در یک مفهوم کلی ، کیفیت آب ، بوسیله متغیرهای فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی که برای هر استفاده خاص روی مطلوبیت آب اثری می گذارند ، تعیین می شود .
در پرورش ماهی ، کیفیت آب به این صورت تعریف شده است :
مطلوبیت آب برای بقا و رشد ماهی و معمولاً این مطلوبیت تحت تاثیر چند متغیر است ( 6 ) . حال تامین کیفیت و کمیت مناسب آب یکی از الزامات اولیه برای انتخاب مکان و برای مدیریت تولید آبزی پروری می باشد ( 7 ) . برای کمک به پرورش دهنده ماهی و آگاهی او از ویژگیهای کیفی آب مورد پرورش ماهی هدفهای زیر در این پروژه دنبال می شود :
1- تعادل ماهی در آب
2- منابع تامین آب
3 – مقدار آب
4 – فاکتورهای فیزیکی آب
5 – فاکتورهای شیمیایی آب
بعلت اینکه ماهی بطور کامل وابسته به سطوح بالائی آب برای تنفس ، تغذیه ، رشد ، دفع مواد زائد ، نگهداری تعادل نمک موجود در بدن ، و تولید مثل می باشد پس دانستن ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آب در موفقیت آبزی پروری نقشی بسیار حیاتی دارد . برای رسیدن به میزان رشد مطلوب ، آب ، موفقیت یا شکست یک پروژه آبزی پروری را تعیین می کند ( 8 ) .
1_ تعادل ماهی در آب :
ماهیان آب شور
رفع بیشتر نیتروژن اضافی تولید شده در جانوران خشکزی به عهده کلیه می باشد . در مقایسه ، ماهیان برای این عمل متکی به آبشش های خود هستند . آبشش های ماهی نسبت به آب و نمکها قابل نفوذ هستند .
در اقیانوس ، غلظت شوری آب بیشتر از مایعات درون بدن خود ماهی است . در دریا آب به بیرون کشیده می شود اما نمکها متمایل نفوذ به درون ماهی را دارند . از این رو ، ماهیان اقیانوسی مقادیر بزرگی از آب دریا را می نوشند و مقادیر زیادی از ادرار پر نمکشان را دفع می کنند .
ماهیان آب شیرین
در ماهیان آب شیرین ، تنظیم آب بر عکس ماهیان آب
شور است . نمک بطور مداوم از آبشش های ماهی
خارج می شود و مقدار زیادی از طریق پوست و
آبششها وارد بدن ماهی می شود . این بدان علت
است که غلظت نمکها در ماهی ( تقریباً ) بیشتر از غلظت نمک در آبی است که ماهی در آن زیست می کند . بخاطر آنکه بدن ماهی در تلاش و تکاپو پایداری است که نفوذ آب بدون بدن خود جلوگیری کند و مقادیر بزرگی از آب از طریق کلیه دفع شود . در اینصورت ، غلظت نمک در ادرار خیلی کم است . با فهمیدن این موضوع که ماهی نیاز به نگهداری تعادل خود در آب ( شیرین ) دارد ، این نکته را متوجه می شویم که چرا در حمل ماهی نیاز به نمک سودمند است .
_ حرکت آب و آمونیاک و نمکها را نشان می دهد .
که ماهی تمایل به خارج شدن آنها دارد و تمایل
به ورود آب دارد . ماهیان آب شیرین آب
نمی نوشند و مقدار زیادی از ادرار را بصورت
رقیق دفع می کنند ( 8 ) .
2_ منابع تامین آب :
آب همیشه در تولید ماهی بصورت تجاری یک فاکتور محدود کننده است . تعدادی از فاکتورهای زیست محیطی و شیمیایی منفی با منبع آب انتخابی همراه می شود . در آخر انتخاب مکان بر پایه کیفیت و کمیت آب قابل دسترسی مشخص می شود . معمولی ترین منابع آب قابل استفاده برای آبزی پروری از چاه ، رودخانه ، چشمه و دریاچه ، آبهای زیر زمینی و یا آب شهر می باشد ( 8 ) .
بعضی از مقالات و کتب منابع آب قابل استفاده برای آبزی پروری را به دو دسته آبهای زیر زمینی و آب سطحی تقسیم می کنند . آبهای زیر زمینی که آب چاه یا چشمه خوانده می شوند . آبهای زیر زمینی معولاً مطلوبیت بیشتری برای آبزی پروری دارند بعلت اینکه کیفیت و کمیت بهتری دارند و از نظر آلودگی با مواد سمی و آفت کشها و انگلهای زنده عاری هستند . مثلاً چشمه ها معولاً برای کشت قزل آلا و ماهی آزاد بکار می روند . به علت اینکه آب چشمه از نظر دما پایدار و مطلوب است برای پمپ کردن آن به raceways ها مناسب نیست .
