نوع فایل: word
قابل ویرایش 100 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
چکیده:
در تحقیق حاضر، بررسی میزان سلامت روانی در بین ورزشکاران معلول و معلولین غیر ورزشکار مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین میزان سلامت روانی از پرسشنامه استفاده شد. تعداد 160 نفر که شامل 80 نفر معلول و 80 نفر ورزشکار معلول شهرستان تبریز بودند در نمونه تحقیق شرکت کردند.
متغیرهای این تحقیق شامل جنس، تحصیلات، نوع معلولیت، وضعیت اقتصادی، سنوات ورزشی، وضعیت ورزش، سن می‌باشد. به منظور تجزیه و تحلیل و توصیف متغیرها از روشهای آماری استفاده گردید و برای به دست آوردن همبستگی بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون T برای دو گروه مستقل، روش کامپیوتری SPSS و آنالیز واریانس استفاده شده است.
در این پژوهش، 7 فرضیه مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج زیر حاصل گردید:
فرضیه‌ی 1) سلامت روانی معلولین ورزشکار بیشتر از معلولین غیر ورزشکار است
فرضیه‌ی 2) بین جنس و سلامت روانی ورزشکاران معلول رابطه معناداری وجود ندارد.
فرضیه‌ی 3) بین سن و سلامت روانی ورزشکاران معلول رابطه‌ای وجود ندارد.
فرضیه‌ی 4) میزان سلامت روانی بین معلولین ورزشکاران با توجه به نوع معلولیت آنها متفاوت نیست.
فرضیه‌ی 5) میزان سلامت روانی ورزشکاران معلول با توجه به میزان تحصیلات آنها متفاوت نیست.
فرضیه‌ی 6) بین وضعیت اقتصادی ورزشکاران معلول و سلامت روانی آنها رابطه‌ای وجود ندارد.
فرضیه‌ی 7) میزان سلامت روانی ورزشکاران معلول با توجه به مدت زمانی که به فعالیت ورزشی مشغول هستند متفاوت نیست.
مقدمه:
همه روز میلیونها نفر به فعالیتهای ورزشی، به صورت‌های گوناگون اعم از قهرمانی، آمادگی جسمانی و یا به صورت شرکت در کلاسهای ورزشی و غیره می‌پردازند. پدیده ورزش و تحرک بدنی مفید، اثرات سودبخشی برای خود شخص دارد. و از آنجایی که هر فرد زیر مجموعه‌ای از خانواده و جامعه می‌باشد بطور غیرمستقیم فواید اجتماعی نیز دربر خواهد داشت. (هاشمی نوربخش،).
مردم جوامع ابتدایی درباره‌ی تربیت بدنی مانند جهان معاصر فکر نمی‌کردند در جوامع بدوی و یا در فرهنگ باستانی ملل مشرق زمین، برنامه‌های تربیت بدنی سازمان یافته‌ای وجود نداشت از نظر جسمانی در زندگی مردم بدوی با وجود ضرورت فعالیتهای جسمانی متنوع برای ساکت نشستن در یک گوشه الزام و اجباری وجود نداشت و اساساً بخش لاینفک زندگی روزمره را تشکیل می‌داد.
کشورهای زیادی در زمانهای قدیم به تربیت بدنی روی آوردند که از جمله چین، هندوستان، ایران، یونان و... بود. تربیت بدنی ورزش در یونان باستان دوران طلایی را پشت سر گذاشته است.
پس از بروز جنگ جهانی، تعداد افراد معلول رو به فزونی نهاد و در این میان افرادی بودند که با اصابت گلوله و ترکش و... دچار آسیب شدند.
بعد از انقلاب، جنگ تحمیلی ضررهای جبران ناپذیری زد. بیشترین این ضررها، ضررهای جانی و مالی بود. در این بین افرادی بودند که به دلیل عواقب جنگ، دچار نقص عضو یا معلولیت شدند، جنگ ظاهری به اتهام رسیده است ولی ساختن روبنای تخریب شده، اماکن، شهرهای آسیب دیده، زیربنای آسیب‌های انسانی بخصوص در مورد جانبازان و معلولان سالیان دراز به طول خواهد آنجامید. (اسلامی نسب، 1372).
متأسفانه در جامعه شاهد آن هستیم که سالانه تعدادی دیگر از افراد به دلایل گوناگون از طریق تصادفات جاده‌ای، محیط کار و... دچار معلولیت می‌شوند باید بپذیریم که معلولیت جزء لاینفک هر جامعه است و تا این لحظه هیچ ادعایی مبنی بر کاهش آن به اثبات نرسیده است. با این همه این تفاسیر دنیای پرشور و هیجان جوانی همه روزه شاهد حوادث و شهرت طلبی‌هایی هستیم که پیامد آن از دست دادن حیات یا رسیدن به معلولیت است. بنابراین اگر بپذیریم که معلولیت از جامعه حذف نخواهد شد و این قشر به هر دلیل در این جامعه زندگی خواهند کرد. پس ضروری است که به نیازهای آنها توجه شود. یکی از این نیازها پرداختن به ورزش است. در حال حاضر، نقش و جایگاه ورزش بر هیچ کس پوشیده نیست، ورزش علمی تجربی است و فعالیتهای گوناگونی را دربر می‌گیرد مهمترین هدف آن در «سلامت‌بخشی» است. روان شناسی نیز خود علمی تجربی است. مصداق‌های بسیار متفاوت و قلمرو علمی بسیار گسترده‌ای هم دارد، از آنجایی که ورزش چه برای ورزشکار و چه برای ورزش دوست رفتارهای خاصی را به همراه دارد. نکته قابل توجه این است که موضوع توسط چه شخصیت علمی برای چه سطحی از ورزش و برای چه منظوری پرداخته می‌شود.
