lاشاره به شیر مادر در قرآن (5 بار) و احادیث
lمتناسب بودن ترکیبات شیر هر مادر با نیازهای نوزاد خودش (نارس، دوقلویی و ...)
lارزش اقتصادی برای خانواده
lبارعاطفی برای مادر و نوزاد
lآلودگی کمتر میکروبی نسبت به شیر مصنوعی
lارزش غذایی متناسب برای نوزاد انسان
lوجود ترکیبات ایمنی بخش شیر مادر (ایمونگلوبینها و سلولهای زنده سیستم ایمنی)
lعدم نیاز به تهیه کردن (همیشه در دسترس)
lکاهش احتمال ابتلای کودک به آلرژیها و آسم و اگزما و ...
lایجاد محیط آرامتر در بیمارستان !!
lکاهش عفونتهای نوزادی در بیمارستان (هم اتاقی مادر و نوزاد)
l
شیرخواران تا پایان شش ماهگی یعنی تا
شروع استفاده از غذای کمکی مادامی که منحصراً از شیرمادر استفاده می کنند حتی به آب هم نیاز ندارند
و این امر در مطالعات عدیده ای که در مناطق گرم وخشک جهان هم انجام شده به اثبات رسیده است .
پروتئین:
.Iتفاوت از نظر مقدار پروتئین
lپروتئین شیر مادر یک سوم شیر گاو است
lرشد انسان کندتر از سایر حیوانات و لذا نیاز وی به پروتئین کمتراست. اگر نوزاد بیش از مقدار مورد نیازش پروتئین دریافت کند دفع آن برای کلیه های نارس او مشکل خواهدبود
lنکته: میزان پروتئین شیر مادر تحت تاثیر تغذیه مادر نیست ولی برخی اسیدآمینه های ضروری مثل لیزین و متیونین تحت تاثیر تغذیه هستند.
●
.Iمقدار: در شیر مادر بیشتر است
.IIترکیبات:
.Iلاکتوز بیشتر
--ضروری برای رشد بافت مغز
--تسریع رشد باکتریهای مفید مثل لاکتو باسیلویس بیفیدوس (تخمیر لاکتوز توسط این باکتریها، اسیدی شدن محیط روده و در نتیجه جلوگیری از رشد باکتریهای مضر در روده شیرخوار)
--کمک در نگهداری مواد معدنی مثل کلسیم
لاکتوفرین
nلاکتوفرین یک گلیکوپروتئین ایمنی بخش است که به مقدار فراوان در شیر مادر وجود دارد در حالی که شیرگاو فاقدآن است.
nلاکتوفرین مهمترین پروتئینی است که با آهن متصل می شود .
nلاکتوفرین با کمک SIgA یک عامل فعال بر علیه E.Coli است.
nلاکتوفرین اگر با آهن اشباع گردد از میزان ایمنی بخشی آن کاسته می شود به همین جهت تجویز آهن در شیرخوران زیر شش ماه که با شیرمادر تغذیه می شوند در صورتی که نیاز قطعی نداشته باشند توصیه نمی شود .
شیر دهی مجدد یا Relactation
u
uآنچه واقعا تولید شیر مادر را افزایش می دهد مکیدن مکرر شیر خوار است که پستان مادر را برای تولید شیر بیشتر تحریک می کند .
uبدین ترتیب اگر مادر شیردهی را متوقف کرده و شیرش خشک شده، با مکیدن نوزاد، تولید شیر دوباره برقرار می شود و ممکن است 2-1 هفته طول بکشد تا شیر به مقدار زیاد جریان یابد .
u- ترک خوردن نوک پستان مانع شیردادن است
u- در صورت وجود و یا لمس توده ای در پستان (مجرای بسته ) شیر دادن باید قطع شود
u- مادری که پستانش به ماستیت یا آبسه مبتلا است نباید شیر بدهد
u- عادت ماهیانه مادر بر شیر او تاثیر می کند
u- مادر شیرده اگر حامله شد باید شیردهی را قطع کند
اشتغال زنان به عنوان یکی از دلایل کاهش تغذیه با شیرمادر در سراسر دنیا ، ذکر شده است.
اشتغال به کار حتی اگر نقش قابل توجهی در بین سایر عوامل موثر در کاهش تغذیه با شیرمادر نداشته باشد به هر حال برای بسیاری از مادران، فرصت شیردهی و انجام سایر فعالیتهای مراقبت کودک را محدود می نماید.
اشتغال به کار حتی اگر نقش قابل توجهی در بین سایر عوامل موثر در کاهش تغذیه با شیرمادر نداشته باشد به هر حال برای بسیاری از مادران، فرصت شیردهی و انجام سایر فعالیتهای مراقبت کودک را محدود می نماید.
uشیر فریز شده را نباید در حرارت اتاق ذوب کرد و یا پس از ذوب شدن مجدداً فریز کرد .
uروش گرم کردن شیر دوشیده شده:
–برای مصرف شیر منجمد شده نباید ظرف محتوی شیر را در حرارت اتاق یا روی اجاق ذوب کرد بلکه باید ظرف را زیر آب ولرم تکان داد تا یخ آن باز شود
– یا ظرف محتوی شیر را در قابلمه ای که مقداری آب دارد قرار داد و قابلمه را روی اجاق گذاشت .
uشیر دوشیده شده باید با قاشق و فنجان به شیر خوار داده شود .
u انرژی لازم روزانه برای تولید شیر و تامین افزایش متابولیسم پایه در دوران شیر دهی 580 کیلو کالری است.
uچربی که زنان در دوران بارداری ذخیره می کنند می تواند بعنوان ذخیره تامین انرژی در 3-2 ماه اول شیر دهی مقداری از نیاز افزایش انرژی را تامین نماید .
uمابقی این انرژی مورد نیاز در دوران شیر دهی بایستی از طریق تغذیه مادر تامین گردد.
uتوجه :
uمواد اسیدی موجود در رژیم غذایی مادر اثری روی تغییر PH شیر او ندارد.
uدر غذاهای بودار مانند سیر این بو توسط چربیهای شیر وارد شیر مادر شده و بعضی شیر خواران به آن حساسیت دارند.
uتعدادی از شیر خواران تحمل بعضی از رژیمهای غذایی مادر را ندارند از جمله:
–سیر ، پیاز ، کلم ، شلغم ، لوبیا ، هندوانه ، زرد آلو و …
uاگر مادر به این موارد مطمئن است باید از خوردن آنها خودداری کند .
u
lدانلود پاورپوینت تغذیه نوزاد با شیر مادر - 89 اسلاید