دانلود تحقیق مطالعه اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی فیزیولوژیکی و اجزاء عملکرد گندم پاییزه

اختصاصی از رزفایل دانلود تحقیق مطالعه اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی فیزیولوژیکی و اجزاء عملکرد گندم پاییزه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چهار رقم گندم پاییزه تحت شرایط نرمال و تنش خشکی در شهرستان ایرانشهر قرار گرفته و مطالعه شدند. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، صفات مورد مطالعه در مزرعه عبارت بودند از: عملکرد دانه – عملکرد بیولوژیکی – ارتفاع بوته – وزن هزاران دانه – طول سنبله – شاخص برداشت، تجزیه آماری با استفاده از نرم افزار Mstactc انجام گرفت و برای تفکیک جزئیات همبستگی بین متغیرها از روش تجزیه علیت استفاده شد، نتایج حاصله نشان داد که در اکثر صفات زراعی و عملکرد دانه اختلاف معنی دار وجود دارد و بیشترین عملکرد در شرائط نرمال و تنش به ارقام قدس و چمران می باشد، همچنین در شرائط تنش خشکی صفات: شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی و ارتفاع بوته بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه دارند.

واژه های کلیدی: گندم – تنش خشکی – تجزیه علت – شاخص برداشت.

خشکی یکی از ویژگیهای مهم جغرافیایی در کشور ایران می باشد و راه گریزی برای تغییر این پدیده وجود ندارد از طرف دیگر منابع آب، انرژی و عرضه مواد غذایی روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند بنابراین لازم است بجای تاکید بر معایب خشکی به فکر مقابله با آن بود و به دنیال راه حل برای جلوگیری از صدمات آن گشت به کارگیری روشهایی مانند: افزایش کارآیی استفاده از آب با استفاده از روش های:

1-انتقال صفات مفید و کاراتر از نظر استفاده آبی به ارقام پرمحصول

2-اصلاح ارقام با کارآیی آب بیشتر

3-اصلاح گیاهان متحمل نسبت به خشکی

4-بررسی واکنش های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در ارتباط با مقاومت گیاه نسبت به تنش خشکی در این قسمت مفید خواهد بود.

گندم در بین گیاهان زراعی جزء محصولاتی است که در شراوط مختلف آب و هوایی قابل کشت است و در عین حال از موثرترین محصولات غذایی دنیا محسوب می شود و 65 -60% کالری و پروتئین کشور ما از این محصول تامین می گردد (ساندر 1373).

(هانشیان و همکاران 1994) به این نتیجه رشیدند که ژنوتیپ هایی از گندم که برای کشت در مناطق خشم و نیمه خشک مناسب می باشند عملکردشان 39 درصد پایین تر از عملکرد آنها در محیط های مطلوب می باشد بنابراین ژنوتیپ هایی از گندم که در برنامه های اصلاحی مورد استفاده قرار می گیرند باید قادر به تحمل تنش های محیطی باشند که عملکردشان را نیز در حد قابل قبولی نگاه دارند.

جستجوی ارقامی که هم در شرائط مطلوب و هم در شرائط خشکی از عملکرد مناسب و قابل توجهی برخوردار باشند مسئله پیچیده ایی است که دلیل این امر معنی دار بودن اثرات متقابل ژنوتیپ * محیط می باشد. (تسفای و همکاران 1998).

به همین جهت راه حلهای مختلفی توسط محققین ارائه شده است که به شرح زیر می باشند:

1-انتخاب ژنوتیپ ها بر اساس عملکرد بالقوه (بران و همکاران 1992).

2-انتخاب ژنوتیپ ها بر اساس شاخص های مختلف (MP)، (TOL)، (SSL) و غیره هم در محیط های مطلوب و هم در محیط های پرتنش.

3-انتخاب بر اساس عملکرد و صفات مرتبط با عملکرد (فرناندز 1992) (فیشر و مائورر 1978) ارقام گندم پابلند که تحت شرایط بدون آبیاری انتخاب گردیده بودند در برابر خشکی حساسیت کمتری نسبت به ارقام نیمه پاکوتاه دارا بودند و محققین نتیجه گرفتند که بالا بودن عملکرد تحت شرایط تنش می تواند درز اثر گریز یا مکانیسم های تحمل به تنش و پتانسیل عملکرد بالا باشد.

حسن پناه (1374) در مطالعه خود برروی عملکرد و اجزا آن در 22 رقم گندم در شرایط تنش و بدون تنش به این نتایجه رسید که ارقام از نظر عملکرد دانه – تعداد سنیله در متر مربع – ارتفاع بوته – طول سنبله – تعداد پنجه – وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند.

کلارک و همکاران (1984) برکنر و فرهبرگ (1987) در آزمایشی به این نتیجه رسیدند که شاخص حساسیت محیطی برای یک رقم در دو آزمایش یکسان نیست، اهدایی (1372) پیشنهاد مرد که انتخاب ارقام مقاوم به خشکی فقط نباید بر اساس پایداری باشد چرا که منجر به انتخاب ارقامی با عملکرد پایین می گردد بلکه انتخاب باید علاوه، بر پایداری عملکرد دارای همبستگی با عملکرد دانه باشد. تنش خشکی باعث کاهش و اختلال در عملکرد دانه گندم می شود و دلیل آن اختلال در فتوسنتز گیاه در طول دوره پرشدن دانه است. (کومار و همکاران 1984).

هانشیان و همکاران (1994) پیشنهاد کردند که جهت انتخاب ژنوتیپ های مقاوم به خشکی در گندم بهتر است تعداد دانه در سنبله را درنظر گرفت که به عنوان بهترین و حساس ترین صفت محسوب می شود.

شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد پنجه، تعداد سنبلچه، وزن خشک در گندم بیشترین تاثیر را روی عملکرد در شرائط تنش خشکی و طول سنبله، وزن دانه در سنبله و وزن خشک بیشترین تاثیر را روی عملکرد در شرائط مطلوب دارند (مقدم و همکاران، 1372).

شمس الدین (1987) گزارش نمود اثرات مستقیم تعداد دانه در سنبله در بوته و وزن هزار دانه برروی عملکرد دانه و اجزاء آن، تعداد نسبله در بوته، ارتفاع بوته، تعداد دانه در نستبله در شرائط تنش خشکی همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد (اهدایی و همکاران 1373).

ماندان و همکاران (1997) گزارش کردند که ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و تعداد پنجه در بوته روی عملکرد دانه دارای اثر مستقیم کمی می باشند.

فیشر (1973) با بررسی اثر تنش آب بر گندم نشان داد که تاثیر تنش آب بر تعداد بذر بسیار شدید تر از تاثیر آن بر سطح فتوسنتز کننده است و چند روز اعمال تنش آبی معادل 50/1-مگا پاسکال قبل از خروج سنبله موجب کاهشی معادل 30-25 درصد تعداد دانه در سنبلچه ها می شود.

