پایان نامه باورهای فطری

اختصاصی از رزفایل پایان نامه باورهای فطری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل wordبوده و قابلیت ویرایش دارد

تعداد صفحه:126

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                 صفحه

فصل اول : کلیات

• بیان مسئله..............................................................................................................................
• انگیزه انتخاب موضوع ..........................................................................................................
• قلمروتحقیق..........................................................................................................................
• روش تحقیق.........................................................................................................................
• پیشینه تحقیق........................................................................................................................ بخش اول : معانی فطرت ..................................................................................................................2-1-2-مقایسه واژه های طبیعت ،غریزه،فطرت.................................................................................2-1-2-2-غریزه............................................................................................................................2-1-3-تفاوتها..............................................................................................................................2-1-5- نتیجه گیری.....................................................................................................................2-1-7-مفهوم فطرت در روایات...................................................................................................بخش دوم:ملاک ،تعریف وتقسیم امور فطری..............................................................................2-2-2-تعریف وویژگیهای امور فطری......................................................................................2-2-2-2-ویژگیهای امور فطری...............................................................................................2-2-4-تقسیم امور فطری...................................................................................................................2-2-4-2-گرایشهای فطری..............................................................................................................2-3-1-عوامل شکوفایی فطرت..........................................................................................................2-3-1-2-تزکیه نفس وریاضت وتقوا................................................................................................2-3-2-1-غفلت............................................................................................................................. 2-3-2-3-عقل متعارف.................................................................................................................2-3-2-5-خطا درتطبیق.................................................................................................................2-4-1- فطرت وادیان ...................................................................................................................2-4-2-1- فطرت درکلام سقراط وافلاطون...................................................................................2-4-2-3-تفاوت فطرت ونظریه استذکاری افلاطون......................................................................2-4-3-مفهوم ،نظریه وبرهان فطرت ازنظرفلاسفه ومتکلمین اسلامی...............................................2-4-3-2-مفهوم فطرت مذهبی از نظرصدرالمتألهین...................................................................... 2-4-3-4-مفهوم فطرت ازنظرعلّامه طباطبایی..............................................................................2-4-3-5-1-مفهوم فطرت......................................................................................................... 2-4-3-5-2-1- فطرت افتقار...................................................................................................2-4-3-5-2-3 -فطرت امید...........................................................................................................2-4-3-6- فطرت مذهبی وبرهان فطرت از نظر امام خمینی ............................................................2-4-3-6-2- برهان فطرت............................................................................................................. 2-4-3-7-1- مفهوم فطرت مذهبی................................................................................................ 2-4-3-7-2-1- شهید مطهری،نظام فکری وخاستگاه نظریه فطرت.................................................. 2-4-3-7-2-3-تعریف وتبیین فطرت از نظر شهید مطهری.............................................................. 2-4-3-7-2-5- بی مهری به فطرت ونظریه فطرت.......................................................................... 2-4-3-8- مفهوم و برهان فطرت دربیان فیلسوف معاصر جوادی آملی.............................................2-4-3-8-2- برهان فطرت.............................................................................................................. 2-4-3-10- مفهوم فطرت مذهبی درنظر حکیم فیض کاشانی............................................................ بخش اول :معنی ومفهوم باور،راههای رسیدن به آن وتوجیه باور..........................................................                           3-1-2-مفهوم باور...........................................................................................................................3-1-4-توجیه باور............................................................................................................................3-2-1-معرفت شناسی دینی.............................................................................................................3-2-3-پایه بودن باورهای دینی ومنشاء آنها.......................................................................................3-2-5- باورهای فطری ازنظر منطق دانان مسلمان............................................................................... بخش سوم:مصادیق باورهای فطری....................................................................................................... 3-3-2-اشاره اجمالی به احکام فطریات................................................................................................3-3-4-فطری بودن اصل وجود معادورستاخیز.......................................................................................