اختصاصی از
رزفایل دانلود مقاله مزارع چغندر قند دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
1- چکیده :
استفاده از کولتیواتور در مزارع چغندرقند به عنوان ماشین داشت چند منظوره، بر عملکرد محصول بسیار موثر است. اما به دلیل هزینه هایی که در بر دارد و وجود انواع مختلف کولتیواتور، تعیین تعداد دفعات به کارگیری کولتیواتور در دوره رشد چغندرقند و مناسب ترین نوع آن، بسیار مهم است. تحقیقی با هشت تیمار و سه تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در استان فارس اجرا شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از: 1) دو مرتبه استفاده از کولتیواتور غلتان، 2) سه مرتبه استفاده از کولتیواتور غلتان، 3) دو مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی (ثابت)، 4) سه مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی (ثابت)، 5) دو مرتبه استفاده از فاروئر (به عنوان کولتیواتور)، 6) سه مرتبه استفاده از فاروئر (به عنوان کولتیواتور)، 7) دو مرتبه وجین دستی (شاهد) و 8) سه مرتبه وجین دستی که همه این 8 تیمار در طول دوره رشد چغندر قند اجرا شد. فاکتورهای عملکرد ریشه چغندرقند، میزان علف هرز باقیمانده در مزرعه، عیار قند، خلوص شربت ام، رصد شکر استحصالی، میزان قند موجود در ملاس، نیتروژن مضر، پتاسیم، و سدیم موجود در ریشه چغندرقند به عنوان معیار مقایسه بین تیمارهای این تحقیق در نظر گرفته شدند. نتایج تحقیق نشان داد که از نظر عملکرد ریشه چغندرقند و عیار قند هیچگونه اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود ندارند. از نظر میزان علف رز باقیمانده در مزرعه، اختلاف بین تیمارها در سطح 1 درصد بوده و تمار سه بار وجین دستی دارای کمترین مقدار علف هرز (6/275 کیلوگرم در هکتار) و تیمار دوبار استفاده از فاروئر دارای بیشترین مقدار علف هرز (2/706 کیلوگرم در هکتار) بود. از بین فاکتورهای درصد شکر استحصالی، خلوص شربت خام، قند موجود در ملاس، نیتروژن مضر، سدیم، و پتاسیم مانده در ریشه چغندرقند، اختلاف تیمارها از نظر درصد شکر استحصالی، نیتروژن مضر، و مقدار سدم موجود در ریشه در سطح 5 درصد معنی دار بود و در بقیه فاکتورها، اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود نداشت. از نظر اقتصادی نیز تیمار سه بار استفاده از کولتیواتور غلتان، بیشترین درآمد خالص اقتصادی (986587ریال بر هکتار) و نرخ سودآوری (6/2989 درصد) را دارد و اقتصادی ترین تیمارهاست.
واژه های کلیدی :
عملکرد چغندر قند، عیارقند، کنترل علف های هرز، کولتیواتور
2- مقدمه :
چغندرقند با سطح زیر کشت سالانه 178 هزار هکتار و تولید 93/5 میلیون تن، محصولی استراتژیک در کشور است (Anon, 2004). این محصول از جمله زراعت های ردیفی است و اجرای عملیات کاشت، داشت، و برداشت آن به صورت مکانیزه به سادگی امکان پذیر است. اما هنوز در اکثر نقاط کشور کترل علف های هرز مزارع چغندرقند دستی یا شیمیایی است. کنترل دستی علف های هرز بسیار هزینه بر و کنترل شیمیایی نیز دارای عوارض شدید زیست محیطی است؛ بنابراین، چاره ای جز استفاده از روش های مکانیکی یا روش های تلفیقی وجود ندارد. در زراعت های مکانیزه، استفاده به موقع از ادوات کشاورزی مناسب می تواند به میزان قابل توجهی باعث افزایش عملکرد و کاهش هزینه های تولید شود. استفاده از کولتیواتور به منظور تکمیل عملیات داشت در جهت سله شکنی، دفع علف های هرز، ذخیره رطوبت، و ترمیم جوی و پشته های مزارع چغندرقند می تواند بسیار مفید واقع شود. در این صورت انتظار می رود گیاه در شرایط بهتری از رشد قرار گیرد و در نتیجه عملکرد افزایش پیدا خواهد کرد. تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم اجرای این عملیات سبب جلوگیری از تلفات رطوبت خاک می شود و نیز در نتیجه تهویه خاک، ریشه گیاه رشد مناسب تری خواهد داشت.