(اینز 1981) با بررسی عکس العملهای متفاوت ارقام گندم بهاره در مرحله قبل از گلدهی تحت تاثیر تنش خشکی مشاهده کردند که تنش موجب تغییر تعداد دانه در سنبله می گردد. طباطبایی (1369) اثر رژیم های آبیاری بر عملکرد و کیفیت گندم رقم فلات را در شرائط آب و هوایی اهواز بررسی نمود و مشاهده کرد که رژیم های (20، 40، 60 درصد آب قابل استفاده مصرفی در طی دوره رشد از نظر آماری روی عملکرد دانه اختلاف معنی داری نشان نمی دهد ولی رژیم آبیاری اول با میانگین تولید بالاتری نسبت به سایر تیمارها برتری دارد.

همبستگی بین عملکرد دانه گندم در شرائط تنش با وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در متر مربع، طول آخرین میانگره، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مثبت و معنی دار گزارش شده (داروینکل 1078).

با توجه به ضرائب علیت ژنوتیپ های گندم در مورد صفات تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، و تعداد پنجه که دارای اثر مستقیم و مثبت برروی عملکرد بودند، پیضشنهاد می گردد که انتخاب ژنوتیپهای برتر بر اساس وزن هزار دانه و تعداد پنجه انجام گیرد (ماندال و همکاران 1997).

مواد و روش: این تحقیق در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایرانشهر در سال 1383 اجرا گردید، بذور ارقام انتخابی شامل: هامون – چمران – داراب – قدس بودند که در مزرعه در قالب طرح آزمایشی خرد شده با Split Plot در پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار کاشته شدند بطوری که سطوح اصلی یا کرتهای اصلی را دورهای آبیاری نرمال و تنش (N,S) تشکیل داده و ارقام در کرتهای فرعی قرار گرفتند هر رقم در هر پلات در 6 خط 8 متری به فاصله 20 سانتی متر کشت گردید، میزان بذر اساس عرف منطقه بود. 1 متر از قسمت بالا و پایین کرت برای از بین بردن اثر حاشیه حذف و حدود 4/2 متر مربع با دست برداشت شدند. برای اندازه گیری درصد رطوبت خاک از دستگاه اندازه گیری رطوبت خاک یا (Soilmoisture meter) استفاده گردیده و دور آبیاری تنظیم شد. برای اندازه گیری وزن خشک بوته ها از هر رقم نمونه هایی از تکرارهای مختلف به طور جداگانه به صورت گیاه کامل از محل طوقه قطع و بلافاصله توزین گردید سپس نمونه ها در پاکت گذاشته و در درجه حرارت C80 به مدت 48 ساعت قرار دادن شدند و نهایتاً با توزین نمونه های خشک شده اندامهای هوایی ارقام تحت شرایط تنش حاصل گردید. پس از نمونه گیری از گیاهان جهت تعیین صفات آزمایشگاهی نسبت به آبیاری گیاهان تحت تنش اقدام نموده و در پایان مراحل رشد 10 بوته کاملاً سالم از محل طوقه تا انتهای سنبله تعیین و میانگین آنها برای هر تیمار منظور گردید. برای تعیین طول سنبله 20 بوته به طور تصادفی تعیین و میانگین آنها به عنوان ارتفاع بوته هر رقم منظور گردید.

عملکرد دانه محصول به شرح زیر تعیین گردیدند: از هر پلات به طور تصادفی 10 سنیله برداشت و پس از کوبیدن آنها و جداکردن از دانه ها تعداد آن ها شمارش و با محاسبه میانگین آنها تعداد دانه های یک سنبله تعیین گردید. با توزین دانه های بدست آورده وزن 1000 دانه برای هر رقم تعیین گردید و همچنین رسیدگی فیزیولوژیک پس از اینکه برگ پرچم خشک شده و گلوگاه سنبله زرد شد و انتقال مواد غذایی صورت نگرفت در نظر گرفته شد. با حذف 1 متر از ابتدا و انتهای هر پلات به منظور کاهش خطا نسبت به برداشت گیاهان باقیمانده اقدام نموده و عملکرد دانه در هکتار محاسبه گردید.

تجزیه های آماری و مقایسه میانگین ها از طریق نرم افزارهای SAS و MSTATC انتجام شد.

برای اندازه گیری شدت تنش (SI) از رابطه:

نتیجه گیری:

در جدول شماره 2 و 1 مشاهده می گردد تفاوت معنی داری در سطح 1% بین تمام ارقام در شراوط نرمال و تنش وجود دارد، و معنی دار بودن صفات مورد مطالعه نشانگر این است که تنوع بالایی از نظر صفات مورد مطالعه وجود دارد که همگی باید در مقاومت به تنش مورد مطالعه قرار گیرند، همچنین در مقایسه میانگین ها نیز به روش دانکن برای هر دو محیط (جدول 3 و 4) بیشترین مقدار عملکرد در شرایط نرمال رقم چمران با میانگین عملکرد 3/850 گرم و داراب با 455 گرم کنترین مقدار عملکرد را نشان می دهد و در شرایط تنش نیز ارقام چمران و قدس به ترتیب با میانگین های عملکرد 8/347 گرم بیشترین و رقم داراب با عملکرد 9/19 گرم کمترین عملکرد را دارا می باشد.

همانطور که در جدول شماره 3 ملاحظه می شود رقم چمران در شراوط نرمال دارای عملکرد بالاتری می باشد و همچنین این رقم دارای بالاترین وزن هزاتر دانه، طول سنبله و شاخص برداشت است، رقم قدس طبق جدول دانکن بعد از رقم چمران از نظر شاخص برداشت، تعداد روز تا گلدهی و عملکرد نهایی در رتبه دوم قرار دارد. در شراوط تنش خشکی ارقام چمران و قدس داریا بالاترین عملکرد بودند، همانطور که در جدول مقایسات میانگین ها ملاحظه می گردد (جدول 4) رقم چمران دارای عملکرد بالایی بوده و همچنین طول برگ و مساحت برگ پرچم باعث افزایش عملکرد گردیده است. همچنین از آنجا که این رقم دارای طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و مساحت برگ پرچم بالاتری می باشد به عنوان رقم با عملکرد بالا شناخته می شود، با افزایش مساحت برگ پرچم علیرغم اینکه دریتر ظاهر می شود عملکرد نیز افزایش می یابد که این مطلب را دنیز (1991) گزارش نموده اند. شدت تنش و درصد تغییرات صفات در جدول 2 ملاحظه می گردد. بیشترین صدمه ناشی از تنش مربوط به عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی به ترتیب (57/36، 22/28) است. این گزارش با نتایج مانز (1982) هماهنگ است.

