دانلود مقاله اصلاح ژنتیکی نخود

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله اصلاح ژنتیکی نخود دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اصلاح با استفاده از موتاسیون
به خاطر سرعت کم پیشرفت در اصلاح نخود، بعضی از محققین هندی روش اصلاحی موتاسیون را مورد استفاده قرار داده‌اند. بعضی از این محققین عبارتند از: حق، خارکوال و شیخ. هرکدام از این محققین، با استفاده از روش مذکور ارقامی را آزاد کرده‌اند که این ارقام عبارتند از: CM72 در پاکستان (حق و همکاران، 1984)، Pusa-413 در هند (خارکوال، 1983) و Hyprosola در بنگلادش (شیخ و همکاران، 1982). در بلغارستان نیز رقم Plovdiv-8 با استفاده از این روش آزاد شده است. (روک مانسکی و رادکوف، 1979)
با وجود آزادسازی این پنج رقم، محققین معتقدند که موتاسیون بیشتر برای افزایش تنوع در ژرم پلاسم نخود کاربرد دارند. بعضی از موتاژن‌های موفق در اصلاح نخود عبارتند از: اشعه گاما، نوترون سریع، NMU و EMS.
مخلوط ارقام
چاندرا و همکاران (1975) با استفاده از 10 لاین خالص، 15 مخلوط به نسبت‌های 2.3 یا 4 لاین و 6 جمعیت از نسل F3 را بررسی کردند. هیچگونه مزیت خاصی برای عکس‌العمل یا نقش مخلوط‌ها و جمعیت‌های در حال تفکیک مشاهده نشد.
سیواچ و همکاران (1983) از آزمایش خود نتیجه گرفتند که یک مخلوط هیچگونه مزیت خاصی نسبت به لاین خالص ندارد.
از طرف دیگر، سینگ و خالد (1982) در مطالعه محدوده یکساله خودشان مشاهده کردند که عملکرد مخلوط‌ها بیش از لاین‌های خالص بود. سینگ (1984) با این ایده که ممکن است در مناطق مستعد برای برق‌زدگی، ارقام مخلوط ثبات عملکرد بالاتری از لاین‌های خالص داشته باشد، استفاده از ارقام مخلوط را پیشنهاد کرد. با این وجود بدلیل رضایت‌بخش نبودن نتایج، آزمایش متوقف شد. اسلم (1984) از پاکستان رقم AUG480 که مخلوطی از دو رقم مقاوم به برق‌زدگی و مقاوم به پژمردگی فوزاریومی می‌باشد، را گزراش کرده است.
مقایسه روش‌های مختلف اصلاحی
سینگ و اوکلند (1975) جمعیت‌های مختلف نسل F2 را بر اساس وضعیت کلی آنها به سه دسته بسیار امیدبخش، امیدبخش و نامطمئن طبقه‌بندی کردند. سپس از روش شجره‌ای برای نمونه‌های بسیار امیدبخش، از روش بالک تغییر شکل یافته برای نمونه‌های امیدبخش، و روش بالک برای نمونه‌های نامطمئن نسل F2 استفاده کردند.
بیت و همکاران (1980) نتیجه گرفتند که روش انتخاب شجره‌ای جهت انتخاب ارقام با عملکرد بالا، روش مناسبی نبوده و معتقدند که روش بالک را می‌تواند جایگزین نمود.
لال و همکاران (1973) بر اهمیت روش شجره‌ای در اصلاح برای عملکرد تاکید کرده‌اند. محدودیت‌های انتخاب مشاهده‌ای در روش شجره‌ای توسط بیت و همکاران (1980) گزارش شده است.
