لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 24
و هم چنین، از آن جناب روایت کردند، که فرمود: «هر چیزى که براى مرده داده مى شود، مى گیرد آن را ملکى در طبقى از نور که درخشان و شعاع نورش به هفت آسمان مى رسد، پس مى ایستد بر لب قبر و فریاد مى کند: «السلام علیک یا اهل القبور» اهل شما این هدیه را به سوى شما فرستادند; پس آن را مى گیرد و داخل در قبر مى کند، و به وسیله آن خواب گاه اش فراخ مى شود. پس آن حضرت فرمود: آگاه باشید هر کس مهربانى کند مرده را به صدقه، پس براى اوست نزد خداوند از اجر مانند اُحُد، و مى باشد روز قیامت در سایه عرش خدا، روزى که نیست سایه اى جز سایه عرش خداوند، زنده و مرده نجات مى یابند به این صدقه.»
و رسول اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) میزان و اندازه صدقه را توضیح مى دهد، که براى آگاهى و عمل به آن لازم است به این حدیث توجه شود.
آن حضرت (صلى الله علیه وآله وسلم) به ابوذر غفارى فرمود: «صدقه، امرى شگفت است. ابوذر عرض کرد: کدام صدقه افضل است؟
حضرت فرمود: آنچه که در نزد اهل اش نفیس و گران بهاتر است. عرض کرد: اگر مال نداشته باشد؟ فرمود: از بازمانده طعام اش. عرض کرد: اگر غذاى اش زیادتى نباشد؟ فرمود: کسى را که رأى صاحب ندارد ارشاد کند. عرض کرد: اگر رأى صاحب نداشته باشد؟ فرمود: به وسیله قدرت بدنى خویش کسى را کمک کند، مثلا دست کور یا عاجزى را بگیرد و یا بار افتاده اى را بردارد. عرض کرد: اگر فاقد قدرت بدنى باشد؟ فرمود: سبب خیر شود و مظلومى را از دست ظالمى برهاند. عرض کرد: اگر آن هم براى اش میسّر نباشد؟ فرمود: اماته اذى کند، یعنى سنگى یا خارى بر سر راه مسلمانان باشد آن را دور سازد. ابوذر عرض کرد: اگر این کار را نکرد؟ فرمود: اذیّت خود را از مردم نگاه دارد، به درستى که این صدقه ایى است که به وسیله آن نفس خود را پاک مى کند.»(2)
از این حدیث شریف به خوبى فهمیده مى شود و معلوم است که ترک ظلم و اماته اذى ثواب صدقه را دارد.
حضرت عیسى (علیه السلام) به قبرستانى عبور کرد و مرده اى را معذّب و گرفتار دید. سال دیگر از آن جا عبور فرمود: او را معذّب ندید، از مقام احدیت سؤال کرد؟ و خطاب رسید: این شخص پسرى داشت که سنگى را از راه مؤمنان دور کرد، و به سبب این کار خیر پسر، پدر را بخشیدیم و عذاب از وى برداشتیم.(3)
بهشت و دوزخ کجایند؟
این سؤال در ذهن بشر در ادوار مختلف وجود داشته که حیات پس از مرگ چیست؟ و همواره که در عصر تکنولوژى و
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. محمد سبزوارى، محمدبن، جامع الاخبار ; عن النبى (صلى الله علیه وآله وسلم) قال: « أرواح المؤمنین تأتی کل جمعة إلى السماء الدنیا بحذاء دورهم و بیوتهم ینادی کل واحد منهم بصوت، حزین با کین... فیرجعون بحسرة و ندامة، و ینادون أسرعوا صدقة الأموات».
2. مجلسى، محمدباقر، بحارالأنوار، ج 96، آداب الصدقه.
3. مجلسى، محمدباقر، بحارالانوار، ج3، ص 322.
صفحه 132
پیشرفت در عرصه مجهولات براى انسان به سهولت انجام مى گیرد; این سؤال در ذهن هر فردى تراوش کرده و مى کند و بر اثر کنجکاوى و دقت عمل دوست دارد بداند که حیات جاوید و حیات معذّب در کجا به وقوع مى پیوندد. و آیا بهشت و دوزخ هم اکنون آفریده شده و موجود است یا نه؟ آیا بهشت و دوزخ فقط اختصاص به آخرت و روز قیامت دارد؟ و اگر آفریده شده مکان اش کجاست و چه خصوصیاتى دارد؟
پاسخ به این گونه مسائل پیچیده و سؤال برانگیز احتیاج به یک تحقیق وسیع و گسترده دارد، ولى تا آن جایى که ظرفیت بحث در این مقوله اجازه مى دهد، با آیاتى از قرآن، روایات و احادیث معصومین (علیهم السلام) رفع ابهامات نموده، تا اعتقاد و ایمان همگان نسبت به بهشت و دوزخ بیشتر گردد.
