دانلود مقاله آزمایشات شیمیایی مربوط به اندازه‌گیری عناصر و ترکیبات موجود در آب

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله آزمایشات شیمیایی مربوط به اندازه‌گیری عناصر و ترکیبات موجود در آب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 آزمایشهای شیمیایی
آزمایشات شیمیایی مربوط به اندازه‌گیری عناصر و ترکیبات موجود در آب است که حداکثر تا 12 ساعت بعد از نمونه‌برداری باید انجام شود. آزمایشات شیمیایی آب شامل اندازه‌گیری نما، کدورت، PH، هدایت الکتریکی T.D.S.(E.C)، آهن، نیترات، نیتریت، فسفات، سولفات، آمونیاک، منگنز، کلرور، فلورید، قلیائیت، سختی، کلسیم، سدیم و پتاسیم است.
1-9- هدایت الکتریکی آب (EC)
هدایت الکتریکی آب معرف قدرت یونی یک محلول برای انتقال جریان برق است. واحد آن (میکرومو بر سانتی‌متر) میباشد. (مو عکس اهم یعنی واحد مقاومت الکتریکی است). چون در محلول‌ها، یونها جریان برق را منتقل می‌کنند از این رو EC با TDS رابطه دارد. در محلول‌های رقیق ارتباط این دو پارامتر به صورت زیر است:
T.D.S=0.5EC
وقتی غلظت ناخالصی زیاد میشود ( ) یون‌ها روی حرکت یکدیگر اثر منفی گذاشته و هدایت الکتریکی محلول همانند محلول رقیق متناسب با تعداد یون‌ها نمی‌باشد و رابطه بین TDS و EC برای هر نمونه آب فرق می‌کند.
اهمیت این دو پارامتر این است که سرعت خوردگی آب در شرایط یکسان (مقدار اکسیژن محلول و دیگر پارامترهای مؤثر در خوردگی ثابت بمانند) با افزایش EC (یا TDS) افزایش می‌یابد و نیز با افزایش هدایت الکتریکی آب، درجه یونیزاسیون نمک‌های آب کاهش می‌یابد. هدایت الکتریکی آب خالص در برابر با 0/056 است.
روش تعیین EC: برای اندازه‌گیری هدایت الکتریکی از دستگاه Conductivity meter استفاده می‌شود. با کلید power دستگاه را روشن کنید و الکترود را بعد از شستشو با آب مقطر در بشر حاوی نمونه قرار داده و هدایت الکتریکی آب را بخوانید.
2-9- مواد جامد محلول (TDS):
منظور از TDS کل مواد جامد محلول در آب است که برابر مجموع غلظت همه یون‌های موجود در آب می‌باشد. واضح است که اگر غلظت یون‌ها بر حسب معادل کربناتی هستند، غلظت یون‌های مختلف را می‌توان با هم جمع کرد و مجموع را با TDS بیان کرد. TDS آب‌های مختلف به صورت زیر است (بر حسب ppm)
آب دریا آبهای شور مجر آشامیدنی مطلوب آشامیدنی مطلوب صنعتی آب
4000 10000 1000 500 100 TDS
روش تعیین TDS: برای اندازه‌گیری TDS از دستگاه Conductivity meter استفاده می‌شود. با دکمه mode دستگاه را روی اندازه‌گیری TDS تنظیم کنید و بعد از شستن الکترود با آب مقطر آن را در بشر حاوی نمونه قرار دهید و با ظاهر شدن کلمه Read، عدد را بخوانید.
3-9- آهن:
ترکیبهای آهن بیشتر به صورت کربنات آهن و هیدروکربنات آهن و سولفات آهن در آب یافت می‌شوند.
در آبهای زیرزمینی مقدار ترکیب‌های آهن معمولا بیشتر و به مقدار mg/lit3 هم می‌رسد. ترکیب‌های آهن موجود در آب به مقدار نامبرده برای سلامتی زیان‌آور نیستند ولی مقدار بیش از mg/lit3/0 مزه آب را تغییر می‌دهد و مقدار mg/lit 1/0 آن کافی است که در کارهای روزمره از قبیل شستشو و نیز در مصرف‌های صنعتی به صورت تولید رسوب در لوله، ایجاد زحمت نماید.
در لوله‌های آبرسانی قدیمی که آبهایی با ترکیب‌های آهن از آنها عبور کرده‌اند از رسوب‌ها و برجستگیهایی از زنگ آهن به بلندی 2 تا 3 سانتی‌متر دیده شده است که مقطع جریان آب را در لوله کاسته و ضریب مقاومت لوله را در برابر جریان آب و در نتیجه افت فشار را در لوله به شدت زیاد کرده است و حتی در لوله‌های کم قطر سبب گرفتگی کامل لوله شده است.
البته چون آهن به طور طبیعی در پوسته زمین وجود دارد بنابراین بسیاری از آب‌های زیرزمینی دارای آهن می‌باشند. وجود آهن در شبکه آب‌رسانی پدیده‌ای به نام RED WATER (آب قرمز‌) ایجاد می‌کند که گاهی با مسئله خوردگی و پوسیدگی لوله اشتباه می‌شود.
در نمونه‌های آب، آهن می‌تواند به صورت محلول حقیقی حالت کلوئیدی که توسط مواد آلی منعقد شود، به شکل کمپلکس‌های آلی یا معدنی و یا در قالب ذرات معلق نسبتا درشت حضور داشته باشد. به طور کلی این فلز می‌تواند به صورت دو یا سه ظرفیتی، معلق و محلول در آب‌ها اندازه‌گیری شود. خاک رس و گل و لای نیز می‌تواند حاوی آهن محلول در اسید باشد.
اندازه‌گیری میزان آهن ( ): mg/lit 30-0
- دستگاه اسپکتروفتومتر را روشن کنید:
1- کد برنامه آهن را وارد کنید (program 265) سپس دکمه enter را فشار بدهید، طول موج 510nm ظاهر می‌شود.
2- با پیچ تنظیم، طول موج را روی 510nm قرار دهید. دستگاه در این هنگام برای اندازه‌گیری mg/lit آهن آماده است.
3- سل مربوط را به ml25 از نمونه آب پر کنید سپس یک بسته از معرف پودر در Ferrous n Iron را به سل نمونه اضافه کنید و سل را تکان دهید تا معرف و نمونه مخلوط شود.
4- دکمه shift/timer را فشار دهید. مدت زمان برای انجام واکنش 3 دقیقه خواهد بود.
5- سل حاوی شاهد را که خود نمونه است درون دستگاه قرار دهید و محافظ نور را ببندید، دکمه Zero را فشار بدهید. آشکارساز Zeroing را نشان می‌دهد.
6- سل مربوط به نمونه را در دستگاه قرار داده و دکمه Read را فشار دهید. آشکارساز mg/lit آهن را نشان می‌دهد.
4-9- نیترات:
تعیین نیترات به دلیل اثر عوامل مداخله‌گر، روش‌های نسبتا پیچیده اندازه‌گیری و محدود بودن دامنه اندازه‌گیری در روش‌های گوناگون یک آزمایش مشکل است. به همین دلیل متدهای توصیه شده تنها مقادیر تقریبی نیترات در نمونه را نشان می‌دهد. روش طیف سنجی ماوراء بنفش (U.V) که جذب را در طول موج nm 220 اندازه‌گیری می‌کند، برای آزمایش نیمه کمی آبهای غیرآلوده (که مواد آلی آن کم است) مناسب می‌باشد.
برای انتخاب روش مناسب، پس از تخمین غلظت نیترات در نمونه با روش بالا، شیوه‌ای که با دامنه غلظت نمونه و عوامل مداخله‌گر احتمالی هماهنگی بیشتری داشته باشد، انتخاب می‌گردد. نیترات می‌تواند به وسیله روش کروماتوگرافی یونی تعیین شود. دامنه‌های غلظت قابل اندازه‌گیری توسط سایر روش‌ها عبارتند از: روش الکترود نیترات از 14/0 تا 1400 میلی‌گرم در لیتر ، روش احیاء کادمیم از 01/0 تا 1/0 میلی‌گرم در لیتر ، روش کلرید تیتان و روش احیاء هیدرازین از 01/0 تا 10 میلی‌گرم در لیتر، روش اتوماتیک احیاء کادمیم از 5/0 تا 10 میلی‌گرم در لیتر ، برای غلظت‌های بالاتر می‌بایست نمونه را رقیق کرد.
بهتر است نیترات ( ) را بلافاصله پس از نمونه‌برداری اندازه‌گیری نمود. در صورت نیاز و نگهداشتن نمونه به مدت بیشتر از 24 ساعت، نمونه باید در دمای 4 درجه سانتی‌گراد حفظ شود و برای مدت‌های طولانی‌تر 2 میلی‌لیتر اسید سولفوریک غلیظ ( ) نیز به هر لیتر نمونه اضافه گردد. هنگامی که به نمونه اسید اضافه شود ، بطور مجزا قابل اندازه‌گیری نخواهند بود.
اندازه‌گیری میزان نیترات ( ) : mg/lit 30-0
1- کد برنامه نیترات را وارد کنید. (program 355). سپس Inter طول موج 500mm ظاهر می‌شود.
2- طول موج را روی 500 نانومتر تنظیم کنید. دکمه Forms را فشار بدهید تا N از بین رود دستگاه برای اندازه‌گیری mg/lit نیترات آماده است.
3- سل را با ml25 از نمونه پر کنید. سپس معرف پودری Nitaver
5 Nitrate را به آن اضافه کرده و سل را تکان دهید.
4- دکمه shift/timer را فشار دهید. مدت زمان برای انجام واکنش 5 دقیقه است. (نیترات دو زمان دارد).
5- سل شاهد (نمونه) را در دستگاه قرار دهید و دکمه zero را فشار بدهید.
6- سل مربوط به نمونه را در دستگاه قرار داده و دکمه Read را فشار بدهید. آشکارساز mg/lit نیترات را نشان می‌دهد.
5-9- نیتریت:
اندازه‌گیری میزان نیتریت ( ) : mg/lit 3/0-0
1- کد برنامه نیتریت را وارد کنید (program 371). سپس enter طول موج 570nm ظاهر می‌شود.
2- طول موج را روی 570nm تنظیم کنید و دکمه Forms را بزنید تا فقط اندازه‌گیری شود. ( )
3- سل را با ml25 از نمونه پر کنید و معرف Nitaver 5 tv را به آن اضافه کنید و تکان دهید.
4- دکمه shift/timer را فشار دهید. مدت زمان برای واکنش 20 دقیقه است.
5- سل شاهد که همان نمونه است را در دستگاه قرار داده و دکمه zero را فشار دهید. آشکارساز zeroing را نشان می‌دهد.
6- سل نمونه را در دستگاه قرار دهید و محافظ نور را ببندید و دکمه Read را فشار بدهید. آشکارساز mg/lit نیتریت را نشان می‌دهد.
6-9 فسفات:
فسفر در اکثر آبهای طبیعی و پساب‌ها تقریبا فقط به صورت فسفات وجود دارد. فسفات‌ها به سه شکل ارتو فسفات‌ها، پلی فسفات‌ها (پیرو، متا و دیگر پلی فسفات‌ها) یا فسفات متراکم و فسفات‌های آلی در طبیعت وجود دارند که می‌توانند به صورت محلول ذرات ریز و درشت و یا در بدن موجودات آبزی یافت شوند، اشکال مختلف فسفات از منابع متعددی تولید می‌شوند. میزان کمی از برخی فسفات‌ها طی فرآیندهای تصفیه به آب افزوده می‌شوند. مقادیر بیشتری از این ترکیبات ممکن است هنگام شستشو وارد منابع شوند زیرا این ماده از اجراء اصلی بسیاری از پاک‌کننده‌های تجاری می‌باشد. فسفات‌ها به طور گسترده‌ای در تصفیه آب دیگ‌های بخار به کار می‌روند. ارتو فسفاتهای مصرفی در کشاورزی تحت عنوان کودهای فسفاته می‌توانند به دنبال شکسته شدن خاک در اثر سیلاب‌ها و ریزش‌های تر و یا ذوب برف وارد آبهای سطحی شوند. فسفاتهای آلی اساسا بوسیله فرآیندهای بیولوژیکی تشکیل می‌شوند. این ترکیبات در اثر ورود فضولات و باقیمانده مواد غذایی به فاضلاب و همچنین از تبدیل ارتو فسفاتها در فرآیند تصفیه بیولوژیکی و یا توسط آبزیان تولید می‌شوند. فسفر برای رشد موجودات زنده ضروری است و می‌تواند ماده مغذی محدودکننده رشد و تولیدمثل آبزیان در یک منبع آبی باشد. در جائی که فسفات عنصر محدودکننده رشد است.