جدول 6 نتایج ضرائب همبستگی ساده صفات را در محیط تنش نشان می دهد که بیانگر این موضوع است که صفات ارتفاع با عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی در سطح 1% دارای همبستگی مثبت می باشد، همچنین رابطه عملکرد با تعداد روز تا گکلدهی منفی و معنی دار می باشد. عبد میشانی (1367) در ارزیابی گندم برای مقاومت به خشکی به این ارتباط اشاره می نماید، رابطه منفی تاریخ گلدهی و عملکرد بیانگر اتین است که در تنش خشکی ارقامی که زودتر به گلدهی برسند در فرار از تنش خشکی موفق ترند، همچنین عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیکی دانه دارای همبستگی مثبت و معنی دار در سطح 1% است، این موضوع را عبدمیشانی و جعفر شبستری، (1367) در ارزیابی در مقاومت به خشکی گزارش نمودند. همچنین همبستگی شاخص برداشت با تعداد پنجه بارور در سطح 1% معنی دار است.

حسین پور (1382) نشان داد که ضرائب همبستگی عملکرد دانه با وزن هزار دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیسولوژیک، عملکرد کاه، سرعت پر شدن وزن هکتولیتر ژنوتیپ ها مثبت و معنی دار و با تعداد روز تا ساقه دهی منفی و معنی دار است. همچنین بر طبق جدول ملاحظه می شود که همبستگی بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی بیش از همبستگی بین عملکرد دانه با بقیه صفات است و با افزایش عملکرد دانه، عملکرد اکثر صفات افزایش می یابد ولی این افزایش ها در حد افزایش عملکرد بیولوژیک نبودند، همبستگی مثبت بین عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک توسط محمدی (1377) گزارش شده است.

عملکرد دانه با شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی دار (44/0 = r) دارد (جدول 6)، البته این نتایج توسط اهدایی و همکاران، (1373) نیز گزارش شده است.

با توجه به اینکه شاخص برداشت به شدت تحت تاثیر تغییرات محیطی، ژنوتیپی و اثرات متقابل آنها قرار دارد، وارد کردن شائخص برداشت در برنامه های اصلاحی در صورتی می تواند مفید باشد که تغییرات آنها در جهت افزایش عملکرد باشد.

همانطور که در جدول 7 ملاحظه می گردد از میان صفات موجود در مدل رگرسیون تعداد دانه در سنبله و طول سنبله بیشترین تغییرات عملکرد دانه را توجیه می کند و در کل 69% از تغییرات عملکرد دانه را نشان می دهند، همچنین طبق جدول 9 که عملکرد بیولوژیکی به عنوان متغیر وابسته و سایر صفات به عنوان متغیر مستقل در شرائط نرمال را بررسی می کند ملاحظه می شود که از بین چهار صفت موجود در مدل رگرسیونی ارتفاع و وزن هزار دانه داریا تاثیر مثبت بوده و شاخص برداشت و مساحت پرچم داریا اثرات منفی بر عملکرد بیولوژیکی می باشند و کلیه این صفات 73% تغییرات را در عملکرد بیولوژیکی توجهی می کند. (73%=R)، در جدول شماره 10 نتایج رگرسیونی در شرائط تنش آبیاری ملاحظه می شود که عملکرد دانه به عنوان متغیر وابسته و سایر صفات به عنوان متغیر مستقل بررسی شده اند. طبق این جدول هر سه صفت ارتفاع – شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیکی اثرات مثبت برروی عملکرد دانه دارند و همگی این صفات %76=R تغییرات عملکرد دانه را نشان می دهند. در جدول شماره 11 عملکرد بیولوژیکی به عنوان متغیر وابسته نسبت به سایر صفات قرار می گیرد و با توجه به ضرائب موجود تعداد پنجه بیشترین و ارتفاع کمترین تغییرات عملکرد بیولوژیک را توجیه می نماید و این صفات در مجموع %66=R تغییرات عملکرد بیولوژیکی را نشان می دهند بنابراین در شرائط تنش خشک صفات شاخص برداشت عملکرد بیولوژیکی و ارتفاع بوته بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشته و در شرائط نرمال طول سنبله و تعداد دانه در سنبله بیشترین اثر را دارند (جدول 10 و 8) همچنین در شرائط نرمال ارتفاع بوته، شاخص برداشت، وزن هزار دانه و مساحت برگ پرچم بیشترین تاثیر را بر عملکرد بیولوژیکی دارند در صورتیکه در شرائط تنش خشکی ارتفاع بوته و تعداد پنجه بارور هستند که بیشترین اثر را روی بیولوژیکی دارند. محققین اجزاء بیولو.ژیکی را زمان لازم برای سنبله رفتن، ارتفاع بوته و تعداد پنجه گزارش نموده اند و آقایی، (1373) اجزاء عملکرد بیولوژیکی را ارتفاع بوته و تعداد پنجچه گزارش نموده است و احتمالاً دلیل اصلی این اختلافات مربوط به شرائط متفاوت اقلیمی، ژنوتیپی و اثرات متقابل آنهاست به طوری که باعث شده که اجزاء عملکرد در محیط های متفاوت به شکلهای مختلفی بروز کرده و اثرات متفاوتی را ارائه دهند و به صورتهای مستقیم یا غیر مستقیم عملکرد بیولوژیکی را تحت تاثیر قرار دهند.

تعیین ارقام مقاوم و سازگار به تنش خشکی با استفاده از شاخص های مقاومت با توجه به جدول 5 که مقادیر مقاومت به تنش خشکی را در چهار رقم گندم بر اساس شاخص های مقاومت می دهد بیان می کند که ارقام چمران و قدس با استفاده از این شاخص ها به عنوان ارقام مقاوم و با عملکرد بالا در هر دو شرائط در شهرستان ایرانشهر معرفی می شوند. با توجه به معنی دار بودن اکثر صفات مورد مطالعه می توان به وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام موجود پی برد و بیشترین خسارت ناش یاز تنش خشکی را در عملکرد دانه مشاهده کرد. ارقام چمران و قدس در هر دو محیط نرمال و تنش دارای حداکثر عملکرد هستند و بالاتر بودن عملکرد را در این ارقام می توان مربوط به بالا بودن عملکرد بیولوژیکی – شاخص برداشت و وزن هزار دانه مربوط دانست. عملکرد بیشتر ارقام را در هر دو محیط می توان به صفات شاخص برداشت، ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیکی نسبت داد و همچنین می توان صفات فوق را در اترزیابی های اصلاحی برای افزایش کمی عملکرد گندم مورد دقت بیشتری قرار داد.