خداوند در قرآن مى فرماید: « وَسارِعُوا إِلى مَغْفِرَة مِنْ رَبِّـکُمْ وَجَـنَّة عَرْضُها السَّمـواتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِـینَ ;(1) و بر یک دیگر سبقت بجویید، براى رسیدن به آمرزش پروردگار خود و بهشتى که وسعت آن آسمان ها و زمین است و براى پرهیزگاران آماده شده است.»
عبدالسّلام بن صالح هَروى مى گوید: از حضرت على بن موسى الرّضا (علیه السلام) درباره بهشت و دوزخ پرسش نمودم، که آیا این دو، امروز آفریده شده و مخلوق اند؟ در پاسخ فرمود:
بلى! رسول اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در معراج داخل بهشت شد و دوزخ را نیز دیده است.
عرض کردم: کسانى مى گویند: بهشت و دوزخ در قضا و تقدیر الهى هستند و تاکنون آفریده نشده اند؟ آن حضرت فرمود: گویندگان این سخن از ما نیستند. و ما هم از آنان نیستیم. کسى که خلقت بهشت و دوزخ را انکار نماید پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) و ما را تکذیب نموده است. (2)
اکثر دانشمندان و مفسران اسلامى معتقدند، که این دو (بهشت و دوزخ) هم اکنون وجود خارجى دارند. و ظواهر آیات قرآن نیز این نظر را تأیید مى کند، چنان که در آیه « وَسارِعُوا إِلى مَغْفِرَة مِنْ رَبِّـکُمْ ... أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِـینَ »(3) تعبیر اُعِدَّتْ مهیّا شدن یا تعبیرات دیگرى از همین ماده، گاهى در مورد بهشت و گاهى درباره دوزخ است.
از این آیات استشهاد مى شود، که بهشت و دوزخ هم اکنون آماده شده اند، اگر چه بر اثر اعمال نیک و بد انسان ها توسعه مى یابند. و یا در آخر سوره تکاثر خداوند مى فرماید: « کَـلاّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الیَقِـینِ * لَتَـرَوُنَّ الجَحِـیمَ * ثُـمَّ لَتَرَوُنَّها عَیْنَ الیَقِـینِ ; اگر علم یقین داشتید دوزخ را مشاهده مى کردید پس به عین الیقین آن را مى دیدید.»
نظر دیگر دانشمندان اسلامى، بهشت و دوزخ در باطن و درون این جهان وجود دارد، ما این آسمان و زمین و کرات مختلف را با چشم خود مى بینیم، امّا عوالمى که در درون این جهان قرار دارند نمى بینیم و اگر دید و ادراک دیگرى داشتیم، هم اکنون مى توانستیم آنها را درک کنیم و ببینیم. در این عالم موجودات بسیارى هستند که امواج آنها با چشم ما قابل دید نیستند، ولى قدر مسلم وجودشان را نمى توان انکار کرد، آیات آخر سوره تکاثر گواه این حقیقت است.
و خداوند مى فرماید: « سابِقُوا إِلى مَغْفِرَة مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّة عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَالأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِینَ آمَنُوا بِاللّهِ وَرُسُلِهِ ;(4) پیشه گیرید به مغفرت الهى و هم چنین سبقت جویید به بهشتى که عرض آن مانند عرض آسمان و زمین است و براى کسانى آماده شده که به خداوند و پیامبران او ایمان آورده اند.» که از روایات و احادیث نیز استفاده مى شود بعضى از مردان خدا دیدى در این جهان داشتند که بهشت و دوزخ را نیز با چشم حقیقت بین خود مى دیدند. بهترین نتیجه اى که مبیّن این بحث مى باشد این که بهشت و دوزخ، محیط بر این عالم است . و به اصطلاح این جهان مادى و محسوس در شکم و درون آن جهان قرار گرفته، درست همانند، عالم جنین که در درون عالم دنیا است، مى باشد. زیرا مى دانیم عالم جنین براى خود عالم مستقلى است، امّا جداى از این عالمى که در آن هستیم نیست، بلکه در درون آن واقع شده است. عالم دنیا نیز نسبت به عالم آخرت ـ بهشت و دوزخ ـ همین حال را دارد، یعنى در درون آن قرار گرفته است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. آل عمران(3) آیه 133.
