فصل اول:
مقدمه
اعتماد مفهوم کانونی در نظریات کلاسیک جامعه شناسی و نیز محور اصلی تئوریهای نوین سرمایه اجتماعی و زمینه تعاملات و روابط اجتماعی است . در واقع مفهوم اعتماد در دیدگاه صاحبنظران جامعه شناسی جایگاه ویژه ای دارد . اعتماد را میتوان مهمترین پارادایم نظم و محور تفکرات جامعه شناسانی نظیر دورکیم و تونیس قلمداد کرد . اعتماد در عین حال بستر تعاملات و روابط اجتماعی و کانون مفهوم سرمایه اجتماعی است . نیکلاس لومان از زاویه کنترل و پیش بینی کنش اجتماعی نگاه کارکردی به اعتماد دارد، بویژه در شرایط جامعه مدرن که توام با پیچیدگی، ریسک و خطر پذیر است . در چنین شرایطی اعتماد، نقش مهمی در تبیین و حفظ
نظم اجتماعی بازی می کند. زتومگا،گیدنز و کلمن نیز هر کدام نقش مثبتی برای اعتماد اجتماعی قائل هستند . در واقع اعتماد اجازه می دهد که افراد به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به واسطه این تسهیل کنش است که از اعتماد به عنوان یکی از مهمترین ابعاد سرمایه اجتماعی یاد میشود (کلمن:456،1377).
در جوامع نوین، افراد هر چه فاصله زمانی مکانی بیشتری از هم داشته باشند، به اعتماد بیشتری نیاز دارند. در جوامع ماقبل نوین، که خصلتی محلی و بومی دارند و کنش های متقابل بیشتر در سطح محلی و رو در رو رخ می دهند، اعتماد در روابط اجتماعی به طور طبیعی وجو د دارد، اما در جوامع بزرگ و گسترده، که روابط اجتماعی در فاصله زمانی ومکانی بسیار دوری انجام می گیرد و افراد درگیر این روابط، کمتر با یکدیگر آشنایی چهره به چهره دارند، به اعتماد نیاز بیشتری دارند (Navvabi:57،2006).
اعتماد به عنوان مهمترین شاخص سرمایه اجتماعی، ساز و کاری برای ایجاد انسجام و تسهیل گرمشارکت در
سازمان است و موجب پیوند وثیق کارکنان با سازمان می شود . اعتماد متقابل بین اعضای آن به صورت یک هنجار پذیرفته شده است و اعضای سازمان و مدیریت آن در مسیر هر چه بیشتر شدن این اعتماد متقابل حرکت می کنند، فرآیندهای درون سازمانی به صورت مؤثرتر و کاراتر انجام می شود . البته این اعتماد، علاوه بر روابط بین اعضا در درون یک سازمان به عنوان عنصر اساسی در ارتباط سازمان و اجتماع پیرامون آن به ویژه ارباب رجوع و مشتریان نیزمطرح است. در صورت تحقق چنین موضوعی، سازمان در اجتماع پیرامون خوداز محبوبیت و پذیرش بیشتری برخوردار می شود و قدرت تعامل آن با سیستمهای مجاورافزایش می یابد.
اعتماد را باید به صورت پیوستاری دیدکه ابتدای آن را اعتماد خاص گرایانه تشکیل می دهد وهرچه از ابتدای این پیوستار دورتر وبه سمت دیگرآن نزدیک شویم، بر میزان اعتماد عام گرایانه افزوده می شود .
نیوتن اعتماد را وجود این باور در فرد تعریف می کند که دیگران در بدترین شرایط ، آگاهانه و عامدانه آسیبی به او نمی رسانند و در بهترین شرایط به نفع او عمل می کنند. زندگی اجتماعی بدون اعتماد غیر قابل تحمل و حتی شاید غیر ممکن است(Newton:17،2002).
