فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:18
فهرست مطالب:
شاعر انقلابی
فعالیت های سیاسی
روزنامة طوفان
ماجرای تحصن
وساطت تیمورتاش
شایعة وابستگی
مواضع سیاسی
نگرانی های شاه
دورة دوم طوفان
فعالیت انتخابی
دورة افول
شوروی خواهی
زندان
نتیجه گیری
شاعر انقلابی
محمد فرخی یزدی، فرزند محمد ابراهیم سمساری یزدی در سال 1306 قمری/1267 شمسی در یزد متولد شد. او در سنین نوجوانی دروس قدیم فارسی و اندکی مقدمات عربی را آموخت و بعد مدتی را هم در مدرسه مرسلین یزد که توسط میسیونرهای انگلیسی پایه گذاری و اداره می شد به تحصیل پرداخت. او به دلیل اختلاف با مسئولین مدرسه از آن جا اخراج شد و برای مدتی به کارگری پارچه بافی و بعد از آن نیز به کار نانوایی روی آورد. با انقلاب مشروطیت و گسترش فضای سیاسی در ایران او هم به جرگه دموکرات های یزد پیوست و با سرودن اشعار سیاسی جایگاه خاصی در بین دموکرات ها و آزادیخواهان آن حدود پیدا کرد.
بعد از پیروزی انقلاب مشروطیت و انتصاب سردار جنگ بختیاری به عنوان حاکم یزد، هنگامی که راهزنان و دزدان راههای یزد و همچنین مستبدان و مخالفات مشروطه با سرکوب کرد فرخی یزدی منظومه ای در ستایش از وی به نام «فتح نامه» سرود که نخستین اثر عمده ادبی وی بود. اما دیری نپایید که دوباره اوضاع به نفع مستبدان دگرگون شد. زیرا بعد از سردار جنگ، سالار مؤید پسر امیر مفخم بختیاری حاکم یزد شد که رویه نامطلوبی در مردم داشت و بعد وی نیز، ضعیم الدوله قشقایی، حاکم منصوب بختیاری ها- که او هم دست به تعدی و احجاف فراوان زد. فرخی با ساختن مسمطی ضعیم‌الدوله را مورد ذم قرار داد و ضیغم الدوله نیز به دلیل آن که به یزید تشبیه شده بود فرخی یزدی را دستگیر و بعد از ضرب و شتم بنا به گفته بعضی از هم فکران، دستور داد تا دهانش را با نخ و سوزن دوختند.
فعالیت های سیاسی
فرخی در اواخر سال 1328 قمری به تهران وارد، و روابط نزدیکی با مشروطه خواهان بختیاری برقرار نمود. گفته می شود که در دوران جنگ جهانی اول که ایران توسط قوای روسیه و انگلیس مورد تهاجم قرار گرفت بخصوص در زمانی که نیروهای روسی قصد داشتند تهران را تسخیر کنند به همراه ملیون و آزادیخواهان، تهران را ترک ابتدا به سمت قم و بعد به کرمانشاه مهاجرت می‌کند. او مدتی را در عراق گذراند ولی با تسخیر بغداد توسط نیروهای انگلیسی در 17 ذیحجه 1325/ 12 مهر 1269 عراق را ترک و به تهران باز می گردد.
با پیروزی انقلاب روسیه اوضاع ایران ناگهان تغییر می‌کند و نیروهای روسی دسته دسته ایران را ترک و خطر بزرگی که تمامیت ارضی و استقلال سیاسی ایران را در مخاطره قرار داده بود موقتاً، رفع شد با روی کار آمدن حکومت بلشویکی تمام قراردادهای استعماری روسیه تزاری با ایران لغو می شد و این امر باعث شعف ایرانیان بخصوص نخبگان سیاسی و فرهنگی شد. رفع خطر روسیه باعث شد بسیاری از نیروهای سیاسی با اغتنام فرصت درصدد اعاده استقلال کشور بر آید ولی از سوی دیگر بخشی از دولتمردان انگلیس در تلاش پر نمودن خلاء قدرت روسیه در ایران برآمد و این امر منجر به عقد قرارداد 1919 گردید. فرخی از جمله شخصیت های سیاسی ایران بود که با این قرارداد مخالفت کرده و اشعاری هم در ذم قرارداد و وثوق الدوله سرود. به همین علت فرخی به همراه دیگر مخالفین قرارداد مدتی را در زندان گذراند.
با کودتای سوم اسفند 1299 عده زیادی از اشراف و رجال کشور، همچنین تعدادی از نخبگان فرهنگی و فعالین سیاسی دستگیر شدند. فرخی یزدی هم جزو دستگیر شدگان بود و مدت سه ماه زندانی شد. او نیز همانند دیگر بازداشت شدگان بعد از سقوط دولت سید ضیاء الدین طباطبایی از زندان آزاد شد.
فرخی یزدی چند ماه بعد از آزادی در دوم شهریور 1300 روزنامه طوفان را با سر عنوانی سرخ منتشر می‌کند. انتشار این روزنامه آغاز جدیدی از زندگی سیاسی اوست.
مقاله معرفی محمد فرخی یزدی
