پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی
گرایش جمعیت شناسی
همراه با پرسش نامه
132 صفحه
چکیده:
پایه و اساس سالخوردگی جمعیت، فرایندی تحت عنوان انتقال جمعیتی است. که در آن ابتدا مرگ و میر و سپس باروری از یک سطح بالا به سطح پایین انتقال می یابد. سالمندی ابتدا در کشورهای توسعه یافته تجربه شد و اخیراً کشورهای در حال توسعه نیز با این پدیده رو به رو شده اند. مسئله سالخوردگی جمعیت توجه پژوهشگران را به موضوعات مرتبط به خانواده سالمندان جلب کرده است. در عصر کنونی کاهش مرگ ومیر و افزایش امید به زندگی باعث افزایش شانس همراهی فرزندان با والدین سالمند در سال های واپسین زندگی می شود. اما در همین راستا گسترش نظرات فرد گرایانه و تمایل به داشتن زندگی مستقل در نتیجه نوسازی، الگوهای متفاوتی از روابط بین نسلی را ایجاد می کند. با توجه به اینکه نیاز سالمندان به حمایت به عنوان یکی از مهمترین مسائل در زمان پیری مطرح می شود. این مسئله مطرح می شود که تعهد فرزندان به برآوردن نیازهای حمایتی و مراقبتی از والدین سالمند چه تأثیری بر ترتیبات زندگی سالمندان دارد، و به طور کلی سالمندان در چه شرایطی ترتیبات زندگی مستقل و هم سکنا را تجربه می کنند. بنابراین پژوهش حاضر با این هدف اصلی که چگونه حمایت صورت گرفته از سوی فرزندان بر ترتیبات زندگی سالمند اثر می گذارد و گسترش دانش ما از حوزه روابط بین نسلی سالمندان با توجه به خلأ محسوسی که در این حوزه دیده می شود صورت گرفته است. به همین منظور طی یک تحقیق میدانی 400 نفر از سالمندان شهر شیراز به روش نمونه گیری خوشه ایی مورد بررسی قرار گرفتند. که نتایج تحقیق نشان می دهد ترتیبات زندگی مشترک میان والدین و فرزندان ازدواج کرده بسیار کاهش یافته و شکل غالب ترتیبات زندگی سالمندان، زندگی با فرزندان مجرد می باشد. ترتیبات زندگی زنان و مردان با هم متفاوت است و ترتیبات تنها زیستن ترتیباتی زنانه است. افزایش سن سالمند احتمال ترتیبات مستقل را برای سالمند افزایش می دهد. وضعیت تأهل فرزندان مهمترین عامل تأثیرگذار بر ترتیبات زندگی سالمندان است به این معنی که وجود فرزندان مجرد احتمال هم سکنایی سالمند با فرزند را افزایش می دهد. توانایی اقتصادی و وضعیت تأهل سالمند متغیرهای مستقل تأثیرگذار بعدی بر ترتیبات زندگی سالمندان می باشد، توانایی اقتصادی در سالمندان احتمال ترتیبات مستقل را افزایش می دهد و عدم حضور همسر سالمند احتمال هم سکنایی با فرزندان را افزایش می دهد.رابطه بین حمایت فرزند از سالمند با ترتیبات زندگی معنی دار بوده است. و رابطه منفی بین حمایت عاطفی فرزند از سالمند و هم سکنایی وجود دارد. زنان سالمند از حمایت مالی و عاطفی بیشتری نسبت به مردان سالمند برخوردارند.
واژگان کلیدی: ترتیبات زندگی، روابط بین نسلی، حمایت بین نسلی (عاطفی، مالی، ابزاری)
بررسی تأثیر روابط بین نسلی بر ترتیبات زندگی سالمندان 60 سال به بالا شهر شیراز