تخلیه پساب‌های خام یا تصفیه شده زهاب کشاورزی و یا برخی فاضلاب‌های صنعتی به منبع آبی می‌توانند موجب رشد فتوسنتزی آبزیان ریز و درشت ناخواسته و مزاحم گردد.
به علاوه فسفات‌های در رسوبات ته‌نشین شده و لجن‌های بیولوژیکی به شکل مواد معدنی قابل ته‌نشینی و در ترکیب با مواد آلی نیز وجود دارند.
اندازه‌گیری میزان فسفات : mg/lit 5/2-0
1- کد برنامه فسفات را وارد کنید (program 790). سپس enter
طول موج 890nm بر روی آشکارساز نمایان می‌شود.
2- با پیچ تنظیم، طول موج را بر روی 890nm قرار دهید. دستگاه در این هنگام برای اندازه‌گیری mg/lit فسفات آماده است.
3- ml25 از نمونه آب را درون سل بریزید و معرف pHosever 3 pHospHate را به آن اضافه کنید و برای مخلوط شدن کمی تکان دهید.
4- دکمه shift/timer را فشار دهید. مدت زمان برای انجام واکنش 2 دقیقه خواهد بود.
5- سل شاهد را به ml25 از نمونه پر کنید و در دستگاه قرار داده و دکمه zero را فشار دهید.
6- سل نمونه را در دستگاه قرار دهید و دکمه Read را فشار بدهید. آشکارساز mg/lit فسفات را نشان خواهد داد.
7-9 سولفات:
سولفات به شکل گسترده‌ای در طبیعت توزیع شده است و در آبهای طبیعی در دامنه غلظتی از چند تا چندین هزار میلی‌گرم در لیتر موجود می‌باشد. مواد زائد حاوی سولفید حاصل از استخراج معادن به دلیل اکسیداسیون سولفید آهن مقدار زیادی وارد محیط می‌کند. سولفات منیزیم و سدیم اثر ملین به آب می‌دهند.
انتخاب روش: برای غلظت‌های بالای mg/l 1/0، روش کروماتوگرافی یونی و برای غلظت‌های بیشتر از mg/l 10 روش‌های وزنی مناسب می‌باشند. روش کدورت سنجی نیز برای غلظت‌های از 1 تا 4 میلی‌گرم در لیتر قابل استفاده است. روش دستگاهی با شناساگر آبی متیل تیمول برای آنالیز تعداد زیادی از نمونه‌های سولفات (حدود 30 نمونه در ساعت) هنگامی که وسایل موردنیاز موجود باشد، پیشنهاد می‌شود.
نمونه‌برداری و نگه‌داری: در حضور مواد آلی، برخی باکتریها ممکن است را به احیا کنند. برای پیشگیری از این مسئله نمونه‌های خیلی آلوده باید در دمای نگهداری شوند.
اندازه‌گیری میزان سولفات ( ): mg/lit 70-0
1- کد برنامه سولفات را وارد کنید (program 680). سپس enter طول موج 450nm ظاهر میشود.
2- طول موج را روی 450nm تنظیم کنید. دستگاه برای اندازه‌گیری mg/lit سولفات آماده است.
3- ml25 از نمونه را در سل بریزید و معرف sulfaver 4 sulfate را به آن اضافه کنید و سل را تکان دهید تا کاملا مخلوط شود.
4- دکمه shift/timer را فشار بدهید. مدت زمان برای انجام واکنش 5 دقیقه است.
5- سل شاهد (نمونه) را در دستگاه قرار داده و دکمه zero را بزنید.
6- سل مربوط به نمونه را در دستگاه گذاشته و محافظ نور را ببندید و دکمه Read را فشار دهید. آشکارساز mg/lit سولفات را نشان می‌دهد.
توجه: اگر عددی توسط دستگاه خوانده نشد باید رقیق‌سازی سولفات را انجام دهیم.
8-9- آمونیاک:
تعیین آمونیاک به روش Nessler (مستقیم و یا پس از تقطیر):
روش نسلریزاسیون مستقیم فقط برای آبهای آشامیدنی، آبهای طبیعی و پساب‌های حاصل از تصفیه کامل فاضلابها که شدت رنگ آنها پایین و غلظت از 20 میکروگرم در لیتر تجاوز نکند، توصیه می‌شود. این روش برای فاضلاب‌های خانگی زمانی قابل کاربرد است که خطایی حدود 1 تا 2 میلی‌گرم در لیتر قابل قبول باشد.
همچنین اگر مشخص شد که نتایج حاصل از این روش با نتایج بدست آمده از تقطیر قابل مقایسه است می‌توان از نسلریزاسیون مستقیم استفاده کرد. صحت نتایج اندازه‌گیری‌ها به روش نسلریزاسیون مستقیم می‌بایست مرتبا کنترل شود. کلسیم، آهن، منیزیم و سولفیدی را که هنگام کار با واکنش‌گر نسلر موجب کدورت می‌شوند را می‌بایست قبل از نسلریزاسیون مستقیم به کمک سولفات روی و قلیا به شکل رسوب حذف نمود. با این کار، می‌تواند مواد معلق و گاه ترکیبات رنگی را نیز از محلول جدا کرد. افزایش EDTA یا محلول نمکی را سل از رسوب کردن یون‌های کلسیم و منیزیم در حضور حلال قلیایی نسلر جلوگیری می‌کند. هر چند هنگام استفاده از EDTA جهت اطمینان از کافی بودن محلول نسلر برای واکنش با آمونیاک، مقدار بیشتری از این واکنشگر می‌بایست به نمونه اضافه شود. رنگ زرد تا قهوه‌ای که به وسیله واکنش محلول نسلر با آمونیاک تا مقداری تولید می‌شود در محدوده وسیعی از طول موج، جذب دارد. رنگ زرد حاصل غلظت‌های کم ازت آمونیاکی (4/0 تا 5 میلی‌گرم در لیتر)‌ را می‌توان با حساسیت قابل قبولی در دامنه طول موج 400nm تا 425nm در یک سل 1 سانتی‌متری اندازه‌گیری نمود. با افزایش طول مسیر نور به 5 سانتی‌متر دامنه تعیین غلظت به حدود 5 تا 60 میکروگرم در لیتر می‌رسد. رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز حاصل از غلظت‌های زیادتر (تا 10 میلی‌گرم در لیتر) ازت آمونیاکی را می‌توان در طول موج 450nm تا 500nm تعیین نمود. انتخاب مناسب طول مسیر نور و طول موج موجب می‌شود که بتوان دامنه وسیعی از غلظت را توسط روش نورسنجی اندازه گرفت. چنانچه از نورسنج با فیلتر رنگی استفاده شود. ممکن است در نتایج، انحراف از قانون بیر مشاهده شود. به همین جهت می‌بایست نمودار کالیبراسیونی مشابه با شرایط نمونه‌ها تهیه نمود. یک محلول نسلر کهنه و دقت و تحت شرایط بهینه ساخته شده باشد می‌تواند تا یک میکروگرم در 50 میلی‌لیتر را تعیین نماید. دو نسلریزاسیون مستقیم، این رقم تا حدود 20 میکروگرم در لیتر است ولی اصولا تکرارپذیری نمونه‌هایی با غلظت کمتر از 100 میکروگرم در لیتر می‌تواند با خطا همراه باشد.
اندازه‌گیری میزان آمونیاک ( ): mg/lit 5/2-0
1- کد برنامه آمونیاک را وارد کنید (program 380). سپس enter
طول موج 425nm ظاهر می‌شود.
2- طول موج را روی 425nm تنظیم کنید. دستگاه برای اندازه‌گیری mg/lit آمونیاک آماده است.
3- ml 25 از نمونه را در یک سل بریزید.
4- سل دیگر را با ml25 از آب مقطر پر کنید (به عنوان شاهد).
5- سه قطره از معرف mineralstabilizer را به هر سل اضافه کنید و چند بار سل را وارونه کنید تا مخلوط شود.
6- سه قطره از محلول Polyvinyl Alchol را به هر یک از سل شاهد و سل نمونه اضافه کرده و سال ها را تکان دهید.
7- با پیپت 1ml از محلول معرف Nessler را به هر کدام از سل ها اضافه کنید و سل ها را تکان دهید تا محلول تهیه شده یکنواخت باشد.
8- دکمه Shift/timer را فشار دهید. یک دقیقه زمان واکنش خواهد بود.
9- هنگامی کا دستگاه سوت زد شاهد را در دستگاه قرار دهید و دکمه zero را بزنید. آشکار ساز zeroing را نشان می دهد.
10- نمونه را داخل جایگاه سل قرار دهید و دکمه Read را فشار بدهید.
آشکار ساز mg/Lit آمونیاک را نشان می دهد. (با دکمه N. Froms را از بین ببرید.)
9-9 منگنز:
منگنز به مقدار کم، عنصر زیان آوری در آب به شمار می آید. در برخی از آب های زیرزمینی به صورت mn2+ دیده می شود و در بعضی از تصفیه خانه های آب بر اثر استفاده از پرمنگنات پتاسیم برای رفع بوی نامطبوع ناشی از مواد آلی، در آب آشامیدنی وارد می شود. از این رو، باید از انتقال یون های منگنز و پرمنگنات به شبکه توزیع آب جلوگیری شود.
اندازه گیری میزان منگنز (mn): mg/Lit 7/0-0
1- کد برنامه منگنز را وارد کنید (Program 290) سپس دکمه inter را بزنید. آشکار ساز طول موج 560nm را نشان می دهد.
2- با پیچ تنظیم طول موج را روی 560nm تنظیم کنید. دستگاه برای اندازه گیری منگنز آماده است.
3- سل شاهد را با 25ml‌ آب مقطر پر کنید.
4- سل دیگری را با 25ml‌ از نمونه پر کنید.
5- به هر یک از سل ها یک بسته از پودر Ascorbic Acide اضافه کرده و سل ها را تکان دهید.
6- با پیپت ml1 از معرف سیانید آلکالین (Alkaline cyanide) به هر دو سل نمونه و شاهد اضافه کنید (تا مواد مزاحم موجود در آب از بین رود و واکنش به خوبی انجام شود)
7- ml1 از محلول اندیکاتور PAN 1/0 درصد را به هر کدام از سل ها اضافه کنید و سل ها را تکان دهید تا مخلوط شود.
8- دکمه Shift/timer را بزنید. مدت زمان برای واکنش 2 دقیقه خواهد بود.
9- شاهد را در دستگاه قرار دهید و دکمه zero را فشار بدهید. آشکارساز ‌zeroing را نشان می دهد.
10- سل مربوط به نمونه را در دستگاه قرار داده و دکمه Read را بزنید.
آشکارساز mg/Lit منگنز را نشان خواهد داد.
10-9 کلرور:
کلرید به شکل یون کلرید CL- یکی از آنیون های معدنی اصلی موجود در آب و فاضلاب می باشد و طعم شوری که کلرید به آب آشامیدنی می دهد بسته به ترکیب شیمیایی آن متفاوت است. مقدار mg/Lit250 کلرید در مجاورت کاتیون سدیم طعم شور قابل تشخیصی به آن می دهد ولی هنگامی که بیشتر کاتیون های محلول موجود در آب کلسیم و منیزیم باشد و حتی در غلظت های mg/Lit100 نیز طعم شوری آب قابل تشخیص نیست.
کلرزنی شبکه های آبرسانی و آب های آلوده اساساً برای حذف یا غیر فعال کردن میکروارگانیسم های بیماریزا صورت می گیرد. دومین مزیت این کار، بویژه در تصفیه آب آشامیدنی، بهبود کیفیت آب از نظر کاهش ترکیبات ناخواسته حاصل از واکنش کلر با آمونیاک، آهن، منگنز، سولفید و برخی از مواد آلی است. کلرزنی می تواند آثار نامطلوب نیز داشته باشد. پارامترهایی مانند بو و مزه ترکیبات فنولی و دیگر مواد آلی موجود در یک منبع آب می توانند با مزه مواد فنولی دیگر با فرآیند کلرزنی تشدید شوند.
ترکیبات آلی کلره با توانایی سرطان‌زایی مثل کلروفرم، نیز می‌توانند در پی کلرزنی تولید گردند. کلر ترکیبی حاصل از کلرزنی آبهای حاوی آمونیاک یا آمین‌ها بر زندگی آبزیان اثر زیان‌آور دارد. برای نیل به هدف اصلی کلرزنی و کاهش آثار ناخواسته، ضروریست که با وجود محدود بودن روش‌های آزمایش، شیوه مناسبی برای تعیین کلر باقیمانده انتخاب شود.
کلر افزوده شده به آب چه به شکل مولکولی و چه به صورت هیپوکلریت اساسا هیدرولیزه شده تا کلر آزاد شامل کلر مولکولی محلول در آب، اسید هیپوکلرو و یون هیپوکلریت را تولید نماید. کلر آزاد به سرعت با آمونیاک و برخی ترکیبات ازت‌دار ترکیب شده و کلر یا کلر آمین‌ها (منو کلرآمین، دی کلرو آمین و تری کلرو آمین) را به وجود می‌آورد.