اعتماد خاص گرایانه و عام گرایانه را می توان با مفهوم شعاع اعتماد توضیح داد . تمامی کارکنان و گروه ها دارای میزان خاصی از شعاع اعتمادندکه تابع گستردگی دایره همکاری و اعتماد متقابل اعضای یک سازمان است . در اعتماد خاص گرایانه، شعاع اعتماد و میزان تعاملات و همکاری های سازمانی محدود به همکاران نزدیک و درون گروهی اختصاص می یابد و نگاهی شکاکانه و همراه با تردید به برون گروه ابراز می شود . تراکم روابط درون گروهی و بی اعتمادی به اشخاص برون گروه، امکان به کارگیری همه ظرفیت ها و توانایی های سازمان را به حداقل ممکن می رساند. در اعتماد، وقتی ویژگی عام گرایانه تفوق یابد، شعاع اعتماد، روابط گسترده تری را شامل می شود(Putnam:292،2001).
لذا هزینه های سازمان پایین آمده و نیروهای بالقوه سازمان به شکوفایی هرچه بیشتر می رسد و مشارکت کارکنان در سازمان، شکل گسترده تری می یابد(Jones&Zhang:2009).
بیان مساله
در ادبیات علوم اجتماعی اعتماد معانی مختلفی چون : محاسبه پذیری و قابلیت پیش بینی ، قابلیت اعتماد ، صداقت ، باور به ظرفیتها و بویژه نیتهای خیر اشخاص،گروهها یا نهادهادارد. بنابراین اعتماد ،از باور به رفتار قابل پیش بینی تا باور به نیت های خیری که در پس رفتار پیش بینی ناپذیر هست را شامل می شود. اعتماد اجتماعی یکی از مهمترین ایده های است که بویژه در علوم سیاسی ، جامعه شناسی و روانشناسی مورد توجه قرار گرفته است . در یک نگاه ، منبع تعمیم یافته ای است که عمل دموکراتیک را باعث می شود . اعتماد مهمترین شاخصه سرمایه اجتماعی است . تبیین اعتماد اجتماعی عام گرایانه مساله مورد توجه این پژوهش است. اعتماد را باید بصورت پیوستاری دید که ابتدای آن را اعتماد خاص گرایانه تشکیل میدهد وهرچه از ابتدای این پیوستار دورتر وبه سمت دیگر آن نزدیک می شویم بر میزان اعتماد عام گرایانه افزوده می شود. برای واکاوی این موضوع نیازمند تفکیک اعتماد خاص گرایانه و عام گرایانه و بررسی پیامدهای نهادینه شدن هریک از این دو شکل از اعتماد هستیم. اعتماد خاص گرایانه و عام گرایانه را می توان با مفهوم شعاع اعتماد توضیح داد. تمامی گروههای اجتماعی دارای میزان خاصی از شعاع اعتمادندکه به میزان گستردگی دایره همکاری و اعتماد متقابل اعضای یک گروه است . دراعتماد خاص گرایانه شعاع اعتماد و میزان تعاملات و همکاریهای اجتماعی محدود به همنوعان و آشنایان نزدیک و درون گروهی اختصاص می یابد و نگاهی شکاکانه و همراه با تردید به برون گروه و به غریبه ها ابراز می شود. تراکم روابط درون گروهی و بی اعتمادی به برون گروه امکان به کارگیری همه ظرفیتها و توانائیهای موجود در اجتماع ر ا به حداقل ممکن رسانده و هزینه مبادلات را به حداکثرمی رساند و اتلاف نیروهای فکری و اجتماعی را با خود می آورد. در شکل کلان این نوع روابط را می توان در کشورهای عقب افتاده، در حال توسعه یا جهان سومی و به طور صریح تر در کشورهایی که از شالوده های دموکراتیک متزلزلی برخوردارند به شکل ملموس تری مشاهده کرد. در این کشورها این شکل از روابط خاص گرایانه به آنچه که «فساد » خوانده می شود، انجامیده است .