فصل چهارم :باورهای فطری«خداشناسی وتوحید،معاد ونبوت»4-1-1- اهمیت وانگیزه خداشناسی فطری...........................................................................................4-1-2-1- فطرت وخداجویی...........................................................................................................4-1-2-3- فطرت وخداپرستی...........................................................................................................4-1-4- سخنان دانشمندان ،فلاسفه ومتکلمان غربی درباره گرایش به خدا............................................4-1-6-گرایش فطری به خدا درکلام وحی ........................................................................................4-1-6-2-آیاتی که بصورت غیرمستقیم دلالت برفطرت خداگرایی دارند.............................................4-1-7-1 -دیدگاه متکلمان وفلاسفه مسلمان......................................................................................... 4-1-7-3- نتیجه بحث......................................................................................................................... 4-1-8-1- خداشناسی وتوحید............................................................................................................4-1-8-3-معرفت فطری«تعریف خدا»...........................................................................................4-1-9-1- مروری برراههای خداشناسی.........................................................................................4-1-9-3- نظر حکمای اسلامی.......................................................................................................4-1-10- دلایل خداشناسی از نظر تعداد..........................................................................................4-1-11- بررسی ادله اثبات خدااز طریق امور فطری.........................................................................4-1-11-2-اثبات خدا از طریق امید فطری به او درحوادث خطرناک................................................ 4-1-11-4- اثبات خدا از طریق مکاشافات وتجربه های دینی.............................................................بخش دوم :باورفطری معاد..................................................................................................................4-2-1-1- معنای لغوی و اصطلاحی معاد........................................................................................4-2-1-3- معنای عام وخاص معاد...................................................................................................4-2-1-5- نقش معادباوری درحیات انسان .....................................................................................4-2-1-7-آثار اعتقاد به معاد..........................................................................................................4-2-2-1- جایگاه معاد.................................................................................................................4-2-2-2-1- پیمودن بی راهه ها..................................................................................................4-2-2-2-3- خرافات مضحک واسف انگیز............................................................................4-2-2-3-1- فطرت نخستین رهنمودن راه............................................................................... 4-2-2-3-3- رستاخیز درمیان اقوام پیشین................................................................................4-2-3- بررسی براهین وادلّه اثبات باور فطری معاد...................................................................4-2-3-2- دلائل وقوع باور فطری معاد...................................................................................4-2-3-3- بیان اقوالی ازفلاسفه ومتکلمین اسلامی دراثبات باور فطری معاد...............................بخش سوم : باور فطری نبوّت................................................................................................... 4-3-1-1- معنای لغوی نبوّت................................................................................................. 4-3-1-3- نبوّت از نظر قرآن وروایات..................................................................................4-3-1-4-1- اثبات نبوّت عامّه از نظر فلاسفه وحکما.............................................................4-3-2- نبوّت وفطرت.......................................................................................................... 4-3-2-2- هماهنگی فطرت وشریعت..................................................................................4-3-3- فلسفه بعثت نبوّت...................................................................................................4-3-3-2- غفلت زدایی وبیدارگری.................................................................................... 4-3-3-2-2- یادآوری نعمتهای الهی................................................................................. 4-3-3-3-پشتیبانی از فضائل اخلاقی.................................................................................... 4-3-4- لزوم نبوّت ازنظررهبری فطری.................................................................................4-3-4-2-لزوم نبوّت ازنظروضع قوانین.................................................................................. 4-3-4-2-2- انسان یک موجود مرزنشناس است..................................................................4-3-5- بیان اقوالی ازفلاسفه ومتکلمین اسلامی در اثبات باورفطری نبوت..............................4-3-5-2- سهروردی..........................................................................................................4-3-5-4- دیدگاه متکلمان اسلامی.................................................................................... فهرست آیات..................................................................................................................... چکیده انگلیسی.................................................................................................................     
