانیا، آمریکا.
در اکثر ارقام آزاد شده تیپ دسی ، وزن صددانه بین 11 تا 18 گرم است ، ارقام این تیپ تماماً دانه ریز هستند. با وجود این، لاینهایی که وزن صد دانه آنها کمتر از 16گرم است به عنوان دانه ریز و لاینهایی که وزن صددانه آنها بیش از 16گرم باشد،به عنوان دانه درشت تعیین شده اند. تنها در تیپ کابلی تفاوتهای زیادی در اندازه دانه و بازار پسندی آن مشاهده شده است. به عنوان مثال ، نخودهایی باوزن صددانه کمتر از 66گرم در اسپانیا (جی،آی.سوبرو،مذاکرات شخصی) و با وزن صددانه کمتر از 52گرم در کانادا (اساینکارد مذاکرات شخصی ) بازار پسندی ندارند.
موضوع قابل توجه دیگر ، رنگ دانه نخود است. مصرف کنندگان تیپ کابلی تمایل بیشتری به دانه هایی با رنگ بژی یا کرم روشن دارند. در تیپ دسی ، رنگ دانه از یک کشور نسبت به کشور دیگر و حتی در داخل یک کشور متفاوت است.در این تیپ مصرف کنندگان تمایل بیشتری به دانه هایی با رنگ زرد، قهوه ای، سیاه، سبز، صورتی دارند. بنابراین محققین باید در فعالیتهای تحقیقاتی خود ، توجه زیادی به اندازه دانه ورنگ آن داشته باشند.
در ارتباط با کیفیت نخود ، موارد قابل توجه دیگری نیز وجود دارد که قبل از آزادشدن یک رقم می باید به آن توجه داشت، ولی هیچگونه برنامه اصلاحی برای بهبود آنها وجودندارد. برخی از این موارد مهم به طور مختصر عبارتند از :
الف.تولید لپه ، درکشورهای آسیایی و آفریقایی تولید لپه (یا جدا کردن کوتیلدون ها از یکدیگر)به طور گسترده‌ای انجام می‌گیرد(سیگل و فاوکت ،1976)، تولید لپه فرایند صنعتی مهمی است. لپه تنها از ارقام تیپ دسی تهیه شده و متوسط درصد پوست دانه در نخود 12 تا 15 درصد با محدوده أی بین حداقل 6-5% وحداکثر 18-16% می‌باشد. داشتن پوسته کمتر قابل توجه است(کورین ،1977). کورین همچنین مشاهده کرد که تولید لپه بسته به رقم ،متفاوت بوده و ارقامی با درصد پوست کمتر وحصول لپه بیشتر ، ارجحیت بالاتری دارند.
ب.آرد نخود یا بسان ، در تعداد زیادی از کشورهای آفریقایی و آسیایی آرد نخود به صورتهای مختلف در تهیه شیرینی وغذا استفاده می شود. آردی که از برخی از ارقام تهیه می شود، از آرد برخی از ارقام دیگر بهتر است.در این رابطه هیچ معیار استانداردی وجود ندارد، ولی مردم خودشان در عمل می توانند بین آرد خوب و بد تمایز قایل شوند. به هر حال ایجاد استانداردی برای راهنمایی محققین لازم است.
ج.کنسرو ، در آمریکای شمالی وخصوصاً آمریکا،استفاده از کنسرو نخود به صورت سالاد در رستورانها بسیار متداول است.در این صنعت نکات قابل توجه ،اندازه دانه(که باید وزن صد دانه حدوداً 50گرم باشد) و دونیمه شدن دانه ها ،هنگام تولید کنسرو،می باشد(کارل توکر، مذاکرات شخصی)
د.hommos – Bi – Tihineh : این غذایک نوع خوراک بسیار متداول در غرب آسیا می باشد.آزمایشات ارگانولپتیک بر اساس وضعیت ظاهری ، بو ، بافت ،رنگ و چشیدن آن می باشد(تانوس وسینگ ، 1980)،از این نظر نیز بین ارقام تفاوت وجود دارد.
و. زمان پخت: زمان پخت نخود بسته به رقم ، از 55دقیقه تا بیش از 200 دقیقه، متفاوت است (ویلیامز وهمکاران ، 1983).با خیساندن بذور به مدت یک شب، این مدت شدیداً کاهش می یابد. روش مذکور در پخت نخودهای کابلی انجام میگیرد. نخودهای دسی معمولاً بدون خیساندن پخته می شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  56  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید