مشخصات این فایل
عنوان: فعالیت های علمیاصلاح نباتات
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 97
این مقاله درمورد فعالیت های علمیاصلاح نباتات و تحقیقات در زمینة محصولات زراعی عمده از جمله غلات و ... می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله فعالیت های علمیاصلاح نباتات می خوانید :
آزمایش مزرعه ای در مرحله گیاه کامل :
به دلیل بررسی مقاوت ژنوتیپهای خزانههای بین المللی گندم (دریافتی از ایکاردا) نسبت به بیماری زنگ زرد در سال زراعی در شرایط آلودگی مصنوعی مزرعه و زیر آبیاری میست در مناطق مختلف کشور اجرا گردید .
برای انجام این آزمایش، در فصل کاشت هر کدام از ارقام و لاینهای آزمایشی روی یک پشته در خط یک متری کاشته شده، به فاصله هر10 رقم و نیز در ابتدا و انتهای آزمایش روی دو خط یک متری رقم حساس بولانی کاشته شد. عملیات تلقیح مصنوعی خزانهها از اوایل ساقهدهی به مدت حدود دو ماه تقریبا هر دو هفته یک بار با مخلوط اسپورهای زنگ زرد و پودر تالک به کمک گردپاش پشتی اتمایز انجام گردید .
اسپور پاشی معمولا در مواقع غروب یا شب انجام شده و در طول روز آبیاری میست انجام میشد (5-4 بار در طول روز و هر بار به مدت حدود 15 دقیقه). یادداشت برداری از بیماری در مرحله ظهور برگ پرچم و حتی الامکان پس از رسیدن میزان بیماری رقم حساس (بولانی) به حدنهایی از طریق تعیین درصد پوشش آلوده سطح برگ (0-100) بر اساس روش اصلاح شده کاب (The modified cobb scale ) انجام گردید. همچنین از واکنش گیاه به آلودگی (تیپ آلودگی) بر اساس روش رولفر و همکاران یادداشت برداری به عمل آمد.
کنترل زنگ ها :
قبل از اقدام به هر گونه کنترل بیماریهای گیاهی به خصوص در مورد اقدامات زراعی یا شیمیایی، آگاهی از اپیدمیولوژی بیماری امری ضروری است. بی تردید در مورد زنگهای غلات مانند اکثر بیماریهای گیاهی، مبارزه تلفیقی با تکیه بر مبارزه شیمیایی، استفاده از ارقام مقاوم و بعضاً عملیات زراعی سودمندترین روش کنترل است. بعلت ماهیت هوازی (Airborne ) زنگهای غلات، اقدامات قرنطینهای تنها نقش ناچیزی در تاخیر ظهور و ورود بیماری داشته و از ورود بیماری جلوگیری بعمل نمیآورد. با این وجود به دلیل اختلافات فاحش در توانایی ایجاد بیماری (Virulence)، درتهاجمی(Aggressiveness) نژادها و قدرت سازگاری در بین جدایههای (Isolate) مختلف، بایستی تا حد امکان از انتقال اوردیوسپورهای زنگ از مناطقی که بیماری همه گیر شده (Epidemic) به نقاط دیگر جلوگیری کرد. (Roelfs et al ,1992)
روشهای کنترل زنگهای غلات عبارتند از :
1- روش های زراعی 2- کنترل شیمیایی 3- مقاومت ژنتیکی
روش های زراعی :
عملیات زراعی برای کنترل زنگها بر اساس شکستن چرخه زندگی عامل بیماری است . این عملیات خصوصا در مراحل زمستان گذرانی و تابستان گذرانی اعمال میگردند. در بعضی مناطق گندمهای زمستانه در مراحل اولیه رشدی توسط اسپورهای قارچ آلوده میگردند که در چنین مواردی به تاخیر انداختن کاشت، ممکن است از آلودگیهای اولیه جلوگیری نماید. (Knott ,1989) استفاده از ارقام زودرس جهت کنترل زنگ سیاه در استرالیا موثر بوده است. (Mcintosh ,1976)
زادوکس و بوومن(Zadoks & Bouwman,1985) بر اهمیت پوشش سبز گیاهی به عنوان پلی در انتقال بیماری از یک محصول به محصول بعدی تاکید دارند. این پل سبز(Green bridge) میتواند بین محصول زود کاشت و دیر کاشت برقرار گردد. از بین بردن چنین پلی با شخم زدن یا علف کشها، یکی از اقدامات موثر در کنترل اپیدمیهایی است که از مایه تلقیح (Inoclum) داخلی منشاء میگیرند. از بین بردن بوته های گندم سبز شده بعد از برداشت Volurteer plants ، چندین بار در طول فصل زراعی و یا مبارزه با سایر گندمیان و گونه های حساس میتواند در کنترل زنگ موثر باشد.
کنترل شیمیایی :
این روش درجاهائیکه قیمت گندم مورد حمایت میباشد و در اروپا که میزان عملکرد گندم بالاست (7-6 تن در هکتار ).(stubbs & de Bruin,1970, Buchenauer ,1982)
هم چنین برای کنترل اپیدمیزنگ قهوهای در سال 1977 در مناطقی از شمال غربی مکزیک این روش بکار برده شده است (Dubin & Torres,1981) در صورت اقتصادی بودن میتوان از قارچ کشها به صورت سمپاشی اندامهای هوائی برای کنترل زنگ استفاده نمود بدین منظور در برخی مناطق قارچ کشهای سیستمیک به کار برده میشود. ضدعفونی بذر توسط بعضی قارچ کشهای سیستمیک برای کنترل زنگ در گیاهچه با موفقیت همراه بوده است. ( Wiese,1991)
مطالعه و بررسی بر روی کنترل شیمیایی زنگها از دهه های گذشته شروع شده اما به دلیل گران بودن سموم آن زمان، استفاده از این روش مقرون به صرفه نبوده است (Dickson,1959). بعداً سموم شیمیایی آلی و نیز مخلوط معدنی و دی کارباماتها ساخته شد که تأثیر مطلوبی را دارا بودند( Rowell,1968). هم اکنون سمومیچون سمومیچون تریادیمفون Triadimefon ( Bayleton) و فن بوکنا زول Fenbucna zol (Indar) در کنترل زنگها استفاده میشود. (Rowell,1972). در این مطالعات انجام شده بر روی مصرف سموم شیمیایی در کنترل بیماری زنگ زرد نشان میدهد که مصرف قارچکش تریادیمفون (Bayeton) به نسبت 2 گرم مادة موثر در هر کیلوگرم بذر به روش ضد عفونی بذر ، اثر معنی دار در کنترل بیماری در مراحل رشد اولیه رشد داشته است. ( ترابی و افشاری ، 1374 )
امروزه با وجود سموم شیمیایی سیستمیک بسیار مؤثر که حتی از نظر آلودگی محیط زیست خطر چندانی نداشته و تأثیر قاطع و اقتصادی در کنترل زنگها دارند. میتوان اقدام به مبارزة شیمیایی نمود لیکن استفاده از این مواد اصولاً محدود به کشورهای اروپائی شده است. در بعضی کشورها قارچ کشها وارداتی بوده و ممکن است در دسترس نبوده و یا کشاورزان توانائی خرید و واردات استفاده از آن را نداشته باشند. از سوی دیگر خطرات بالقوه سموم ازنظر باقیمانده آنها در موادغذایی، آلوده سازی ذخایر آب و صدماتشان برای انسان مصرف آنها را محدود نموده است. به علاوه در برخی موارد پاتوژنها در برابر قارچ کشها مقاوم میشوند. بنا به دلایل فوق برای کنترل زنگها روشهای دیگری توصیه میشوند. (Knott, 1989)
مقاومت ژنتیکی :
مهمترین روش کنترل زنگهای غلات استفاده از ارقام زراعی مقاوم گندم (Wiese , 1991 )در مواقعی اساسیترین روش کنترل زنگهای غلات استفاده از ارقام مقاوم است. (Johnson,1981) لذا استفاده از مقاومت ژنتیکی بیخطرترین و بهترین راه اقتصادی و حفظ محیط زیستی کنترل بیماری است.(Ma&Singh ,1981) تعدادی از ارقام مانند wilhelmine ،cappelle- desprez ،Manella ،Juliana ،Carstens برای چندین سال مقاومت خود به زنگ زرد را حفظ کرده اند . (Stubbs,1985)
