تا دهه 1950 چنین تصور می‌شد که سیاه خروس قفقازی تنها در کوهستانهای قفقاز و شمال شرقی ترکیه یافت می‌شود.ولی در دهه 1960 شایعات وجود یک پرنده قابل شکار سیاه رنگ در جنگلهای کوهستانی کلیبر در شمال آذربایجانشرقی قوت گرفت.لذا برای اولین بار در تیر ماه سال 1350 آقای سیفعلی شهسواری نیا مدیر کل وقت محیط زیست آذربایجانشرقی موفق به دیدن سیاه خروس گردیده و طی گزارش هیجان انگیزی وجود این پرنده را در دره کلن دوغرون مورد تائید قرار داد.
در حال حاضر سیاه خروس در حوزه های آبخیز رودخانه های ایگلنه چای و مردانقم چای در داخل و خارج از منطقه حفاظت شده ارسباران پراکنش دارد؛ و این در حالیست که علیرغم حفاظت پرنده در محدوده حفاظت شده ارسباران، این گونه منحصر به فرد در خارج از منطقه حفاظت شده بدون پوشش حفاظتی به همراه معضلات مختلفی همچون تعلیف خارج از ظرفیت مراتع و حتی تعلیف جنگلها، شکار و غیره با آینده ای نا مطمئن به حیات خود ادامه می‌دهد.
بدون شک حفاظت و مدیریت زیستگاههای پرنده با توجه به روند سریع تخریب محیط زیست الزامی بوده و انجام آن بدون همکاری و همیاری مؤثر ساکنین این مناطق امکان پذیر نمی‌باشد.امید است که این مطالعه مقدمه ای باشد برای حفاظت بهینه از زیستگاههای این پرنده کمیاب.
در این تحقیق سعی شده است که پس از آشنائی با پراکنش پرنده،خصوصیات زیستگاهی، عادات و رفتار، روش مطالعه و عملیت میدانی و نیز الگویی جهت برآورد جمعیت گونه ارائه شود.
1-2- پیشینه مطالعاتی
1-2-1- پیشینه مطالعاتی در قفقاز:
قدیمی‌ترین مطالعات مربوط به سیاه خروس توسط Lorenz در سال 1887 و Noska در سال 1895 انجام یافته است. ولی Averin از سال 1935 تا 1938 پرنده را بطور دقیق مورد مطالعه قرار داده و زیستگاههای سیاه خروس را بطور کلی در سرتاسر مناطق میشکنسکی تا قفقاز علیا و سفلی بررسی نموده است. این مطالعات شامل پراکنش، مشخصات زیستگاه، زیست‌جای، جمعیت، اتولوژی، زادآوری، تغذیه و زمستان‌گذرانی پرنده می‌باشد.
Densentive و Gladikov در سال 1952 در مورد ساختمان اجتماعی و رفتار پرنده، مقاله ارائه نموده‌اند. در سال 1971 آ.ای.خان محمداف در کتاب ماکیان (ترجمه احمد حاجی زاده لیل آبادی) بخشی از کتاب را به سیاه خروس قفقازی اختصاص داده است؛ که شامل پراکنش پرنده در جمهوری آذربایجان و بیولوژی پرنده می‌باشد. این مطالعه بخاطر نزدیک بودن زیستگاههای دو سوی ارس از اهمیت فوق‌العاده ای برخوردار می‌باشد.آخرین مقاله‌ای که بدست آمد، مربوط به مطالعات دو نفر از پرنده شناسان روسی بنامهای potapov و pablova بود که در سال 1977 ارائه نموده‌اند که بیشتر شامل مشخصات زیستگاه رفتار پرنده، تغذیه و سازمان اجتماعی آن می‌باشد.
1-1 مقدمه2
1-2- پیشینه مطالعاتی2
1-2-1- پیشینه مطالعاتی در قفقاز2
1-2-2- پیشینه مطالعاتی در ایران3
1-3- پراکنش4
1-3-1- پراکنش جهانی4
1-3-2- پراکنش در ترکیه5
1-3-3- پراکنش در جمهوری آذربایجان6
1-3-4- پراکنش در ایران6
فصل دوم: مطالعات کتابخانه ای
2-1- معرفی منطقه حفاظت شده ارسباران9
2-1-1- وسعت و حدود جغرافیایی9
2-1-1-1- حدود چهارگانه جغرافیایی9
2-1ـ1ـ2ـ تقسیمات سیاسی ـ اداری11
2-1-2- گونه‌های شاخص گیاهی11
2-1-3- خصوصیات فیزیکی منطقه12
2-1-4- گونه‌های شاخص جانوری13
2-2- معرفی گونه14
2-2-1- مشخصات ظاهری16
2-2-1-1- مقایسه مشخصات ظاهری سیاه خروس قفقازی و اروپائی17
2-2- 2- مشخصات زیستگاه گونه18
2-2-2-1- مقایسه زیستگاههای قفقاز با زیستگاه کلن19
فصل سوم: عملیات میدانی
3-1- تجهیزات مورد نیاز22
3-1-1- تجهیزات اقامتی22
3-1-2- تجهیزات مطالعاتی22
3-2- مراجعه به روستاهای منطقه و مصاحبه با افراد23
3-3- انواع لکهای شناسایی شده25
3-3-1- لک های شناسائی شده در داخل منطقه امن کلن (از شرق به غرب)25
3-3-2- لکهای شناسائی شده در خارج از محدوده امن و داخل منطقه حفاظت شده25
3-3-3- مناطق لک شناسائی شده در خارج از منطقه حفاظت شده ارسباران25
3-4- عملیات میدانی در منطقه امن کلن و مشاهده رفتار پرنده27
3-4-1- تغذیه28
3-4-2- استراحت شبانه29
3-4-3- صدا30
3-4-4- الگوهای اجتماعی30
3-4-5- نظام تجمع (Lekking) و تشکیل لک31
3-4-5-1- ویژگی و کارکرد قلمرو32
3-4-5-2- رفتارشناسی تجمع و نمایش (Lekking behaviour)33
3-4-5-3- جلب جفت34
3-4-5-4- پرش35
3-4-5-5- رویاروئی نرها37
3-4-5-6- جفتگیری39
3-4-5-7- زادآوری39
3-5- تخمین جمعیت40
فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری
4-1- بررسی نوسانات جمعیت در فصول مختلف سال43
4-2- عوامل تهدید کننده زیستگاه و گونه43
4-2-1- چرای دام43
4-2-2- جنگل تراشی44
4-2-3- علف چینی44
4-2-4- تغییر کاربری اراضی45
4-2-5- شکار45
4-2-6- سقوط بهمن46
4-2-7- احداث جاده‌های روستائی وعشایری46
4-3- جمع بندی اطلاعات و تجزیه و تحلیل نتایج46
4-4- پیشنهادات و راهکارهای مدیریتی و حفاظتی47
4-4-1- مدیریت در محدوده امن کلن48
4-4-2- مدیریت زیستگاههای خارج از منطقه امن و واقع در محدوده حفاظت شده48
4-4-3- مدیریت در زیستگاههای واقع در مناطق آزاد48
4-4-4- انجام اقدامات زیربنائی در درازمدت49
پیوست50
فهرست منابع و ماخذ52
فرم ثبت اطلاعات در برآورد شمارش لکها53
شامل 71 صفحه فایل word
دانلود تحقیق سیاه خروس قفقازی