معلولین بیش از ترحم نیاز به رعایت حقوق شهروندی دارند
معلولان به عنوان طیفی از اقلیت های یک جامعه همواره به نوعی در معرض تضییع حقوق خود می باشند که ضرورت گذار از نگرش (( ترحم محورانه)) به (( حق محورانه )) در فرآیند زنگی اجتماعی و بستر های قانون گذاری به عنوان ضرورت مبنایی می باشند .
امروزه در جهان با تکیه بر اصول بنیادین حقوق بشر و ارزش های انسانی ، برابرسازی فرصت ها برای همه اقشار جامعه با شرایط ویژه و منحصر به فرد ، خود یکی از دغدغه ها و اصول مهم در قانون گذاری می باشند . در ایران به نظر می رسد که نگاه حمایت محورانه است و با این نگاه در شرایط مختلف قوانین و مقرراتی در خصوص معلولین تدوین و تصویب شده است که به دلایل مختلف نتوانسته در جهت تحقق اهداف مورد نظر مندرج در اسناد حقوق بشری و قانون اساسی و حتی آموزه های متعالی زمینی موثر واقع گردد.
قانون جامع حمایت از معلولان ۱۳۸۳ – قبل از تعریف و بیان شرایط آن را منوط به تایید مراجع دارای صلاحیت کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی نموده است .
تعریف معلولیت در قانون ( قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ) این تایید را منوط به ضایعه جسمی ، ذهنی ، روانی مستمر و قابل توجهی می داند که موثر بر سلامت و کارایی عمومی شخص باشد .
معلولیت و توانبخشی در شاخه های مختلف علوم تعاریف مختلفی دارند
توانبخشی :
-۱در علوم بهداشتی – فرآیندی است که در آن به فرد توان خواه کمک می شود تا توانایی از دست رفته خود را بازیابد.
-۲در بازتوانی بر خلاف پزشکی دارویی تجویز نمی گردد و روند تدریجی است .
-۳کنوانسیون حقوق اشخاص دارای معلولیت ( ۲۰۰۶ ) – به تجویز برخی از وظایف توانبخشی و بازتوانی برای دولت های عضو پرداخته است .
اصل عدم تبعیض به عنوان بنیادی ترین اصل حقوق بشر اعتقاد دارد که وضعیت تعهد دولت در مقابل معلولان با سایر شهروندان تفاوتی نداشته باشد – ولی کنوانسیون با لحاظ تبعیض بر مبنای معلولیت – حمایت مپبت از معلولان – را در جهت جبران نابرابری ها را که مصادیق تبعیض معکوس است ، لازم می داند تبعیض مثبت است .
رفتار به مثابه برابر ، باید جایگزین رفتار برابر شود لذا دخالت ، نظارت و حراست دولت به منظور تامین رفاه و آسایش عمومی اقشار کم توان جامعه ضرورتی اجتناب ناپذیر است .
دولت ها چه مسئولیت و تکالیفی در خصوص حقوق معلولان دارند در تمام زمینه ها :
-۱آموزش :
الف – به عنوان حق بشری در اسناد حقوق بشری از جمله میثاق…حقی آزاد و همگانی در تمام سطوح و در مقطع ابتدائی اجباری قلمداد می شود .
ب – ماده ۴ کنوانسیون حقوق اشخاص دارای معلولیت با توسعه این حق به بزرگسالی ، استمرار آموزش ماام العمر را از وظایف دولت ها می داند .
پ – بند اصل سوم قانون اساسی ، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه را بر عهده دولت می داند .
ت – اصل ۳۰ ، بر آورد امکانات لازم برای ملت تا پایان متوسطه ، فراتر از آن تا سطح خود کفایی .
ث – ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مصوب ۱۳۶۹ ، تعلیم و تربیت دانش آموزان معلول را به این سازمان واگذار می کند .
ج – ماده ۸ قانون جامع حمایت از معلولان ، آموزش رایگان را در کلیه نهاد ها قبول کرده است ولی هنوز اجرا نشده است ، فقط کمک هزینه می دهد .
-۲توانبخشی:
الف – توانبخشی پزشکی
ب – اجتماعی
پ – حرفه ای
ت – بهزیستی بر اساس ماده واحده تشکیل سازمان بهزیستی ۱۳۵۹ و قانون جامع معلولیت مکلف به ارائه خدمات است .
-۳مناسب سازی :
الف – بخشی از نیروی انسانی هر جامعه ای را معلولان تشکیل می دهند و حضور آن ها مستلزم فراهم آوردن شرایط محیطی است .