در جهان امروز با گسترش رشته‌های ورزشی از یک طرف و افزایش انواع معلولیت از طرف دیگر لزوم ابداع و به کارگیری شیوه‌های نو و بهتر جهت ورزش معلولین بیش از پیش احساس می‌شود. طبیعتاً معلول دچار یک سری بحرانهای روحی است. ورزش به مثابه یک فعالیت درمانی- تفریحی، علاوه بر پر کردن اوقات فراغت می‌تواند جنبه‌های متفاوت جسمانی، روانی، اجتماعی را در فرد معلول تقویت نماید. آثار و عوارض ثانویه عارضه را کاهش یا درمان کند.
در این نوشتار سعی بر آن است که میزان سلامت روانی معلولان ورزشکار را با معلولان عادی را بررسی کنیم تا ببینیم آیا بین سلامت روانی و ورزش رابطه وجود دارد یا نه؟
و با شناخت علل و مشکلات معلولان و ارائه راه حلهای پیشنهادی در این زمینه برای بهتر شدن وضعیت سلامت و ورزش معلولان گامی مؤثر برداریم.
بیان مسئله:
مسئله بررسی علمی معلولیت سالهاست مورد توجه محققین و کارشناسان امور روانی و اجتماعی قرار گرفته است. متخصصین رشته‌های مختلف خاصه روان‌شناسان، جامعه شناسان هر یک از زوایای مختلف، به این مشکل اجتماعی نگریسته و سعی نموده‌اند تا در ریشه یابی این بیماری دشوار که بهداشت روانی خانواده‌ها و در مفهوم وسیع‌تر اجتماع را مورد تردید قرار داده است کمک‌های ارزنده‌ای بنماید. این مسأله بخصوص در مورد معلولین جنگ‌های جهانی ... مشهود بوده بررسیهای مختلفی از این جنبه در مورد آنان انجام گرفته است.
در اجتماع رقابت‌آمیز کنونی بسیاری از افراد نمی‌توانند به هدف اصلی و نهایی خود که همانا موفقیت کامل در زندگی است برسند چنین ناتوانی‌هایی اغلب موجب احساس شکست می‌گردد زیرا اجتماع، موفقیت را با تشویق و تحسین فراوان و شکست و ناکامی را با احساس پستی و حقارت پاداش می‌دهد. از دست دادن سلامت فیزیکی طبعاً با ناکامی بیشتر توأم بوده و بگونه‌ای سلامت روانی فرد را مورد تهدید و هجوم قرار می‌دهد که گاه سبب پیدایش حس حقارت دائمی یا افسردگی می‌شود. بررسیهای بسیاری از مراحل اولیه تمدن بشر در دست است و حالی از آن می‌باشد که معلولیت به عنوان یک مشکل اجتماعی از نظر محققین همیشه مورد توجه بوده است.