وجود و غلظت این ترکیبات بستگی زیاد به PH، دما، نسبت کلر به ازت اولیه، کلر موردنیاز مطلق و زمان واکنش دارد. کلر آزاد و ترکیبی می‌توانند همزمان در آب وجود داشته باشند. کلر ترکیبی در شبکه‌های آبرسانی می‌تواند در اثر تصفیه آب‌های خام حاوی آمونیاک یا به دنبال افزودن آمونیاک یا نمک‌های آمونیوم در آب تشکیل شود. پساب‌های خارجی و نیز برخی پساب‌های صنعتی کلرزنی شده معمولا تنها دارای کلر ترکیبی هستند. همواره مشکل اصلی روش‌های تجزیه، تشخیص و تمایز بین اشکال آزاد و ترکیبی کلر بوده است.
اندازه‌گیری میزان کلر ( ): mg/lit 20-0
1- کد مربوط به برنامه کلرید را وارد کنید (program 70). سپس enter
2- آشکارساز طول موج 455nm را نشان می‌دهد. طول موج را با پیچ تنظیم روی 455nm قرار دهید.
3- سل مربوط به نمونه را با ml25 از نمونه پر کنید.
4- سل دیگری را با ml25 از آب مقطر به عنوان شاهد پر کنید.
5- ml2 از محلول مرکوریک تیویسانات را به هر سل اضافه کرده و سل را تکان می‌دهیم.
6- با پیپت ml1 از محلول آهن III را داخل هر کدام از سل‌ها بریزید و تکان دهید تا مخلوط شوند.
7- دکمة shift/timer را فشار دهید. مدت زمان برای واکنش 2 دقیقه است.
8- بعد از شنیده شدن صدای سوت سل شاهد را در دستگاه قرار دهید و دکمة zero را بزنید. آشکارساز zeroing را نشان می‌دهد.
9- سل نمونه را در دستگاه قرار داده و دکمة Read را فشار دهید. آشکارساز mg/lit کلرید را نشان می‌دهد.
11-9- فلوئورید:
وجود 1 تا 5/1 میلی‌گرم در لیتر فلوئور در آب آشامیدنی برای سالم نگهداشتن لثه و مینای دندان مفید است. در طبیعت مقدار فلوئور موجود در آبها معمولا کمتر از مقدار نامبرده است.
امروزه در برخی کشورها به آب آشامیدنی شهرها تا مقدار mg/lit 5/1 فلوئور اضافه می‌کنند. البته فلوئور فقط اثر پیگشیری از پوسیدگی دندان را داشته و خاصیت درمانی ندارد.
اندازه‌گیری میزان ( ): mg/lit 2-0
1- کد برنامه فلوئور را وارد کنید (program 190) پس enter آشکارساز طول موج 580nm را نشان می‌دهد.
2- طول موج را روی 580nm تنظیم کنید. دستگاه اسپکتروفتومتر آماده‌ی اندازه‌گیری mg/lit فلوئور است.
3- سل شاهد را با 25ml از آب مقطر پر کنید.
4- سل مربوط به نمونه را با 25ml از نمونه‌ی آب پر کنید.
5- 5ml از معرف SPADNS را در هر یک سل‌ها بریزید و سل‌ها را تکان دهید تا مخلوط یکنواخت بدست آید.
6- دکمه‌ی Shift/timer را فشار دهید. زمان واکنش یک دقیقه خواهد بود.
7- سل شاهد را در دستگاه قرار دهید و دکمه‌ی zero را بزنید.
8- سل مربوط به نمونه را در دستگاه قرار داده و دکمه‌ی Read را فشار دهید. آشکارساز mg/lit فلوئورید را نشان خواهد داد.
12-9- قلیائیت:
میزان قلیایی بودن (قلیائیت) آب به آنیون‌هایی مانند هیدروکسیدها، کربنات‌ها، بی‌کربنات‌ها، فسفات، بورات‌ها و سیلیکات‌ها مربوط است. نوع موادی که سبب قلیائیت آب می‌شوند، به PH ترکیب معدنی، دما و قدرت یونی آن بستگی دارد.
میزان قلیایی بودن آب، به طور معمول به صورت یکی از پنج حالت زیر می‌تواند باشد و وجود سه آنیون ، سبب پیدایش هر یک از این حالت‌های پنج گانه است.
الف) قلیائیت مربوط به هیدروکسیدها
این قلیائیت از یون حاصل از هیدروکسیدهایی مانند و یا NaoH در آب ناشی می‌شود. آبهایی که PH آنها بالاتر از 10 است، دارای این نوع قلیائیت می‌باشند. البته، آب‌های طبیعی به طور معمول، یون هیدروکسید ( ) ندارند. از این رو، این نوع قلیائیت تنها به آبهای آلوده یا فاضلاب‌های حاوی مواد قلیایی مربوط می‌باشد. با استفاده از محلول استاندارد اسید هیدروکلرید (HCL) و شناساگر فنول فتالئین می‌توان میزان این نوع قلیائیت را مشخص کرد. حجم محلول اسید مصرف شده در مجاورت شناساگر متیل اورانژ، معادل مقدار مصرفی آن در مجاورت شناساگر فنول فتالئین می‌باشد.
ب) قلیائیت مربوط به هیدروکسیدها و کربنات‌ها
این نوع قلیائیت به یون‌های و مربوط است و PH آب در این نوع قلیائیت، بالاتر از 8 است. در این حالت، حجم محلول اسید هیدروکلریک مصرف شده در مجاورت شناساگر متیل اورانژ، بیشتر است.
پ) قلیائیت مربوط به کربنات‌ها
این نوع قلیائیت، تنها به آب دارای مربوط است، و حجم محلول استاندارد اسید هیدروکلریک مصرف شده در مجاورت فنول فتالئین، درست نصف حجم محلول استاندارد اسید مصرف شده در مجاورت شناساگر متیل اورانژ است.
ت) قلیائیت مربوط به مخلوط کربنات و بی‌کربنات
این قلیائیت به یون‌های و مربوط است. حجم محلول استاندارد اسید هیدروکلریک مصرف شده در مجاورت شناساگر فنول فتالئین از نصف حجم محلول استاندارد این اسید در مجاورت شناساگر متیل اورانژ کمتر است.
ث)‌ قلیائیت مربوط به بی‌کربنات
اگر در مجاورت شناساگر فنول فتالئین، اسیدی مصرف نشود، تمام قلیائیت بی‌کربنات مربوط است و PH آب موردنظر، کمتر از 8 می‌باشد یعنی شناساگر فنول فتالئین در این آب بی‌رنگ باقی می‌ماند.
اگر قلیائیت کل آب را به T، قلیائیت مربوط به اندازه‌گیری در مجاورت فنول فتالئین را به P و قلیائیت مربوط به اندازه‌گیری در مجاورت متیل اورانژ را به M‌نشان دهیم، هر یک از پنج حالت قلیائیت آب را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد.
اگر P<T یعنی M=0 نشان دهنده‌ای این است که قلیائیت آب تنها به یون هیدروکسید مربوط می‌باشد.
اگر P>T باشد، قلیائیت به یون‌های OH، مربوط است (در مورد قلیائیت مربوط به کربنات، P=M است).
در قلیائیت مربوط به کربنات و بی‌کربنات P<M است و بالاخره در قلیائیت مربوط به بی‌کربنات P=0 می‌باشد.
روش تعیین قلیائیت:
برای تعیین قلیائیت از روش تیتراسیون با اسید سولفوریک استفاده می‌شود که نقطه‌ی پایان تیتراسیون با تغییر رنگ آبی به ارغوانی روشن مشخص می‌شود. به طور مثال برای رنج 800-200، 50ml نمونه و 50ml آب مقطر را در یک ارلن مخلوط کرده و به آن معرف BCG اضافه کنید. ارلن را روی همزمن مغناطیسی قرار دهید و آن را با اسید سولفوریک 6/1 نرمال تیتر کنید. در نقطه‌ی پایان تیتراسیون عدد بدست آمده را خوانده و آن را در عدد 2 ضرب کنید. این عدد معرف میزان قلیائیت نمونه‌ی آب است.
13-9- سختی:
سختی آب کیفیتی است که بر اثر وجود بیش اندازه نمک‌های محلول کلسیم و منیزیم و تا اندازه‌ای آهن، منگنز، آلومینیوم و روی در آن پدید می‌آید و سبب می‌شود که مصرف آب به طور کلی و به ویژه در صنعت دشواری‌هایی به وجود آورد.
درجه‌ی سختی آب: درجه‌ی سختی آب کمیتی است که میزان سختی آب را مشخص می‌سازد. درجه‌ی سختی آب به طور کلی بر حسب میلی‌گرم کربنات کلسیم در هر لیتر آب بیان می‌شود. یعنی 1 درجه سختی آب برابر 1 میلی‌گرم کربنات کلسیم است. اما در کشورهای مختلف، مقدار یک درجه سختی آب با هم تفاوت دارد.
امروزه، یک واحد همگانی برای درجه سختی آب وضع شده است که برابر 1 میلی اکی والان کربنات کلسیم (یا 50 میلی‌گرم کربنات کلسیم در هر لیتر آب است.
مفهوم سختی کربنات و غیرکربناتی: سختی کربناتی، بخشی از سختی آب است که به وجود کربنات‌ها و بی‌کربنات‌های کلسیم، منیزیم، آهن و ... در آن مربوط است.
سختی غیرکربناتی: بخشی از سختی آب است که از نمک‌های انحلال‌پذیر دیگر غیر از کربنات‌ها و بی‌کربنات‌ها یعنی سولفات‌ها، کلریدها، نیترات‌های کلسیم، منیزیم، آهن- موجود در آب ناشی می‌شود.
مفهوم سختی موقت، سختی دائم و سختی کل آب:
سختی موقت آب: بخشی از سختی آب است که از وجود بی‌کربنات‌های کلسیم، منیزیم، آهن در آن ناشی می‌شود و تنها با عمل جوشاندن می‌توان را برطرف کرد. سختی دائم در آب به وجود نمک‌هائی غیر از بی‌کربنات فلزهای موجود در آب مربوط است و با عمل جوشاندن آب از بین نمی‌رود، بلکه برای از بین بردن آن باید از مواد شیمیایی مناسب استفاده کرد.
سختی کل: مجموع سختی موقت و سختی دائم را، سختی کل آب می‌گویند. آبی که سختی کل آن از یک میلی اکی والان کربنات کلسیم کمتر باشد، آب نرم (شیرین)‌ محسوب میشود.
روش تعیین سختی:
برای اندازه‌گیری سختی از روش تیتراسیون با EDTA‌ استفاده می‌شود و نقطه‌ی پایان واکنش از طریق تغییر رنگ ارغوانی به آبی تشخیص داده می‌شود.
به طور مثال برای رنج 800-200، 50ml نمونه و 50ml آب مقطر را در یک ارلن بریزید و به آن 3 یا 4 قطره بافر با PH=10‌و معرف مخصوص EDTA اضافه کنید. ارلن را بر روی همزن مغناطیسی قرار دهید و آن را با محلول EDTA 8/0 مولار تیتر کنید. عدد بدست آمده را در عدد 2 ضرب کنید.
14-9- کلسیم:
حضور کلسیم (پنجمین عنصر از حیث فراوانی) در محیط آبی ناشی از عبور آب از میان سنگ‌ها و رسوبات آهکی دولومیت، گچ و لایه‌های گچ مانند می‌باشد. میزان کلسیم در آب بسته به منبع و ویژگی‌های آن می‌تواند دامنه‌ای از صفر تا چند صد میلی‌گرم در لیتر را در بر گیرد. کلسیم در غلظت‌های کم می‌تواند با ایجاد یک پوشش محافظ روی سطح درونی لوله‌ها با خوردگی لوله‌های فلزی توسط آب‌های خورنده مقابله می‌کند. از سوی دیگر غلظت‌های زیاد ترکیبات سدیم در آب در اثر حرارت به شکل پوسته‌هایی در دیگ‌های بخار، لوله‌های آب گرم و ظروف آشپزخانه رسوب می‌کند. کلسیم از مهمترین عوامل مولد سختی در آب بوده است و بخش اصلی کلی را تشکیل می‌دهد. سختی‌گیری از آب به روش شیمیایی، اشعه ایکس، الکترودیالیز و یا تبادل یونی برای کاهش یون کلسیم و سختی مرتبط با آن بسیار موثر است.
روش تعیین کلسیم: برای اندازه‌گیری کلسیم، مانند اندازه‌گیری سختی عمل می‌شود. یعنی تیتراسیون با EDTA تا تغییر رنگ از ارغوانی به آبی با این تفاوت که از بافر با PH=12 و معرف موروکسید استفاده می‌شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 41   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