ب – مقررات سازمان ملل با نگرش برخورداری از فرصت های برابر جهت زیست و شکوفایی مطلوب معلولان ، آشکار می دارد که محیط فیزیکی باید برای همه از جمله اشخاص معلول قابل دسترس باشد .
پ – دسترسی به ساختمان های عمومی و مجموعه های مسکونی و وسائل حمل و نقل فراهم شود .
ت – شورای عالی معماری و شهرسازی ایران به استناد بند ۵ مصوبه ( ۸/۳/۱۳۶۸ ) خود در خصوص ضوابط و مقررات شهرسازی برای افراد معلول جسمی – حرکتی و بند ج ماده ۱۹۳ قانون برنامه توسعه مصوب ۱۳۷۹ به ارتقاء سطح کمی و کیفی خدمات توانبخشی توجه نموده است .
ث – قانون حمایت از معلولین : ماده ۲ ، نهاد های عمومی را موظف کرده است که ضوابط مناسب سازی را در نهاد های عمومی پیاده نمایند و صدور پروانه احداث و پایان کار منوط به تایید بهزیستی نموده است .
-۴اشتغال معلولین :
الف – ماده ۲۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر در حق داشتن کار ، به شرایط منصفانه برای آن توجه نموده است .
ب – ماده ۶ ، میثاق دوم : طرفین میثاق را به پاسداشت این حق موظف نموده است .
پ – اصل ۲۸ ، دولت را موظف به تامین شرایط مساوی برای احراز مشاغل دانسته است و لازمه برخورداری معلولین از این حق ، توانمندی آن هاست .
-۵ماده های ۱۰۷ و ۱۰۸ و تبصره ۲ و ۳ ماده ۱۱۹
قانون کار ، دولت را موظف کرده است امکانات آموزشی لازم را برای جویندگان کار فراهم و اقدام به ایجاد مراکز کارآموزی خاص معلولین و جانبازان نمایند .
ماده واحده ۱۳۶۴ :
الف – دستگاه ها را موظف کرده است ۳ درصد از معلولین عادی را در مشاغل با رعایت مقررات جذب کند .
ب – طبق قانون عدم اجرا باید تخلف اداری محسوب گردد.
-۶رفاه اجتماعی :
تعریف رفاه اجتماعی : هدف تامین سعادت مادی و معنوی انسان تا زمینه رشد متعالی وی فراهم شود .
-۷تامین اجتماعی :
الف – ماده ۱۱ کنوانسیون دوم ، داشتن زندگی درخور خانواده را لازم می داند .
ب – ماده ۲۸ کنوانسیون حقوق معلولان ، به تامین اجتماعی تبیین گردد .
پ – اصل ۲۹ ، دولت مکلف به ارائه خدمات از محل درآمد های عمومی است .
ت – ماده ۵ ، قانون جامع حمایت از معلولان ، به بیمه خدمات درمانی و بیمه مکمل درمانی اشاره نموده است .
-۸مسکن مناسب :
الف : یک حق اجتماعی و رفاهی است و اگر فرد به تنهایی قادر نباشد جامعه باید به یاری وی بشتابند .
ب : ماده ۹ قانون جامع حمایت از معلولین ، بهزیستی ، وزارت مسکن و بانک ها را موظف به اقدام مناسب جهت تامین مسکن معلولان نموده است .
حمایت های مدنی دولت :
به دلیل انسان بودن ، از کلیه حقوق برخوردارند و به دلیل وضعیت خاص ، لازم است از حقوق بیشتری برخوردار باشند .
در خصوص معلولین تعهد دولت ، تعهد ایجابی است .
الف – ارتقاء نگاه انسانی کرامت محور :
هیچ چیز نتواند بر شخصیت و کرامت نوع انسان تاثیر و حضور فعال آن ها را در عرصه اجتماعی مخدوش نماید .
حضور معلولان در خیابان ها ، اماکن عمومی ، تئاتر و…معرف این نوع جایگاه است .
در این مجموعه سعی شده است مقرارت مربوط به معلولان (عادی) جمع آوری شده تا این عزیزان با شناخت کامل از حقوق مسلم و اساسی خود در دست یافتن به آن خود باور باشند.
نوع فایل:پاورپوینت
تعداد اسلاید:22
توجه :این پاورپوینت پس از ساعتها مطالعه کتب حقوق مدنی و مشورت با اساتید آماده شده است
پاورپوینت آماده حقوق معلولین در ایران