لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 5
موقعیت جغرافیائی و سیمای طبیعی استان مرکزی
استان مرکزی با مساحتی معادل 29405 کیلومتر مربع ، 79/1 درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده و تقریباً در مرکز ایران بین 33 درجه و 23 دقیقه تا 35 درجه و 33 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 56 دقیقه تا 51 درجه از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است .
این استان از شمال به استانهای تهران و قزوین ، از جنوب به استانهای لرستان و اصفهان ، از شرق به استان قم و از غرب به استان همدان محدود میشود بر اساس تقسیمات کشوری در سال 1383 دارای 10 شهرستان ، 18 بخش ، 27 شهر ، 61 دهستان و 1650 آبادی دارای سکنه و 1704 آبادی خالی از سکنه بوده است .
آب و هوا
استان مرکزی که از یک طرف در گوهر مرکزی و از طرف دیگر در محل زاویه چین خوردگی البرز و زاگرس واقع شده است دارای آب و هوای نیمه بیابانی متنوع است .
1- آب و هوای نیمه بیابانی : حدود 38 درصد مساحت استان مرکزی در منطقه نیمه بیابانی قرار دارد این اراضی بین کوهستان و بیابان واقع شده است خاکهای این مناطق برای کشاورزی مناسب و استفاده از آب قنات و رودخانه در این نواحی میسر است قسمت اعظم مراتع استان در این نواحی قرار دارد . تراکم جمعیت در این ناحیه نسبتاً زیاد است این نوع آب و هوا را در ساوه و زرندیه می توان دید .
2- آب و هوای معتدل کوهستانی : تقریباً نیمی از مساحت استان را این نوع آب و هوا در بر گرفته و سرزمینهایی را که بیش از 1500 متر ارتفاع دارند شامل میشود . بیشترین مراتع متوسط استان مرکزی در این ناحیه قرار گرفته است که پوشش گیاهی آن غنی تر و دوره رشد گیاهان نیز طولانی تر از نواحی دیگر است متأسفانه چرای بی رویه دام ها ، آسیب فراوانی به این مراتع وارد کرده است در این نواحی امکان زراعت دیم غلات و همچنین امکان تجدید پوشش گیاهی جنگلی در نقاطی که خاک مناسب دارند وجود دارد این نوع آب و هوا را در شهرستانهای اراک ، خمین ، تفرش و محلات می توان مشاهده کرد .
3- آب و هوای سرد کوهستانی : 12 درصد از اراضی استان مرکزی که در ارتفاعات واقع شده اند آب و هوای سرد دارند وجود برف دایمی در قله ها حاکی از آن است که میانگین دمای گرمترین ماه سال نیز بسیار پائین است مراتع مرغوب استان در این نواحی واقع شده اند شعبات رودخانه های دایمی استان از این مناطق سرچشمه می گیرند تراکم جمعیت در این نواحی چندان زیاد نیست نمونه این آب و هوا را می توان در شهرهای آستانه و شازند واقع در شهرستان شازند مشاهده نمود .
ناهمواری ها
استان مرکزی در زاویه برخورد دو رشته کوه البرز و زاگرس واقع است ناهمواریهای این استان را قسمتهایی از کوههای مرکزی و پیشکوه های داخلی زاگرس تشکیل میدهد پست ترین نقطه استان در دشتی در جنوب ساوه(با 950 متر ارتفاع) و بلندترین نقطه آن قله شهباز(با 3388 متر ارتفاع) در رشته کوههای راسوند قرار دارد حدود 25% مساحت استان را دشت ها و 75% آنرا کوهستانها و کوهپایه ها تشکیل میدهند دشت ها و نواحی عمده کشاورزی استان عبارتند از : دشت ساوه ، دشت زرند ، دشت اراک و فراهان ، دشت شازند ، دشت شراء(اراضی اطراف رود قره چای در غرب منطقه) .
مهمترین ارتفاعات شمال استان از کوههای زرند به سمت غرب تا کوههای اینچه قاره که بلندترین قله این قسمت است در بخش خرقان زرندیه امتداد می یابد بلندترین قله این ارتفاعات در بخش زرند ساوه بنام کوه قلیچ است .
در قسمت غرب استان دو رشته کوه در دو سمت رود قره چای از جنوب به شمال امتداد می یابد رشته غربی قره چای به ارتفاعات الوند در همدان می پیوندد و رشته شرقی آن به تدریج ارتفاع خود را از دست داده و به کوههای وفس متصل میشود از ارتفاعات مهم قسمت شرقی ، قله مودر در غرب شهر اراک را می توان نام برد .
جنوب استان را کوههای مرتفعی در بر می گیرد که مهمترین آنها در جنوب غربی رشته کوههای راسوند و سفیدخوانی است و بلندترین قله در کوههای راسوند قله شهباز است امتداد این رشته کوهها به طرف جنوب شرقی ، به کوههاالوند لکان در غرب خمین می رسد سپس این رشته کوهها به ارتفاعاتی در جنوب خمین متصل شده و با ارتفاعات تخته کوه یکی میشود و پس از قطع شدن بوسیله دره قمرود به ارتفاعات اردل و جاسب و کهک قم وصل می گردد . بلندترین قله بین دلیجان و کهک ، کوه غلیق است .
رطوبت
به علت تنوع آب و هوا ، میزان رطوبت و باران در مناطق مختلف استان یکسان نبوده و از الگوی بارندگی متنوعی برخوردار است رطوبت هوا در شهرستانهای این استان نیز یکسان نیست در مناطق کوهستانی ریزشهای جوی اغلب به صورت برف و در مناطق کم ارتفاع بیشتر به صورت باران ظاهر میشود شمال استان در بخش زرند جزوکم باران ترین و ارتفاعات شازند در جنوب غرب از پرباران ترین مناطق این استان به شمار می روند .
منابع آب
براساس مطالعات انجام شده در حال حاضر مقدار آبی که از طریق رودخانه ها ، قنات ها ، چشمه سارها ، چاههای عمیق و نیمه عمیق به دست می آید حدود 2/4 میلیارد مترمکعب می باشد ولی تنها 50 درصد آن در امور کشاورزی و موارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد و بقیه به علت تبخیر و هرز رفتن از بین می رود .
الف – آبهای زیرزمینی :
شامل چاههای عمیق و نیمه عمیق ، چشمه ها و قنات ها است که مجموع آب آنها بیش از 1/2 میلیارد متر مکعب تخمین زده میشود . از چشمه های پرآب موجود در استان مرکزی ، چشمه عمارت ، چشمه عباس آباد شازند ، چشمه پنجه علی ، چشمه اسکان ، چشمه انجدان ، چشمه محلات و بالقوه را می توان نام برد .
ب- آبهای سطحی (رودها) :
رودخانه های جاری در سطح استان مرکزی که دارای میزان آبدهی متفاوت و متغیر در طول سال می باشند از منابع مهم آب استان بوده و آبدهی آنها سالانه حدود 2 میلیارد مترمکعب برآورد شده است .
تحقیق درباره موقعیت جغرافیائی و سیمای طبیعی استان مرکزی