تمامی برنامه ریزی های نیل به مقصود در هر زمینه ای شامل مراحل مقدماتی، اصلی و مرحلة حفظ دستاوردهاست که نظام مطالعة برتر نیز از این قاعده مستثنی نیست. مراحل نظام مطالعة برتر در سه بخش الف- پیش مطالعه ب- حین مطالعه ج- پس از مطالعه. تقسیم می شود.
هر یک از بخش های این نظام مطالعه مراحلی را در بر دارد که مکمل یکدیگرند و بخشی از برنامه حرکت به سوی بیشترین بازدهی را بر عهده دارد.
الف- بخش پیش مطالعه: مراحل پیش مطالعه به منظور کسب آمادگی برای انجام مطالعه اصلی طراحی گردیده است که شرایطی را پدید می آورد که از بروز آفاتی همچون حواس پرتی،خستگی، بی علاقگی، عدم درک و .... جلوگیری می شود و با تقویت عامل دقت و توجه به تمرکز حواس دامن می زند و زمینة مطلوب برای افزایش یادگیری و بهره وری در حین مطالعه اصلی فراهم می گردد.
مراحلی که طی این بخش در مدت 2 تا 6 دقیقه قبل از مطالعه اصلی انجام می گیرد و همچنان ارزش تأثیر گذاری والای خویش را داراست عبارتنداز:
1- بررسی اجمالی کل کتاب
هنگامی که برای اولین بار با کتاب برخورد می کنید و قصد مطالعه آن را دارید به بررسی اجمالی آن در مدت 1تا2 دقیقه بپردازید.(هدف بررسی اجمالی کل کتاب آشنایی مقدماتی و ایجاد ارتباط با کتاب است.)
2- بررسی اجمالی هر فصل
هر زمان که قصد مطالعه فصلی از کتاب را دارید به بررسی اجمالی آن در مدتی کمتر از 2 دقیقه بپردازید.
بررسی اجمالی فصل مورد مطالعه موجب تقویت مبانی،آشنایی و ارتباط با آن فصل می گردد و انجام مطالعه ای دلپذیر را نوید می دهد.
در بررسی اجمالی فصل مورد مطالعه به تأملی کوتاه بر تصاویر، جداول،نمودارها،نکات برجسته،تیترها،تیترهای فرعی، تیترهای وسط، نتیجه گیری و پرسش های آن فصل می پردازیم.
اطلاع از این امر که فصل مورد مطالعه چند صفحه دارد و چه مدت زمان صرف مطالعه آن
خواهد شد کمک مؤثری برای آمادگی هر چه بیشتر مغز و زدودن نقطه های ابهام است.
بنابراین پس از بررسی اجمالی و مطالعه اصلی در هر فصل بررسی اجمالی و مطالعه اصلی فصل دیگر انجام می پذیرد.
3- سؤال گذاری
این مرحله نه تنها مهمترین مرحله بخش اول نظام مطالعه که از مهمترین مراحل کل نظام مطالعه محسوب می شود. و از آنچنان تأثیری برخوردار است که می تواند تغییر وسیعی در اندازه های میزان یادگیری،علاقه، توان تجزیه و تحلیل و نوع نگرش ایجاد کند و در سایر موقعیت ها تأثیر گذارد.
سؤال، ارتباط مستقیم با خلاقیت و تفکر دارد و محصول ذهنهای خلاق می باشد. همانگونه که طرح سؤال و تفکر پس از آن در پی یافتن پاسخ نمودار می گردد. ابتکار،اختراع و کشف را به دنبال دارد. طرح سؤال در هنگام مطالعه نیز می تواند به افزایش یادگیری و بهره وری و درک زوایای پیدا و ناپیدا می انجامد ارتباط سؤال و افزایش یادگیری رابطه ای است مستقیم که به واسطه تمرکز حاصل از سؤال و توجه و دقت ایجاد می گردد.حواس با حضور پررنگ خود به عطف توجه و دقت به متن مورد مطالعه که به معنای افزایش فعالیت مغز است دامن می زند و از سوی دیگر دقت و توجه نیز در رابطه ای متقابل تمرکز حواس را عمیق تر می کند که این عوامل افزایش درک و یادگیری را به دنبال دارد.