•  
•  
•  
•  
• منابع ومآخذ.......................................................................................................................
• 4-3-6- نتیجه بحث............................................................................................................
• 4-3-5-3- ملاصدرا............................................................................................................
• 4-3-5-1- ابوعلی سینا.........................................................................................................
• 4-3-4-3- لزوم نبوّت فطری از نظر تعلیم وتربیّت..................................................................
• 4-3-4-2-1- انسان خواهان زندگی دستجمعی است..............................................................
• 4-3-4-1- نیاز امور فطری به رهبری.....................................................................................
• 4-3-3-4- برقراری عدالت اجتماعی....................................................................................
• 4-3-3-2-3- هموارساختن راه تفکر....................................................................................
• 4-3-3-2-1- بازخواست پیمان فطری.................................................................................
• 4-3-3-1- نمایاندن راه رستگاری........................................................................................
• 4-3-2-3- فطرت رمز جامعیت وجاودانگی شریعت.............................................................
• 4-3-2-1- نبوّت مکمل فطرت.............................................................................................
• 4-3-1-4-2- نبوّت خاصّه.....................................................................................................
• 4-3-1-4- انواع نبوّت...........................................................................................................
• 4-3-1-2- حقیقت نبوّت.......................................................................................................
• 4-3-1- معانی نبوّت...............................................................................................................
• 4-2-3-4- نتیجه گیری...........................................................................................................
• 4-2-3-2-1- برهان فطرت دراثبات باور فطری معاد................................................................
• 4-2-3-1- دلایل امکان باور فطری معاد..................................................................................
• 4-2-2-3-4- رستاخیز کوچک وبزرگ...................................................................................
• 4-2-2-3-2- عشق به بقاء........................................................................................................
• 4-2-2-3- معاد درتجلیگاه فطرت............................................................................................
• 4-2-2-2-2- انحراف از فطرت وسرگردانی دربیراهه ها..............................................................
• 4-2-2-2- ریشه های معاد دراعماق فطرت...................................................................................
• 4-2-2- جایگاه فطری معاد............................................................................................................
• 4-2-1-6- هدف از معاد شناسی.....................................................................................................
• 4-2-1-4- ارتباط معاد شناسی وانسان شناسی...................................................................................
• 4-2-1-2- واژه معاد درقرآن وروایات..............................................................................................
• 4-2-1- معناومفهوم وآثاراعتقاد به معاد درحیات انسان.....................................................................
• 4-1-11-5- نتیجه گیری بحث...........................................................................................................
• 4-1-11-3-اثبات فطری بودن شناخت خدا از راه عمومیت اعتقاد به خدا درهمه ملتها «اجماع عام».......
• 4-1-11-1-اثبات خدا از راه شوق وعشق فطری به وجود مطلق.........................................................
• 4-1-10-1- دسته بندی دلایل اثبات وجود خدا...............................................................................
• 4-1-9-4- دیدگاه قرآن راجع به شناخت خدا..................................................................................
• 4-1-9-2- امکان شناخت خدااز طریق عقل....................................................................................
• 4-1-9- امکان شناخت خدا وخداشناسی فطری..............................................................................
• 4-1-8-2-نقش فطرت درتوحید وخداشناسی................................................................................
• 4-1-8-توحید فطری............................................................................................................................
• 4-1-7-2- دیدگاه عرفا درباره مفهوم خداشناسی فطری........................................................................
• 4-1-7- دیدگاههای مختلف درباره مفهوم خداشناسی فطری..................................................................
• 4-1-6-1-آیاتی که بصورت صریح درمورد فطرت خداگرایی می باشند...............................................
• 4-1-5- گرایش فطری به خدا از نظر دانشمندان وفلاسفه اسلامی..........................................................
• 4-1-3- تاریخچه بحث «فطرت خداشناسی»........................................................................................
