لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:6
مکتب شهر سازی اصفهان
مکتب اصفهان ( سده یازدهم تا آغاز سده سیزدهم ه . ق ) یکی از مکاتب معماری و شهر سازی ایرانی است .
پیشینه
با انقراض حکومت مغولان رشد مذهب شیعه نخست با نهضت سربداران شروع شد سپس با استقرار دولت صفوی با تکیه بر مفاهیم عرفانی از سویی ، و تکیه بر تعابیر و تفاسیر شریعت از نقطه نظر مذهب از سویی موفق شد تا پایگاه اجتماعی بسیار گسترده ای را در پهنه ای وسیع بدست آورد بدین سان متمرکزترین دولت ایرانی دوره اسلامی را بعد از دولت قاهر ساسانی شکل دهد . دولت صفوی بنا به سنتهای کهن ، سازماندهی ، راه اندازی و ایجاد تاسیسات و تجهیزات زیر ساختی را بر عهده گرفت و رشد این تاسیسات رونق شهر گرایی و شهر نشینی را نیز به دنبال داشت .
در این دوره مفهوم شهر مجدداً ابداع شد و شهر ترکیبی بود از فعالیتهای کشاورزی ، صنعتی و بازرگانی . در عین حال مقردیوانی و حضور دولت نیز به شمار می آورد . در این دوره جمع بندی ماهرانه از هنر ، معماری و شهر سازی روزگاران کهن به گونه ای بود که خود سبک جدیدی را در این عرصه ها سبب گردید . سبک اصفهان تحقق آرمانشهر دولت صفوی ، شهر - قدرت ، شهر - نمایش ، شهر – بازار ، شهر – سرمایه و شهر – ایوان بود . علاوه بر اینها شهر در مکتب اصفهان با منطقه تحت نفوذ ارتباط مستقیم و دو سویه داشت از این رو شهر منطقه نیز بود .
ویژگی های کالبدی شهرهای مکتب اصفهان را می توان به اختصار به صورت زیر بیان کرد :
یک محور جدید و وسیع شهری ( چهار باغ ) که تا این زمان در شهر سازی و شهر ایرانی سابقه نداشت طراحی شد . میدانی وسیع و گسترده با تفریحی روشن و صریح در شهر ها ایجاد شد که در اطراف آن گرمابه ، مسجد و مدرسه ، خانقاه و مسجد ، آب انبا و بازارچه و امثال آن وجود داشت .
برای اولین بار منطقه بندی شهری معنا پیدا کرد . مجموعه های شهری جدید در کنار شهر های کهن به عنوان یک دستورالعمل در همه جا به کار گرفته شد و بدین طریق مهر و نشان مکتب اصفهان را بر شهرهای موجود وارد کرد . هر مجموعه زیستی ( شهر و یا روستا ) از این پس دارای یک میدان و یا مرکز ثقل شد و عناصر اصلی حکومتی و دیوانی ، دینی و اقتصادی در کنار آن قرار گرفتند . طراحی مجموعه شهری و نه بنای منفرد معماری بنیان شد .شهر سازی مکتب اصفهان ویژگی های دیگری را نیز همچون سلسله مراتب فضایی ، تعادل و توازن ، فضای انسانی و مردم وار فقدان نقطه گریز ، وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت و ویژگی هایی از این قبیل را دارا بود .
مقاله درباره مکتب شهر سازی اصفهان