برای غلبه بر این مشکلات، دایا و همکاران (1983) آزمون عملکر در نسل اولیه را پیشنهاد کردند. به منظور اتخاذ روش‌های انتخابی خاص، که بهترین راندمان را در شرایط مشخص به دست می‌دهد، اطلاعات بیشتر نیاز است. سودمندی روش‌های مختلف اصلاحی برای صفات خاص را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:
1. روش شجره‌ای برای برنامه‌های اصلاح برای مقاومت (به بیماری‌ها، حشرات، نماتدها و گل جالیز Orobanche spp
2. روش بالک تغییریافته‌ جهت اصلاح برای تنش‌ها (خشکی، سرما، گرما و کمبود‌ آهن)، اندازه بذر، بلندبودن تیپ گیاه، زودرسی و کاهش حساسیت به فتوپریود
3. روش تلاقی برگشتی برای تلاقی‌های بین گونه‌ای
4. تلاقی برگشتی محدودشده (مثلاً یک یا دوبار) برای تلاقی بین تیپ‌های دسی و کابلی و همچنین اصلاح برای مقاومت‌ها و
5. در اغلب موارد روش بالک ـ شجره‌ای را می‌توان برای صفاتی مانند مقاومت به سرما، تحمل به خشکی و حتی مقاومت به بیماری‌ها (در شرایطی که شیوع بیماری به صورت دوره‌ای بوده و ایجاد آن به طریق مصنوعی مشکل است)
اصلاح برای مقاومت به آفات
غلافخوار نخود با هلیوتیس (درنواحی مدیترانه ای) مهمترین آفت نخود می باشد. برگخوار فقط در نواحی مدیترانه ای آفت مهمی است. در اغلب کشورها کنترل شیمیایی این آفتهای توصیه شده است، اما کاربرد مواد شیمیایی غیراقتصادی است. در کشورهای تولیدکننده نخود، این مواد شیمیایی یا غیرقابل دسترسی هستند و یا عملاً کاربرد آنها امکان‌پذیر نیست، از این جهت به ندرت از سموم برای کنترل آفات استفاده می‌شود، بنابراین نیاط به اصلاح ارقامی است که مقاوم به آفات باشند.
دربرخی برنامه‌های ملی، محققین لاین‌های مقاوم به آفات را شناسایی کرده‌اند، ولی به ندرت یک برنامه اصلاحی مدون را به این امر اختصاص داده‌اند، ایکریست یک پروژه به منظور ایجاد ارقام مقاوم به غلافخوار را شروع کرده است. همچنین پروژه مشترک نخود بین ایکاردا و ایکریست در سوریه نیز یک برنامه اصلاحی برای مقاومت به برگخوار را شروع کرده است.
غلافخوار
در ایکریست حشره‌شناسان بیش از 12000 نمونه ژرم‌پلاسم نخود را در یک محیط عاری از حشره‌کش، با درجات آلودگی طبیعی، متوسط تا زیاد، کشت نموده و برای مقاومت به آفات غربال کرده و توانستند 12 لاین را که از حساسیت کمتری برخوردار بودند، شناسایی کنند. در بین لاین‌ها، ICC-506 از آفت غلافخوار، خسارت کمی دید. در ارتباط با مکانیسم مقاومت، دلیل روشنی مشاهده نشد. مقاومت، توسط ژن غالب با عمل ژن از نوع افزایشی می‌باشد.

برگخوار
برنامه‌های اصلاحی جهت مقاومت درمقابل برگخوار نخود، توسط پروژه مشترک نخود بین ایکاردا و ایکریست در لاین‌ها شامل ICL2250, ILC 726 مقاومت خوبی نشان دادند. با استفاده از این لاین‌ها، یک برنامه اصلاحی مقاومت به این آفت شروع شده و در سال 1985 مواد گیاهی در نسل F3 بودند. به علت فقدان یک تکنیک جداسازی رضایتبخش و اطلاعات ناکافی درباره توارث مقاومت، پیشرفت عملیات اصلاحی کند است.
اصلاح برای مقاومت به گل جالیز
کاشت برخی لگوم‌ها مانند باقلا، نخودفرنگی و عدس در اقلیم‌های مدیترانه‌ای، سبب حساسیت انها در مقابل گل جالیز می‌گردد و اگر یک لاین حساس در خاک شدیداً آلوده به گل جالیز کاشت شود، ممکن است تا 100% خسارت ببیند.
در کشت بهاره نخود، خسارت گل جالیز مشاهده نمی‌شود، ولی در کشت زمستانه، گیاه نخود تا حدودی تحت تاثیر این پارازیت قرار می‌گیرد.