2. شیخ صدوق، ابى جعفر، علم الیقین ، ص 1008 به نقل از معاد، فلسفى، محمدتقى، ج 3، ص 269.
3. آل عمران (3) آیه 133.
4. حدید (57) آیه 21.
صفحه 133
همان طور که خداوند در قرآن مى فرماید: «وسعت بهشت به اندازه وسعت آسمان ها و زمین است.»(1) به خاطر آن است که انسان چیزى وسیع تر از آسمان و زمین نمى شناسد. تا مقیاس و سنجش بزرگى قرار داده شود. لذا قرآن براى این که وسعت و عظمت بهشت را ترسیم کند آن را به پهناى آسمان ها و زمین تشبیه کرده است. و چاره اى هم غیر از این نبوده. همان طور که کودک در شکم مادر اگر تعقّل مى داشت و یا اگر مى خواستیم با او سخن از دنیاى دیگرى بگوییم باید با منطق قابل درک او با آن صحبت مى کردیم تا بفهمانیم که در وراى این دنیا ـ رحم مادر ـ دنیاى دیگرى است، مثال همین دنیا را مى زدیم.
و وسعت دوزخ نیز به اندازه وسعت بهشت در درون همین جهان قرار گرفته. و وجود آن در درون این جهان منافاتى با وجود بهشت در درون آن ندارد. و یا این که بهشت و دوزخ محیط بر این جهان باشند. جواب باز هم روشن تر است. زیرا دوزخ مى توانند محیط بر این جهان باشد و بهشت محیط بر آن، و از آن هم وسیع تر.(2)
با توجه به این که نعمت هاى بهشت و نعمت هاى دوزخ مجموعه اعمال خوب و بد مردم است، در واقع جنّت و نار تجسّم کارهاى روا و ناروایى است که انسان ها در دنیا انجام داده اند. و با در نظر گرفتن این مطلب که عمر دنیا هنوز تمام نشده اعمال خوب و بد مردم پیوسته جریان دارد. باید گفت بهشت و دوزخ به حد نهایى نرسیده و هر روز بر کم و کیف آن دو افزوده مى شود. و آن دو حاوى تمام کارهاى خوب و بدى است که همه انسان ها در طول عمر دنیا انجام مى دهند.(3)
اگر کسى سؤال کند. بهشتى که هم اکنون موجود است و حضرت رضا (علیه السلام) از وجود آن خبر داده و رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) شب معراج به داخل آن رفته کجاست؟ شاید بتوان گفت: همان است که خداوند در قرآن مجید آن را « جَنَّةُ المَأْوى » خوانده و در مجاورت « سِدْرَةِ المُنْتَهى » است: « وَلَقَدْ رَآهُ نَـزْلَةً أُخْرى * عِنْدَ سِدْرَةِ المُنْتَهى * عِنْدَها جَنَّةُ المَأْوى » پیامبر گرامى (صلى الله علیه وآله وسلم) جبرئیل را بار دوم با شکل اصلى اش مشاهده نمود. و این دیدار در سدرة المنتهى روى داد و بهشتى که مأواى متقیان است در جوار سدرة المنتهى قرار دارد. اگر بپرسند سدرة المنتهى کجاست؟ در پاسخ باید گفت نمى دانیم. ولى ابن عباس که تفسیر قرآن شریف را از پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) فراگرفته و روایات بسیارى از آن حضرت نقل نموده است. درباره سدرة المنتهى چنین مى گوید: « عَن ابْنِ عباس، اَنَّهُ سُئلَ عن سِدْرةِ الِمُنْتَهى قالَ اِلَیْها یَنَهى عِلْمُ کُلٍّ عالِم وَ ما وَراءَها لایَعْلَمُهُ اِلاّ اللّهُ ;(4) از ابن عباس درباره سدرالمنتهى سؤال شد، پاسخ داد: سدره نقطه نهایى تکامل علمى کیهان شناسان است و پیشروى دانشمندان در آن جا پایان مى یابد. و از ماوراى آن کسى جز ذات اقدس الهى آگاهى ندارد.
تحقیق در مورد قیامت