3- اسسو و همکاران (Braseso et al., 1963) روش های مختلف مبارزه با
علف های هرز ذرت را بررسی کردند .
4- استیون و وایز (Steven & wise, 1976) رقابت علف های هرز یکساله را در زراعت چغندر قند بررسی کردند.
5- ابوزید و همکاران (Abouzeid et al., 1990) در مصر سازگاری روش های مکانیکی و شیمیایی کنترل علف های هرز پنبه را بررسی کردند.
6- تحقیقی در تانزانیا، دو روش مکانیکی کنترل علف های هرز ذرت شامل استفاده از کولتیواتور در بین ردیف های کشت و استفاده از کولتیواتور روی ردیف های کشت و روش دستی با هم مقایسه شدند.
7- فارسی نژاد و فرح بخش (Farsinejad & farahfakhsh, 1995) اثر مدت رقابت علف های هرز یکساله را بر عملکرد چغندرقند در دو منطقه زرقان و فسا بررسی کردند.
8- رادلف (Rudolf, 1996) یک دستگاه کولتیواتور چغندرقند با عرض کار 4/5 متر را طراحی کرد که به صورت اتوماتیک کنترل شود.
9- زمانی (Zamani,1998) اثر زمان و دفعات کنترل علف های هرز را بر عملکرد و کیفیت چغندرقند در منطقه بیرجند بررسی کرد.
10- آلمن (Aleman, 2001) اثر سه روش کنترل علف های هرز و سه روش خاک ورزی را بر تراکم و میزان علف های هرز حبوبات بررسی کرد.
11- با توجه به نتایج تحقیقات گذشته، اتفاده از روش های ماشینی یا روش های تلفیقی مبارزه با علف های هرز چغندرقند به جای روش های دستی و شیمیایی جهت کاهش هزینه ها و تاثیرات منفی زیست محیطی ضرورت پیدا می کند. این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات استفاده از انواع کولتیواتور و تعداد دفعات استفاده از آن در دوره رشد چغندقند بر میزان عملکرد و کیفیت محصول اجرا شد.
12- مواد و روش ها
مواد:
این تحقیق در مزارع مکانیزه کارخانه قند پارس واقع در حسین آباد سیاخ، در حدود 35 کیلومتری غرب شیراز اجرا شد.
متوسط بارندگی سالانه این منطقه 320 میلی متر، ارتفاع آن از سطح دریا 1741 متر، و طول و عرض جغرافیایی آن به ترتیب 52 درجه و 24 دقیقه و 29 درجه و 24 دقیق است. بافت خاک مزرعه ای که تحقیق در آن اجرا شد از نوع لومی- رسی سیلت دار بود که مشخصات دقیق تر آن در جدول 1 آورده شده است. تحقیق در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار اجرا شد. در این تحقیق از کولتیواتورهای مرسوم منطقه شامل کولتیواتور غلتان و کولتیواتور هلالی و نیز از فاروئر (به عنوان کولتیواتور) استفاده شد که مشخصات این ادوات در جدول 2 ارائه شده است.
13- کرت های آزمایشی به ابعاد 100×6 متر، فاصله ردیف های کشت 50 سانتی متر و بدین ترتیب هر کرت شامل 12 خط کشت به طول 100 متر بود. بذر چغندرقند مورد استفاده در این تحقیق بذر تجاری 22pp و مقدار کود عبارت بود از 280 کیلوگرم در هکتار اوره در دو مرحله سبز شدن و تنک نهائی، 220 کیلوگرم در هکتار فسفات آمونیم، و 100 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم.
14- روش ها:
تیمارهای موجود در تحقیق به شرح زیر بودند :
1- دو مرتبه استفاده از کولتیواتور غلتان در طول فصل رشد چغندرقند (در هفته های ششم و هفتم پس از اولین آبیاری).
2- سه مرتبه استفاده از کولتیواتور غلتان در فصل رشد چغندرقند (در هفته های ششم، هشتم، و دهم پس از اولین آبیاری).
3- دو مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی (ثابت) در دوره رشد چغندرقند (در هفته های ششم و هشتم پس از اولین آبیاری).
4- سه مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی (ثابت) در دوره رشد چغندرقند (در هفته های ششم، هشتم، و دهم پس از اولین آبیاری).