و اصطلاحاتی همچون رانت خواری ، پولشویی ، و پارتی بازی نیز از دل همین مفهوم و از این نوع روابط زاییده شده است .
پاتنام در کتاب معروف خود بنام « دموکراسی و سنتهای مدنی » با تفضیل بیشتری این موضوع را مورد واکاوی قرار داده است . او با ملاحضه وضعیت متفاوت از لحاظ اجتماعی ، اقتصادی و رفاهی قسمتهای شمالی و جنوبی ایتالیا از جمله مهمترین عوامل رفاه و پیشرفت در قسمت شمالی ایتالیا را وجود نهادهای پایدار مستحکم دموکراتیک و وجود پلهای ارتباطی به سمت خارج گروهها و اعتماد تعمیم یافته در میان گروههای مختلف اجتماعی و عدم وجود گروههایی همچون مافیا می داند و دلیل رکود و عقب ماندگی بخش جنوبی ایتالیا را عواملی متضاد این موارد می شمارد . آنچه از مطالعات انجام شده در مورد اعتماد(پاتنام،زتومکا، افه، گیدنز و...) می توان استنباط نمود چنین است که: ظهور می یابند، از اطمینان زیادتری برخوردارهستند.
بنا به گفته افه "نهادها اگر به خوبی طراحی شوند ،می توانند زمینه ساز اعتماد به افرادی باشند که هرگز با آنها تماس نداشته ایم و هیچ پیوند اجتماعی مشترکی با آنها نداریم (تاجبخش،1384: 247). کشور ایران نیز به عنوان کشوری که آنرا می توان در قالب صفتهایی نظیر کشور در حال توسعه یا جهان سومی یا به هر صورت کشوری که به شاخصه های بالای توسعه دست نیافته توصیف کرد از قاعده ی اعتماد خاص گرایانه وعام گرایانه خارج نیست و مسئله اعتماد اجتماعی را می توان یکی از مسائل اجتماعی مهمی برشمرد که اکنون کشور ما با آن دست به گریبان است . حال با توجه به این که جامعه مورد مطالعه شهرستان در اعتماد وقتی ویژگی عام گرایانه تفوق یابد پلی به سمت جامعه بزرگتر زده می شود و شعاع اعتماد روابط گسترده تری را شامل می گردد و از همین رو هزینه معاملات پایین آمده و نیروی بالقوه جامعه به شکوفایی هرچه بیشتر میرسد و مشارکت مردم در زندگی اجتماعی شکل گسترده تری می یابد، که در این بین ویژگیهای نهادی و نظامهای تمایلاتی افراد از اهمیت زیادی می تواند برخور دار باشد. اعتماد عام گرایانه در کشورهای پیشرفته و به اصطلاح توسعه یافته به مقدار بیشتری یافت می شود و بطور مطمئن تر در کشورهایی که از بنیانهای دموکراسی قویتری برخوردارند . در این کشورها روابط اعتماد از نوع شدید و بسیار نزدیک و محدود به گروههای کوچک نیست بلکه روابطی نه عمیق اما ممتد در سراسر جامعه می باشد و اعتماد شعاع گسترده تری یافته و افرادی از سایر گروههای اجتماعی را در بر می گیرد و وبه موازات آن ابزارهای پاسخگویی به اعتماد نیزکه بیشتر در قالب نهادها اسلام آباد غرب می باشد، در این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به این سوال هستیم که میزان اعتماد اجتماعی عام گرایانه در بین جوانان به چه میزان بوده و عوامل تاثیر گذار بر آن چه می باشد؟
2: مرور مطالعاتی
3:روش تحقیق:
4: جامعه آماری
و.................
تعداد صفحات: 130
فرمت فایل: word
تبیین اعتماد اجتماعی عام گرایانه و بررسی عوامل موثر بر آن در بین جوانان شهرستان .......
