شکل شهر در حقیقت ظرفی است که امکان می دهد فعالیت های شهری در آن به وقوع بپیوندد . از نظر جغرافی دانان شکل شهر فقط مرفولوژی شهر است به این معنی که شکل شهر در برگیرنده بافت فیزیکی ، عملکردهای اداری ، صنعتی و مجموع ساختمان هایی است که معرف فضایی پدیده های شهری هستند و در واقع فضایی است که فعالیت های گوناگون و استخوان بندی اصلی شهر در آن شکل میگیرد.
شاید جامع ترین تعریف ، تعریفی باشد که کوین لینچ ارائه میدهد :
شکل شهر عبارت است از توزیع فضایی افراد و فعالیت ها و نتیجه فضایی – کالبدی حرکت افراد ، کالاها و اطلاعات در فضا و همچنین آن دسته از عوامل فیزیکی که در فضا تغییر قابل ملاحظه ای ایجاد کنند و بالاخره تغییرات دوره ای و ادواری که در توزیع فضایی ، کنترل فضا و درک آن حاصل می شود .
اهمیت شکل شهر
اهمیت شکل شهر به خاطر عملکردهایی است که می تواند برای ساکنین یک شهر انجام دهد . این فرم عملکرد های متعددی دارد از جمله : ایجاد تصور ذهنی از شهر در مردم ، ایجاد حس جهت یابی ، بالا بردن کارایی شهر ، تحت تآثیر قرار دادن عوامل اجتماعی و فرهنگی و ..........
لینچ هفت معیار را برای یک شکل خوب شهر پیشنهاد می کند :
و بقا همه موجودات زنده را تضمین نماید .
تشخیص و تجسم باشد .
کسانی است که از آن فضاها استفاده می کنند .
اصول قابل قبول جامعه .
شبکه چند مرکزی لینچ شبیه یک شکل پراکنده کلان شهر با یک سیستم تخصصی و پیچیده حمل ونقل
است که به صورت یک شبکه مثلثی شکل بوده و می تواند در هر جهت رشد نماید . طیف گسترده ای از
تراکم های مختلف وجود دارد که بالاترین آن در محل تقاطع شبکه ارتباطی بوده و در امتداد محورهای
اصلی بین نقاط مذکور نیز تمرکز خطی بالایی وجود دارد. در درون شبکه یا بین هسته های متراکم و
توسعه خطی ، منطقه وسیعی از تراکم کم قرار دارد. مراکز به دو دسته بزرگ و کوچک تقسیم می شوند.
مراکز بزرگ تخصصی تر هستند . واضح است که این مدل شهر یا منطقه ، شکل ترکیبی مدل های دیگر
شهری است. اساسآ شبکه چند مرکزی معرف
ترکیبی از هسته های بزرگ و کوچک و شهرهای
خطی است و یا ترکیبی است از ستاره های
شهری که ویژگی ها ، ساختار و شکل یک
شهر منطقه ای را نشان می دهد.
در این قسمت مدل های شهری را بر اساس ویژگی های پذیرفته شده شهر پایدار مورد مقایسه قرار می
دهیم. بنابراین یک ارزیابی اصولی و نه تفضیلی انجام داده خواهد شد . علاوه بر این ارزیابی علمی نبوده
و مبتنی بر اندازه گیری های دقیق و صحیح نمی باشد . بلکه مبتنی بر فرضیات معقولی است در مورد
ویژگی های خاص شهر و ساختار شهر بر روی عملکردهای کلی شهر . تعیین میزان واقعی پایداری شهر
نیازمند مدل هایی است که ویژگی های خاص و مشخصی را ارائه نماید و این امر مستلزم تحقیقات
بیشتری است.
خلاصه ای از ارزیابی به شکل ماتریس ارائه شده است . برای این کار یک روش ساده نمره گذاری ارائه
شده که از خوب (+) تا بی تفاوت و یا نه خوب نه بد (-/+) تا بد (-) تغییر می یابد. در مورد هر معیار
ارزیابی در یک چنین امتیازی خلاصه شده که سپس با هم جمع و امتیاز کل را به وجود می آورد.
البته در ارزیابی فرض است که کلیه مدل ها دارای جمعیت یکسانی بوده و کلیه معیارها وزن مساوی
دارند.
دانلود پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر - 32 اسلاید
