فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 22 صفحه
بخش اول - کلیات
1- هدف، ایجاد محیط ایمن از نظر برق‌گرفتگی باتوجه به‌مقررات ودستورالعمل‌های این آیین‌نامه می‌باشد.
2- دامنه‌کاربرد - این آیین‌نامه برای اجرا در کلیه کارگاه‌ها مشمول قانون کار که ولتاژ نامی موثر سیستم‌های برقی آنها حداکثر 1000ولت جریان متناوب می‌باشد تدوین گردیدهاست.
3 - حداکثر مقاومت اتصال زمین مجاز برای هر سیستم حفاظتی (دو اهم) برمبنای ولتاژ فاز 380 ولت تعیین گردیده و همین مقدار برای مدارهای با ولتاژ فاز حداکثر 1000 ولت نیاز قابل قبول است چنانچه در موارد و تحت شرایط خاصی که ایجاد اتصال زمین موثر با مقاومت کل سیستم (دو اهم) امکان پذیر نباشد باید مجوز لازم در این مورد از وزارت کار اخذ گردد.
4 - رعایت کلیه مقررات این آیین‌نامه الزامی بوده و عدم اجرای موارد پیشبینی شده یا انجام نیمهکاره آنها سبب بیاثر شدن بقیه و درنتیجه کلسیستم ایمنیمربوطه خواهدگردید.
بخش دوم - تعاریف
واژه‌های به کار رفته در این آیین‌نامه به شرح زیر تعریف می‌گردد:
1 - تجهیزات الکتریکی - مصالح و تجهیزاتی که برای تولید، تبدیل و یا مصرف انرژی الکتریکی به کار می‌روند از قبیل مولدها، موتورهای برق، ترانسفورماتورها، دستگاه‌های برقی، دستگاه‌های اندازه گیری، وسایل حفاظتی و مصالح الکتریکی.
2 - تاسیسات الکتریکی - هرنوع ترکیبی از وسایل و مصالح بهم پیوسته الکتریکی در محل یا فضای معین.
3 - مدار الکتریکی (مدار) - ترکیبی از وسایل و واسطه‌ها که جریان الکتریکی می‌تواند از آنها عبور نماید.
4 - قسمت برقدار - هر سیم یا هادی که در شرایط عادی تحت ولتاژ الکتریکی باشد.
5 - بدنه هادی - قسمتی که به سادگی در دسترس بوده و در حالت عادی برقدار نمی‌باشد ولی ممکن است در اثر بروز نقصی در دستگاه برقدار شود.
6 - قسمت‌های بیگانه - قسمت هادی که جزیی از تاسیسات الکتریکی را تشکیل نداده باشد (نظیر اسکلت فلزی ساختمان‌ها، لوله‌های فلزی، گاز، آب و حرارت مرکزی و غیره).
7 - هادی حفاظتی - هادی‌هایی که از آن در اقدامات حفاظتی در برابر برق گرفتگی هنگام بروز اتصالی استفاده شده و بدنه‌های هادی را به قسمت‌های زیر وصل می‌نماید :
- بدنه‌های هادی دیگر
- قسمت‌های هادی بیگانه
- الکترود زمین
- هادی زمین شده یا قسمت برقدار زمین شده
8 - هادی خنثی - هادی‌ای که به نقطه خنثی وصل بوده و به منظور انتقال انرژی الکتریکی از آن استفاده شود.
9 - الکترود زمین - یک یا چند قطعه هادی که به منظور برقراری ارتباط الکتریکی سیستم یا جرم کلی زمین، در خاک مدفون شده باشد.
10 - الکترودهای زمین مستقل از نظر الکتریکی - الکترودهایی هستند که فواصل آنها از یکدیگر به قدری است که در صورت عبور حداکثر جریان ممکن از آنها ولتاژ الکترودهای دیگر به مقدار قابل ملاحظه ای تحت تاثیر قرار نگیرند.
11 - مقادیر اسمی (جریان،توان، سطح مقطع....)
الف - در مورد ابعاد و دیگر مشخصات مکانیکی، مقدار اسمی مشخص کننده کمیت معینی در حدود رواداریهای تعیین شده می‌باشد.
ب- درمورد کمیت‌هایی نظیر توان جریان ولتاژ و غیره‌که مقدار واقعی آنها بستگی به عوامل دیگری مانند تغییرات در مصرف افت ولتاژ و غیره دارد، مقدار اسمی کمیتی است که در اثر آن دما و تنش‌های مکانیکی یا الکترومغناطیسی در دستگاه مولد موتور یا وسایل مصرف کننده دیگر در شرایط متعارفی محیط کار از مقادیر مجاز مربوطه تجاوز نخواهد نمود.
12 - جریان اتصال کوتاه - اضافه جریانی است که در اثر متصل شدن دو نقطه با پتانسیل‌های مختلف در موقع کار عادی از طریق امپدانسی بسیار کوچک بوجود آمده باشد.
13 - جریان اتصالی - جریانی است که در اثر خرابی عایق یا اتصالی بوجود آید.
14 - جریان اتصالی به زمین - جریان اتصالی است که به زمین جاری می‌شود.
15 - جریان احتمالی اتصال کوتاه - جریانی است که احتمال بروز آن در اثر اتصال کوتاه در یک نقطه یا روی ترمینال‌های سیستم یا تاسیسات مورد نظر وجود دارد.
16 - جریان برق گرفتگی (جریانی که ازنظر پاتوفیزیولوژی خطرناک است).
جریانی است که از بدن انسان و حیوانات عبور نموده و مقدار آن (با در نظر گرفتن هارمونیکها و زمان تاثیر) به قدری باشد که آسیب بوجود آورد.
17 - تجهیزات یا وسایل حفاظتی - تجهیزات و وسائلی است که هدف اولیه آنها قطع جریان مدار در صورت بروز اضافه جریان یا اتصال کوتاه یا اختلال در سیستم ایمنی آن می‌باشد (مانند انواع فیوزها،کلیدهای خودکار، کلیدهای جریان تفاضلی و غیره).
18 - ولتاژ تماس - ولتاژی که بین قطعاتی که درآن دردسترس باشند بوجود آید.
19 - قطعاتی که در آن واحد در دسترس می‌باشند - هادی‌ها با بدنه‌های هادی که در آن واحد توسط یک شخص قابل لمس باشد، قسمت‌های برقدار،بدنه‌های هادی، بیگانه، هادی‌های حفاظتی و الکترودهای زمین قطعاتی هستند که در آن واحد ممکن است در دسترس باشد.
20 - دسترس - منطقه ایست که حدود آن از محل فعالیت عادی افراد قابل لمس باشد.
21 - مقاومت سیستم اتصال زمین - مقاومت معادلی است از مقاومت الکترود زمین و مقاومت هادی‌های اتصال زمین نسبت به جرم کلی زمین.
تحقیق آیین نامه ایمنی تاسیسات الکتریکی با اتصال به زمین