پایان نامه کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتات
عنوان:
بررسی قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برای صفت عملکرد در ده ایزوله خالص هموکاریون قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید
با فرمت قابل ویرایش word
تعداد صفحات: 85 صفحه
تکه های از متن به عنوان نمونه :
امروزه تأمین غذا و بویژه پروتئین در کشورهای در حال توسعه به یکی از مسائل بنیادی تبدیل شده است. پروتئین مورد نیاز انسان از دو منبع اساسی شامل منابع حیوانی و دیگری منابع گیاهی قابل تأمین است. پروتئین گیاهی شامل حبوبات، غلات و میوه‌جات و سبزیجات است و پروتئین حیوانی عمدتاً شامل گوشت دامها، طیور، آبزیان و فراورده‌های لبنی و دامی می‌باشد. در ایران، کمبود میزان بارش سالیانه، تخریب اراضی کشاورزی، جنگلها و مراتع، آلودگی بیش از حد منابع آبی، عدم استفاده صحیح و اصولی از نهاده‌های زراعی و مهمتر از همه سوء مدیریت، باعث مشکلات زیادی در تأمین پروتئین شده است. هم اکنون کشور ما بیش از 65 میلیون جمعیت دارد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 1400 هجری شمسی این رقم به80 میلیون نفر برسد. با افزایش روزافزون جمعیت و تغییر الگوی مصرف مقدار غذای سرانه و مصرف کل غذا افزایش خواهد یافت. با توجه به مشکلات فوق، در آینده یکی از بحرانی‌ترین مسائل کشور ما، مسئله تأمین پروتئین خواهد بود. در این میان تولید و پرورش قارچ خوراکی از چند نظر حائز اهمیت است، که عبارتند از:
1ـ تأثیر اندک شرایط محیطی و آب و هوایی بر پرورش قارچ خوراکی:
قارچ خوراکی در بیشتر مناطق آب و هوایی کشور بدون تجهیزات و امکانات ویژه قابل پرورش است. زیرا تولید و پرورش آن در مکان‌های کنترل شده و سربسته صورت می‌گیرد. همچنین پرورش قارچ از لحاظ صرفه‌جویی در استفاده از زمین، قابل توجه می‌باشد.
2ـ صرفه اقتصادی:
برای تولید و پرورش قارچ خوراکی از بقایای گیاهی محصولات کشاورزی از قبیل کاه و کلش و سایر مواد زاید گیاهی استفاده می‌شود و نیز کمپوست مصرف شده در پرورش قارچ، می‌تواند به عنوان کود آلی مرغوب در باغها و مراتع مورد استفاده قرار گیرد. از سوی دیگر تهیه منابع پروتئینی دیگر، در مقایسه با قارچ، هزینه بشتری دارد.
تاریخچه پرورش قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید:
کشت قارچ تکمه‌ای سفید، در قرن هفدهم میلادی در حومه پاریس بوسیله باغبانان فرانسوی در هوای آزاد، صورت گرفت، با کشف این نکته، که وجود نور برای رشد این قارچ، ضروری نیست و در تاریکی هم می‌توانند رشد نمایند. در اوایل قرن نوزدهم کشت و پرورش قارچ، در غارهای طبیعی، معادن و تونلهای حفر شده در فرانسه، توسعه زیادی پیدا کرد. کشت و پرورش قارچ، در اوایل نیمه دوم قرن 19 از اروپا به ایالات متحده امریکا سرایت کرد و در سال 1890، مزرعه‌داران ایالت پنسیلوانیای امریکا، به پرورش قارچ در فضاهای سرپوشیده اشتغال ورزیدند. این کار به سرعت در سایر مناطق رایج شده و متعاقب آن سالنهای ویژه‌ای برای پرورش قارچ خوراکی احداث شد
(سینگر و هریس، 1987) .