اغلب ارقام مقاومت خود را به مدت 5 سال یا بیشتر حفظ کردهاند و در اغلب موارد، عدم موفقیت در استفاده از این روش ناشی از اطلاعات ناقص از فاکتورهای بیماریزائی موجود در جمعیت پاتوژن میباشد در برخی مواردنیز جهشها (Mutation) و نو ترکیبیها ( Recombination) در عامل بیماری، موجب حساسیت میزبان میشود (Roelfset al .,1992) . وراثت پذیری مقاومت به زنگ از 95 سال پیش (Bifen 1905) شناخته شده است و محققین برای تولید ارقام مقاوم از آن استفاده گستردهتری کردهاند. اساس مقاومت میتواند وسیع یا محدود باشد، اگر مقاومت بر اساس یک ژن منفرد میزبان باشد ممکن است بزودی با تغییرات بیماریزائی پاتوژن بیحاصل شود. مقاومت چند ژنیMulti genic resistance (که بوسیله ترکیبهائی از ژنهای خاصی کنترل میشود) میتواند سالها پایدار بماند. یک شکل موفق مقاومت که چند ژنی است مقاومت تدریجی Slow rusting توصیف شده است. (wiese,1991)
دستگاههای موجود در آزمایشگاه و کاربرد آنها
1ـ ژرمیناتور :
کار عمده این دستگاه رشد میکرو ارگانیسمهای موجود در محیط کشت است و مزیت آن این است که میتوان مقادیر دلخواه رطوبت، درجه حرارت و نور را در دوسیکل زمانی مختلف بصورت برنامهای به دستگاه ارائه داد.
2ـ انکوباتور :
برای نگهداری قارچهای کشت داده شده در مدت دلخواه به کار میرود که فاقد نور و تهویه است.
3ـ آون :
عمل ضد عفونی واستریل خشک را انجام میدهد و عموما برای استریل شیشه آدوت و موادی که در مجاورت حرارت خشک صدمه میبینند بکار میرود. دمای استریلC0 18 بمدت 2-5/1 ساعت و C 0 110 برای 24 ساعت تنظیم شده است.
4ـ هود :
اتاقکی است با شرایط استریل که عمل کشت دادن انواع قارچها و نیز ریختن محیط کشت در داخل پتری و اسپورگیری و تلقیح و نیز سایر اعمالی که باید در محیط استریل انجام شود نیز در این اتاقک انجام میشود. استفاده از لامپ u.v در این دستگاه و نیز تمیز کردن زیر هود با الکل به استریل کردن آن کمک میکند.
5ـ فتو میکروسکوپ :
همان میکروسکوپ است با این تفاوت که از نمونه میکروسکوپی موجود میتوان عکس تهیه کرد.
6ـ اتوکلاو :
کار این دستگاه استریل و ضد عفونی محیطهای کشت و مایعات و منهدم کردن محیط کشتهایی است که قابل استفاده نیست. کار این دستگاه براساس دما و فشار میباشد که دمای مناسب 121 0 C و فشار 15 اینچ/ متر مربع است. مدت زمان لازم برای استریل محیطهای کشت 30 دقیقه است که با توجه به میزان آن فرق میکند.
7ـ شیکر :
این دستگاه حرکت دورانی دارد که به رشد قارچ کمک میکند که علاوه بر آن عمل هواگیری انجام میشود.
8ـ ترازوی الکتریکی :
عمل توزین دقیق مواد آزمایشگاهی رابر عهده دارد که دقت آن تا 001/0 گرم میباشد.
9ـ Hot plate :
دارای خاصیت مغناطیسی و گرما دهی میباشد که میزان حرارت و سرعت حرکت مگنت قابل تنظیم است.
10ـ میز نوری N.U.V :
کار آن ایجاد شرایط نوری برای قارچهای کشت داده شده است که باعث اسپورزایی قارچهایی چون فوزاریوم و غیره میشود. مدت استفاده از آن در روز حدود 8 ساعت میباشد.
محیط های کشت :
کشت قارچ: برای اینکه بتوانیم بر روی قارچهای عامل بیماری مطالعاتی داشته باشیم میتوانیم بعضی از آنها را در محیط های مصنوعی کشت دهیم. برای این منظور محیطهای کشت مختلفی وجود دارد که در ذیل روش تهیه چند محیط کشت به اختصار توضیح داده میشود.