تحقیق شیوه اندازه گیری NSP موجود در غلات

اختصاصی از رزفایل تحقیق شیوه اندازه گیری NSP موجود در غلات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:14

فهرست مطالب:
عنوان    صفحه
مقدمه    1
اندازه گیری فیبر غذایی در غذاها    2
روش های وزنی شیمیایی    3
فیبر خام    3
روش های استفاده از دترجنت    4
روش های وزنی آنزیمی    5
روش های دستگاهی آنزیمی    8
خلاصه مطلب    10
منابع و مأخذ    11

مقدمه
اندازه گیری فیبر در مواد غذایی
انواع NSP  :
الف – NSP محلول : شامل برخی همی سلولزها ، صمغ و پکتین و لعاب که مصرف این نوع NSP موجب کاهش کلسترول خون می شود.
ب- NSP نامحلول : شامل سلولز و اکثر همی سلولز هاست و مصرف آن موجب حجیم شدن مدفوع و افزایش سرعت دفع و تماس کمتر مواد سمی سرطان زا با دیواره ی روده و نتیجتاً کاهش سرطان روده بزرگ می شود.
از نظر تاریخی در سال 400 قبل از میلاد پزشکی یونانی بنام Hippocrate می دانسته که سبوس به عنوان یک مادة ملین می تواند برای جلوگیری از یبوست استفاده شود ولی علت آن را شاید نمی دانسته تا اینکه تا اواسط دهة 80 دانشمندان کشورهای صنعتی متوجه شدند که بیماری هایی در این کشورها شیوع دارد که در کشورهای عقب افتاده غیر صنعتی وجود ندارد. از جمله تصلب شراین ، سرطان رودة بزرگ ، سنگ صفرا ،آپاندیس ، اسهال خونی ، واریس و بیماری های قندخون و ... بعد از بررسی علت این بود که در رژیم نازایی این کشورها عمدتاً توابع Pro چربی و قند بود آثاری از فیبر (کربوهیدراتهای غیر نشاسته ایی) در حالی که در رژیم غذایی کشورهای فقیر درصد عمده ایی را فیبر به عنوان ماده ایی ارزان – حجم و زود سیر کن استفاده می شود. پس ترکیباتی که به آنها در کربوهیدرات های غیر نشاسته ایی می گوییم شامل صمغ های گیاهی ، پکتین ها ، هموسلولز مثل نپتوزانها – ترکیبات mucillagenus که کربوهیدرات های سنگین بود در آب ایجاد چسبناکی می کنند پس این ترکیبات به دو دلیل باعث از بین رفتن این بیماری ها می شوند :
1-  کلسترول را روی ساختمان خود جذب سطحی می کنند Capacity Absorption
(ظرفیت جذب ) و چون در سیستم گوارش هضم و جذب نمی شوند کلسترول را به همراه خود دفع می کنند.

دانلود مقاله معرفی و آموزش انواع مختلف سیستمهای ترمز موجود در جهان۵ ( اجزای یک ترمزمغناطیسی(

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله معرفی و آموزش انواع مختلف سیستمهای ترمز موجود در جهان۵ ( اجزای یک ترمزمغناطیسی( دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 مقدمه
آهنربای دائم به اختصار PM۱ خوانده می‌شود و قطعه‌ای از فولاد سخت و یا دیگر مواد مغناطیسی که تحت اثر میدانهای شدید ، مغناطیس شده و این اثر را برای مدت طولانی در خود حفظ می‌کنند. اثر آهنربایی اولین بار ، روی قطعه‌هایی از سنگ معدن آهن ، به نام آهنربای طبیعی یا معدنی در طبیعت مشاهده شد و دیدند که قطعات آهن را به خود جذب می‌کند.
بعدا دریافتند که چنانچه قطعه درازی از این سنگ آهن مغناطیسی معدن را ، بطور معلق در هوا نگهدارند این قطعه دراز خود را در امتدادی قرار می‌دهد که یک انتهایش به طرف قطب شمال زمین قرار دارد و این انتهای میله آهن مغناطیس دار را قطب شمال و سر دیگر آن را قطب جنوب نامیدند. چنین قطعه سنگ معدن آهن ، آهنربای میله‌ای نامیده شد.
نظریه اول آهنربایی
هر آهنربا از تعدادی ذره آهنربایی تشکیل شده است. وقتی یک قطعه آهن ، آهنربا نیست، ذرات آهنربایی بطور پراکنده و دلخواه داخل آن قرار دارند و وقتی ذرات داخل آهن در امتدادی منظم قرار گیرند، اثرات مغناطیسی آنها باهم جمع شده و آن آهن ، آهنربا می‌شود.
نظریه دوم آهنربایی
خاصیت آهنربایی به الکترونها وابسته است. الکترون دارای یک نیروی دوار در اطراف خود می‌باشد و وقتی مدارهای الکترونها در امتداد میله آهن طوری قرار گیرند که دایره‌های نیرو با یکدیگر جمع شوند، میله آهنی ، آهنربا می‌شود. در طبیعت از نقطه نظر تغییرات چگالی فلوی مغناطیسی (B) بر حسب جریان (I) می‌توان مواد را به دو دسته تقسیم نمود:
مواد غیر مغناطیسی: از این مواد می‌توان پلاستیک و میکا و عایقهای جریان الکتریکی را نام برد. در این مواد ، نفوذ پذیری مغناطیسی عددی ثابت است و مقدار آن را µ˚= ۴π×۱۰-۷ فرض می‌کنیم.
مواد مغناطیسی: مواد مغناطیسی که به مواد فرومغناطیسی نیز معروفند جزء گروه آهن به شمار می‌روند. در این مواد با جریان مفروض I چگالی شار (B) افزونتری نسبت به فضای آزاد شکل می‌گیرد و منحنی B-I این مواد غیر خطی است. مواد مغناطیسی خود به دو گروه تقسیم بندی می‌شوند:
مواد فرومغناطیسی نرم: که آنها خطی کردن تغییرات B بر حسب I (منحنی B-I) امکان پذیر است، از تقریب خوبی برخوردار می‌باشد و در این مواد ، B بخاطر I حاصل می‌شود.
مواد فرومغناطیسی سخت: که از اینگونه مواد برای ساخت مغناطیس دائم استفاده می‌شود. در این مواد B بخاطر دو عامل جریان (I) و خاصیت مغناطیس شوندگی ماده (M) بروزمی کند. این مواد در اثر میدانهای شدید ، مغناطیس شده و این اثر را تا مدت طولانی خود حفظ می‌کنند.
مواد مغناطیسی برای مقاصد خاص نیز ساخته می‌شوند، بطوری که طی سی سال گذشته چند ماده مغناطیسی جدید ساخته شده که مشخصات لازم برای ایجاد یک آهنربای دائم خوب را دارا هستند. آهنربای دائم خوب ، از ماده‌ای است که تا حد امکان شار باقیمانده (یا چگالی شار باقیمانده) بزرگی داشته باشند. عمده این مواد فریتها (مواد مغناطیسی سرامیکی) و مواد مغناطیسی خاک کمیاب هستند.
انواع آهنربای دائم
سه نوع آهنربای دائم که دارای کاربرد فراوان هستند به شرح زیرند:
آهنربای آلنیکو
آلنیکو از ابتدای نام سه عنصر آلومینیوم ، نیکل و کبالت گرفته شده است. این آلیاژ که عمدتا از فلزات آهن و آلومینیوم و نیکل و کبالت ساخته می‌شود، قابلیت پذیرش نیروی مغناطیسی بالایی و به منظور ساختن آهنربای دائم بلندگوها و لامپهایی با حوزه مغناطیسی و در سروموتورهای DC۲ پیشرفته استفاده می‌شود.
معمولا در آخر اسم “آلنیکو” حرفی اضافه می‌گردد که مشخص کننده قدرت آهنربا است. فرضا “آلنیکوv” قویترین آهنربای دائم نسبت به “آلنیکوها” است و معمولا آهنربای “آلنیکو” را به صورت طولی مغناطیس می‌کنند و سپس مورد استفاده قرار می‌دهند. منظور از مغناطیس کردن طولی این است که دو قطب S و N در طول جسم قرار می‌گیرند.
آهنربای فریت
این آهنربا را آهنربای سرامیک نیز می‌نامند. این آهنربای دائم از ترکیب مواد ذوب شده نوعی چینی و پودر ماده مغناطیسی ساخته می‌شود. این آهنربا چون پودر پس ماند مغناطیسی و نیروی خنثی کننده زیادی دارد، آن را به صورت عرضی مغناطیسی می‌کنند. منظور از مغناطیس کردن عرضی ، قرار گرفتن دو قطب S و N در عرض جسم است و چون چگالی شار (B) این آهنربای دائم کم است برای جبران چگالی شار زیاد، آن را دراز می سازند.
چون هزینه ساخت این آهنربا کم بوده و مواد اولیه آن به ارزانی قابل تهیه است، بطور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. نامگذاری آهنربای فریت با توجه به نوع عنصری که در ساخت آهنربا از آن استفاده شده است صورت می‌گیرد. مثل فریت استرونیتام و یا فریت باریم.
آهنربای سارماریوم - کبالت
عنصر اصلی این آهنربای دائم عنصر ساماریوم با علامت اختصاری Sm و عدد اتمی ۶۲ است. چون این آهنربای کمیاب (به دلیل عنصر تشکیل دهنده کمیاب ساماریوم) دارای پس ماند مغناطیسی و خنثی کننده خیلی زیادی است، به همین دلیل می‌تواند شدتی به مراتب بزرگتر از آهنربای دائم معمولی داشته باشد. به عنوان مثال در یک طول و مساحت برابر ، چگالی شار (B) این آهنربا دو برابر آهنربای سرامیک است.
هزینه تولید این آهنربا قابل ملاحظه است و به همین دلیل آن را کم قطر می‌سازند. چون شدت مغناطیسی این آهنربا بالا است، لذا از چنین آهنربایی که در ابعاد کوچک و وزن کمتر شدت مغناطیسی خوبی دارد در ساعتهای الکترونیکی و لامپهای ماگنترون و تجهیزات نظامی و سروموتورها هواپیما استفاده می‌کنند. به این ترتیب روز به روز دامنه کاربرد این آهنربا رو به افزایش است.
مقایسه نیروی مغناطیسی و الکتریکی
نیروی مغناطیسی میان دو بار ، بخاطر وابستگی به سرعت از نیروی الکتریکی پیچیده‌تر است. نیروی مغناطیسی با استفاده از قانون بیوساوار تعیین می‌‌شود. نیروی مغناطیسی و نیروی الکتریکی هر دو نیروی عکس مجذور فاصله هستند، یعنی در هر دو مورد نیرو با مجذور فاصله بین دو ذره باردار نسبت عکس دارد. همچنین در هر دو مورد نیرو با حاصل ضرب اندازه دو بار نسبت مستقیم دارد، اما جهت نیروی مغناطیسی بر خلاف نیروی الکتریکی در راستای خط واصل میان ذرات نیست، یعنی نیروی مغناطیسی یک نیروی مرکزی نیست.

