پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اقتصادی
124 صفحه
چکیده:
هدف اصلی پژوهش حاضر برآورد معوامل تعیین کننده شدت تجارت برای کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در صدور کالاهای غیرنفتی می‌باشد. بدین منظور میزان شدت تجارت بصورت متقابل و برحسب بخش‌های 21گانه طبقه‌بندی H.S طی دوره زمانی 2010-2000 برای 56 کشور عضو OIC برآورد شده براساس روش اقتصاد سنجی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
نتایج نشان می‌دهد که علیرغم تلاش‌های زیادی که تاکنون در جهت بهبود و افزایش همکاری‌های بازرگانی میان کشورهای عضو OIC صورت گرفته، شدت و عمق تجارت میان کشورها بطور متوسط 5/27 درصد می‌باشد. در حالیکه نتایج حاصل از برآورد تجارت مکملی میان کشورهای عضو حاکی از آن است که هر کشور بطور متوسط با 42 درصد از کشورهای عضو OIC دارای تجارت مکملی می‌باشند. همچنین مهمترین عوامل موثر بر پایین بودن شدت تجاری به ترتیب بعد مسافت، بالا بودن نرخ تعرفه، پایین بودن رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی است و اندازه بازار، جمعیت کشورها، عضویت در گروه‌بندی‌های منطقه‌ای و وجود تجارت مکملی از جمله عوامل تعیین کننده شدت تجارت کشورها در صدور کالاهای غیرنفتی می‌باشند.
نتیجه مهم دیگر طرح از بعد همکاری‌های ایران با کشورهای عضو OIC، این است که ایران در صدور کالاهای غیرنفتی به کشورهای عضو OIC به خصوص با 32 کشور از 55 کشور مورد مطالعه از شدت تجاری و تجارت مکملی بالایی برخوردار می‌باشد و از این حیث رتبه چهارم را بعد از امارات متحده عربی، مصر و لبنان به خود اختصاص داده است. تعداد 19 و 13 کشور عضو OIC درصدور کالا به ایران به ترتیب دارای شدت تجارت و تجارت مکملی بالایی می‌باشند.
از توصیه های این پژوهش این است که کشورهای مسلمان واقع در خاورمیانه می‌توانند هسته اصلی بازار مشترک را تشکیل و مراحل تکامل همگرایی را برای ایجاد بازار مشترک اسلامی طی نمایند بر اساس یافته های طرح کشورهای عربستان، ایران، عراق، بحرین، کویت، عمان، قطر، امارات متحده، لبنان، سوریه، ترکیه، یمن و اردن دارای زمینه های همکاری بازرگانی مناسبی با یکدیگر بوده و می توانند با ایجاد هسته های اولیه ایجاد بازار مشترک اسلامی در مراحل بعد اندونزی، پاکستان و مالزی را جذب نمایند.
عوامل موثر بر شدت تجاری کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی OIC