• 4-1-2-2- فطرت وخداشناسی...........................................................................................................
• 4-1-2-فطرت خداشناسی ومعانی واصطلاحات آن............................................................................
• بخش اول:بررسی معنا ومفهوم، نظرات وادلّه فلاسفه وحکمای اسلامی در اثبات خداشناسی فطری
• 3-3-5-فطری بودن اصل نبوّت ورُسل...................................................................................................
• 3-3-3-فطری بودن اصل وجود مبدا متعال.............................................................................................
• 3-3-1- تشخیص احکام وباورهای فطری.............................................................................................
• 3-2-6- نتیجه گیری...........................................................................................................................
• 3-2-4- نظریه فطرت در دیدگاه اسلام................................................................................................
• 3-2-2-تبیین باورهای دینی..............................................................................................................
• بخش دوم :باورهای دینی ونظریه فطرت دردیدگاه اسلام...................................................................
• 3-1-3-راههای رسیدن به باور..........................................................................................................
• 3-1-1-باور درلغت...........................................................................................................................
• فصل سوم :معنی ومفهوم باورومصادیق باورهای فطری
• 2-4-3-9- برهان فطرت در نظراستاد مصباح یزدی...........................................................................
• 2-4-3-8-1- مفهوم فطرت.............................................................................................................
• 2-4-3-7-3- برهان فطرت درنظر شهید مطهری..............................................................................
• 2-4-3-7-2-4- لوازم وتوابع نظریه فطرت......................................................................................
• 2-4-3-7-2-2-اهمیت فطرت ونظریه فطرت درنظر شهید مطهر ی..................................................
• 2-4-3-7-2- نظریه فطرت.............................................................................................................
• 2-4-3-7- مفهوم، نظریه و برهان فطرت از نظر شهید مطهری..........................................................
• 2-4-3-6-1- فطرت مذهبی..........................................................................................................
• 2-4-3-5-2-4- برهان فطرت حب کمال.......................................................................................
• 2-4-3-5-2-2- فطرت خضوع.......................................................................................................
• 2-4-3-5-2-تقریرهای مرحوم شاه آبادی درمورد برهان فطرت.................................................
• 2-4-3-5-مفهوم وبرهان فطرت ازنظر حکیم شاه آبادی...............................................................
• 2-4-3-3-مفهوم فطرت درنظر فیلسوف اسلامی ملاهادی سبزواری..............................................
• 2-4-3-1-مفهوم واصطلاح فطرت ازنظرابن سینا............................................................................
• 2-4-2-4-افلاطون ومعرفت فطری................................................................................................
• 2-4-2-2-نظریه افلاطون...............................................................................................................
• 2-4-2-فطرت درمیان فلاسفه قبل وبعد یونان باستان........................................................................
• بخش چهارم :تاریخچه ...................................................................................................................
• 2-3-2-4-دنیاگرایی......................................................................................................................
• 2-3-2-2-وسوسه های شیطانی......................................................................................................
• 2-3-2-موانع شکوفایی فطرت..........................................................................................................
• 2-3-1-1-آموزه های الهی بوسیله انبیاء..............................................................................................
• بخش سوم:عوامل وموانع شکوفایی فطرت ..........................................................................................
• 2-2-4-1-بینش های فطری...............................................................................................................
• 2-2-3-اثبات فطریات درانسان.................................................................................................
• 2-2-2-1-تعریف امورفطری.....................................................................................................
• 2-2-1- تشخیص امورفطری ازامور غیرفطری.............................................................................
• 2-1-8- مفهوم فطرت درفلسفه اسلامی.........................................................................................
• 2-1-6- مفهوم فطرت درقرآن.......................................................................................................
• 2-1-4- فطرت دراصطلاحات منطق وفلسفه..................................................................................
• 2-1-2-3-فطرت..........................................................................................................................
• 2-1-2-1-طبیعت...........................................................................................................................
• 2-1-1-فطرت درلغت.....................................................................................................................
• فصل دوم:بررسی وتحقیق پیرامون معانی ومفهوم ،ملاک ،عوامل وموانع وتاریخچه فطرت