تنها در یک حالت نیروی مغناطیسی می‌‌تواند در امتداد خط واصل میان ذرات باشد و آن زمانی است که (سرعت ذره بارداری که بر آن نیرو وارد می‌‌شود) بر r یعنی فاصله میان ذرات عمود باشد. در این حالت ، نیرو در صفحه شامل قرار دارد. همچنین خصوصیت دیگری که نیروهای مغناطیسی دارند، این است که نیرو همیشه بر بردار عمود است. به عبارت دیگر ، میدان مغناطیسی B هرچه باشد، حاصل ضرب اسکالر بردار در بردار همواره صفر است. همچنین چون نیروی مغناطیسی بر عمود است، لذا نمی‌‌تواند بر روی ذره کار انجام دهد.

در مورد یک زوج ذره باردار اگر سرعت ذره‌ها در مقایسه با سرعت نور کوچک باشد، در این صورت نسبت نیروی مغناطیسی بر نیروی الکتریکی مقداری بسیار ناچیز خواهد بود. این مطلب نشان دهنده این است که برهمکنش مغناطیسی از برهمکنش الکتریکی بسیار کوچک است، از آنجا که نیروی مغناطیسی در مقایسه با نیروی الکتریکی بسیار کوچک است، به نظر می‌‌رسد که در مقایسه با نیروی الکتریکی می‌‌توان از نیروی مغناطیسی صرف نظر کرد. اما در واقع این گونه نیست، بلکه دستگاه‌هایی از ذرات وجود دارند که این امر در مورد آنها صادق نیست. مخصوصا در مورد جریان رسانشی که در آن بارهای مثبت و منفی با چگالی یکسان وجود دارند، میدان الکتریکی ماکروسکوپی صفر است، در صورتی که میدان مغناطیسی بارهای متحرک صفر نیست.
رابطه نیروی مغناطیسی
اگر دو ذره باردار که به ترتیب دارای بارهای هستند، با سرعتهای در حرکت باشند، در این صورت این دو ذره علاوه بر نیروی الکتریکی یک نیروی مغناطیسی نیز به یکدیگر وارد می‌‌کنند. به عنوان مثال ، نیرویی که ذره با بار الکتریکی به ذره با بار الکتریکی وارد می‌‌کند، از رابطه زیر حاصل می‌‌شود:
در این رابطه r فاصله بین دو ذره باردار است. در این رابطه عدد ثابتی است که برای سازگاری رابطه که یک قانون تجربی است با مجموعه یکاها لازم است. به عنوان مثال ، در دستگاه SI مقدار عدد به صورت زیر است:
میدان مغناطیسی
با وارد کردن مفهوم جدیدی به نام میدان مغناطیسی می‌‌توانیم رابطه نیروی مغناطیسی را ساده‌تر کنیم. برای این کار فرض می‌‌کنیم که هر ذره باردار در محل ذره دیگر یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌‌کند که این میدان بر این ذره نیرو وارد می‌‌کند. اهمیت مفهوم میدان در این است که علاوه بر ذرات باردار می‌‌توانیم نیروی مغناطیسی حاصل از توزیع‌های سطحی و حجمی بار را نیز به راحتی محاسبه کنیم.
میدان مغناطیسی را به این صورت تعریف می‌‌کنیم که فرض کنید یک بار آزمون با بار الکتریکی q و سرعت v در میدان مغناطیسی حاصل از یک ذره باردار حرکت کند، بر این ذره آزمون نیروی مغناطیسی وارد می‌‌شود که مقدار آن از رابطه حاصل می‌‌شود . حال اگر این رابطه را با رابطه نیروی مغناطیسی مقایسه کنیم، رابطه میدان مغناطیسی به راحتی حاصل می‌‌شود.
نیروی مغناطیسی وارد بر سیم حامل جریان
در مورد دستگاهی از ذرات باردار ، به ویژه در جریان رسانش ، چون بارهای مثبت و منفی با چگالی‌های برابر وجود دارند، لذا میدان الکتریکی ماکروسکوپی صفر بوده و فقط میدان مغناطیسی خواهیم داشت. حال اگر سیمی را که حامل جریان الکتریکی I باشد، در این میدان مغتاطیسی قرار دهیم، بر سیم حامل جریان یک نیروی مغناطیسی وارد می‌‌شود.
مقدار این نیرو از یک رابطه انتگرالی محاسبه می‌‌شود، ولی جهت آن با استفاده از قاعده دست راست مشخص می‌‌شود. در صورتی که سیم یک مدار بسته باشد، در این حالت اگر میدان مغناطیسی یکنواخت باشد، بر این سیم هیچ نیروی وارد نمی‌‌شود، اما گشتاور نیروی وارد بر سیم صفر نخواهد بود
دید کلی :
آیا تابحال به این فکر کرده اید که جرثقیل ، چگونه قطعات بزرگ آهن را جابجا می کند؟
آیا تا کنون ملاحظه کرده اید که یک میخ آهنی بعد از چند بار مالش برروی یک آهنربا ، میخهای آهنی کوچکتر از خود را جذب کند؟
برای پاسخ گفتن به پرسشهای فوق و سوالات دیگر شبیه آنها ، باید اطلاعاتی در مورد آهنربا و خاصیت آهنربایی داشته باشیم. مقاله حاضر تا حدی ما را با این مقوله آشنا می کند.
سنگ مغناطیسی و کهربا ، دو ماده طبیعی هستند که از دیر باز ، مورد توجه مردم بوده اند. سنگ مغناطیسی ، یک ماده معدنی با خصوصیات غیر عادی است که آهن را جذب می کند. اگر یک قطعه کوچک از این سنگ را از نقطه ای آویزان کنیم. آن قدر می چرخد تا سرانجام بطور تقریبی در راستای شمال و جنوب قرار گیرد. نخستین بار در کشورهای غربی ، دریانوردان از این سنگ بعنوان قطبنما استفاده می کردند.
سیر تحولی و رشد :
انسانهای اولیه به سنگهایی برخورد کردند که قابلیت جذب آهن را داشتند. معروف است که ، نخستین بار ، شش قرن قبل از میلاد مسیح ، در شهر باستانی ماگنزیا واقع در آسیای صغیر «ترکیه امروزی) ، یونانیان به این سنگ برخورد کردند. بنابراین بخاطر نام محل پیدایش اولیه ، نام این سنگ را ماگنتیت یا مغناطیس گذاشتند که ترجمه فارسی آن آهنربا می باشد. سنگ مذکور از جنس اکسید طبیعی آهن با فرمول شیمیایی Fe۳O۴ می باشد.
بعدها ملاحظه گردید که این سنگ در مناطق دیگر کره زمین نیز وجود دارد. پدیده مغناطیس همراه با کشف آهنربای طبیعی مشاهده شده است. با پیشرفت علوم مختلف و افزایش اطلاعات بشر در زمینه مغناطیس ، انواع آهنرباهای طبیعی و مصنوعی ساخته شد. امروزه از آهنربا در قسمتهای مختلف مانند صنعت ، دریانوردی و … استفاده می گردد.
منشا پیدایش :
کهربا شیرهای است که مدتها پیش از بعضی از درختان مانند کاج که چوب نرم دارند، بیرون تراوید. و در طی قرنها سخت شده و بصورت جسم جامدی نیم شفاف در آمده است. کهربا به رنگهای زرد تا قهوهای وجود دارد. کهربای صیقل داده شده سنگ زینتی زیبایی است و گاهی شامل بقایای حشرههایی است که در زمانهای گذشته در شیره چسبناک گرفتار شده اند.
یونانیان باستان خاصیت شگفت انگیز کهربا تشخیص داده بودند. اگر کهربا را به شدت به پارچهای مالش دهیم اجسامی مانند تکه های کاه یا رانههای گیاه را که نزدیک آن باشد جذب میکند. اما سنگ مغناطیس یک ماده معدنی است که در طبیعت وجود دارد. نخستین توصیف نوشته شده از کاربرد سنگ مغناطیس به عنوان یک قطب نما در دریانوردی در کشورهای غربی ، مربوط به اواخر قرن دوازدهم میلادی است. ولی خواص این سنگ خیلی پیش از آن در چین شناخته شده بود.
انواع آهنربا :