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول: بیان مسئله
مقدمه
طرح مسأله
اهمیت و ضرورت
اهداف پژوهش
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
سلامت روانی
نشانه‌های سلامت روانی
اصول سلامت روانی
نظریه‌ها و تئوریها
تئوری روانکاوی کلاسیک
تئوری آلفرد آدلر
اریک فروم
تئوری راجرز و مفهوم خود
نظریه بندورا
نظریه فروید
نظریه آلبرت الیس
نظریه‌هایی در مورد تربیت بدنی
مکتب زیست‌گرایی
مکتب رفتارگرایی
مکتب بوم‌شناسی
مکتب روانکاوی (تحلیل روانی)
مکتب انسانگرایی
نظریه پزشکان
معلول کیست؟
تعاریف مبتنی بر الگوهای ستنی و محلی
تعاریف مرتبط با عملکردها و فعالیتها
تعریف مبتنی بر قوانین رسمی
نقش خانواده در سلامت روانی معلولین
ماهیت معلولیت
تعریف نقص
شیوع، بروز و عوامل معلولیت‌زا
اجزای ترکیب کننده سلامت ذهنی و روانی
جنبه‌های شخصی و اجتماعی
وضعیت اجتماعی و اقتصادی معلولین
وضعیت معلولین در جهان کنونی
انجمن حمایت معلولان ایران (I.R.S)
اریابی روانی
نگرش جامعه نسبت به افراد معلول
تعریف ورزش
ورزش و اجتماعی شدن
بهداشت روانی
عوامل مؤثّر بر بهداشت روانی
ابعاد بهداشت روانی
معلولیت و تأثیرات روانی ناشی از تغییرات فیزیکی
برنامه‌های معلولین
پیشینه خارجی
پیشینه داخلی
تعریف مفاهیم و واژگان
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
فرضیه‌ها
متغیّرها
فصل سوم:
مقدمه
تعریف مفهومی متغیرها
تعریف علمیاتی متغیّرها
روش پژوهش
جامعه‌آماری
نمونه‌گیری و نحوه‌ی گزینش آن
حجم نمونه
روشها و ابزار جمع‌آوری
مشخصات فرم اصلی پرسشنامه سلامت عمومی (G.H.Q)
اعتبار و روایی پرسشنامه سلامت عمومی (G.H.Q)
روشهای آماری برای تجزیه و تحلیل داده‌ها
فصل چهارم:
الف) بخش توصیفی
ب) بخش استنباطی
فصل پنجم:
پیشنهادات پژوهشی
پیشنهادات
محدودیتها
تحلیل فرضیه‌ها
فهرست جداول:
جدول (1-3): جدول توصیفی متغیرها
جدول (1-4): فراوانی بر حسب جنس
جدول (2-4): فراوانی بر حسب تحصیلات
جدول (3-4): فراوانی بر حسب نوع معلولیت
جدول (4-4): فراوانی بر حسب علت معلولیت
جدول (5-4): فراوانی بر حسب وضعیت اقتصادی
جدول (6-4): فراوانی بر حسب سنوات ورزشی
جدول (7-4) فراوانی بر حسب وضعیت ورزش
جدول (8-4): فراوانی بر حسب سن
فهرست نمودارها:
نمودار (1-4): فراوانی بر حسب جنس
نمودار (2-4): فراوانی بر حسب تحصیلات
نمودار (3-4): فراوانی بر حسب نوع معلولیت
نمودار (4-4): فراوانی بر حسب علت معلولیت
نمودار (5-4): فراوانی بر حسب وضعیت اقتصادی
نمودار (6-4): فراوانی بر حسب سنوات ورزشی
نمودار (7-4) فراوانی بر حسب وضعیت ورزش
نمودار (8-4): فراوانی بر حسب سن
منابع و مأخذ:
- آزاده، حسین. (1372) آسیب شناسی روانی (1). انتشارات بعثت تهران.
- احدی، حسن، بنی جمالی، شکوه السادات. (1373). بهداشت روانی و سلامت روانی.
- اسلامی نسب، علی. (1372). روانشناسی جانبازی و معلولیت، نشر سیف علی شاه، تهران.
- اقبالی، مسعود. (1384). بهداشت و ورزش، نشر بامداد کتاب، تهران.
- پاشا شریفی، حسن، شریفی، نسترن. (1380). روش تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات سخن، چاپ دوم،تهران.
- پناهی، پروین. (1382). مکث، نشر یاران، تبریز.
- دبورا آ. وست و چارلز، بوچر. (1381) مبانی تربیت بدنی و ورزش ( مترجم، آزاد- احمد). نشر تهران نور.
- دلاور، علی. (1379). مبانی نظری وعلمی پژوهش در علوم انسانی واجتماعی، انتشارات رشد، تهران.
- روزنهان، دیوید و سیلگمن، مارتن. (1381). آسیب‌شناسی روانی (مترجم، سید محمدی- یحیی). انتشارات ساوالان، تهران.
- ستوده، هدایت وبهاری، سیف ا... . (1381). آسیب‌شناسی خانواده، انتشارات ندای آریانا، تهران.
- شاملو، سعید. (1382). آسیب‌شناسی روانی، انتشارات رشد، تهران.
- شاملو، سعید. (1382). بهداشت روانی، انتشارات رشد، تهران.
- شفیع آبادی، عبدا... . (1380). نظریه‌های مشاوره و روان درمانی، نشر دانشگاه تهران.
- شولتز، دوان و شولتز، سیدنی. (1384). نظریه شخصیت (مترجم، محمدی- یحیی). نشر ویرایش، تهران.
- عبدلی، بهروز. (1384). مبانی روانی- اجتماعی تربیت بدنی و ورزش.
- فتاحی، سید حمید. (1376). بهداشت روانی، نشر ارسباران، تهران.
- لاری‌ای، هجل- دانیل جی زیگلار. (1379). نظریه‌های شخصیت (مترجم، عسگری- علی). دانشگاه آزاد اسلامی ساوه.
- ماهنامه علمی، تحلیلی و آموزشی ورزش، بهمن 1385، شماره 229.
- میرخانی، سید مجید. (1378). مبانی توانبخشی (1)، نشر دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران.
- میلانی فر، بهروز. (1374). بهداش روانی، ناشر تهران.
- میلانی فر، بهروز. (1370). بهداشت روانی، نشر قومس.
پایان نامه ی بررسی سلامت روانی بین ورزشکاران معلول و معلولین غیر ورزشکار. doc