در هنگام طرح سؤال نمی بایست نگران وجود پاسخ در متن بود آنچه مهم است وجود پرسش است نه پاسخ آن.
با انجام سؤال گذاری مراحل پیش مطالعه طی می گردد و با کوله باری از طرح سؤال و همراهی تمرکز حواس، دقت و توجه و مغزی فعال،توانا و پر عطش به بخش مراحل حین مطالعه اصلی گام می نهیم هر چند میزان زمان صرف شده برای مراحل پیش مطالعه 6-3 دقیقه است اما تأثیری شگفت و عمیق به دنبال دارد
ب- بخش مراحل حین مطالعه
توجه و گذر از مرحلة قبل زمینة آغاز و پیوند به این مرحله می باشد.
عدم تمرکز و ایجاد اختلال در درک یادگیری ممکن است از عدم توجه به مرحله قبل است. مراحل اجرای این بخش عبارتند از:
1- مطالعه و یادداشت برداری
در این مرحله سرعت مطالعه افزایش می یابد به طوری که بخش های ساده و تکراری و توضیحی از سرعت بیشتری و بخشهای سنگین و حاوی اطلاعات تازه با سرعت متعادلی مطالعه می شود.در سیستم شاخه ای عنوان متن مورد مطالعه به عنوان شاخة اصلی در رأس نمودار قرار می گیرد.
به تدریج که به خواندن متن ادامه می دهیم. نکات کلیدی استخراج و در جای خود در زیر شاخه ها به شکلی مناسب قرار می گیرد.
توجه به کمترین کلمات نگاشته شده در شاخه های اصلی و فرعی مطالب بسیاری را میتوان بازیابی کرد.
ثبت نکات کلیدی می تواند بلافاصله پس از درک نکته کلیدی و یا در پایان خواندن عبارتهای مرتبط با آن و یا در پایان خواندن یک یا چند بند صورت گیرد.
2- بازنگری و بازخوانی
در این مرحله توجه و بازیابی متن صورت می گیرد و اقدام به نقاط مبهم فصل مورد مطالعه می پردازیم.
در این قسمت تصویر پردازی ذهنی از مطالب بر اساس مطالب کلی و نکات کلیدی و فرعی هر یک در ذهن جای گیری می شود.
3- بازیابی و سنجش خود
در این مرحله پس از مرحلة بازنگری و تصویر سازی می توان به بازیابی و امتحان از خود پرداخت و با ایجاد طرح سؤالات از مطالب و پاسخ گویی به آنها ،در به خاطر سپاری مطالب شکل ثبت شده ای را در ذهن ایجاد کرد.
در این مرحله نخستین گام از ثبت دائمی اطلاعات در حافظه می توان به بایگانی اطلاعات از طریق شاخه های اطلاعاتی نکات درسی و حفظ و نگهداری مطالب و جایگزینی آن در مغز توجه شود.
ج- مرحله پس از مطالعه
پس از طی نمودن مراحل بازیابی و آزمودن خود بخش های زیادی از اطلاعات بایگانی گردیده و آنچه که از آن گذشتیم مراحل یادگیری محسوب می شودکه مغز با فعالیت خود اقدام بخاطر سپاری مطالب می نماید.از ویژگی های مهم مغز فعال شدن نیمکره راست در دو مرحله قبل جهت بایگانی مطالب و یادگیری صورت می باشد.
اما در این مرحله که به عنوان آخرین بخش نظام مطالعه می باشد مرحله پس از مطالعه که مرحله پایان از این بخش را شامل می شود از مراحل یادآوری است که در آن حافظه مورد توجه است که از نظر فیزیولوژی مغز کورتکس یا قشر خاکستری مغز فعال می گردد
شامل 26 صفحه word
دانلود مقاله نظام مطالعة برتر
