دانلود مقاله حکومت و اخلاق از دیدگاه امام علی علیه السلام
نوع فایل : Word
تعداد صفحات : 47
فهرست و پیشگفتار
امام على(ع)، کارگزاران حکومت و راهکارهاى اصلاحات
یکى از برنامه هاى اصلاحى حضرت على(ع) در دوره زمامدارى، گماشتن نیروهاى شایسته، کارآمد و صالح در مصادر امور حکومت بود. زیرا استقرار و دوام حکومت به ویژه با شاخصههاى دیندارى و عدالت، بدون کارگزاران شایسته عملى نخواهد بود. از اینرو، یکى از مقولههاى مهم و مورد توجه جدى امام على(ع)، کارگزاران حکومت بود.
چگونگى گزینش و انتخاب این نیروها در مناصب گوناگون سیاسى، نظامى، مالى، قضایى و ادارى، آشنا نمودن آنان با دستورالعملهاى مدیریتى، شیوه زمامدارى و رفتار با مردم، و نظارت بر عملکرد و مدیریت آنان به منظور حسن اجراى امور که به تأمین امنیت جامعه، رضایت عمومى مردم، استحکام و ثبات حکومت منجر گردد، از مسایلى است که امام(ع) بدانها پرداخته است.
حضرت(ع) با این مبانى نظرى سعى داشت تا مدلى از نظام مدیریت اسلامى را در زمان خویش اجرا نماید و براى آینده مسلمانان نیز معیارهاى لازم و اصول کلى را ارائه دهد. در این مقاله کوشش مىشود تا برنامههاى اصلاحى امام على(ع) در باره کارگزاران حکومت، به ویژه مواردى چون معیارهاى انتخاب، توصیهها و رهنمودهاى مدیریتى، و سیاستهاى نظارتى و مراقبتى ایشان تحلیل و تبیین گردد.
مقدمه
یکى از اصول مهم اندیشه حضرت على(ع)، لزوم استقرار حکومت براى انتظام امور مردم و سامان یافتن نظام اجتماعى است. زیرا برقرارى امنیت داخلى، توازن اجتماعى و نظم،وصول بودجه عمومى، جلوگیرى از هرج و مرج و دفع فساد، جنگیدن با دشمنان ومتجاوزان، فعالیت دستگاه قضایى و اجراى احکام و مقررات قانونى، از امورى است کهجز با تشکیل حکومت میسر نخواهد گشت و در سخنان امام على(ع) به این مهم اشاره شده است.
ایشان هنگامى که سخن خوارج را که مىگفتند: «لا حُکْمَ اِلّا للَّه»، شنید، فرمود:
«سخن خوارج سخن حقى است که از آن اراده باطل مىشود ... مردم چارهاى ندارند جز اینکه زمامدارى داشته باشند، چه نیکوکار یا بدکار. مؤمن در امارت و حکومت او (حاکم نیکوکار) به طاعت مشغول است، و کافر بهره خود را مىیابد، و با قدرت او، بودجه عمومى جمعآورى و با دشمن پیکار شود، امنیت راهها تضمین گردد و حق ضعیف از قوى گرفته شود تا خوبان براحتى زندگى کنند و مردم از شرّ فاجران آسوده گردند.»[1]
مواردى که در سخن حضرت آمده از ضرورىترین نیازهاى هر اجتماعى است که باید به وسیله نظام حکومت برآورده شود. بنابراین، نیاز به حکومت، از بدیهىترین امورى است کهعقل فطرى بدان حکم مىکند. این امر، به گروهى از انسان‌ها یا زمانى خاص بستگى ندارد،بلکه در همه زمانها نیاز به زمامدار و تشکیلاتى که جامعه را اداره نماید، وجود داشته است و دارد...
1. برنامه اصلاحى امام على(ع)
1-1. معیارهاى انتخاب کارگزاران
2-1. توصیهها و دستورالعملها
1-2-1. فرمانداران
2-2-1. مأموران مالى
3-2-1. فرماندهان نظامى
حق نظامیان بر رهبرى
حق رهبرى بر نظامیان
3-1. سیاستهاى نظارتى
نتیجه
پی نوشتها
مقاله حکومت و اخلاق از دیدگاه امام علی علیه السلام