5- دو کرتبه استفاده از فاروئر (به عنوان کولتیواتور) در دوره رشد چغندرقند (در هفته های ششم و هشتم پس از اولین آبیاری).
6- سه مرتبه استفاده از فاروئر به عنوان کولتیواتور در دوره رشد چغندرقند (در هفته های ششم، هشتم، و دهم پس از اولین آبیاری).
7- دو مرتبه وجین دستی در دوره رشد چغندرقند (در هفته های ششم و هشتم س از اولین آبیاری).
8- سه مرتبه وجین دستی در دوره رشد چغندرقند (در هفته های ششم، هشتم، و دم پس از اولین آبیاری).
15- فاکتورهایی از قبیل عملکرد ریشه چغندرقند، عیار قند، علف های هرز باقیمانده در مزرعه، درصد شکر استحصالی، شربت خام، درصد قند موجود در ملاس، نیتروژن مضر، سدیم، و پتاسیم موجود در ریشه چغندر قند معیار مقایسه تیمارها مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین، به منظور تحلیل اقتصاد تیمارها و تعیین اقتصادی ترین تیمار، از روش بودجه بندی جزیی استفاده شد (Soltani et al., 1985).
16- برای محاسبه عملکرد ریشه در هکتار، از وسط هر کرت قطعه ای به ابعاد 2×15 متر انتخاب و ریشه های موجود در این مساحت (30متر مربع) برداشت شد و پس از اندازه گیری وزن کل آنها عملکرد ریشه در هکتار محاسبه گردید. برای اندازه گیری علف های هرز باقیمانده در مزرعه، بعد از اتمام عملیات پیش بینی شده (اعمال تیمارها)، زمانی که علف های هر به حداکثر رشد خود رسیدند قسمت هوایی آنها در مساحتی معادل 30 متر مربع در هر کرت برداشت و وزن تر آنها اندازه گیری شد. از این معیار، میزان علف هرز باقیمانده در هر هکتار محاسبه شد. جهت تجزیه تکنولوژیک، از ریشه های برداشت شده در هر کرت خمیر تهیه و در بخش تکنولوژی موسسه تحقیقات چغندرقند فاکتورهای مختلف تکنولوژیک اندازه گیری شد.
17- جهت مقایسه اقتصادی تیمارها از روش تحلیل نهائی منفعت به هزینه در روش بودجه بندی جزئی استفاده شد. برای این مقایسه از تیمار دوبار وجین دستی در دوره رشد به عنوان شاهد استفاده شد زیرا این روش در منطقه مرسوم است. در روش نسبت منفعت به هزینه نرخ سودآوری تیمارها به صورت زیر محاسبه شد (Soltani et al., 1985): تفاضل
(1) نرخ سودآوری هر شمار
که در آن =PR نرخ سودآوری هر تیمار؛ تفاضل میانگین منافع تیمار i ام و تیمار شاهد؛ و تفاضل میانگین هزینه های تیمار i ام و تیمار شاهد است.
18- لازم است یادآوری شود که در محاسبه هزینه های مربوط به هر تیمار، از هزینه هایی که در تمام تیمارها یکسان بود صرفنظر و فقط هزینه های منظور شد که مربوط بود به مبارزه با علف های هرز بر اساس اجاره بهای مرسوم. برای محاسبه منافع هر تیمار نیاز به محاسبه قیمت واحد محصول است که برای این کار از رابطه زیر استفاده شد که کارخانه قند پارس ارائه داده است.
(2)
که در آن، =P قیمت واحد محصول؛ =K عیار قند؛ و =PBK قیمت عیار پایه است. عیار پایه 16 است و نرخ آن را هر ساله وزارت جهاد کشاورزی اعلام
می کند. بر همین اساس، میانگین منافع و هزینه های تیمارهای مختلف محاسبه و نرخ سودآوری منفعت به هزینه و اختلاف درآمد خالص هر تیمار نسبت به شاهد محاسبه شد.