اساس کار تمام آهنرباها یکسان است، اما به دلیل کاربرد در دستگاههای مختلف ، آرایش و صنعت ، آن را به اشکال و اندازه‌های گوناگون می سازند، و لذا انواع آن از لحاظ شکل عبارتند از :
تیغهای
میلهای
نعلیشکل
استوانهای
حلقهای
کروی
پلاستیکی
سرامیکی و …
حوزه عمل :
آهنربا به طور مستقیم و غیر مستقیم در زندگی روزانه بشر موثر است و به جرات می توان گفت که اگر این خاصیت نبود زندگی بشر امروزی با مشکل مواجه می شد. از جمله وسایلی که در ساختمان آن از خاصیت آهنربایی استفاده شده است، می توان به یخچال ، قطب نما ، کنتور برق ، انواع بلندگوها ، موتورهای الکتریکی (مانند کولر ، پنکه ، لوازم خانگی و …) ، وسایل اندازه گیری الکتریکی مانند ولت سنج ، آمپر سنج و … اشاره کرد.
آیا آهنربا بغیر از آهن ، اجسام دیگری را جذب می کند؟
بعد از پیدایش آهنربا ، دانشمندان به این فکر افتادند که آیا آهنربا غیر از آهن ، اجسام دیگری را نیز می تواند جذب کند. پس از بررسیها و مطالعات مختلف ، سرانجام مشخص شد که آهنربا در عنصر دیگر به نامهای نیکل و کبالت را نیز می تواند جذب کند. بر این اساس به سه عنصر آهن ، کبالت ، نیکل و آلیاژهای آنها که توسط آهنربا جذب می گردد، مواد مغناطیسی می گویند. بدیهی است که سایر مواد را که فاقد این خاصیت است، مواد غیر مغناطیسی می گویند.
روشهای مختلف تشخیص قطبهای یک آهنربا :
اگر یک آهنربا را از وسط بوسیله تکه نخ بسته و از محلی آویزان کنید، آهنربا در راستای شمال و جنوب مغناطیسی زمین قرار می گیرد.
با توجه به اینکه در آهنرباها ، قطبهای همنام همدیگر را دفع و قطبهای غیر همنام همدیگر را جذب می کنند، لذا اگر یک آهنربای دیگر که قطبهای آن معلوم است، در اختیار داشته باشیم، به راحتی می توان قطبهای آهنربای دیگر را تشخیص داد.
به کمک یک عقربه مغناطیسی و با استفاده از رانش و ربایش قطبها نیز میتوان این کار را انجام داد
قانون اهم که به نام کاشف آن جرج اهم نام گذاری شده است، بیان می دارد که نسبت اختلاف پتانسیل (یا افت ولتاژ) بین دو سر یک هادی (و مقاومت) به جریان عبور کننده از آن به شرطی که دما ثابت بماند، مقدار ثابتی است:
V \over I} = R}
که در آن V ولتاژ و I جریان است. این معادله منجر به یک ثابت نسبی R می شود که مقاومت الکتریکی آن وسیله نامیده می شود. این قانون تنها برای مقاومتهایی صادق است که مقاومت شان به ولتاژ اعمالی دو سرشان وابسته نباشد که به این مقاومت ها مقاومت های اهمی یا ایده آل یا وسیله های اهمی گفته می شود.
خوشبختانه شرایطی که در آن قانون اهم صادق است، بسیار عمومی است.( قانون اهم هیچگاه برای ابزارهای دنیای واقعی کاملا دقیق نیست چرا که هیچ ابزار واقعی وجود ندارد که یک ابزار اهمی باشد).
معادله V / I = R حتی برای ابزارهای غیر اهمی هم صادق است اما در آن صورت دیگر مقاومت R یک مقدار ثابت نیست و به مقدار V وابسته است. برای اینکه بررسی کنیم که آیا ابزاری اهمی است یا نه، می توان Vرا بر حسب I رسم کرد و نمودار بدست آمده را با خط مستقیمی که از مبدا می گذرد مقایسه کرد.
معادله قانون اهم اغلب بصورت :
V = I \cdot R
بیان می شود چرا که این معادله صورتی است که اکثر اوقات همراه مقاومت ها بکار برده می شود.
فیزیکدانان اغلب فرم میکروسکوپیک قانون اهم را استفاده می کنند:
{mathbf{j} = \sigma \cdot \mathbf{E\
که در آن j چگالی جریان ( جریان عبوری از واحد حجم)، & هدایت و E میدان الکتریکی است. و در واقع فرمی است که اهم قانونش را بیان کرد. فرم عمومی V = I•R که در طراحی مدارات بکار می رود، نسخه ماکروسکوپیک متوسط گیری شده فرم اصلی است.
دانستن این مطلب مهم است که قانون اهم یک قانون گرفته شده از ریاضیات نیست ولی بخوبی توسط شواهد تجربی تایید می شود. گاهی اوقات هم قانون اهم به هم می خورد چرا که این قانون بسیار ساده سازی شده است.
منشا اصلی به وجود آمدن مقاومت در مواد در برابر جریان الکتریکی را می توان عیب ها، ناخالصی های مواد و این واقعیت که الکترون ها خودشان اتم ها را به این طرف و آن طرف می زنند، دانست. وقتی که دمای فلز افزایش می یابد، عامل سوم نیز افزایش می یابد بنابراین، وقتی که یک جسم به علت عبور جریان الکتریکی از آن گرم می شود، مانند رشته داخل حباب لامپ، مقاومتش افزایش می یابد.
مقاومت یک جسم از معادله زیر بدست می آید:
(R = \frac{L}{A} \cdot \rho = \frac{L}{A} \cdot \rho_۰ (\alpha (T - T_۰) + ۱
که در آن & مقاومت ویژه، Lطول جسم هادی، A مساحت سطح مقطع آن، T دمای جسم، T_۰ یک دمای مرجع (معمولا دمای اتاق) و rho_۰ و alpha ثابت های ویژه ماده جسم هادی اند.
رابطه با هدایت گرما

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  15  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

پایان نامه ی بررسی ساختار سکه‌های ایران باستان موجود در موزه ملک از لحاظ فرم و محتوا. doc

اختصاصی از رزفایل پایان نامه ی بررسی ساختار سکه‌های ایران باستان موجود در موزه ملک از لحاظ فرم و محتوا. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل: word

قابل ویرایش 195 صفحه

پایان‌نامه برای دریافت درجه‌ی کارشناسی‌ارشد(M.Sc.)

رشته تاریخ هنر ایران باستان

چکیده:

سکه سندی مکتوب و معتبر، کتابی کوچک و پر محتواست که ضرورت شناخت و اهمیت آن از جهات مختلف حائز اهمیت است علم سکه‌شناسی توانسته است بزرگ‌ترین خدمت را برای روشن شدن تاریخ گذشته بنماید و گوشههای تاریک و مبهم را روشن و حل کند. سکه هر دوره نماینده: عادات، آداب، خط، زبان، هنر، مذهب، تمدن، ارتقاء، انحطاط وضع اجتماعی، ثروت یا ورشکستگی، ارتباطات تجاری ملت و مملکتی است و در حقیقت منبع اطلاعات صحیح و دقیق از دنیای قدیم، یعنی از دورانی که سکه ایجاد گردیده و تا به حال باشد.

در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به جمع‌آوری تاریخچه سکه، علم سکه‌شناسی اصول ضرب سکه ـ ترتیب اوزان سکه و جنس سکه‌ها بررسی ‌شده و به صورت میدانی و از نزدیک به معرفی و تاریخچه کتابخانه و موزه ملی ملک و بانی این مجموعه پرداخته شد و سپس به معرفی سکههای ایران باستان موجود در این مجموعه پرداخته و آن را توصیف کرده و در انتها نیز با توجه به تجمیع دادههای مورد بحث به پرسش مطروحه که در ابتدای امر پایه اصلی این تحقیق را شکل داده‌اند پاسخ داده می‌شود.

کلمات کلیدی:

سکه و علم سکه‌شناسی، موزه ملک، توصیف سکه‌ها و ساختار و محتوای سکه‌ها.

مقدمه:

سرزمین ایران که دارای یکی از کهنترین تمدنهاست، گذشتة پر افتخاری دارد که آثار آن در طی قرون متمادی با وجود آسیبهای زمانه و نهب و غارت و آتشسوزی و بوالهوسی افراد جاهل هنوز بر پا ایستاده و حکایت از عظمت گذشته و تاریخ و هنر و تمدن مردمان این سامان دارد. در سرزمین پهناور ایران، در اغلب نقاط در زیر تلهای خاک ویرانهها، آثار نفیس و گنجینههای متنوعی نهفته است که روزگاری دست هنرمندان و صنعتگران با نداشتن وسایل و ایزار کافی آن را ساخته و با نقش و نگار، طرح، رنگ یا کندهکاری و برجسته کاری، قدرت دست و روح هنری خود را به ثبوت رسانده و تجسم دادهاند. تحقیق و مطالعه در هر قسمت از آثار کهن مملکت ما نه تنها تاریخ گذشتة این سرزمین را روشن میسازد، بلکه به تغیر و تحول تاریخ تمدن دنیای قدیم و ارتباطی که ملل از لحاظ نژادی، هنری و اقتصادی با یکدیگر داشتهاند، کمک می-نماید. مردمان اولیه و بدوی برای زندگی و رفع حوائج روزانه همیشه در تلاش وضع بهتر و تأمین آسایش بیشتر بودهاند و همین اصل یعنی عشق به حیات بوده که تاریخ  تمدن را به وجود آورد و ملتها را به طرف روزگاران بهتر و اختراعات و اکتشافات واداشت. کشف آتش و به کار بردن فلزات هر یک مبدأ مهمی در سیر تکامل بشر بوده است. از وقتی که زندگی اولیه به صورت خانواده و قبیله درآمد و به طور کلی اجتماع شروع شد، انسانها احساس کردند که به کمک یکدیگر نیاز دارند و ناچار هر یک با سعی و عمل خود به رفع حوائج دیگری پرداخت تا توانست از دسترنج دیگری منتفع گردد. این عمل ابتدایی را باید اولین پایة نظام اجتماع و اقتصاد و اصل داد و ستد دانست. (بیانی، 1389: 1)

در مدتی که مشغول مطالعه بر موضوع پایاننامه خویش بودم متوجه شدم چنانچه به طور دقیق در مورد هر یک از اشیاء باستانی تفکر نماییم نه تنها یک پایاننامه بلکه شاید چند کتاب از درون هر یک از آنها سر درآورد.

پایاننامه حاضر به منظور کمک به دانشجویان رشتههای تاریخ هنر ایران باستان و باستانشناسی تدوین شده است. آشنایی و شناخت دورههای ایران باستان و علاقه به هنر اصیل ایرانی و اشیایی که از این دورهها در موزههای ایران بخصوص سکهها داشتهام عواملی بودند که باعث تحریر این پایان شد پایاننامه حاضر پژوهشی است بر ساخت سکههای ایران باستان موجود در موزه ملی ملک به لحاظ فرم و محتوا که به صورت تحقیق میدانی با توجه به اینکه موضوع به طور اخص در موزهی ملی ملک میباشد به بررسی و مطالعه ساختار و فرم و محتوای سکهها پرداخته شد و برای تکمیل نمودن و چگونگی پیدایش سکه و روشهای ساخت و بکارگیری آنها از کتابهای موجود و مربوط استفاده شده است.

این پایاننامه در چهار فصل مورد بررسی قرار گرفته که بیشتر به معرفی سکههای ایران باستان و بررسی ساختار آنها به لحاظ فرم و محتوا که هدف اصلی این پایاننامه میباشد پرداخته شده است.

فصل اول شامل کلیات پایاننامه میباشد که در آن بیان مسأله، اهداف تحقیق، روش تحقیق، سوال تحقیق، جنبه نوآوری سخن به میان آورده است.

فصل دوم شامل تعریف سکه، چگونگی پیدایش سکه، پیدایش سکه، آشنایی با علم سکهشناسی، معرفی جنس سکه و اصول ضرب سکه و روشهای آن، ترتیب اوزان سکه، سکه و موزه داری، تعریف موزه و تاریخچه موزه در ایران و جهان، معرفی کتابخانه و موزههای ملی ملک و شرح حال مؤسس و واقف آن مورد بررسی قرار گرفته است.

در فصل سوم به معرفی سکههای ایران باستان موجود در موزههای ملک پرداخته شده است.

و در انتها در فصل چهارم به بررسی ساختار سکهها به لحاظ فرم و محتوا پرداخته شده که جهت واضحتر شدن محتوای سکهها ویژگیهای پشت روی هر دوره شامل: ویژگی پیکرهها، فرم چهره و آرایش مو و ریش، پوشاک، خط و تاج شاهان بررسی شده است.

