فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات24
هنر و ادبیات در ایران و جهان
نروز در (خانیک)
رجبعلی لباف خانیکی
خانیک تغییر شکل یافته واژه خانی در زبان پهلوی اشکانی به گویش پهلوی ساسای و مانوی است و خانی به معنی چشمه سار یا آب صاف یا طلای خالص و نام دیگر همای دختر داراب پیشدادی است اما خانیک در این مقوله نام روستائی است از دهستان کاخک واقع در 30 کیلومتری جنوب گناباد با جمعیتی حدود 2 هزار نفر که جاذبه ی شهرهای مشهد و تهران و بازار کار آ‹ شهرها اهالی است ساکن را در فصال زمستان به حدود تقلیل می دهد. آش از کاریز است و محصول عمده اش گندم و زعفران و باغهایش انبوه از درختان میوه و تاکر. مردمش زارع و دامدارند و سخت محتاج زمین و مرتع . اما دره خانیک تنگ و کوهستانی است و مردان خانیک که دل به دیار بسته اند و مانده اند مدام در کارند تا کف دستی بر وسعت زمین بیفزایند دست هایشان پینه سته است و دلهایشان گشاده و راضی به رضای خدا.
امروزه فراق فرزندان و مشغله تلاش معاش برایشان حال و حوصله ای نگذاشته است که سال را چون گذشته نو کنند و با سلام و صلوات به استقال نوروز روند چند لحظه ای مثل شهری ها سفره ای پهن می کنند و قرآن و سبزی و نقل و شکلات و بیسکویت و احیانا دسته ای کل پلاستیکی در آن می چینند و به افق تهران با گوینده رادیو دعای تحویل سال را می خوانند و دید و بازدیدی والسلام. با این وجود هنوز نوروز را پاس می دارند و مبدا زمان در طول یک سالش می شناسند.
آ‹چه از آداب و رسوم نوروزی خانیک از نظر خوانندگان گرامی خواهد گذشت خاطره هایی است دریادمانده از دوران کودکی و نوجوانی در حدود 30 سال پیش.
در آن دوران جمعیت خانیک کم بود و جوانها عصای دست سالخوردگان و همه وابسته به زمین زیرا که زمین نان سال را میداد. حلای وطن و بدنبال نان رفتن عار بود و پاسداری از ملک پدری نشانه شرف و اصالت.
ماشین ها رنگ و ریای شهر را به ده نیاورده بودند و چشم ها با حسرت به لباسهای تنگ و گشاد شهر خیره نمی شودند، بوی عطر و اودکلن با بوی پهن و هرم سرگین مخلط نمی شد. همه همرنگ بودند و هم زبان. ده بوی ده می داد و چهره ده ساده و بی ریا و همه صمیمی و یار که نیازمند یاوری و صمیمیت بودند دل ها شاد بود و پرامید و روزها غنیمت برای کارو تلاش بر روی زمین برای زراعت و در کوهستان برای جمع آوری سوخت و در دشت و کوه برای گرد کردن علوفه و جرای .
هنر و ادبیات در ایران و جهان