دما و کیفیت آبهای زیر زمینی با عرض جغرافیایی و از مکانی به مکان دیگر تغییر می یابد و این به علت ویژگیهای زمین شناسی است
3 _ مقدار آب مورد نیاز :
شروع آبزی پروری معمولاً تحت تخمین هائی است که کیفیت آب مورد نیاز برای آبزی پروری را فراهم می کند .
معمولاً می نیمم اندازه حدود 13 گالن در هر دقیقه برای هر سطح استخر مورد قبول می باشد . با این ذهنیت ، 100 آکز زمین برای کشت ماهی ( 047/4 متر مربع ) ، چاههای مورد نیاز آن ، gpm1300 آب را باید تخلیه کند و این مورد قبول است . حجم دی زیاد آب برای جایگزین کردن آب که بصورت تبخیر و یا تراوش بهدر می رود مورد نیاز است .
در اضافه کشاورزان باید در طول فصل تخم ریزی سریعاً چندین استخر را پر کنند .
در کشت raceway ، میی نیمم سرعت جریان حدود gpm 500 قابل توصیه می باشد .
در سیستم های چرخشی مقادیر بزرگی آب برای چرخش مورد نیاز است . اگر ظرفیت آب مورد نیاز برای چرخش 100000 گالن باشد روزانه 10% این مقدار ، که حدود 10000 گالن آب در روز می شود مورد نیاز می باشد .
آب زیر زمینی قابل دسترسی در دو ایالت انیدیانا و الینویز ( Indiana , Illinois ) بسیار مختلف است .
رنج آن از کمی کمتر از gpm 10 تا کمتر یا بیشتر از gpm 2000 در ساختهای ( بناهای مناسب ، در چاههای با قطر بزرگ می باشد . بجز آبگیرها و مناطق آبی که در کنار رودخانه های مهم وعمده بنا شده است ( که معمولاً با محصول بالا است ) پتانسیل محصول به سه دسته مهم و مشخص تقسیم می شود :
1 ) از gpm 2000 _200 ، که در مناطق با چاههای عمیق و خوب و در کنار رودخانه های پرآب ( شمالی ترین بخش اندیانا و شمال Illinois .
2 ) در بخش مرکزی اندیانا و Illinois که موقعیت آبهای زیر زمینی از متوسط تا خوب می باشد . محصول چاه از gpm 400_100 که این تیپک چاههای با قطر زیاد است .
3 ) مناطق جنوبی این ایالتها که فقدان آب زیر زمینی بخصوص کمتر از gpm 10 در بناهای مناسب و خوب ، باعث شده که منابع عمده آب زیر زمینی از سنگریزه و شن که از دره رودخانه ها خارج می شود ، باشد .
پتانسیل محصول این مناطق این نکته را بیان نمی کند که تعدادی از چاههای نامحدود می تواند در این موقعیت پیشرفت بکنند . بلکه در مطالعات جزئی تر که با استفاده از کندن وپمپ کردن می باشند به قدر کافی منبع آب زیر زمینی را تخمین می زنند ( 9 ) .
نور :
در یک روز روشن ، تابش خورشید پیوسته از صفر تا قبل از اینکه مقدار پیک به شب برسد ، افزایش می یابد ( با توجه به نمودار ) بدنه آب گرما را ذخیره می کند و دمای آب در یک شبانه روز تغییر زیادی نمی کند . در طول روز فتوسنتز بوسیله گیاهان آبزی با افزایش تابش خورشید افزایش می یابد و بعد از آن کاهش می یابد . هم چنین مقدار زیاد مواد آلی موجود در آب مقدار تابش خورشید را کاهش می دهد و این باعث می شود که فوراً سرعت فتوسنتز پایین بیاید .
کدورت باعث کاهش توانایی نفوذ نور در آب می شود و این از طریق مواد ذره ای معلق در آب که از مایزکلوئیدی تا درشت دانه در آب پخش هستند صورت می گیرد . در استخرها ، کدورت و رنگ ممکن است در نتیجه ذرات رس بصورت کلوئیدی ، مواد آلی کلوئیدی یا محلول و یا از فراوانی پلانکتونها باشد .
استخرهایی که در مناطق جلگه ای بصورت ردیفی قرار دارند کدورت آنها ناشی از فرسایش ذرات کلوئیدی خاک است . استخرهایی که در مناطق بیشه زار یا جنگلی هستند معمولاً کدورت آنها ناشی از مواد هومیکی است که از فساد مواد گیاهی صورت می گیرد . استخرهایی که معمولاً کشت متراکم ماهی را دارند بطور معمولی کدورت آنها ناشی از کود دهی یا غذای اضافی است که این باعث رشد بیش از حد فیتوپلانکتونها می شود .
شامل 17 صفحه WORD
دانلود مقاله ماهی