فهرست مطالب:

چکیده

فصل اول: کلیات

مقدمه

1-1. بیان مسأله

1-2. اهداف تحقیق

1-3. روش تحقیق

1-4. سؤال تحقیق

1-5. جنبه نوآوری

فصل دوم: ظهور و تحول سکه

2-1. تعریف سکه

2-2. قبل از پیدایش سکه

2-3. پیدایش سکه

2-4. علم سکه‌شناسی

2-5. جنس سکه

2-6. اصول ضرب سکه

2-7. انواع روش‌های ساخت یا ضرب سکه

2-7-1. قدیمی

2-7-1-1. روش چکشی یا ضربی

2-7-1-2. قالب ریزی

2-7-2. مدرن

2-8. ترتیب اوزان

2-9. سکه و موزهداری

2-9-1. تعریف موزه

2-9-2. تاریخچه موزه در جهان و ایران

2-10. کتابخانه و موزه ملی ملک

2-10-1.شرح حال مؤسس و واقف

2-10-2.کتابخانه

2-10-3. موزه

فصل سوم: سکه‌های ایران باستان موجود در موزه ملک

3-1. سکه‌های دوران هخامنشی

3-2. نام سکه‌های دوران هخامنشی

3-2-1. سکه شاهی

3-2-2. سکه شِکِل

3-3. تصاویر سکه‌های دوره هخامنشی موجود در موزه ملی ملک

3-4. سکه‌های دوران سلوکیان

3-5.نام سکه‌های سلوکی

3-5-1. استاتر

3-5-2. چهار درهمی

3-6. تصاویر سکه‌های دوره سلوکیان موجود در موزه ملی ملک

3-7. سکه‌های دوره اشکانی

3-8. نام سکه‌های اشکانی

3-8-1. درهم

3-8-2. کالکوی

3-9. تصاویر سکه‌های دوره اشکانی موجود در موزه ملی ملک

3-10. سکه‌های دوران ساسانیان

3-11. نام سکه‌های ساسانی

3-11-1.دینار

3-11-2. درهم

3-11-3. معا

3-12. تصاویر سکه‌های دوره ساسانی موجود در موزه ملی ملک

فصل چهارم: بررسی ساختار سکه‌های ایران باستان موجود در موزه ملک به لحاظ فرم و محتوا

4-1. ویژگی‌های سکه‌های هخامنشی

4-1-1. ویژگی‌های روی سکه

4-1-1-1. ویژگی پیکره‌ها

4-1-1-2. فرم چهره و آرایش مو و ریش

4-1-1-3. پوشاک

4-1-1-4. خط

4-1-1-5. تاج

4-2. سکه‌های سلوکیان

4-3.ویژگی‌های سکه‌ها سلوکیان

4-3-1. روی سکه‌ها

4-3-1-1. ویژگی پیکره‌ها

4-3-1-2. ویژگی فرم چهره و آرایش مو و ریش

4-3-1-3. پوشاک

4-3-1-4. خط

4-3-1-5. تاج

4-3-2. پشت سکه‌ها

4-3-2-1. ویژگی پیکرها

4-3-2-2.فرم چهره و آرایش مو و ریش

4-3-2-3.پوشاک

4-3-2-5.تاج

4-4. سکه‌های اشکانی

4-4-1. روی سکه‌ها اشکانی

4-4-1-1. ویژگی پیکره‌ها

4-4-1-2.ویژگی فرم چهره و آرایش مو و ریش

4-4-1-3.پوشاک

4-4-1-5.تاج

4-4-2. ویژگی پشت سکه‌ها

4-4-2-1.ویژگی پیکره‌ها

4-4-2-2. ویژگی فرم و چهره و آرایش مو و ریش

4-4-2-3. پوشاک

4-4-2-4. خط

4-4-2-5. تاج

4-5. سکه‌های ساسانی

4-5-1. ویژگی‌های روی سکه

4-5-1-1. ویژگی پیکره‌ها

4-5-1-2. ویژگی فرم چهره و آرایش مو و ریش

4-5-1-3. پوشاک

4-5-1-4. تاج

4-5-1-5. خط

4-5-2. پشت سکه‌ها

4-6. نتیجه‌گیری

فهرست منابع و مأخذ

Abstract

فهرست جداول:

جدول (4-1) توضیح کلی نقوش سکه‌های ایران باستان از لحاظ ویژگی پیکره‌ها

جدول (4-2)  از لحاظ پیکره‌های پشت سکه‌ها

جدول (4-3) از لحاظ آرایش مو و ریش روی سکه‌ها

جدول (4-4) از لحاظ آرایش مو و ریش پشت سکه‌ها

جدول (4-5) از لحاظ خط روی سکه‌ها

جدول (4-6) از لحاظ خط پشت سکه‌ها

جدول (4-7) ویژگی تاج روی سکه‌ها

جدول (4-8) ویژگی تاج‌ها پشت سکه

جدول (4-9) ویژگی پوشاک روی سکه‌ها

جدول (4-10) ویژگی پوشاک پشت سکه‌ها

فهرست تصاویر:

تصویر (2-1) نمونه حلقه‌ها و شمش‌های یافته شده از نوشی جان تپه

تصویر (2-2) قبل از اختراع ماشین‌های منگنه برای ضرب سکه

تصویر (2-3) وزنة 5 مینه وزنة مرغابی شکل

تصویر (2-4) وزنة بیضی شکل

تصویر (2-5) سنگ وزنة موزه ایران باستان

تصویر (4-1) شاه داریوش اول

تصویر (4-2) شاه خشایار شاه

تصویر (4-3) شاه داریوش اول و خشایار شاه

تصویر (4-4) شاه اردشیر اول و شاه اردشیر دوم

تصویر (4-5) شاه اردشیر سوم

تصویر (4-6)

تصویر (4-7)

تصویر (4-8) پشت سکه‌های هخامنشی

تصویر (4-9) آنتیوخوس چهار

تصویر (4-10) دمتریوس اول

تصویر (4-11) دمتریوس دوم

تصویر (4-12) شاه آنتیوخوس ششم

تصویر (4-13) شاه کلئوپاترا و شاه آنتیخوس هشتم

تصویر (4-14) شاه آنتیوخوس چهارم

تصویر (4-15) شاه دیمتریوس اول

تصویر (4-16) شاه دیمتریوس دوم

تصویر (4-17)

تصویر (4-18) شاه آنتیوخوس هفتم

تصویر (4-19) شاه آنتیوخوس هشتم و کلئوپاترا

تصویر (4-20) شاه آنتیوخوس هشتم

تصویر (4-21) شاه آنتیوخوس نهم

تصویر (4-22)

تصویر (4-23)

تصویر (4-24)

تصویر(4-25)

تصویر (4-26)

تصویر (4-27)

تصویر (4-28)

تصویر (4-29)

تصویر (4-30)

تصویر (4-31)

تصویر (4-32)

تصویر (4-33)

تصویر (4-34)

تصویر (4-35)

تصویر (4-36)

تصویر (4-37)

تصویر (4-38)

تصویر (4-39)

تصویر (4-40)

تصویر (4-41)

تصویر (4-42)

تصویر (4-43)

تصویر (4-44)

تصویر (4-45)

تصویر (4-46)

تصویر (4-47)

تصویر (4-48)

تصویر (4-50)

تصویر (4-51)

تصویر (4-52)

تصویر (4-53)

تصویر (4-54)

تصویر (4-55)

تصویر (4-56)

تصویر (4-57)

تصویر (4-58)

تصویر (4-59)

تصویر (4-60)

تصویر (4-61)

تصویر (4-62)

تصویر (4-63)

تصویر (4-64)

تصویر (4-65)

تصویر (4-66)

تصویر (4-67)

تصویر (4-68)

تصویر (4-69)

تصویر (4-70)

تصویر (4-71)

تصویر (4-72)

تصویر (4-73)

تصویر  (4-74)

تصویر (4-75)

تصویر (4-76)

تصویر (4-77)

تصویر (4-78)

تصویر (4-79)

تصویر (4-80)

تصویر (4-81)

تصویر (4-82)

تصویر (4-83)

تصویر (4-84)

تصویر (4-85)

تصویر (4-86)

تصویر (4-87)

تصویر (4-88)

تصویر (4-89)

تصویر (4-90)

تصویر (4-91)

تصویر (4-92)

تصویر (4-93)

تصویر (4-94)

تصویر (4-95)

تصویر (4-96)

تصویر (4-97)

تصویر (4-98)

تصویر (4-99)

تصویر (4-100)

تصویر (4-101)

تصویر (4-102)

منابع و مأخذ:

1. ابوالقاسمی، دکتر محسن، (1388)، راهنمای زبان‌های باستانی ایران، تهران: سمت، چاپ 6، جلد اول.
2. احسانی، محمدتقی، (1390)، هفت هزار سال هنر فلزکاری در ایران، تهران: علمی و فرهنگی، چاپ 4.
3. امینی، امین، (1389)، سکه‌های ساسانی، تهران: پازینه.
4. آستان قدس رضوی، (1375)، کتابخانه و موزه ملی ملک، تهران: روزنامه اطلاعات، چاپ اول.
5. بابلون، ارنست، (1388)، سکه‌های ایران در دوران هخامنشی، ترجمه ملک‌زاده بیانی، دکتر خان بابا بیانی، تهران: پازینه، چاپ اول.
6. بیانی، ملک‌زاده، (1389، چ 8)، تاریخ سکه از قدیم‌ترین ازمنه تا دوره ساسانیان، تهران: دانشگاه تهران، چاپ هشتم، جلد 1 و 2.
7. پره، نوری، (1390)، سکه‌های عثمانی، ترجمه علیرضا بخشعلی نژاد اصل، تهران: پازینه ، چاپ اول.
8. پوپ، آرتر آپم، (1881 -1969) میلادی، سیری در هنر ایران، تهران: علمی و فرهنگی، 1387، جلد یک و دو.
9. سامی، علی، (1389)، تمدن ساسانی، تهران: سمت، جلد اول.
10. سرفراز، علی‌اکبر، آورزمانی، فریدون، (1379)، سکه‌های ایران از آغاز تا دوران زندیه، تهران: سمت، چاپ 8.
11. شریعت زاده، سید علی‌اصغر، (1390)، سکه‌های ایران‌زمین مجموعه سکه‌های موزه ملک استان قدس، تهران: پازینه، چاپ اول.
12. عبدی ، کامیار ، (1391)، وارسی دوره ماد ؛ مجله باستان شناسی و تاریخ .
13. فلیکس، ژایران، (1386)، اساطیر یونان، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: کاروان، چاپ 4.
14. محمدی فر، دکتر یعقوب، (1389)، باستان‌شناسی و هنر اشکانی، تهران: سمت.
15. نفیسی، نوشین دخت، (1387)، موزه‌داری، تهران: سمت، چاپ 4.
16. عکاسی از موزه ملی ملک، توسط نگارنده.
17. www.coinspartin.com
18. www.coinsparsin.com
19. IrancoinsAncient.com

پایان نامه ی استخراج و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی. doc

اختصاصی از رزفایل پایان نامه ی استخراج و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل: word

قابل ویرایش 100 صفحه

دانشکده علوم و فنون دریایی، گروه شیمی دریا

Largescale tonguesole

پایان نامه کارشناسی ارشد 

گرایش: غیرزیستی

چکیده:

در این تحقیق مواد طبیعی و اسید های چرب موجود در بافت کبد و عضله ماهی کفشک زبان largescale tonguesole با نام علمی (cynoglossus macrolepidotus ) معروف به زبان گاوی با استفاده از روش(bligh and dyer ) استخراج گردید .

برای شناسایی این مواد ابتدا کلروفرم که به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته بود توسط دستگاه rotary evaporator تبخیر و سپس مواد در –n هگزان حل گردید و به دستگاه GC-MS تزریق شد . با استفاده از کروماتوگرام جرمی و طیف های جرمی بدست آمده مواد طبیعی موجود از جمله اسیدهای چرب بافت کبد و عضله با محاسبه اندیس کواتس و مقایسه آنها با اندیس کواتس استاندارد و نیز بررسی داده های طیفی ( GC-MS ) و مقایسه آنها با داده های استاندارد موجود در مراجع (Eight peak ) شناسایی گردید .

در کبد یازده ترکیب شناسایی شد که palmitic acid با 98/14 درصد بیشترین مقدار می باشد . سایر ترکیبات شناسایی شده در کبد شامل oleic acid (30/12درصد) ،
1,3-cyclooctadiene(97/7درصد)stearicAcidو(80/6)درصد، methyl eicosa-5,8,11,14,17 pentaenoate (45/6 درصد) ، 1,4,8-dodecatiene (75/5 درصد). 9-hexadecanoic acid (39/5درصد)ethyl ester، 5,8,11,14-eicosatetranenoic acid (08/4درصد)،heptacosane (77/1درصد)،3-heptadecan-5-yne (24/1درصد)،myristic acid (66/0درصد)می باشد . ترکیبات شناسایی شده در بافت عضله شامل plamitic acid (15/43درصد) ، methyl eicosa-5,8,11,14,17-pentanoate (51/23درصد) ،stearic acid (35/8درصد)،oleic acid(68/0درصد)،nonane(74/6درصد)، decane(06/3درصد) می باشد .

