عوامل موثر بر سطح آگاهی مصرف کنندگان نسبت به محصولات غذایی سالم در شهر تبریز
چکیده
امروزه اهمیت پرداختن به غذاهای سالم، با توجه به فوائد فراوان این محصولات و مشکلات متعدد سلامتی و زیست محیطی ناشی از تولیدات غذایی متداول، بیش ازپیش بر محققین، سیاستگذاران و مصرف کنندگان آشکار شده است. از آنجاییکه شناخت مصرف کنندگان و نوع نگرش و رفتار آنها نسبت به این محصولات اولین قدم در زمینه برنامه ریزی تولیدی و مصرفی برای محصولات غذایی سالم می باشد، هدف مطالعه حاضر شناسایی و سنجش عوامل موثر بر سطح آگاهی مصرف کنندگان نسبت به محصولات غذایی سالم در شهر تبریز می باشد. دادهها و اطلاعات مورد نیاز از طریق پیمایشهای میدانی، با طراحی و تکمیل پرسشنامه به روش نمونهگیری تصادفی ساده از 414 پاسخگو در شهر تبریز، در سال 88 جمع آوری شدهاست. به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر آگاهی مصرف کنندگان از مدل لاجیت ترتیبی که به روش حداکثر راستنمایی برآورد شد، بهره گرفته شدهاست. نتایج مطالعه از سطح آگاهی متوسط اعضای نمونه نسب به ویژگیهای محصولات غذایی سالم حکایت داشت. براساس نتایج مدل رگرسیونی، پاسخگویانی که شاخص های سلامت فردی و تمایلات حفظ محیط زیستی و معیارهای خرید سالم غذایی در آنها بالاتر بود، سطح آگاهی بالاتری نسب به غذاهای سالم داشتند. همچنین عواملی چون تجربه قبلی مصرف این محصولات، مطالعه بروشورهای تبلیغاتی محصولات غذایی سالم و زمینه تحصیلی یا شغلی مرتبط با کشاورزی رابطه مثبت و معنی داری را با سطح آگاهی مصرف کنندگان نسبت به این محصولات نشان می دهند. نتایج مطالعه نشان داد که ارائه آموزش و آگاهی های لازم به مصرف کنندگان در مورد فوائد محصولات غذایی سالم برای سلامت فردی و محیط زیست از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر سطح آگاهی آنها در این زمینه می باشد. تبلیغات مناسب، برگزاری دوره های آموزشی برای کلیه سطوح تحصیلی، افزایش آگاهی جامعه نسبت به موضوعات پایداری و تولیدات سالم و مسائل حفظ محیط زیست از پیشنهادات مطالعه حاضر می باشد.
واژه های کلیدی: تبریز، سطح آگاهی، لاجیت ترتیبی، محصولات غذایی سالم
مقدمه
تولید غذاهای سالم در طول دو دهه اخیر بطور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته است، بطوریکه میتوان گفت امروزه رویکرد جهانی به سمت سیستم کشاورزی ارگانیک و مشتقات آن می باشد. در این سیستم که برگرفته از کشاورزی سنتی است، سعی بر این است تا از نهادههایی که منشا شیمیایی دارند، استفاده نشود. تاثیر نامطلوب و اثرات باقیمانده مصرف انواع کودهای شیمیایی، سموم و هورمون ها در تولیدات غذایی در کشورهای صنعتی پیشرفته موجب شده است که کشاورزی در جهتی کاملا متضاد با روش مدرن تحول یابد و بهگونهایکه از مصرف هر گونه مواد شیمیایی یا نهاده مصنوع انسان در تولیدات و پخش محصولات زراعی، باغی و دامی جلوگیری شود. این سیستم به کشاورزی ارگانیک موسوم است و در کشورهای مختلف با نامهای گوناگونی چون کشاورزی بیولوژیکی، کشاورزی پایدار و کشاورزی با مصرف کم مواد شیمیایی نامیده می شود. در این نوع از کشاورزی از نهادههای سنتز شده مانند کودهای شیمیایی، آفت کش ها، داروهای دامپزشکی، گیاهان اصلاح شده ژنتیکی، بهنژادی، مواد نگهدارنده، مواد افزودنی و تابش اشعه ها استفاده نمی شود.
13 صفحه
عوامل موثر بر سطح آگاهی مصرف کنندگان نسبت به محصولات غذایی سالم در شهر تبریز