• بیان مسئله:

  سپاس فراوان آفریدگاری را سزاست که جهان هستی را همسان و هماهنگ با احتیاجات ونیازهای بشر سامان داده وبا تدبیر حکیمانه خود آنرا پرورده است.

  تحیّات ودرود نامحدودبروالاترین معلم ومربّی انسان یعنی پیامبر اکرم «ص»که بامدد وحی الهی وکتاب آسمانی، بشریت را به صراط مستقیم ورهنمودهای درخشان فرهنگ وتمدن آشنا ساخته است، وهمچنین برامامان وپیشوایان راه حق که همواره اهتمام و عنایات خودر ا به جامعه بشری مصروف داشته اند.

  انسان از سپیده دم تاریخ ،پیش ازآنکه بداندچگونه برای خود خانه بسازد ویا خوراک وپوشاک فراهم آورد، دارای یک سری اعتقادات وباروهای فطری دروجوداوبوده است که مهمترین آنها نیاز بشر به دین در هر عصروزمانی است .یکی از نکاتی که قرآن در این مورد بدان اشاره کرده است آیه : «فَاَقِم وَجهَکَ للّدین حنیفاً فطره الله التّی فطرالناسَ علیها لاتبدیلَ لِخلقِ الله ذلکَ الدّین القیّمُ ولکن اکثر الناس لایعلمون» [1]است .وخداونددراین آیه یادآوری می کند: دین ،هماهنگ با فطرت و طبیعت انسانی است وبنابراین همیشه بصورت یک احتیاج قطعی وضروری بشر ،خودنمایی می کند. انسان از روزی که بوجودآمده همواره خدا راپرستش کرده وبه او عشق می ورزیده است. تاریخ زندگی بشر این نکته را به اثبات رسانده است که بشر ابتدایی هم خدا پرست بوده وهمچنین به روز قیامت ونبوّت اعتقاد داشته است واکثر اندیشمندان وجامعه شناسان به این عقیده اصرار می ورزند.

  از آنجا که عقاید واصول کلی احکام الهی براساس ساختار آفرینش انسان تنظیم شده است ،به رغم تمام تلاشهایی که درطول تاریخ برای نابودی آنها صورت گرفته ، این احکام و عقاید پا بر جا مانده ،وگرچه چند صباحی کم رنگ یا افیون جلوه کرده است ،بالاخره با برطرف شدن موانع، جایگاه فطری خود را باز یافته است .کشورهای کمونیستی شوروی بهترین شاهدان براین مدعایند . [2]

  موضوع اصلی تحقیق باورهای فطری ازدیدگاه فلاسفه ومتکلمین اسلامی می باشد. دراین تحقیق می کوشیم ابتدا بحث فطرت رابطور کامل بیان کنیم وسپس به معنی ومفهوم باورها در اصطلاح بپردازیم که آیا باورهای فطری درانسان موجود است یانه؟ اگرموجود است نظر فلاسفه ومتکلمین اسلامی را دراین زمینه بیان کنیم.

  فلاسفه ومتکلمین اسلامی درزمینه باورهای فطری سه اصل کلی ازعقاید را بیان نموده اندکه ترتیب منطقی آن به این صورت است که نخست بحث خداشناسی وتوحید وبه دنبال آن معادشناسی وسپس پیامبر شناسی مطرح کرده اند.

  چنانکه علامه طباطبایی برمبنای همین عقیده اظهار می دارد که: «قرآن مجید برنامه زندگی انسان را به این نحو ریخت که اساس برنامه خودرا «خداشناسی» قرارداد واعتقاد ویگانگی خدا را اولین اساس دین شناخت وپس ازشناسانیدن خدا«معاد شناسی»راازآن نتیجه گرفت و اصل دیگر قرارداد وسپس ازآن «پیامبرشناسی»از معاد شناسی نتیجه گرفت زیرا پاداش اعمال نیک وبد بدون ابلاغ قبلی طاعت ومعصیت ونیک وبد از راه وحی ونبوّت صورت نمی بندد وآنرا نیز اصلی دیگر قرارداد واین سه اصل نامبرده را اصول دین شمرد.»[3]

  اینکه باورهای فطری مثل،خداشناسی ،معاد ونبوت یک امر فطری است همه فلاسفه و متکلمین اسلامی درباره آنها اتفاق نظر دارند دراین زمینه نظرقرآن وسنت را در مورد فطری بودن باورها بررسی می کنیم واینکه اگرخداشناسی امر فطری است ،فطری به چه معناست ؟آیا همان معنا مراد است که بعضی از فلاسفه ومتکلمین گفته اند.یعنی ازفطریات منطقی است؟ یا ازآن معنا که مراد ومورد نظرعرفا است که معتقدندانسان مرتبه ای از ریاضت نفسانی و سیروسلوک معنوی خدا را بدون توسل به هیچ برهان واستدلال عقلی وبه نحو حضوری ،شهود می کند، یا مراد چیز دیگری است؟ ازطرفی می بینیم درطول تاریخ بشر توده مردم از راه گرایش به ادیان و از طرف فطرت سلیم خود، دوراز دقت های فلسفی وخودورزی های افراطی ،به خداایمان آورده اندوکمتر فردی از مومنان براثر اقناع عقلی و قبول استدلالات فلسفی به خدا مؤمن شده است. به همین جهت بسیاری از اندیشمندان ومتکلمان وعرفا درطول تاریخ تفکر بشری چه درغرب وشرق ،اصولاً احتیاج عقلی را درباره شناخت خداوند موثر ومفید نمی دانستند ومعتقد بودند که راه خداشناسی ،تجربه دینی وشهود قلبی است.