واژگان کلیدی : اسیدهای چرب غیر اشباع،روغن کبد و عضله ماهی، کفشک زبان گاوی،پالمتیک اسید، اولئیک اسید

مقدمه :

اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند دو گانه (PUFA)poly unsturated fatty acids از نوع اسید های چرب Omega-3 و اسیدهای چرب Omega-6 جزو اسیدهای چرب ضروری برای بدن انسان هستند که بدن انسان توانایی ساخت این اسیدهای چرب اشباع نشده را ندارد و باید از طریق مواد غذایی تامین گردد .

اسیدهای چرب Omega-3 بیشتر در بدن ماهی و بخصوص ماهی های روغنی مثل شاه ماهی،ماهی خال مخالی، ساردین ، پلیچارد، ماهی آزاد و ماکرل یافت می شود .

اسیدهای چرب امگا 3 شامل (ALA) Alpha – linolenic acid و دو مشتق آن با اسامی Decosahexaenoic acid (DHA) و Eicosapentaenoic acid (EPA)
می باشند .

در بدن ماهی ALA از طریق فعل و انفعالات بیوشیمیایی به EPA , DHA تبدیل می گردد . مشابه همین امر در بدن انسان نیز رخ می دهد اما آنچه حائز اهمیت است این است که ALA در بدن وجود نداشته و ساخته نمی شود ، بنابراین بایستی از طریق مواد غذایی(مثل ماهی و روغن ماهی که یکی از منابع سرشار اسیدهای چرب امگا 3 است ) به بدن برسد و همین نکته نشانگر ضرورت مصرف ماهی و غذاهای دریایی می باشد . [12] .

 DHA برای عملکرد مغز، چشم و سیستم تولید مثل پستانداران ضروری است و تحقیقات اخیر نشان می دهد که وجود آن به میزان کافی در بدن باعث تعادل خلق و داشتن روحیه مثبت

 می گردد .

EPA برای ساخته شدن پروستاگلایدینهای ضروری برای عملکرد صحیح سیستم قلب و عروق حیاتی هستند و در ساختمان غشای سلولی نیز شرکت می کنند.

 اسیدهای چرب غیراشباع امگا 6 در روغن های گیاهی مثل روغن آفتابگردان، روغن کنجد و روغن ذرت ، سویا و .. یافت می شود [25] .

اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیر کوتاه به نام اسید آلفا لینولینک در روغن های گیاهی خاصی مثل روغن برزک ، روغن کلزا (کانولا) و روغن گردو یافت می شود[31].

 اگر چه برخی از دانشمندان معتقدند بدن انسان مقادیری از امگا 3 موجود در روغن های گیاهی را نیاز دارد[21] .

ماهی یک منبع مهم است . گوشت ماهی منبع مهم پروتئینی و چربی به شمار می رود و در مقایسه با سایر گوشت ها هضم راحتی دارد . روغن ماهی غنی از ویتامین های D,A بوده و کبد ماهی یک منبع عظیم از ویتامین هاست . خوردن دو تا سه وعده ماهی در غذای هفتگی بسیار موثر است .

برای استخراج چربی ها و از جمله اسیدهای چرب از بافت های موجودات روش های مختلفی وجود دارد که از جمله آن ها می توان به روش استخراچ لیپیدها با مخلوطی از هگزان و ایزوپروپانول ، روش ستون خشک ، روش Bligh and Dyer و ... اشاره کرد .

در این پژوهش از روش Bligh and Dyer استفاده گردیده است [20] .

هدف از انجام این بررسی گامی درجهت شناخت ترکیبات طبیعی موجود در بافت عضله وکبد گونه ای از ماهیان خلیج فارس بنام ماهی کفشک زبان با نام محلی زبان گاوی و نام انگلیسی (largescale tonguesole) بوده است .

فهرست مطالب:

چکیده    

مقدمه    

فصل اول: کلیات   

1-1 هدف           

1-2 پیشینه تحقیق

1-3 روش کار و تحقیق       

فصل دوم: کفشک زبانی ماهیان(cynoglossidae tongue soles)   

کفشک زبان گاوی(cynoglossus marco lepidotus)

1-2کفشک زبانی ماهیان (cynoglossidae tongue soles)          

2-1-1 ریخت شناسی کفشک زبانی ماهیان         

2-1-2 گونه های موجود در ایران      

2-2 جایگاه سیستماتیک کفشک زبان گاوی (cynoglossidate macrolepidotus )       

2-2-1 ریخت شناسی کفشک زبان گاوی (largescale tonguesole)           

2-2-2 محیط زیست          

2-2-3 ارزش اقتصادی       

2-2-4 اندازه و وزن          

2-2-5 پراکنش     

فصل سوم:چربی ها (lipids) وروغن ماهی(fish oil)       

3-1 چربی ها      

3-2 اسید های چرب          

3-2-1 مشخصات عمومی اسیدهای چرب         

3-2-2 خواص اسیدهای چرب           

3-3 ساختمان و خواص انوع چربیها    

3-3-1 چربی های خنثی (اسیل گلیسرولها)        

3-3-2 فسفوگلیسیریدها       

3-3-3 اسفنگولیپیدها و گلیکولیپیدها     

3-3-4 موم ها ( waxed)   

3-3-5 لیپیدهایی که صابون نمی شوند

3-6 روغن ماهی (Fish oil)

فصل چهارم : مواد و روش ها           

4-1 مواد مصرف شده        

4-2 وسایل آزمایشگاهی مورد نیاز      

4-3 دستگاههای مورد نیاز   

4-4 روش           

4-4-1 تهیه نمونه ماهی کفشک زبان گاوی        

4-4-2 استخراج مواد طبیعی از کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی      

4-4-3 مراحل عملی استخراج به روش Bligh and dyer  

4-4-4 استخراج و خالص سازی چربی ها در روش Bligh and dyer           

4-5 استفاده توأم از کروماتوگراف و طیف سنج جرمیGC/MS       

4-5-1 اندیس کواتس (Kovts index )                        

4-6 شناسایی مواد طبیعی موجود در فاز –n هگزانی کبد و بافت عضله         

 ماهی کفشک زبان گاوی (largescale tongusole) با استفاده از دستگاه GC/MS        

4-6-1 مشخصات دستگاه GC/MS مورد استفاده

فصل پنجم : نتایج آزمایش و بحث       

5-1 نتایج ، تفسیر داده ها و شناسایی طیف های GC-MS  

5-2 بحث           

پیشنهادات           

فهرست منابع فارسی          

فهرست منابع انگلیسی        

چکیده انگلیسی      

منابع و مأخذ:

1-         اسماعیل زاده ح.، 1384، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد وبافت عضله ماهی کفال ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .

2-         بریمانی ا،1352، ماهی شناسی و شیلات، انتشارات دانشگاه تهران .

3-         تقی زاده و . ، 1378، بررسی اثر عمل آوری بر روی اسیدهای چرب خاویار تاسمانی ایرانی و روسی ( قرن برون و چالباشی)، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی .

4-         دیتما ، ریدل ( وثوقی غ، احمدی م.) 1365، ماهی و ماهیگیری ، مرکز نشر دانشگاهی .

5-         رونق ، م. ت.1376، بررسی چربی و پروتئین ماهی شوریده ( منطقه هندیجان) پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید چمران .

6-         سمیعی ، ک.،1381، شناسایی ترکیبات طبیعی و بررسی خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی روغن کبد شیرماهی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران شمال .

7-         سهرابی آ.،1383، شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی حلوا سفید ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.

8-         بلکواد ه.، لوپنتین ، ب.،(اعتماد 1.، بابا مخیرا)،1377 ، ماهیان خلیج فارس، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران .

9-         عربی ا.، 1384، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان، پایان نامه کارشناسی ارشد ،تهران شمال .

10-       فتوحی  م . ، 1383، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی شوریده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.

11-       معراجی  آ.،1382، استخراج و شناسایی مواد آلی فرار در کبد ماهی هامور، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .

12-       نیک حسینی ا ، 1383، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی حلوا سیاه .

13-       نیکوپور ه ، 1375، بررسی ترکیب اسیدهای چرب ماهی های پر مصرف خلیج فارس و دریای خزر، طرح پژوهشی .

14-       آریایی نژاد ش.، 1385، بررسی و شناسایی ترکیبات معدنی موجود در کبد وبافت عضله اردک ماهی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.

15-       ستاری م . ، 1383، ماهی شناسی (بررسی سیستماتیک )،انتشارات حق شناس

16-       موتابی،1383، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد وبافت عضله ماهی شوریده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .

فهرست منابع انگلیسی :

17-Ackman R.G., and Mcleod.,C.,1998,Total lipids and nutritionally important fatty acids of some nova scotia fish and shellfish food products.Can.Inst.food sci. technol j.21,390-398.

18-ackman R.G., 2000, Fish is more thean a brain food, IIFET2000 proceeding, 390-398.

19-Bigger, J, Thomas and EI-sherif, tarek, 2001, polyunsaturated fatty acids and cardiovascular events: a fish tale.circulation vol.103, February 6, 2001, 623-25(editorial)

20-Bilachi,Gabriella,1985,filed guide to the commercial marine and brackish – water species of Pakistan. Food and agriculture organization of the united nations. Pakistan,p200.

21-Bligh, E.G., and W.J.Dyer, 1959, rapid method of total lipid extraction and purification, Canadian journal of biochem.physiol.vol.37, pp.911-917.

22-Connor, William E., 1997, do the n-3 fatty acids from fish prevent deaths from cardiovascular disease? American journal of cilinical nutrition, vol.66, pp.188-89(editorial)

23-Eight peak index of mass spectra,indexed by molecular weight elemental composition and most abundant ions compiled by the mass spectrometry and most abundant ions compiled by the mass spectra ,1991,fourth edition.

24-Eritsland, jan.2000, safety considerations of polyunsaturated fatty acids,American journal of clinical nutrition ,vol.71(supple),pp.1975-201s.

25-Exier, j.and weihrauch, J.L.1997, comprehensive evaluation of fatty acids in foods.XII.shellfish.J.amer.diet. Assco.71 518-521.

26-Hawang,Daniel H.,et al.1997.does vegetable oil attenuate the beneficial effects of fish oil in reducing risk factors for cardiovascular disease?american journal of clinical nutrition,vol.66,pp.89-96(editorial).

27-Kinsella,J.E. et al.1997,sterol,phosoholipids, mineral content and proximate composition of fillets of selected freshwater fish species . J.Fd. biochem.1 131-140.

Acids (fish oli) in clinical medicine? DRUGS , VOL.42,NO.3,PP.331-342.

28-Pawlosky, Robert j.2001.physiological compartmental analysis of alpha-linolenic research, vol.42,pp.1257-65.

29-Standby, M.F.1962,Proximate composition of fish. In fish in nutrition. Eirik Heen and rudolfkreuser(E.D).fishing news(books)Ltd.,pp.55-60.

30-Standby, M.F.,eririk heen and rudolfkreuser(E.D).fishing news (books) Ltd.,pp.55-60.

31-The merck index , an encyclopedia of chemicals, drugs and biological ,1996.

32-Virginia M.ursin, 2003.Modification of plant for human health , development of functional land-based omega- 3fatty acids.

33-Daviglus , M.L.,1997,Hu,F.B.,et al.,2003,Dolecek,T.A.,1991.

34-Kris-Etherton,P.M.,et al.,2002.,Carroll,D.N.,et al.,2002.

35-Geleijnse,J.M.,et.,2002,Appel,L,J.,1999,Toft,I.,et.,1995.

36-Peet,M.,etal.,2002,maes,M.,etal.,1999,Nruinsma,k.,A.,et al.,2000.

37- Chung,s.,et al.,2002,horrobin,D.F.,2000. 

38-Kyle ,David,J.,2001,Levine,et al.,1997,Farkas,E.,et al.,2002.

39-Kromhout,D.et al.,1985,Albert,C.M.,et al.,1998.

40-Calder,p.c.,2002,Navarro,E.,et al.,2000,Kremer,IM.,2000.

41-Horrocks, L.A., et al., 1999, larsson, SC., et al., 2004.

42-Whelton,s.p.,et al.,2004,He,K.,et al.,2004,laef,A.,et al.,1988.