بنابراین تعیین نمونه‌های نخود مقاوم به این پارازیت، در شرایط مزرعه‌ای اهمیت دارد. در سال 82-1981 از 504 لاین مورد استفاده در ایکاردا، 72 لاین مقاومت 72 لاین مقاومت بالایی به گل جالیز نشان دادند و بقیه نیز در فصل بعدی مقاوم و با متحمل به این پارازیت بودند. مقاومت 72 لاین در فصل بعدی تایید شد و دو لاین ILC348, ILC280 درسال‌های 82-1981 و 83-1982 هیچگونه آلودگی نشان ندادند.

اصلاح برای مقاومت به نماتد
چندین نماتد به نام‌های سیست، گال ریشه و زخم ریشه از برخی کشورها گزارش شده است. در خاک‌های شدیداً آلوده به نماتد، کاهش عملکرد قابل توجه است. از آنجا که کنترل شیمیایی هزینه زیادی دارد، ایجاد مقاومت در گیاه تنها روش مناسب می‌باشد. فعالیت‌های گذشته برای ایجاد روش‌هایی برای به‌گزینی و به دست آوردن لاین‌های مقاوم با موفقیت چندانی در شناسایی تیپ مقاوم همراه نبوده است.
در ایکاردا از تکنیک کشت گلدانی برای به‌گزینی ارقام به سیست نماتد، به صورت استاندارد استفاده شد و تحقیقات برای شناسایی منابع مقاومت ادامه دارد.
اصلاح برای کیفیت و بازار پسندی
نخود به صورت دانه کامل، لپه و آرد (که به صورتهای مختلف تهیه می‌شوند) مصرف می شود. جهت آماده‌سازی نخود در غذاهای خانگی، از عملیاتی همچون خیساندن،رویاندن گیاهچه‌ها، خمیرکردن، جوشاندن، سرخ کردن، برشته کردن و بخاردادن استفاده می‌شود.
از آنجا که نخود به اشکال مختلف و با سلیقه های بومی مصرف می‌شود، پارامترهای کیفی استانداردی به عنوان راهنما در برنامه های اصلاحی طراحی نشده است. در اکثر موارد پروتئین نخود بیشترین اهمیت را دارد. هدف اغلب برنامه های اصلاحی، نگهداری مقدار پروتئین نخود همسطح با پروتئین ارقام استاندارد قبلی است. مقدار پروتئین نخود معمولاً در لاینهای هموزایگوس امید بخش نسل f6 یا نسلهای بعدی تعیین می شود. آزمایش پروتئین معمولاً برای به دست آوردن معیاری به منظور رد کردن ارقام با پروتئین کمتر، نسبت به رقم شاهد، انجام می گیرد.
به هر حال مقدار پروتئین خام دانه از 17تا24% (170 تا 240 گرم در کیلوگرم)، با محدوده‌ای بین 4/12 تا 5/13%، متفاوت است (ویلیامز و سینگ،1986)، و غلظت پروتئین در ارقام آزاد شده معمولاً بین 18تا 20 % می باشد. در بین لگوم های غذایی، نخود تقریباً کمترین مقدار پروتئین را دارد و لازم است که علت آن بررسی شود. با این حال غلظت کم پروتئین آن توسط قابلیت هضم بالای آن جبران شده و بنابراین با دیگر لگوم‌ها برابری می کند. لاین‌های با پروتئین بالا و همچنین عواملی که باعث اختلاف در مقدار پروتئین نخود می شود را محققین شناسایی کرده اند. (سینگ وهمکاران، 1984)
در کشورهای گوناگون ، مردم ارجحیت خاصی برای اندازه بذر نخود قایل هستند :
الف. بذر کوچک (وزن صد دانه کمتر از25گرم ): افغانستان، بنگلادش، برمه، مصر، اتیوپی، هند، ایران، مالاوی، نپال، پاکستان، سودان، تانزانیا، اوگاندا، شوروی.
ب. بذر متوسط (وزن صددانه بین 25 تا 40گرم): الجزایر، بلغارستان، یونان، ایران، عراق، ایتالیا، اردن، مراکش، لبنان، پرتغال، سوریه، تونس ، ترکیه ، یوگسلاوی .
ج. بذر درشت (وزن صددانه بیش از 40گرم): آرژانتین، شیلی، کلمبیا، مکزیک، پرو، اسپانیا، آمریکا.