با گسترش علم زیست‌شناسی و اختراع و پیشرفت میکروسکوپ و روشهای میکروبیولوژیکی کاشت و پرورش قارچهای خوراکی، توجه دانشمندان به این موضوع بیشتر جلب شد. در سال 1884 دانشمندانی از جمله مارچوت و کنستانتین، موفق به تولید اسپاون استریل، توسط جوانه زنی توده اسپورهای این قارچ، در شرایط آزمایشگاهی شدند. در سال 1905 داگر موفق به تهیه اسپاون قارچ تکمه‌ای گردید و مطالعات خود را برای تهیه بذر خالص قارچ، از کشت بافت منتشر کرد و بدین ترتیب اولین گام در اصلاح قارچ تکمه‌ای، برداشته شد. از سال 1910 به بعد، کشت و تولید این قارچ در گلخانه و محیط‌های کنترل شده رواج پیدا کرد. در سال 1920، کشاورزان اروپایی، به علت تغییر وسائل نقلیه از اسب به ماشین، به فکر تهیه کمپوست از منابع جدید، (کاه و کلش و کود مرغ) به جای کمپوست اسبی افتادند. لامبرت از ایالات متحده امریکا، اساس تکنولوژی نوین امروزی پرورش قارچ خوراکی را، بنیان نهاد. وی در سال 1932 تهیه بذر قارچ بر روی غلات را ابداع نمود (لامبرت، 1932). انقلاب صنعتی که سیندر طی سالهای 1938 تا 1946 در تهیه کمپوست مصنوعی، برای صنعت پرورش قارچهای خوراکی بوجود آورد، در واقع، دومین قدم در اصلاح این قارچ بوده است (سیندر، 1938). بنا به گزارش پاتاک و همکاران، از دهه 1960، توسعه تولید و پرورش قارچ خوراکی بویژه تکمه‌ای سفید، به شیوه مدرن، در اکثر کشورها، بویژه در ایالات متحده امریکا آغاز گردید (پاتاک و همکاران، 1960). در اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 فریش، طی یک برنامه اصلاحی بلندمدت، موفق به گزینش و معرفی نژادهای U1 و U3 گردید، که نقطه عطفی در اصلاح قارچ مذکور است (فریش، 1983).
در ایران، از سال 1376 نخستین گامهای اصلاحی، برای بهبود نژادی قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید، در دانشکده کشاورزی مشهد برداشته شده است. طی سالهای 79ـ1377 نخستین فرایند اصلاحی با بهینه‌سازی شرایط کشت تک اسپور، آغاز شد (گردان، 1379). در سالهای 82ـ1380 با بهینه سازی شناخت هموکاریونها، با استفاده از نشانگر ملکولی RAPD گامی مؤثر، در جهت تسریع فرایند اصلاحی قارچ تکمه‌ای سفید، برداشته شد (کاووسی، 1382).
در سالهای 83ـ1381 شاخصه‌های اصلاحی بر عملکرد قارچ خوراکی تکه‌‌ای سفید، مورد بررسی قرار گرفت (خاتمی، 1383). در این تحقیق که از سال 1382 آغاز شده است، به بررسی قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی در ده ایزوله خالص هموکاریون پرداخته شده است، تا در نهایت بتوانیم بهترین ایزوله هموکاریون برای ترکیب با سایر هموکاریونها را بشناسیم و همچنین، از بین تمامی تلاقی‌های دو به دو بدست آمده، بهترین دورگ با بیشترین عملکرد را، معرفی کنیم. امید است، نتایج حاصل از این تحقیق گامی در جهت پیشبرد اصلاح این قارچ، باشد.
چکیده1
فصل اول: مقدمه
دلایل عمده عملکرد پایین قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید در ایران 8
فصل دوم: بررسی منابع
تاریخچه پرورش قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید 10
آشنایی اجمالی با قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید 12
طبقه‌بندی 12
رده بندی 12
اندام شناسی قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید 13
مشخصات پرگنه در کشت خالص 15
نامگذاری علمی قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید:15
تقسیم بندی واحدهای سلولی میسلیوم از لحاظ تعداد و ترکیب‌بندی هسته‌ای 16
چرخ زندگی قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید 16
بررسی الگوهای چرخه زندگی در قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید 19
الف ـ هموتالیسم 19
ب ـ هتروتالیسم 20
ژنتیک قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید 22
روشهای بهبود نژادی در قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید:24
کشت بافت 25
گزینش از طریق کشت تک اسپوری26
تهیه نقش اسپور 26
الف ـ کشت و گزینش تک اسپوری 26
ب ـ کشت و گزینش چند اسپوری 27
اختلاط ساده28
تلاقی هدفمند هموکاریونها28
بدست آوردن هموکاریون و تایید آنها29
1ـ روش سنتی تأیید هموکاریونها29
2ـ تهیه و تایید هموکاریونهای والدی به روش تهیه پروتوپلاست 30
3ـ تایید هموکاریونها با استفاده از نشانگر RFLP30
4ـ تایید هموکاریونها با استفاده از نشانگر RAPD 31
انجام تلاقی بین هموکاریونها و تایید هیبریدها: 32
الف ـ استفاده از نشانگرهای غذایی برای تایید هیبریدها:33
ب ـ استفاده از آیزوزایم‌ها برای تایید هیبریدها: 34
ج ـ استفاده از نشانگرهای مقاومت برای تأیید هیبریدها34
اصلاح برخی صفات با استفاده از روش تلاقی هیبریدها: 34
د ـ استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی برای تایید هیبریدها: 35
مراحل انجام آزمون اصلاحی از طریق دورگ‌گیری هدفمند: 35
1ـ کشت اسپور35
2ـ جداسازی تک اسپورها 36
3ـ تهیه اسپاون 36
آزمون میوه‌دهی 36
الف ـ تهیه بستر کشت: 36
ب ـ مراحل پرورش و میوه‌دهی: 37
تولید پریموردیا در سطح محیط کشت: 38
تولید اجسام میوه دهی در اسپاون38
ج ـ تولید اندام باردهی در کمپوست39
مهندسی ژنتیک39
1ـ انتقال ژن 39
2ـ اختلاط پروتوپلاستها40
فصل سوم: مواد و روشها
تهیه نژادها 42
روش تهیه محیط کشت غذایی PDA42
روش کشت هموکاریونها 43
روش تلاقی هموکاریونها44
نمونه‌گیری از منطقه تلاقی 45
تهیه اسپاون مادری از هیبریدها45
تلقیح دانه‌های گندم با کشت هیبرید46
تهیه بستر کشت (کمپوست)47
الف ـ پاستوریزاسیون و آمونیاک‌زدایی 49
ب ـ مایه‌زنی کمپوست 49
ج ـ خاک‌دهی بستر کشت49
هوادهی و افت سریع دما50
محاسبه قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی 53
محاسبه واریانس ترکیب پذیریی عمومی و خصوصی53
محاسبه واریانس افزایشی و غالبیت53
فصل چهارم نتایج و بحث
نتایج بررسی سرعت رشد (قطر پرگنه هموکاریونها)55
تیپ رشدی پرگنه هموکاریون 55
نتایج سرعت رشد در هتروکاریو‌ن‌ها 59
نتایج مشاهده‌ای تهیه اسپاون 60
نتایج مشاهدای آزمون میوه‌دهی 60
جدول تجزیه واریانس برای صفت عملکرد در دورگ‌ها 61
جدول قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی در هموکاریونها 64
جدول قابلیت ترکیب‌پذیری خصوصی دورگ‌ها 64
جدول مقادیر اجزاء ژنتیکی 66
ضریب همبستگی 66
.
.
.
.
و.........
پایان نامه ارشد رشته اصلاح نباتات - بررسی قابلیت ترکیب پذیری برای صفت عملکرد در ده ایزوله خالص هموکاریون قارچ خوراکی