در شرائط تنش خشکی صفات: شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع بوته بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه دارند و در همین شرائط بیشترین تاثیر برروی عملکرد بیولوژیکی ناشی از صفات: ارتفاع و تعداد پنجه بارور می باشد

شامل 43 صفحه فایل word قابل ویرایش

دانلود مقاله کامل درباره اثر بسیار مهم دما بر تنش آستانه ای

اختصاصی از رزفایل دانلود مقاله کامل درباره اثر بسیار مهم دما بر تنش آستانه ای دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه :67

بخشی از متن مقاله

چکیده :

بررسی ماهیت تنش آستانه ای،روش های اندازه گیری تئوری وعملی ،عوامل موثر وچگونگی محاسبه تنش آستانه ای از جمله مسایل مهمی است که کمتردرمقالات به آن اشاره شده است.هرچند مقالات ومنابع مرتبط با تنش آستانه ای بسیارمحدود است لیک در این پروژه سعی گردیده تا حدودی با این مبحث آشنا شویم .

 آنچه در مورد تنش آستانه ای به نظر می رسد این مطلب است که با خزش ارتباطی نزدیک داشته ومی توان با استفاده از نمودارهای خزش آن را تحلیل کرد.

در واقع  می توان گفت تنش آستانه ای به دلیل اندر کنش نابجایی ها با ذرات واثر متقابل آنها برهم ایجاد می شود.به بیان دیگر عدم تقارن نیروی صعود ناشی از عدم تقارن شبکه علت اصلی پیدایش تنش آستانه ای است. این تنش را می توان با استفاده از روش برونیابی برروی نمودار تنش – کرنش ویا باروابط موجود بدست آورد. از جمله پارامترهای موثر بر آن دما می باشد که با افزایش آن تنش آستانه ای بشدت افت می کند.

1- مقدمه :

با پیشرفت بشر وایجاد تکنولوژی جدید ،نیاز انسان به تولید موادی که در دماهای بالا خواص مکانیکی مناسبی از خود نشان می دهند ،افزایش پیدا کرده است.برای پاسخگویی به این نیاز شناخت مکانیزم هایی که درشرایط دمای بالا اتفاق می افتد لازم است.آزمایش خزش از جمله آزمایشاتی است که به خوبی می تواند جوابگوی این نیاز باشد.

 محققان با بررسی در آلیاژهای آلومینیوم به نتایج جالبی در مورد اثر تنش آستانه ای رسیده اند .در این پروژه سعی می کنیم با تفکیک اثرات 7این تنش برروی مواد مختلف نتیجه ای قابل لمس از مبحث مطروحه بدست آوریم . البته  مقالات در این زمینه بسیار انگشت شمار وپیوستگی این مقالات محدود هم کاری دشوار .

 هدف اصلی از این بررسی اثر بسیار مهم دما برتنش آستانه ای است که با توجه به این موضوع اهمیت بحث حاضر مشخص می شود.

قبل از ورود به مبحث اصلی لازم است مروری بر فولادهای میکروآلیاژی داشته باشیم .

1-1- فولادهای کم آلیاژی:

فولادهای کربنی با یک یا چند عنصر کرم ، نیکل ، مس ، مولیبدن ، فسفر وانادیم، به مقادیر چند درصد یا کمتر از فولاد کم آلیاژی می نامند. مقادیر بالا از عناصر الیاژی معمولاً برای خواص مکانیکی و سختی پذیری است .

1-1-1- اثرات افزودنی های میکروآلیاژ کننده :

این بخش بر روی فولادهای پرلیت – فریت میکروآلیاژ شده تاکید کرده است ، که از افزودنی های عناصر آلیاژ کننده مثل نیوبیوم و وانادیوم برای بالا بردن کربن و یا محتواهای منگنز استفاده می کند ( و به این ترتیب توانایی حمل بار بالا می رود ) بررسی های گسترده در طول دهه 1960 بر روی اثرات نیوبیوم و وانادیوم روی خصوصیات مواد یا مصالح درجه ساختمانی باعث کشف این موضوع گردید که مقادیر کم نیوبیوم، وانادیوم هر کدام (10/0% ) فولادهای استاندارد کربن – منگنز را بدون تداخل با بعمل آوری بعدی مستحکم و قوی می سازند مقدار کربن نیز می تواند کم شود تا هم قابلیت جوش را بالا ببرد و هم چقرمگی را ، چون اثرات مقاومت دهندگی نیوبیوم و وانادیوم بخاطر کاهش در استحکام ناشی از کاهش در مقدار کربن جبران می شوند .

خصوصیات مکانیکی فولادهای کم آلیاژ دارای استحکام بالای میکرو آلیاژ شده ، فقط در صورت افزایش عناصر میکرو آلیاژ کننده حاصل می شوند . لازمه ی وجود آستنیت که به اثرات پیچیده طرح آلیاژ و تکنیک های نورد کاری بستگی دارد ،  نیز یک فاکتور مهم در تصفیه دانه ای فولادهای کم آلیاژ دارای استحکام بالای نورد گرم است . تصفیه دانه ای در صورت وجود آستنیت با روش های نورد کاری کنترل شده ، باعث چقرمگی بالا و استحکامهای تسلیم زیاد در رنج 345 تا 620 مگا پاسکال(ksi 90 تا 50) می شود.

این توسعه فرآیندهای نوردکاری کنترل شده همراه با طرح آلیاژ، سطوح استحکام تسلیم بالایی را تولید کرده است که با پایین آمدن تدریجی مقدار کربن توام می باشد بسیاری از فولادهای کم آلیاژ دارای استحکام بالا میکروآلیاژ شده اختصاصی ، مقادیر کربن به کمی 60/0% و یا حتی کمتر دارند ، با این حال هنوز می توانند استحکام تسلیم حدود 485 مگا پاسکال (ksi 70) را توسعه داده و ایجاد نمایند . استحکام تسلیم بالا  ، با اثرات ترکیبی اندازه دانه ریز ایجاد شده و در طول نورد کاری گرم کنترل شده و استحکام دهندگی رسوب حاصل می شود که این خصوصیت ناشی از حضور وانادیوم ، نیوبیوم و تیتانیوم است .

1-1-2- انواع گوناگون فولادهای فریت – پرلیت میکروآلیاژ شده عبارتند از :

1-1-2-1-فولادهای میکروآلیاژ شده وانادیوم

1-1-2-2-فولادهای میکروآلیاژ شده نیوبیوم

  1-1-2-3-فولادهای میکروآلیاژ شده وانادیوم – نیوبیوم

1-1-2-4- فولادهای مولیبدن – نیوبیوم

1-1-2-5-فولادهای میکروآلیاژ شده وانادیوم – نیتروژن

1-1-2-6-فولادهای میکروآلیاژ شده تیتانیوم

1-1-2-7-فولادهای میکروآلیاژ شده نیوبیوم – تیتانیوم

   1-1-2-8-فولادهای میکروآلیاژ شده تیتانیوم – وانادیوم

1-1-2-1- فولادهای میکروآلیاژ شده وانادیوم :

تهیه و توسعه فولادهای حاوی وانادیوم مدت کوتاهی پس از تهیه فولادهای هوازدگی رخ می‌دهد و محصولات نورد شده صاف با بیش از 10/0%  وانادیوم بطور وسیعی در شرایط نورد گرم بکار می روند فولادهای حاوی وانادیوم نیز در شرایط نورد کنترل شده ، نرمال شده و یا کوئنچ و تمپر شده بکار می روند .

وانادیوم با تشکیل ذرات رسوب ریز ( با قطر 5  الی 100 نانومتر ) V (CN) در فریت در طول سرد سازی پس از نورد گرم به قوی ساختن کمک می کند . این رسوبات وانادیوم ، که به پایداری رسوبات نیوبیوم نیستند ، محلول در همه دماهای عادی نورد کاری هستند که برای ایجاد فریت دانه ریز مفید می باشند قوی ساختن به وسیله وانادیوم ، بین 5تا 15 مگا پاسکال ( ksi 2 و 7/0 ) در هر 01/0 ترکیب شیمیایی وانادیوم است و این حد متوسط به مقدار کربن و سرعت سرد سازی حاصل از نورد گرم بستگی دارد ( و بنابراین به ضخامت مقطع نیز بستگی دارد ) سرعت سرد سازی که با دمای نورد گرم و ضخامت مقطع معین می شود برروی قوی ساختن سطح رسوب در فولاد 15/0% وانادیوم تاثیر می گذارد که در شکل 1-1 نشان داده شده است .

*** متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است ***

دانلود تحقیق تمرکز تنش

اختصاصی از رزفایل دانلود تحقیق تمرکز تنش دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحه195

بخشی از فهرست مطالب

فصل اول

1-تمرکز تنش

(1)تمرکز تنش  :

(1-1)ضریب تمرکز تنش:

سوراخ کوچک در یک ورق بزرگ تحت کشش تک محوری:

شیارها و سوراخ ها:

ضریب تمرکز تنش، روش های آزمایشی:

محور استوانه ای تحت پیچش:

 (5-1-1)- روش غشاء الاستیک، تمرکز تنش پیچشی :

 (2-1)- روش های کاهش ضریب تمرکز تنش:

2-معرفی روش اجزاء محدود

1-2مقدمه :

3 – 2: ساختار روش های عددی :

1 -  3 – 2 : نظریه پایه :

2 -  3  - 2 : ساخت مدل :

3 – 3 – 2 : الگوی محاسبات :

مقدّمه :

در15ژانویه1919، در خیابان تجاری بوستون واقعه ای وحشتناک رخ داد. مخزن بزرگی با27 متر قطر و حدود 15 متر ارتفاع، ناگهان شکست و بیش از 5/7 میلیون لیتر شیره قند در خیابان ریخت .

ناگهان قسمت بالای مخزن به هوا و پهلوها به دو طرف پرتاب شدند. ساختمانی در آن نزدیکی، که کارمندانش در حال صرف نهار بودند، فرو ریخت و چند نفر مدفون شدند و قسمتی از مخزن به ایستگاه آتش نشانی برخورد کرد و تعدادی آتش نشان کشته و مجروح شدند.

به هنگام فروریختن، قسمتی از مخزن به یکی از ستونهای ساختمان بلند شرکت راه آهن بوستون اصابت کرد. این ستون کاملا قطع شد... و ساختمان از حالت قائم خارج و چند فوت نشست کرد... . بر اثر غرق شدن در شیره قند، یا خفگی، و یا در اثر برخورد با آوار دوازده نفر جان باختند، بیش از 40 نفر مجروح شدند. تعداد زیادی اسب که در آن ساختمان می زیستند غرق شدند، وبقیه را نیز بر اثر شدت جراحات مجبور بودند بکشند.

شکست مخزن شیره قند شناخت وقایعی را که به شکست زودرس قطعات مهندسی منجر می شوند، الزامی می کند. گاهی سایر سازه ها نیز به همین سرنوشت دچار می شوند. برای مثال، در بلژیک، کانادا، اتریش و ایالات متحده آمریکا در طی پنجاه سال گذشته چندین پل فرو ریخت ، علاوه بر آن تا به حال در تعداد بسیاری کشتی باری شکست رخ داده است. از مطالعات بعدی نتیجه گیری شده است که این شکستها، که به دو قسمت شدن کشتی منجر می شود، ناشی از تمرکز تنشها در قسمت بالای کشتی و امکان پذیر بودن عبور ترک از قسمت جوش است،جوشهایی که صفحات فولادی دا به همدیگر وصل می کند همچنین نواقص جوشکاری و کیفیت نامطلوب فولاد به فرآیند شکست کمک می کند. اخیرا تعداد زیادی شکست در کشتیهای حامل نفت رخ داده است که به آلودگی سواحل و محلهای غنی از ماهی منجر شده است.

تحقیق در مورد تباین و تنش در ساختار شعر « نشانی» سروده سهراب

اختصاصی از رزفایل تحقیق در مورد تباین و تنش در ساختار شعر « نشانی» سروده سهراب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و پرداخت پایین مطلب

فرمت فایل:word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:16

تباین و تنش در ساختار شعر « نشانی» سروده  سهراب

شعر کوتاه «نشانی» در زمره‌ی معروف‌ترین سروده‌های سهراب سپهری است و از بسیاری جهات ‏می‌توان آن را در زمره‌ی شعرهای شاخص و خصیصه‌نمای این شاعر نامدار معاصر دانست. این شعر ‏نخستین بار در سال 1346 در مجموعه‌ای با عنوان حجم سبز منتشر گردید که مجلد هفتم (ماقبل ‏آخر) از هشت کتاب سپهری است. همچون اکثر شاعران،  سپهری با گذشت زمان اشعار پخته‌تری ‏نوشت که هم به‌لحاظ پیچیدگیِ اندیشه‌های مطرح شده در آن‌ها و هم از نظر فُرم و صناعات ادبی، ‏در مقایسه با شعرهای اولیه‌ی او (مثلاً در مجموعه‌ی مرگ رنگ یا زندگی خواب‌ها) در مرتبه‌ای ‏عالی‌تر قرار دارند. لذا « نشانی» را باید حاصل مرحله‌ای از شعرسراییِ سپهری دانست که او به مقام ‏شاعری صاحب‌ سبک نائل شده بود

از جمله به دلیلی که ذکر شد، بسیاری از منتقدان ادبی و محققانِ شعر معاصر « نشانی» را در ‏زمره‌ی اشعار مهم سپهری دانسته‌اند و بعضاً قرائت‌های نقادانه‌ای از آن به دست داده‌اند. برای مثال، ‏رضا براهنی در کتاب طلا در مس به منظور ارزیابی جایگاه سپهری در شعر معاصر ایران از «نشانی» ‏با عبارت « بهترین شعر کوتاه سپهری» یاد می‌کند (514) و در تحلیل نقادانه‌ی آن به‌منزله‌ی « یک ‏اسطوره‌ی جست‌ وجو» (515) می‌نویسد: «”نشانی“ از نظر تصویرگری و از نظر نشان دادن روح ‏جوینده‌ی بشر، یک شاهکار است» (519). ایضاً سیروس شمیسا هم در کتاب نقد شعر سهراب ‏سپهری اشاره می‌کند که: « یکی از شعرهای سپهری که شهرت بسیار یافته است، شعر ”نشانی“ از ‏کتاب حجم سبز است که برخی آن را بهترین شعر او دانسته‌اند»، هرچند که شمیسا خود با این ‏انتخاب موافق نیست (263).‏

صَرف نظر از دلایل متفاوتی که منتقدان و محققان برای برگزیدن «نشانی» به‌عنوان بهترین ‏شعر سپهری برشمرده‌اند، نکته‌ی مهم‌ تر این است که همگیِ ایشان تفسیری عرفانی (یا متکی به ‏مفاهیم عرفانی) از این شعر به دست داده‌اند. برای مثال، براهنی در تبیین سطر اول شعر («خانه‌ی ‏دوست کجاست؟») استدلال می‌کند که «خانه وسیله‌ی نجات از دربه‌ دری و بی هدفی است؛ و ‏دوست، عارفانه‌اش معبود، عاشقانه‌اش معشوق، و دوستانه‌اش همان خود دوست است. و یا شاید ‏تلفیقی از سه: یعنی هم معبود و معشوق و هم محبوب» (516). لذا « رهگذر» در این شعر « راهبر ‏است و نوعی پیر مغان است که رازها را از تیرگی نجات می‌دهد» (همان‌جا) و « گل تنهایی » ‏می‌تواند « گل اشراق و گل خلوت کردن معنوی و روحی » باشد (518). شمیسا نیز با استناد به ‏مفاهیم و مصطلحات عرفانی و با شاهد آوردن از آیات قرآن و متون ادبیِ عرفانی از قبیل مثنوی و ‏گلشن راز و منطق الطیر و اشعار حافظ و صائب، « نشانی » را قرائت می‌کند. از نظر او، « در این شعر، ‏دوست رمز خداوند است . . . نشانی، نشانیِ همین دوست است که در عرفان سنّتی بعد از طی ‏منازل هفتگانه می‌توان به او رسید» (4-263). مطابق قرائت شمیسا، این شعر واجد رمزگانی است ‏که در پرتو آموزه‌های عرفانی می‌توان از آن رمزگشایی کرد. در تلاش برای همین رمزگشایی، ‏شمیسا هفت نشانی‌ای را که

دانلود تحقیق کامل درمورد نحوه تشکیل تنش پسماند کششی در جوش

اختصاصی از رزفایل دانلود تحقیق کامل درمورد نحوه تشکیل تنش پسماند کششی در جوش دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 36

نحوه تشکیل  تنش  پسماند  کششی  در جوش

 تنش  پسماند  تنشی  است که بر اثر  انجام عملیات  خاصی در جسم با قی می مانند  و در حالی که  جسم  تحت  هیچ بار گذاری  خارجی  نیست  نیز وجود  دارد . طبیعت  تنش  پسماند به گونه ای است  که  در مقابل  هر تنش  کششی  تنش فشاری  نیز باید  وجود  داشته با ئشد ،به  گونه ای  که  جسم  در حالت  تعادل با قی  بماند  که به این حالت ، حالت  خود تعادلی  می  گویند .

 علت اینکه شناسایی چنین  تنشهایی  برای مامهم است این است که وقتی جسم  تحت  تنش خارجی قرارمی گیرد .این تنش خارجی به تنش پسماند موجودافزوده  می شود  . پس  اگردر منطقه ای  تنش پسماند کششی  داشته  با شیم و بارگذاری ما نیزتنش  کششی  باشد سطح تنش درآن منطقه بالاتر از آنچه که تنها با لحاظ  تنش  کششی  خارجی بد ست می آید خواهدبود .لذا در صورتی که  تنش  کششی پسماند  داخلی  را در نظر نگیریم و قطعه  را تنها بر اساس  تنش  اعمالی  خارجی  طراحی  می کنیم  ممکن است  دراثرتنشهای پسماندخارجی  تنش در قطعه  از حد تسلیم  آن بالاتر رفته وباعث  شکست  آن گردد.یکی ازفرایندهایی که باعث  ایجاد تنش  پسماند در سازه ها  می گردد جوی  است  .که به علت  گرم و سرد شدن های متوالی  جوش و مناطق نزیدک  جوش  و عدم  امکان  جابه جایی در بعضی  جهات ، تنشهای  پسماند  داخلی  در جوش و مناطق  مجاور آن   بوجود  می اید .

 مقدارانبساط وتغییر شکل  جسم  در مقابل  گرمامتناسب با درجه حرارت  می باشد . اصولاً  با افزایش  درجه حرارت  تا  نقطه  ذوب  فلز  شاهد  انبساط  در آنها  خواهیم بود .حال هنگامی که در نقطه  ای  از جسم  درجه  حرارت  به طور  موضعی  افزایش  یابد  در اطراف آن  یک شیب  حرارتی  بوجود  می آیدکه می خواهد باعث  تغییر  شکل  و انبساط نقطه ای که  دمای  آن افزایش  پیدا کرده است  بشود ،ولی  از اطراف  توسط  فلزی  که این نقطه را احاطه کرده  اند و میل  به تغییر  شکل نداردبا تغییر  شکل  این نقطه مقابله  می شود،لذا مناطق نزدیک  این نقطه تحت تنش فشاری  قرار  می گیرند و در صورتی  که تنش  فشاری  موجود  از حد تسلیم  بیشتر  شود  با عث   تغییرکل پلاستیک  این منطقه  می شود .در حین  سرد شدن  منطقه ای  که گرم  شده بود شاهدانقباض مو ضعی  خواهیم  بود  که باعث  ایجاد تنش  کششی  در مجاورت  این نقطه  درحد تنش تسلیم  فلزخواهد بود .حال اگر بخواهیم  تشکیل  تنش  پسماند  در جوش  را تو ضیح  بدهیم  ابتدا مدل  زیر را  در  نظر میگیریم .