  
  

  ادیان توحیدی مهم جهان برچنین اساسی مردم رادعوت به ایمان کرده اندو ازاستدلالات عقلی اجتناب ورزیده اند .درقرآن هم اگر چه گاهی ادلّه ای درحد تذکّر وواداشتن عقل فطری بشربه تدبر درجهان هستی وزدودن پرده های غفلت از روی فطرت خداگرایی وخداشناسی بشراست، نه براهین فلسفی متداول برای اثبات خدا .اصولاً ازنظرقرآن سرشت انسان برمعرفت خدا مفتورگشته است:

  «فاَقِم وجهََکَ لِدّین حنیفاً فطرة الله التی فَطَرَ الناس علیها»«روم،30» ودروجود خالق هستی شک وتردیدی وجود ندارد،«اَفی الله شک فاطر السموات والارض»«ابراهیم ،10» ،تا نیاز به استدلال پیچیده فلسفی باشد ولی درعین حال،برای افرادی که این فطرت زلال را به اغراض دنیوی وهواهای نفسانی آلوده کرده اند،ازباب تذکّر و تنبیه واتمام حجّت،ادلّه ساده اقامه نموده است. همچنین درکلام معصومین«ع» خواهیم دید،تکیه برهمین فطرت شده است وشناخت حقیقی خدا ،ازاحاطه عقلی بشر دورشمرده شده ودر حطیه شناخت باطنی وعقلی قرار گرفته است با توجه به این نکات ،اهمیت وجایگاه بحث خداشناسی فطری روشن می- شود. گرچه هنوز به طور کامل نظریه فطرت تبیین نشده است ،اما به گونه اجمال می توان گفت که خلقت تمام انسانها براساس فطرتی است که این فطرت طالب خداشناسی وخداگرایی می باشد وبدین سان آدمیان پذیرش ذاتی برای توحید عملی ونظری دارند .برخی قائل به فطری بودن نبوّت پیامبر اسلام و ولایت ائمه اطهار«ع»نیز می باشند. بنابراین انسانها دربدوتولد گرایش پذیرش ارکان شیعه را بالقوه دارا می باشند.[4] بنابراین طبعاً باید به بررسی دیدگاهها وعقاید متکلمان ،فلاسفه وعرفا، هرچند به نحو اختصار بپردازیم وهمانطور که اشاره شد دراین پژوهش توجه اصلی به فطرت وباورهای فطری خداشناسی وتوحید، معاد ونبوّت می باشد.

  این رساله ازچهارفصل کلی تشکیل یافته که درفصل اول به کلیاتی ودرفصل دوم به بحث فطرت پرداخته شده است واین فصل خود از چهاربخش شکل گرفته ،بخش اول به معانی ومفهوم فطرت بخش دوم به ملاک وتعریف وتقسیم امورفطری وبخش سوم به عوامل وموانع شکوفایی فطرت وبخش چهارم به تاریخچه فطرت پرداخته شده است.

  فصل سوم درمورد معنی ومفهوم باورومصادیق باورهای فطری می باشد که این فصل خودشامل سه بخش است:بخش نخست معنی ومفهوم باور وراههای رسیدن به آن وتوجیه باور. بخش دوم : باورهای دینی ونظریه فطرت در دیدگاه اسلام وبخش سوم: اشاره به مصادیق باورهای فطری دارد.

  درفصل چهارم: به باورهای فطری خداشناس وتوحید، معاد ونبوّت پرداخته شده است که این فصل خود شامل سه بخش است .بخش نخست :بررسی معنا ومفهوم ،نظرات وادلّه فلاسفه وحکمای اسلامی دراثبات باور فطری خداشناسی وتوحید.

  بخش دوم :باور فطری معاد از نظرمعنامفهوم ،جایگاه فطری وهمچنین بررسی اقوالی از فلاسفه ومتکلمین اسلامی .وبخش سوم:اشاره به باور فطری نبوت از نظرمعناومفهوم وجایگاه فطری وهمچنین نظرات فلاسفه ومتکلمین اسلامی دارد ودرپایان فهرست آیات قرآن کریم وفهرست منابع وچکیده انگلیسی رساله آمده .

  
  

  انگیزه انتخاب موضوع

  بسیاری ازمردم عصرماشین وارتباطات از روشهای مذهبی واخلاقی فاصله گرفته اندکه شاید اثرات منفی حتی اثرات مطلق آن هنوز به طورجدّی بررسی نشده است یا حداقل درسطح مسائل جامعه شناسی روشن نشده است .از طرفی دیگربرهنگی اخلاقی که مایه تمام بدبختی های عصرکنونی هست واثرات آن امروزه به وضوح دیده می شود مثل جنگها وخونریزیهای موجود،تجاوزها واستعمارهاوتعدّی به حقوق دیگران مسئله ای است که نمی توان آنرا مخفی کردوتاکنون هم هیچ اقدام بین المللی صورت نگرفته است ،می- شود قاطعانه وواقع ببینانه گفت بسیاری از تحصیلکرده های امروزی تصویری سطحی ونارسا از خدا،معاد ونبوّت وبطورکلی از مذهب دارند که از حدود آداب ورسوم ساده وقدیمی فراتر نمی رود ومهمترین عاملش هم جدّی نگرفتن مسائل مربوط به دین است که اینها چنین برداشتی از خداوقیامت ونبوّت دارند. علاوه براینها چون پذیرش خدا، قیامت ونبوّت مستلزم قبول مذهب می باشد وبسیاری از مذاهب مانعی برسر بی بندو باریهای فردی واجتماعی که عنوان آزادی را روی آن می گذارند محسوب می شوند مخصوصاً درعصری که وسایل کامجویی هم برای افراد فراهم است لذا می خواهندخود را ازمذهب وباروهای فطری درون نگاه دارند وفراتر از اینها مداخله های سیاسی دولتهای استعمارگرنیز برای مطرود ماندن بحثهای جدی درزمینه مذهب مخفی نیست.بااین وجودبازهم شکستهای پی درپی این طرح برای اصلاح جامعه انسانی کم کم این فکررابوجودآورده که شاید گمشده خود را بتوانند در مذهب و ایمان فطری به خدا،نبوّت ومعاد بدست آورند ولازمه چنین چیزی ارائه صحیح عقاید وباروهای فطری واصول تعالیم پیامبران وضابطه تشخیص یک مذهب می باشد.هدف دراین تحقیق کمک به همین هدف مقدس یعنی عرضه کردن عقاید وباورهای فطری ومذهبی (که دررأس آنها اثبات خداشناسی ،نبوّت ومعاد می باشد .)درشکل صحیح بااصول منطقی وفطری روز می باشد .لذا دراین تحقیق کوشیده شده است دلائل اساسی خداشناسی ،معاد ونبوت را با توجه به نظرات فلاسفه ومتکلمین اسلامی ازطریق فطرت که برای همگان قانع کننده باشد تشریح کنیم .از طرفی با توجه به علاقمندی بنده حقیر به مطالعه وتحقیق فطرت وباورهای فطری براین شدم که معارف فطری را به شکلی صحیح واز نگاه فطرت بیان کنیم. وهمچنین یک ارتباط برقرار شود تا از این طریق راه درست ومذهب واقعی را پیدا می کنیم .دراین موقع برهر شیعه واجب است که ازاصول اعتقادی به هرنحو ممکن دفاع نماید، وحقیر هم می خواهم به حسب وظیفه شرعی مهمترین اصول اعتقادی را با دلایل فطری بررسی نمایم.