19- نتایج و بحث :
در جدول 3، نتایج مقایسه میانگین تیمارها از نظر مقدار علف هرز باقیمانده در مزرعه، عیارقند، و عملکرد محصول ارائه شده است. این جدول نشان می دهد که اختلاف تیمارها از نظر علف های هرز باقیمانده در مزرعه در سطح 5 درصد معنی دار است. بر اساس نتایج ارائه شده در این جدول مشاهده می شود که تیمار دوبار استفاده از فاروئر (تیمار 5) بیشترین و تیمار سه بار وجین دستی در دوره رشد چغندرقند (تیمار 8) کمترین میزان علف هرز باقیمانده در مزرعه را دارد. وجین دستی دقیق ترین روش کنترل علف هرز است و چنانچه با استفاده از این روش سه بار (تا پایان هفته دهم بعد از اولین آبیاری) علف های هرز مزرعه چغندرقند کنترل شود، علف های هرز در رقابت با چغندرقند کاملاً مغلوب می شوند و رشدی نخواهند داشت. بنابراین، طبیعی است که تیمار سه بار وجین دستی دارای کمترین میزان علف هرز باشد. از طرف دیگر، فاروئر به دلیل شکل خاص خود فقط قادر است علف های هرز وسط جوی را از بین ببرد و برای از بین بردن علف ای هرز دیواره های جوی کارایی چندانی ندارند. به همین دلیل، تیمار دوبار استفاده از فاروئر بیشترین مقدار علف هرز را در مزرعه باقی گذاشته است.
20- مقایسه میانگین تیمارها از نظر عیار قند با استفاده از آزمون دانکن نشان داد که از این نظر بین تیمارها اختلاف معنی دار وجود ندارد (جدول 3).
21- همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که بین تیمارها از نظر عملکرد چغندرقند اختلاف معنی دار وجود ندارد (جدول 3) .
22- این موضوع بیانگر این حقیقت است که استفاده از کولتیواتور به راحتی
می تواند وجین دستی شود و صرفه اقتصادی به مراتب بیشتری را نسبت به وجین دستی تامین داشته باشد که مقایسه اقتصادی تیمارها نیز این موضوع را تایید
می کند.
در اکثر موارد، سه مرتبه استفاده از کولتیواتور دارای عملکرد بهتری است و از نظر اقتصادی نیز درآمد خالص و نرخ سودآوری بیشتری دارد.
24- عملکرد بالاتر از تیمارها (مثل تیمارهای سه بار استفاده از کولتیواتور غلتان، دو و سه بار استفاده از فاروئر) نسبت به تیمارهای وجین دستی، (به رغم ناموفق بودن در از بین بردن علف های هرز)، موید این حقیقت است که استفاده از کولتیواتور فواید دیگری نیز دارد مثل جلوگیری از تبخیر رطوبت، تهویه خاک، و خاکدهی پای بوته که آثار ناکامی در وجین کامل علف های هرز را جبران می کند.
25- تیمارهای دو و سه مرتبه استفاده از کولتیواتور هلالی در فصل رشد (تیمارهای 3و 4) علف های هرز توفیق خوبی داشته اند اما جدول مقایسه عملکردها نشان می دهد که این دو تیمار از این لحاظ در رده های پایین قرار دارند که به نظر می رسد دلیل آن قطع برگ های چغندرقند در دفعات دوم و سوم استفاده از کولتیواتور و ناکامی در خاک دادن پای بوته است.
26- در جدول 4، نتایج مقایسه میانگین تیمارها از نظر فاکتورهای تکنولوژیک ارائه شده است. این جدول نشان می دهد که در فاکتورهای قند ملاس، خلوص شربت خام، و پتاسیم موجود در ریشه چغندرقند بین تیمارها اختلاف معنی دار وجود ندارد اما در فاکتورهایی مانند سدیم و نیتروژن مضر موجود در ریشه چغندرقند و همچنین شکر استحصالی اختلاف تیمارها در سطح 5 درصد معنی دار است. از نظر درصد شکر استحصالی فقط اختلاف بین دو تیمار 4 و 5 معنی دار است که تیمار 4 (سه بار استفاده از کولتیواتور هلالی) دارای بیشترین درصد و تیمار 5 (دو بار استفاده از فاروئر) دارای کمترین درصد است. در تیمار 4، احتمالاً به دلیل قطع برگ های چغندرقند در دفعه سوم استفاده از کولتیواتور هلالی وزن ریشه کاهش یافته (کاهش عملکرد در تیمار 4 ) و در نتیجه نسبت شکر به وزن ریشه افزایش یافته است. در تیمار 5 به دلیل موثر نبودن فاروئر در کنترل علف های هرز (باقی ماندن بیشترین مقدار علف هرز در مزرعه) و رقابت علف های هرز بر سر جب مواد غذایی خاک، مقدار شکر تولید شده در ریشه کاهش یافته است.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 16 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود با لینک مستقیم
دانلود مقاله مزارع چغندر قند 