در اکثر ارقام آزاد شده تیپ دسی ، وزن صددانه بین 11 تا 18 گرم است ، ارقام این تیپ تماماً دانه ریز هستند. با وجود این، لاینهایی که وزن صد دانه آنها کمتر از 16گرم است به عنوان دانه ریز و لاینهایی که وزن صددانه آنها بیش از 16گرم باشد،به عنوان دانه درشت تعیین شده اند. تنها در تیپ کابلی تفاوتهای زیادی در اندازه دانه و بازار پسندی آن مشاهده شده است. به عنوان مثال ، نخودهایی باوزن صددانه کمتر از 66گرم در اسپانیا (جی،آی.سوبرو،مذاکرات شخصی) و با وزن صددانه کمتر از 52گرم در کانادا (اساینکارد مذاکرات شخصی ) بازار پسندی ندارند.
موضوع قابل توجه دیگر ، رنگ دانه نخود است. مصرف کنندگان تیپ کابلی تمایل بیشتری به دانه هایی با رنگ بژی یا کرم روشن دارند. در تیپ دسی ، رنگ دانه از یک کشور نسبت به کشور دیگر و حتی در داخل یک کشور متفاوت است.در این تیپ مصرف کنندگان تمایل بیشتری به دانه هایی با رنگ زرد، قهوه ای، سیاه، سبز، صورتی دارند. بنابراین محققین باید در فعالیتهای تحقیقاتی خود ، توجه زیادی به اندازه دانه ورنگ آن داشته باشند.
در ارتباط با کیفیت نخود ، موارد قابل توجه دیگری نیز وجود دارد که قبل از آزادشدن یک رقم می باید به آن توجه داشت، ولی هیچگونه برنامه اصلاحی برای بهبود آنها وجودندارد. برخی از این موارد مهم به طور مختصر عبارتند از :
الف.تولید لپه ، درکشورهای آسیایی و آفریقایی تولید لپه (یا جدا کردن کوتیلدون ها از یکدیگر)به طور گسترده‌ای انجام می‌گیرد(سیگل و فاوکت ،1976)، تولید لپه فرایند صنعتی مهمی است. لپه تنها از ارقام تیپ دسی تهیه شده و متوسط درصد پوست دانه در نخود 12 تا 15 درصد با محدوده أی بین حداقل 6-5% وحداکثر 18-16% می‌باشد. داشتن پوسته کمتر قابل توجه است(کورین ،1977). کورین همچنین مشاهده کرد که تولید لپه بسته به رقم ،متفاوت بوده و ارقامی با درصد پوست کمتر وحصول لپه بیشتر ، ارجحیت بالاتری دارند.
ب.آرد نخود یا بسان ، در تعداد زیادی از کشورهای آفریقایی و آسیایی آرد نخود به صورتهای مختلف در تهیه شیرینی وغذا استفاده می شود. آردی که از برخی از ارقام تهیه می شود، از آرد برخی از ارقام دیگر بهتر است.در این رابطه هیچ معیار استانداردی وجود ندارد، ولی مردم خودشان در عمل می توانند بین آرد خوب و بد تمایز قایل شوند. به هر حال ایجاد استانداردی برای راهنمایی محققین لازم است.
ج.کنسرو ، در آمریکای شمالی وخصوصاً آمریکا،استفاده از کنسرو نخود به صورت سالاد در رستورانها بسیار متداول است.در این صنعت نکات قابل توجه ،اندازه دانه(که باید وزن صد دانه حدوداً 50گرم باشد) و دونیمه شدن دانه ها ،هنگام تولید کنسرو،می باشد(کارل توکر، مذاکرات شخصی)
د.hommos – Bi – Tihineh : این غذایک نوع خوراک بسیار متداول در غرب آسیا می باشد.آزمایشات ارگانولپتیک بر اساس وضعیت ظاهری ، بو ، بافت ،رنگ و چشیدن آن می باشد(تانوس وسینگ ، 1980)،از این نظر نیز بین ارقام تفاوت وجود دارد.
و. زمان پخت: زمان پخت نخود بسته به رقم ، از 55دقیقه تا بیش از 200 دقیقه، متفاوت است (ویلیامز وهمکاران ، 1983).با خیساندن بذور به مدت یک شب، این مدت شدیداً کاهش می یابد. روش مذکور در پخت نخودهای کابلی انجام میگیرد. نخودهای دسی معمولاً بدون خیساندن پخته می شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  56  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید