ادبیات قرن هشتم
پایان نامه ارشد
350صفحه ورد قابل ویرایش
فقط 30000تومان
مــقــدّمــه * وضع ادبی ایران در قرن هشتم: الف ـ وضع عمومی ادب فارسی:
در این قرن، ادبیات ایران نسبت به قرون گذشته، مخصوصاً نسبت به قرن هفتم،اندکی تنزّل یافت.سبب، آن بود که در اواسط قرن هشتم، قدرت پادشاهان مغول ایران ، تخفیف پیدا کرد و سلسله های جزء ـ که بیشتر ناتوان بودند ـ از تجزیة ممالک ایشان،فراهم آمد و انقلاب حوادث ،دوباره آسایش را از مردم سلب کرد و وزرای مقتدر که در قرن پیش می زیستند و مردم را به علم و ادب، تشویق می کردند، در این قرن به وجود نیامدند.تنها خاندانهای بزرگی که در پرورش علماء و ادبای ایران، در این زمان، کوشیدند: نخست خاندان آل مظفر در یزد و فارس، و دوم خاندان جلایر در بغداد و عراق عرب بودند.با وجود این در این دوره هم ،نویسندگان و شعرای بزرگ در ایران بسیار بوده اند.
ب ـ شعر پارسی و شاعران پارسی گوی:
در قرن هشتم، شعر نسبت به دورة گذشته، به همان عللی که ذکر شد، کمی تنزّل کرد.با این همه ،عدة کثیری از شعرای فارسی زبان ـ چه در ایران و چه در هندوستان ـ می زیسته اند و در این ضمن، خاندانهای پادشاهان جزء که در نقاط مختلف، سلطنت داشتند و از تجزیة دولت مغول فراهم آمدند، در ترویج شعر فارسی همّت گماشتند. چنانکه ابوسعید بهادر خان ـ آخرین پادشاه مغول ایران ـ شعر فارسی می گفته است. خاندان جلایر نیز که در مغرب ایران سلطنت داشتند، در پرورش شعر فارسی، بسیار
مقدّمه دو
کوشیده اند. و جمعی کثیر از شاعران بزرگ قرن هشتم از ایشان متنعّم شده اند. دو تن از پادشاهان این سلسله مانند :سلطان اویس و سلطان احمد، شعر فارسی گفته اند.
ج – شاعران گروه تلفیق (شعر قرن هشتم) (1):
بحران ادبی قرن هشتم این بود که اوّلاً غزل عاشقانه در سیر خود در قرن هفتم به وسیلة سعدی به اوج رسیده بود و دیگر از آن پیش تر نمی توانست برود و ثانیاً غزل عارفانه در سیر خود در قرن هفتم به وسیلة مولانا به اوج خود رسیده بود.از این رو در قرن هشتم به صورت طبیعی جریان تلفیقی این دو غزل پیش آمد که جریان تازه ای بود.(2) اکثرشاعران مهمّ قرن هشتم شاعرانی هستند که به هر دو شیوة غزل عارفانه و عاشقانه توجّه دارند.ما به این شاعران ، شاعران گروه تلفیق می گوییم. اوج این جریان درحافظ است.درتمامی شاعران گروه تلفیق این خاصیت هست که به سعدی توجّه دارند والهام بخش حافظند وازاین رومی توان غزلهای آنان رابا غزلهای مشابه حافظ و سعدی سنجید.
ادبیات قرن هشتم