پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری(MSLQ[1] )یکی از پرکاربردترین پرسشنامه های یادگیری خود - تنظیمی، از نظر ملّی و بین المللی به شمارمی رود(دونکن و مک کیچی[2]،2005).
پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی( MSLQ)توسط پینتریچ و دی گروت(1990)، ساخته شده است و نویدی در سال 1383 آن را به فارسی برگرداند.
این پرسشنامه با 47 عبارت در دو بخش باورهای انگیزشی(25 ماده) و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (22ماده) راهبردهای شناختی و فراشناختی تنظیم شده است.
خرده مقیاس راهبردهای یادگیری خودتنظیمی شامل 22 عبارت بوده و سه وجه از خودتنظیمی تحصیلی یعنی راهبردهای شناختی،راهبردهای فراشناختی و مدیریت منابع را می سنجد. راهبردهای شناختی 11 عبارت مقیاس را به صورت زیر به خود اختصاص داده است:
تکرار و مرور شامل عبارت های 77،14،24 ؛ بسط شامل یادداشت برداری شامل عبارت 17 ؛ خلاصه نویسی شامل عبارت های 73،11 ؛ سازماندهی شامل عبارت های 74،72،14،24،24 ؛ و درک مطلب شامل عبارت های 11،12. راهبردهای فراشناختی و مدیریت منابع 4 عبارت مقیاس را به شرح زیر شامل می شود:
برنامه ریزی شامل عبارت های 74،14 ؛ نظارت و کنترل شامل عبارت های 71،71،13،24 ؛ نظم دهی شامل تلاش و پشتکار عبارات 14،13 ؛ و فعالیت نظم دهی عبارت 73.
بخش باورهای انگیزشی 23 عبارت مقیاس را دربرگرفته و شامل چهار جزء خودکارآمدی،جهت گیری هدف،
ارزش گذاری درونی و اضطراب امتحان به شرح زیر می باشد:
خودکارآمدی شامل عبارت های 22،21،14،17،12،13،4،4،2 ؛ جهت گیری هدف عبارات 27،14،11،7،1 ارزشگذاری درونی عبارات 23،14،4،3 ؛ اضطراب امتحان عبارات 23،21،14،13،11،4،1.
روایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی:
پینتریچ و دی گروت (1990 )، در بررسی روایی آن با استفاده از روش تحلیل برای مقیاس باورهای انگیزشی سه عامل خودکارآمدی، ارزش گذاری درونی و اضطراب امتحان و برای مقیاس راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دو عامل استفاده از راهبردهای شناختی و استفاده از راهبردهای فراشناختی و مدیریت منابع را به دست آوردند و ضرایب پایایی خرده مقیاس های خودکارآمدی، ارزش گذاری درونی و اضطراب امتحان، استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی را با روش آلفای کرونباخ به ترتیب ،89/.، 78/.، 75/.، 83/.، 74/. تعیین کردند.
موسوی نژاد) 1376)، نیز برای بررسی روایی این پرسشنامه از روش روایی محتوایی و تحلیل عاملی استفاده کرده و سه عامل راهبرهای شناختی سطح پایین، راهبردهای شناختی سطح بالا و خودنظم دهی فراشناختی را استخراج کرد.
هم چنین حافظی، افتخار و سیدنژاد (1390)، در پژوهش خود به منظور بررسی اعتبار ابزراهای مورد استفاده از روش روایی هم گرا[3]استفاده کردند و ضرایب همبستگی بین مقیاس و خرده مقیاس های پرسشنامه های (MSLQ,SRLS, TAI, ، انگیزه پیشرفت هرمنس) روی نمونه اعتباریابی مورد محاسبه قرار گرفت . شواهد به دست آمده از مناسب بودن روایی ابزارهای اندازه گیری حمایت می کنند.
پایایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی:
رضیه و همکاران(1385)،ضریب پایایی این آزمون را روی یک گروه 30 نفری در فاصله زمانی یک ماه، 83/0 برآورد کردند.
خورسندی، کامکار و منوچهری(1389)، در پژوهش خود میزان آلفای کرونباخ را برای کل آزمون 90/0 و برای هر یک از خرده آزمون ها در دامنه ای از 68/0 تا 87/0 به دست آوردند. براساس نمونه موجود در تحقیق بیجرانو(2007)، آلفای کرونباخ مقیاس های فرعی در دامنه ای بین 60/0 تا 84/0 به دست آمد.
هم چنین موسوی نژاد(1376)، برای تعیین پایایی عوامل پرسشنامه به ترتیب ضرایب آلفای 98/.، 79/. و 84/. را گزارش نمود. در این پژوهش جهت بررسی پایایی از روش آماری آلفای کرونباخ بر روی داده های بدست آمده استفاده شد که به ترتیب برای خرده مقیاس های خودکارآمدی، ارزش گذاری درونی و اضطراب امتحان، استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی 85/.، 86/.، 77/.، 84/. و 78/. به دست آمد.
شیوه نمره گذاری پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی:
ماده های این پرسشنامه از نوع آزمون های بسته پاسخ پنج گزینه ای طیف لیکرت از 1(کاملاً مخالفم) تا 5 (کاملاً موافقم) است. شایان به ذکر است که ماده های شماره ی 29، 30، 40 و 41 پرسشنامه ی مذکو برعکس سایر ماده ها نمره گذاری می شوند(شیرازی و تهرانی،1381).
[1]- MotivatedStrategies for Learning Questionnaire
[2] - Duncan & Mckeachie
[3] - Convergent validity
دانلود پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با فرمت ورد