تعلیمات آکادمیک نقش بسیار مهمی را در رشد صنعتی اقتصادی وفرهنگی جامعه ایفا میکند. تمامی کشورهای در حال توسعه ذخیره عظیمی از نیروهای انسانی دارند که به منظور موثر واقع شدن در امر توسعه، این گروه از جمعیت باید مهارتهای لازم را فرا میگیرند در غیر اینصورت این نیروی بالقوه نه تنها نقش مؤثر خود را در توسعه و پیشرفت ایفا نمینماید بلکه خود بر مسائل و مشکلات میافزاید. ارائه الگوی مناسب جهت ساماندهی قصایی دانشکدة معماری به منظور بالا بردن سطح مهارت و تربیت کارشناسان با تخصصهای لازم برای تبدیل نیرو بالقوه جامعه بالفعل و در نتیجه گامی بزرگ در جهت رشد صنعتی اقتصادی و فرهنگی جامعه است که جزوة حاضر مطالعاتی است در جهت رسیدن به این امر.
شناخت مسائل و نکات مربوط به ساختمانهای دانشگاهی
ویژگیهای عمومی پردیس دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی
مجموعههای دانشگاهی اعم از مجتمعهای بزرگ و دانشکدههای تک رشتهای، پردیس نامیده میشوند. سیمای مطلوب دانشگاهها با مشخصه کلی کالبدی آن تعیین میگردد و باید با هدفها و مشخصات آموزش و اوضاع کلی محیط هماهنگ باشد. انواع پردیسها در رابطه با مسائل شهری، در گروههای زیر دسته بندی میشوند:
- پردیس پراکنده داخل شهر
در چنین پردیسی، ساختمانهای دانشگاه یا مدرسه آموزش عالی به صورت پراکنده در نقاط مختلف شهر قرار دارند و بین ساختمانهای و فضای آموزشی مختلف را فضاهای عمومی شهر پر میکند. این نوع پردیسها باعث میشوند که همبستگی محیط آموزشی و شهر بیشتر شده و تحرک فرهنگی بوجود آید، واحدهای آموزشی از استقلال نسبی برخوردار شوند و شهر از موقعیت مؤسسات آموزش عالی شدیداً متأثر گردد. ایجاد چنین پردیسهایی وقتی مناسب است که امکانات ارتباطی در شهر به اندازه کافی وجود داشته باشد و زمینهای قابل ساخت در قطعات مناسب در داخل شهر در دسترس باشند.
- پردیس مجتمع چند یاختهای داخل شهر
در چنین پردیسی، کلیه ساختمانها در یک محوطه بسته قرار میگیرند و بین ساختمانها و فعالیتهای مختلف واحدهای آموزشی، فضایی جز آنچه که متعلق به دانشگاه باشد، وجود ندارد. در واقع این نوع پردیسها ارتباطی با شهر ندارند و برای ایجاد این پردیسها، نیاز به قطعه زمین وسیعی در داخل شهر است. مجتمع بودن کلیه واحدهای آموزشی در یک محوطه باعث میشود که دانشجویان بیشتر با یکدیگر تماس داشته باشند و توجه آنان بیشتر جلب مسائل خاص دانشگاهی گردد تا به زندگی روزمره شهری و مسائل آن.
- پردیس مجتمع خارج از شهر
در چنین پردیسی، کلیه فعالیتهای آموزشی دانشگاه در محوطه وسیعی بدون امکان دسترسی مستقیم به کلیه تأسیسات شهری وجود دارد. ایجاد چنین پردیسی ایجاب میکند که مسائل خاص شهری اهمیتی از دیدگاه آموزش نداشته باشد و محوطه دانشگاه خود به صورت شهری خود کفا درآید.
*آرایش و سازماندهی فضایی جزء بناها
در مورد طرق اصلی آرایش و سازماندهی بنا برای یک مجموعه، ممکن است با شرایطی به شرح زیر مواجه شویم :
- فضاها دارای عملکردهایی خاص باشند یا به فرمهای خاصی نیازمند باشند.
- فضاها از نظر کاربردی انعطاف پذیر باشند و آزادانه تنظیم شوند.
- عملکرد با درجه اهمیت فضاها در سازماندهی بنا منحصر به فرد و یگانه است.
- فضاها دارای عملکردهای مشابه باشند و بتوانند به صورت یک مجموعه عملکردی در کنار هم قرار گیرند یا در یک ترکیب خطی تکرار شوند.
- فضاها برای تأمین نور، تهویه و دید، نیاز به فضاهای سرباز بیرون دارند.
- فضاها برای خصوصی بودن باید مجزا شوند.
- فضاها باید به راحتی قابل دسترس باشند.
- شیوه و ارایش این فضاها میتواند اهمیت نسبی و نقش عملکردی سمبولیکشان را درسازماندهی یک جا روشن نمایند
- اصول و ضوابط طراحی فضاهای دانشکدهای
- آموزش نظری
- مشخصات عمومی کلاسهای درس
در تمام کلاسهای درس و در کل فضاهای پرجمعیت برای امکان خروج سریع در هنگام سوانح مانند آتش سوزی، درها به سمت خارج باز میشوند.
کلاسهای درس میبایست جهت استفاده از وسایل مختلف سمعی – بصری مجهز باشند.
امکان تاریک کردن کلاس، رعایت حداقل 3 متر فاصله بین اولین ردیف صندلیها با تخته سیاه یا پرده نمایش، در نظر گرفتن محل مناسب جهت قرار دادن دستگاههای سمعی – بصری، نظیر دستگاه اپک، اورهد، ویدئو و ... در کلاس، از جمله تسهیلاتی است که میبایست پیش بینی گردد.