محیط :(Potato Dextrose Agar) PDA
محیط PDA یکی از محیطهای غنی برای کشت قارچهای مختلف میباشد. برای تهیة این محیط ابتدا مقدار gr 39 ،PDA تجارتی را وزن کرده و در یک لیتر آب مقطر میریزیم. سپس برای اینکه محلولمان کاملا زلال شود آن را بر روی هیتر گرم میکنیم. برای اینکه از ته گرفتن محلول جلوگیری کنیم و همچنین PDA بطور کامل در آ ب حل شود مگنتی را نیز درون ارلن محتوی محلول میاندازیم تا با چرخش مگنت درون محلول از ته گرفتن آن جلوگیری کند.
محیط(Potato Dextrose Yeast Extract Agar) PY :
این محیط نیز یکی دیگر از محیطهای کشت قارچ میباشد که البته بصورت جامد میباشد. برای تهیه این محیط مقدار gr 39 PDA تجارتی و همچنین مقدار gr 2 مخمر راوزن کرده، درون ارلن یک لیتری ریخته و به آن یک لیتر آب مقطر اضافه میکنیم. سپس محلول فوق را بر روی هیتر قرار داده تا محلول کاملا زلال شود.
استریل کردن :
در آزمایشگاه پاتولوژی برای اینکه بتوانیم از آزمایشات نتیجه خوبی بگیریم باید تمام وسائلی را که با آنها کار میکنیم استریل باشد. برای استریل وسائل مورد نیاز از استریل خشک و برای استریل محیطهای کشت نیز از استریل بخار استفاده میکنیم.
استریل خشک :
برای استریل خشک از وسیلهای بنام آون استفاده میکنیم. بدین منظور وسایلی مانند پتری، ارلن، پیپت، کاغذهای صافی و وسائلی از این نظیر را درون آون قرارداده و دمای آن را روی C 0 110 تنظیم میکنیم. پس از 24 ساعت وسائل مورد نظر استریل شدهاند. اگر وقت محدود باشد میتوانیم دمای آون را روی C 0 180 قرار دهیم. که در این صورت پس از 2 ساعت وسایل مورد نیاز استریل شدهاند.
....
بخشی از فهرست مطالب مقاله فعالیت های علمیاصلاح نباتات
دورة اول:
دورة سوم:
ـ وظایفی که موجب قانون به عهده مؤسسه قرار گرفت به شرح زیر بوده است:
ـ مؤسسه در راستای ایفای وظایف موله اقدام به تشکیل 4 اداره کل به شرح زیر نمود:
ـ در حال حاضر موسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال بذر شامل بخشهای تحقیقاتی زیر است :
ـ بخش تحقیقات غلات :
بخش تحقیقات غلات برنامه های غلات را در 11 واحد تحقیقاتی زیر انجام میدهد:
ویژگیهای گیاهشناسی گندم :
مراحل رشدی گندم :
زنگهای غلات
اهمیت زنگها :
تاریخچة زنگ ها :
زنگ قهوهای :
اپیدمیولوژی :
میزبانها:
میزبانهای واسط:
پاتوژن:
علائم زنگ قهوهای روی گندم :
چرخة زندگی زنگ قهوهای :
کارهای آزمایشی در گلخانه:
روشهای نگهداری اسپور:
مراحل زنده کردن اسپورها :
تلقیح مصنوعی :
طرق مختلف تلقیح مصنوعی :
تک اسپور کردن زنگ قهوهای تلقیح گلدانهای بولانی برای خالص سازی :
روش تک اسپور کردن :
ارزیابی مقاومت ارقام استاندارد در برابر زنگ قهوهای :
آزمایش مزرعهای در مرحله گیاه کامل :
بیماری زنگ زرد گندم :
تاریخچه بیماری زنگ زرد :
علائم بیماری :
عامل بیماری :
چرخه زندگی :
اپیدمیولوژی بیماری زنگ زرد :
ارزیابی مقاومت ارقام استاندارددر زنگ زرد گندم :
آزمایش مزرعه ای در مرحله گیاه کامل :
کنترل زنگ ها :
مقاومت ژنتیکی :
دستگاههای موجود در آزمایشگاه و کاربرد آنها
محیط های کشت :
محیط :(Potato Dextrose Agar) PDA
استریل کردن :
استریل خشک :
محیط:Water Agar
طریقه استریل کردن محیطهای کشت درون اتوکلاو :
فهرست منابع مورد استفاده :
دانلود مقاله فعالیت های علمیاصلاح نباتات