سه میله 1و2و3 اردر نظر بگیرید که توسط صفحات  صلب4و5 از دو طرف  محدود  شده اند با گرم  شدن  میله 2  اگر  دمای  آن  به اندازه DT  افزایش  یابد این میله  در حالت  آزاد  به اندازه alDT  افزایش  طول  پیدا می کند ولی میله های 1و3 چون  تغییردمایی  نداشته اند در مقابل  تغییر طول مقاومت می کنند،لذا  تنشی  در آنها  القا  می شودکه کششی  است وعکس العمل  این تنش به میله 2 وارد می شود که تنش  فشاری  است لذابه این  ترتیب  با گرم شدن  میله دو میلهای 1و3  تنش کششی  و در میله 2 تنش  فشاری خواهیم  داشت .درجوش  نیزچنین حالتی راخواهیم داشت  . البته  دربحث  راجع به تنشهای  تسلیم  جوش  به این  نکته نیز باید توجه داشته با شیم  که تنش  تسلیم   فو لادها با افزایش  درجه  حرارت  مطابق  کاهش  می یابد.

 در نظربگیرید که یک  اتصال  جوشی بین  دو ورق  بزرگ  بوجودآمده ودرمنطقه ای  نواری  شکل در فاصله مشخصی  ازمرکز جوش  مورد بررسی می باشد  فرض  می شود  که  نوارمورد بررسی  درجهت طولی خود کاملاً  مهار شده و تغییر  شکلی  در این جهت  ندارد .قبل ازگرم کردن ، نوار فاقد  تنش  بوده  و وضعیت  آن با  نقطه A  در نشان  داده شده است .درحین گرم  کردن ،این نوار متمایل  به انبساط  بوده  و لیکن وسط محیط (فلز)  اطراف  خود  که درجه  حرارت  پایین تری  دارد  از انبساط  آن ممانعت  می شود  و در نتیجه  تحت تا ثیر  تنشهای فشاری  قرار می گیرد. تغییر  شکل  در نوار  در ابتدا  الاستیک بوده و با افزایش   درجه  حرارت  افزایش  یا فته  و در درجه حرارت T1  تغییر  شکل پلاستیکی  شروع  می شود (مسیرABC با افزایش  درجه  میزان تنش تسلیم جسم  کاهش  یافته و تغییرشکل پلاستیکی  نوار افزایش  می یابد( مسیرCDE)  چنانچه T2  حدا کثر  در جه  حرارتی  باشد .که در نوار اعمال  می شود ، تغییر  شکل  پلاستیکی  فشاری  تا نقطه E  ادامه خواهدیافت . در هنگام سرد شدن ، نوارمورد بررسی تمایل به انقباض  داشته که منجربه تغییر  شکل  الاستیکی(مشابه باربرداری درنمونه های  تحت آزمایش کشش) که با توجه به درجه  حرارت  نوار،مطابق  مسیر EF  ادامه خواهد  داشت . در درجه  حرارت T3(نقطهG)    سطح  تنشها  در نوار  در سطح  تنش  تسلیم  فلز  در این درجه  حرارت  خواهد شد .با کاهش  بیشتر  در جه حرارت ، تنش  تسلیم( و درنتیجه سطح  تنش ها در نوار )  افزایش  یافته وتغییر  شکل  پلاستیکی( کششی) در نوار  بوجود می اید ( مسیرGH ).  نتیجتاً اینکه  سیکل  حرارتی  فوق الذکر خواهدشد . با استفاده از  مدل فوق الذکر  می توان  سطح  تنش  پسماند جوشی رادر  نقاط  مختلف اطراف  منطقه جوش  بدست آورد.

 چنانچه در جه  حرارت  حا صله  در نقطه  بررسی  پایین تر  از  T1تنها  تغییر شکل  الاستیکی در  ان  نقطه  بوجود  می آید . برای  فو لادهای  جوشی  این در جه حرارت  بین 300-150 در جه سانتی  گراد  می باشد . در درجه حرارت  بین T1  وT4  سطح  تنشهای  پسماند  پایین تر  از تنش  تسلیم  جسم بوده  و چنانچه  در جه  حرارت  نقطه  مورد بررسی از T4  بشتر  شود ،  تنشهای  پسماند  در سطح  تنش  تسلیم  فلز  خواهد بود .

 ازبررسی  فوق الذکر نتیجه می شودکه تنشهای  پسماند  جوشی  در جهت  موازی  با  جهت جوش (Longitudinal)در فلزجوش و نواحی  نزدیک  به آن از نوع  کششی و  در حد تنش تسلیم  بوده  وبا افزایش  فا صله  از مرکزجوش  سطح  این تنش ها کاهش  می یابد .به جهت   اصل  خود تعادلی برای اینگونه تنشها ، لزوماًباید تنشهای  جوشی  طولی رادرمقاطع مختلف یک اتصالی  جوشی  درحین  جوشکاری  نشان می دهد . در حوضچه مذاب  جوش  با سر عت v  به سمت  جلو حرکت کر ده و درنقطه O  بسر می برد . در مقطع A-A  ، که در جلوی حوضچه  جوش  قرار دارد ، هنوز  تغییرات  عمده  درجه  حرارت  صورت  نگرفته و بنابراین  تنشهای  جوشی  مر بوطه  صفر می باشند .تغییرات عمده درجه حرارت صورت نگرفته وبنابراین جوشی مربوطه  صفرمی باشند در مقطع B-B( از میان  حوضچه)، قطعه  کاردارای  تنشهای  شد ید تری  شیب  حرارتی بوده و درجه حرارت  درمرکز حوضچه  جوش  ما کزیمم می باشد  در مقطع C-C در پشت حو ضچه  مذاب  جوش ، به وا سطه  سرد شدن و کاهش نسبی درجه حرارت ، از شیب حرارتی  کاسته  شده و با لاخره  در مقطع D-D که به  حد کافی ازمحل حوضچه جوش  دورمی باشد،سرد  شدن  کامل  بوقوع  پیو سته  و در جه  حرارت آن برابربا در جه  حرارت عمومی  قطعه  کار شده است .

 تنشهای  جوشی  در مقطع B-B  و در محل  حوضچه  جوش ،  به دلیل اینکه  مذاب  نمی توان    نیروی  کششی   را تحمل کند، برابر صفر می باشد . در این  مقطع  ودر نزدیکی  حو ضچه جوش ، تنشهای  جوشی  از نوع  فشاری  بوده  که با فا صله گر فتن  ازمحل جوش  کاهش یافته  وبه تدریج  تنشهای  کششی  به جهت  با لانس  کردن  آنها تو سعه می یابند در جه حرارت  و در نتیجه  تغییر  شکلهای  حرارتی  در مقطع  بالا بوده  ولی به علت پایین بودن تنش  تسلیم  جسم ، سطح  تنشهای  جوشی  نیز پایین  می باشد . در مقطع C-C  که حوضچه  مذاب  منجمد  شده و فلز  اطراف نیز  تا حد سرد  شده است ، فلز جوش  و اطراف  آن تا حدی  منقبض شده  که با توجه به  به ممانعت  فلز  اطراف  آن، تنشهای  کششی  در این  منطقه  توسعه  یافته اند . در مرکز جوش  این تنشهادر سطح  تنش  تسلیم جسم  دردرجه حرارت  محیط بوده و سطح  این تنشها  با افزایش فاصله  از مرکز  جوش  به سرعت  کاهش  سافته  و به سمت تشکیل  تنشهای فشاری جهت بالانس کردن تنشهای کششی میل  می کند .