عرض درب کلاسها حداقل 110 سانتی متر در نظر گرفته میشود تا بدین ترتیب حمل و نقل انواع وسایل کمک آموزشی به کلاس به سهولت انجام پذیرد. ارتفاع کلاسها بستگی به شرایط نور روز، عوامل خارجی (درخت، ساختمان و ...) دارد. برای اطاق به عمق 6 تا 8 متر، ارتفاع 25/3 تا 75/3 متر کافی و مناسب است.
- نور رسانی طبیعی کلاسها
برای نور مناسب در روز، سطح پنجرههای کلاس بایستی 20 تا 50درصد سطح خود کلاس باشد. در صورت بیشتر از 5/6 متر بودن عمق اطاق، پنجره مقابل برای نور رسانی یکسان لازم است. این پنجره باید حداقل 20/1 متر پهنا داشته باشد و ارتفاع آن 5/2 متر باشد.
- عایق سازی صوتی
لازم است حدود 2/1 تا 3/1 سقف را با مواد جاذب (مانند آکوستیک تایل) پوشانید. همچنین باید قسمتهایی از سطح به صورت پوستهای ساخته شود تا در جذب آوای بم (فرکانس کم) مؤثر باشد
- آموزش عملی
- خصوصیات عمومی آتلیههای طراحی
استودیوهای طراحی به صورت معمول، دارای ارتفاع زیاد هستند، از طرف شمال نور میگیرند و دارای تعداد زیادی دیوارهای لاینقطع برای نمایش کارها هستند. فضاهای اصلی آتلیه که کلیه کارهای طراحی و ترسیمی در آن انجام میشود، برحسب مورد و میزان کارها میتواند به جزء فضاهای مختلف تقسیم شود. یک استودیو باید دارای فضاهایی برای ورقه پلان، کمدهای لباس، کتب مرجع و مدلها بوده و شامل تجهیزاتی برای تکثیر نقشهها و اسناد باشد. (این تجهیزات میتواند به صورت متمرکز باشد).
- آرایش میزها در آتلیه طراحی
از نظر اصولی میزهای طراحی و نقشه کشی را به صورت موازی و متوالی و در ردیفهای متقاطع با یک یا دو راهرو قرار میدهند. میزها در جهت نصب تخته سیاه قرار میگیرند، به صورتی که همه میزها بتوانند از روشنایی یکنواختی برخوردار شوند. در ضمن برای هر میزکار، محدودههایی در حد استاندارد برای کارهای مختلف هر دانشجو در نظر گرفته میشود. از دیگر نکات قابل ذکر این است که تمامی میزهای طراحی و نقشه کشی باید از جنس
فهرست مطالب:
مقدمه ........................................................................................................ 4
فصل اول : شناخت مسائل و نکات مربوط به ساختمانهای دانشگاهی .. 6
ویژگیهای عمومی پردیس دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ........... 7
آرایش وسازماندهی فضائی جزء بناها .................................................... 9
اصول و ضوابط طراحی و فضاهای دانشکدهای .................................. 10
فصل دوم : استانداردها (ابعاد و فضاهای مورد نیاز)........................... 21
پلکان .......................................................................................................... 22
راهروها و مسیرهای شیب دار .............................................................. 23
دربها .......................................................................................................... 24
کیفیت هوا ............................................................................................... 25
راندمان دید ............................................................................................ 26
روشنایی مصنوعی ................................................................................ 26
رنگ ........................................................................................................ 28
طرح و بافت ............................................................................................ 34
نویز (اغتشاش صوتی) وآکوستیک ........................................................ 34
حساسیت نسبت به ارتعاشات ................................................................ 35
مسیرهای پیاده رو ................................................................................. 39
دسترسی و مسیر گردش یا سیرکولاسیون .......................................... 39
تئاترها و سالنهای سخنرانی.................................................................. 40
شکل اساسی .......................................................................................... 41
سالنهای سخنرانی : صندلیها .............................................................. 43
سالنهای سخنرانی : مقررات آتش نشانی ............................................. 47
آکوستیک ................................................................................................ 47
فصل سوم : شرح برنامه دانشکده معماری .......................................... 48
آشنایی با رشتههای آموزشی دانشکده ................................................. 49
دوره کارشناسی معماری ...................................................................... 49
دوره کارشناسی ارشد معماری ............................................................ 52
فصل چهارم : بررسی نمونههای مشابه ................................................ 53
یوگینا آفتاندلیانس .................................................................................. 54
دانشکده هنرهای زیبا.............................................................................. 55
دانشکده معماری اپورتو، (OPORTO) ................................................ 62
دپارتمان زمین شناسی، دانشکدة آویرو، پرتغال ................................... 64
کلاس بلوک 3، دانشگاه آلیکان ............................................................... 67
دانشکده حقوق، دانشگاه جیرونا ............................................................ 68
کالج آموزشی معلمان، (setubal)........................................................... 69
فصل پنجم : شناخت بستر طرح ............................................................. 72
محدوده سایت......................................................................................... 73
فصل ششم : اقلیم .................................................................................. 74
روشهای دستیابی به اهداف عمده طراحی اقلیمی .................................. 75
نیازهای حرارتی و فضاهای داخلی ساختمان ....................................... 91
فصل هفتم : معرفی پروژه ..................................................................... 99
برنامه فیزیکی ...................................................................................... 100
طراحی (معماری، سازه، تأسیسات) ................................... ................................. 102
معماری ............................................................................................... 104
سازه .................................................................................................... 107
تأسیسات ............................................................................................. 109
اسناد و مدارک .................................................................................... 110
منابع و مآخذ ....................................................................................... 111
شامل 112 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود پروژه دانشکده معماری