  
  

  قلمرو تحقیق:

  باتوجه به اهمیت موضوع تحقیق ،این مسئله که باور فطری چیست وچگونه باید آنرا مورد بررسی قراردادوبه اثبات از طریق فطرت رساند، از زاویه های مختلف مورد بررسی قرارداده ایم واهمیّت بحث فطرت را دربه اثبات رساندن باورها معیّن نمودیم. ودراین زمینه به آیات قرآن کریم ونهج البلاغه وکلام معصومین«ع» بهره جسته ایم، وهمچنین نظرات فلاسفه ومتکلمین ودانشمندان وعرفای اسلامی را به طور مختصرومفید بیان نموده ایم.

  
  

  روش تحقیق:

  پس ازاینکه موضوع رساله به تصویب رسید، بااستفاده از راهنمائی های استادان گرانقدر چارچوب موضوع روشن شد. ودراین رابطه کتابهایی که مرتبط با فطرت بود مورد مطالعه وبررسی قرارگرفت، ولی چون به دلیل عدم آشنایی با منابع برای سهولت درکار ابتدا به مطالعه وبررسی پایان نامه ها وکتابهایی که به موضوع رساله مربوط می شد یادرمورد فطرت بیان شده بود پرداختیم .باید گفت که هرتحقیق وپژوهشی نیازمند استفاده از روشی می باشد. زیرا بدون داشتن هدف وشیوه درست رسیدن به نقطه مطلوب دشواراست وبا مشکلاتی روبرو خواهد شد .درتدوین ونگارش رساله به روش کتابخانه ای واسنادی عمل شده وبا مراجعه به آثار هریک از فیلسوفان ومتکلمین ونظرت آنها وکتابهایی که درباره موضوعات رساله نگاشته شده مورد بررسی وتحقیق قرار گرفت ودرفیش های جداگانه گردآوری وطبقه بندی شد وپس ازجمع آوری درحد نیاز به نگارش درآمد،درهمین راستا درجستجوی منابع ،به کتابخانه های متعددی مراجعه وازراهنمائی های بعضی از مدرّسین مراکز آموزش عالی نیز استفاده نموده ایم. کتابخانه هایی که به آنها مراجعه گردیده،ازاین قراراست: کتابخانه دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار،کتابخانه دانشگاه تربیّت معلّم سبزوار،کتابخانه الغدیر شهرستان نیشابور،کتابخانه مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور،کتابخانه بزرگ آستان قدس رضوی وتالار محققان وبنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی.

  همچنین به منظور بهره بردن از جدیدترین اطلاعات درنگارش این پایان نامه از مقاله های اینترنتی وسی دی های فلسفی وکلامی از جمله نورالحکمه استفاده شده است . امیدآنکه مورد قبول ارباب نظر واقع گردد .

  پیشینه موضوع:

  بااین تصوّر که پیشینه تحقیق را نمی توان محدودبه حوزه مکانی خاصی دانست، پس از تصویب پایان نامه تحت عنوان «باورهای فطری ازدیدگاه فلاسفه ومتکلمین اسلامی»برای آغاز کار تحقیق ،نخست بحث فطرت را شروع کردم وچون موضوع رساله یک پژوهش کلی می باشد درابتدای کاربامشکلاتی روبرو شدم مثلاً اینکه :باورچیست؟ وباروهای فطرتی یعنی چه؟وچگونه از طریق فطرت به اثبات می رسد؟ دراین زمینه با مطالعه و جستجوی آثار مورد نیاز بطورمحدوددرمورد فطرت وباورهای فطری بیان شده بود، لذاباراهنمائی های استادان گرانقدر اصل موضوع برایم روشن شد. سپس به تحقیق در مورد اصول واعتقادات اسلامی که جزوباورهای فطری می باشد پرداختم دراین زمینه کتابهای متعددی ازبزرگان واندیشمندان اسلامی درمورد بحث خداشناسی فطری ،معاد ونبوت بیان شده است ولی بصورت مستقل تحت عنوان باورهای فطری ازدیدگاه فلاسفه ومتکلمین اسلامی پرداخته نشده است ویااگرهست بصورت محدود است .لذا با توجه به اهمیت موضوع به آن شدم تا با گردآوری مطالب ونظرات فلاسفه ومتکلمین اسلامی به اثبات باورها از طریق فطرت از نمایی دیگر