 همانگونه که ملاحظه می شود، تشکیل  تنشهای جوشی  ناشی از کرنشهای  حرارتی  بوده  که بو اسطه  گرم و سرد   شدن  مو ضعی و غیر  یکنواخت  در محل حو ضچه  جوش  و اطراف  آن و ممانعت محیط ( فلز)  اطراف  ایجاد  میشوند . این  کرنشها   در منطقه  جوش  و مجاور  نزدیک  ان ، کرنش  پلاستیکی  بوده که  هم  در حین  گرم شدن و هم در حین سرد شدن بوجود می آیند .  منطقه ای  که در آن  کرنشهای  حرارتی  ایجاد  می شود  کم یا بیش تو سط  محیط( فلز )  از اطراف خود  مهار یا ممانعت (Restraint) می شود  . چنانچه  قطعه   کار آزاد  بوده  وبه قطعات دیگر  منصل  نباشد ، این  نوع مهار  از نوع  مهار  اولیه (Primary restraint) بوده و چنانچه  فقطعه کار  بنوبه خود به قطعات  دیگر متصل  با شد ، در جه  مهار بالاتر بوده و مهار  ثا نویه ( Secondary restraint)  نیز درشکل گیری تنشهای  پسماند  دخیل  خواهد بود و بنابراین  سطح  و توزیع  تنشای  پماند  جوشی  بستگی  به مهار  اولیه ( ناشی  از نوع  اتصالی  جوشی) ومهار  ثا نویه ( ناشی از  ابعاد  کلی  قطعه و نحوه در گیری  ان )  دارد .برای تنشهای  پسماند  طولی) Longitudinal residual stresses) مهار  اولیه  قو یاً  تعیین  کننده  بوده و مهار  ثا نویه  اثر کمی دارد  .و بنابراین  صرفنظر  از اینکه  ابعاد  کلی  قطعه  کار و نگهداری ان به  چه صورت  با شد  می توان  برای تخمین  سطح و توزیع  تنشهای  پسماند  طولی  در اتصالات ورقی  جوشی  از ا ستفاده  نمود.

 لازم به  تو ضیح است  که در  قسمتهای  ابتدایی  و انتهایی  یک  جوش  طولی  تنشهای  پسماند طولی  به سرعت  کا هش  یا فته  وبه صفر   می رسند . به عنوان  یک قاعده  سر انگشتی  می توان  اظهار  نمود  که  تنشهای  طولی  در یک  جوش از فا صله 150mm دو سر  جوش  شروع  به کا هش  نموده   ودر  دو انتهابه صفرمی رسند . چنانچه  طول  جوشی بیش از 300mm  باشد  در وسط  آن  سطح تنشهای  پسماند  جوشی  در تنش تسلیم فلز  خوهد بود . یک اتصال  جوشی در جهت  عرضی ( عمود  بر جهت  جوشکاری ) نیز منقبض شده ( Transverse shrinkage) که منجر به  ایجاد   تنشهای  پسماند  عرضی ( Transverse residual shrinkage ) می شود.  اصول  ایجاد  این   تنشها  نظیر  تنشهای  طولی  بوده  با این تفاوت  که مهار  اولیه   در شکل گیری  انها  مو ثر  بوده  و مهار  ثا نویه  مهم می باشد .  در سطح و توزیع تنشهای  عرضی  بطور  شماتیک نشان  داده شده است  . در قسمت  میانی  جوش ،  تنشها  از نوع  کششی  بوده  و در قسمتهای  انتهایی  تنشهای  فشاری  به جهت  بالانس  کردن  تنشهای  کششی  ایجاد شده  اند.حدکثر  سطح  تنشهای  عرضی  به  واسطه  مهار اولیه  در حدود 25% میزان تنش  تسلیم  فلز  می باشد و چنانچه  قطعه  کار  در  جهت  عر ضی  مهار شده با شد، ممانعت  ثا نویه  ایجاد  شده  که بسته به در جه  مهار  منجر  به  افزایش  سطح  این تنشها  می  شود.

  تنشهای  پسماند جوشی  همچنین می توانند  در جهت  ضخامت  نیز به  وجود آیند . در  مقا طع  نازک ( کمتر از 30mm ) سطح  این تنشها  در جهت  ضخامت  نا چیزو قابل  صرفنظر  کردن  می باشد ،  لیکن  برای  مقاطع  ضخیم  تر سطح  این  تنشه  می تواند  در سطح  تنش  تسلیم    فلز بوده و توزیع  پیچیده ای  همراه  داشته با شد .بنابراین  بطور کلی  تنشهای  پسماند  جوشی ،  کم یا بیش سه بعدی  بوده ،به ویژه  اینکه  اتصال  جوشی  در سه  جهت  عمود به هم  مهار شده  باشد .

 تنشهای  پسماند  جوشی  معمولاً روی  خواص  استحکامی استاتیکی  قطعه  ویا شکست  پلاستیکی( Plastic Collapse )  آن اثر  قابل توجهی  نداشته و لیکن  چنانچه  خواص  سمجی  جوش  پایین  باشد ،  امکان  ترک خوردگی  وجود  داشته  و این تنشها  می توانند به تنهایی با عث شکست  موضعی  یا کامل  قطعه شوند .بی مناسبت نخواهد بود  چنانچه اشاره  شود  که در بعضی از سوا نح بزرگ  در سازه های  جوشی ( ریزش  کامل  پلهای فلزی و یا  دونیم شدن  کشتیهای  تولید  شده با اتصالات جوشی) تنشهای  پسماند  جوشی  مهمترین  عامل   سا نحه بوده اند . تنشهای پشماند ( طولی )  جوشی  در اتصالات  نازک  فلزی می توانند  منجر به  کمانش  پوسته ( Buclkling) سازه  شوند . تنشهای   پسماند  جوشی همچنین می توانند  موجب  کا هش  خواص  استحکامو خستگی  اتصالات  مربوطه  شده و در این  را بطه بهتر است   که  طول  مسیر  جوش  حداقل بوده و اتصال  جوشی  طوری طراحی  شود  که در  محلهای  دور از محلهای  مرکز  تنش  ویا  حتی المقدور  در محلهایی با  تنشهای  فشاری قرار گیرد .

 بطور  خلاصه می توان  از عوامل  زیر به عنوان  مهمترین  عوامل  در تشکیل  تنشهای  پسماند  جوشی  نام برد.

1. حرارت  دادن  موضعی  وغیر همگون
2. تغییر شکل ( کرنش) حرارتی
3. وابستگی  تنش  تسلیم  فلز  به درجه  حرارت
4. درجه  مهار یا ممانعت قطعه کار.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید