سپاسگزاری
سپاس می گویم خداوند مهربان را که توانائی مقابله با مشکلات را در طول دوران تحصیل به خصوص دوره کارشناسی را به من ارزانی نمودند. بدون شک به اتمام رساندن این مقطع تحصیلی و انجام این پایان نامه بدون الطاف خداوند مهربان و خانواده بسیار عزیز و دوستان خوبم کاری بس مشکل و غیر ممکن بود.لذا جا دارد در اینجا از تمام مراحل اجرا تنظیم و تدوین پایان نامه خالصانه به این جانب کمک نمودند بی نهایت سپاسگزارم. مراتب تقدیر و قدردانی خود را خدمت سایر اساتید محترم گروه که چه در طول دوران تحصیل و چه در انجام این پایان نامه از وجود این بزرگواران استفاده نمودند را ابراز می دارم.
فهرست مطالب
- مقدمه
فصل 1: اکولوژی منطقه مازندران
1-1- جغرافیای منطقه
1-2- بررسی کلیما تیکی
1-2-1- آب وهوا
1-2-2- میزان بارندگی سالانه
1-2-3- تغییرات روزانه دمای هوا
1-2-4- وضعیت سالانه دمای هوا
2-5- میانگین و حدود نهایی آب ودما و رطوبت نسبی
1-2-6- جدول بیو کلیما تیکی ساختمان بابلسر
1-2-7- نمودار جهت و سرعت باد
1-2-8- بادهای غالب بابلسر
1-3-1- جمعیت
1-4- موقعیت اداری – سیاسی – اجتماعی بابلسر
1-5- مسکن و معماری منطقه
1-5-1- ویژگی های معماری بومی مناطق معتدل ومرطوب
1-5-2- شکل کلی ساختمانها در منطقه
1-5-3- مصالح
فصل 2
2-1- تاریخچۀ هتل داری در جهان
2-2- انواع هتل ها
2-3- بررسی نمونه های مشابه
2-3-1- انواع پلانهای طبقات
2-4- فضاهای طراحی هتل
2-4-1- اتاقهای خواب و سوئیت ها
2-4-2- فضاهای عمومی
2-4-2-1- دسترسی ورودی و خروجی
2-4-2-2- لابی
2-4-2-3- رستوران و نوشیدنی
2-4-2-4- سالنهای چند منظوره
2-4-2-5- فضاهای ورزشی رفاهی
2-4-2-6- فضاهای خدماتی ، تدارکاتی و پشتیبانی ( دور از دید)
- انبار آذوقه
- آشپزخانه اصلی
2-5- بررسی دو نمونه هتل ساخته شده در منطقه – معتدل و مرطوب ایران
- هتل قدیم رامسر
- هتل قدیم بابلسر
فصل 3: طراحی پروژه
3-1- ضرورت نیاز به هتل د رمنطقه بابلسر
3-2- برنامه فیزیکی
3-3- کانسپت طراحی
مقدمه
هتلها از نوع ساختمانهای بسیار پیچیده و مشکل می باشند. پیچیدگی طرح هتلها به دلیل ارتباطات و استانداردهای لازم برای فضاهای مختلف آن می باشند. از فضاهای در معرض دید و قابل استفاده برای مشتریان هتل گرفته تا فضاهای در معرض دید و قابل استفاده برای مشتریان هتل گرفته تا فضاهای دور از دید و خدماتی آن، که هر یک به نوبۀ خود بطور مستقیم یا غیر مستقیم در تأمین آسایش میهمانان وجلب رضایت آنان نقش زیادی دارد. این راهنمایی طراحی، در مورد برنامه ریزی، طراحی و موضوع طرح که برای موفقیت یک هتل بسیار اساسی و حیاتی است، بحث خواهد نمود علاوه بر آن نکات مهمی در مورد تصمیم گیریهای مالی و اداری هتل را که در معماری و طراحی داخلی هتل تأثیر خواهد داشت، بررسی خواهد کرد. راهنمای طراحی شامل بخشی در مورد نکات مختلف مربوط به مطالعات پیش از طراحی است که به ابعاد فضا محدود نمی گردد. فصول بعد در مورد طرح استانداردهایی برای اتاق های خواب، فضاهای عمومی اداری و نواحی خدماتی پشتیبانی، بعلاوۀ بحثی در مورد ساختمان سازی و سیستم های ساختمانی خاص است که در احداث هتلها حائز اهمیت می باشند.
فصل 1
1- اکولوژی منطقه مازندران
1-1- جغرافیای منطقه
استان مازندران از شمال به دریای مازندران، از جنوب به استان‌های تهران سمنان و قزوین، از غرب به استان گیلان و از شرق به استان گلستان محدود است.
قسمت جنوبی مازندران کوهستانی و شمال آن جلگه ای و ساحلی است. مساحت آن 3/24091 کیلومتر مربع و 46/1 درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است.
سلسله جبال البرز همچون سدی رفیع مازندران را به دو قسمت جلگه ای و کوهستانی تقسیم نموده و آن را از قسمت داخلی ایران جدا می سازد. قسمتی ازالبرز غربی و تمام البرز مرکزی و بخشی از البرز شرقی در محدوده این استان قرار دارد و شیب زمین از منطقه کوهستانی به سوی جلگه و دریا کاهش می یابد. سلسله جبال البرز دارای رشته کوه های فرعی است که از جنوب به شمال و یا به موازات دریا کشیده شده است.
1-2- بررسی کلیماتیکی
1-2-1- آب وهوا
آب هوای مازندران با توجه به وجود دریا، کوه و جنگل به دو نوع معتدل مرطوب و کوهستانی تقسیم می شود.
1- آب وهوای معتدل و مرطوب: وجود دریای مازندران و رشته کوه های البرز و نزدیکی این دو مظهر طبیعت به یکدیگر در نواحی جنگلی تا کوهپایه های شمالی البرز آب وهوای معتدل و مرطوب را به وجود آورده است. زمستان های این نواحی معتدل و مرطوب و به ندرت یخ بندان می شود.
2- آب و هوای کوهستانی : شامل آب وهوای معتدل کوهستانی وآب وهوای سرد کوهستانی است. دوری از دریا و افزایش تدریجی ارتفاع در اراضی جلگه ای، تغییرات خاصی را درآب وهوای این استان پدید آورده است. به طوری که در ارتفاعات 1800 تا 3000 متری، آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستان های سرد ویخبندان طولانی و تابستان های کوتاه ومعتدل وجود دارد.
در ارتفاعات بالای3000 متر که دمای هوا به شدت پایین می آید، دارای زمستانهای سرد همراه با یخ بندان طولانی و تابسان های کوتاه و خشک است. در این نواحی هوا غالبا برفی است و در ارتفاعات مهم چون تخت سلیمان و دماوند، یخچال های کوهستانی و طبیعی ایجاد شده است.
میانگین میزان ریزش باران در این استان کمتر از گیلان است.
1-2-2- میزان بارندگی سالانه
1-2-3- تغییرات روزانه دمای هوا در نقاط مختلف کشور
1-2-4- وضعیت سالانه دمای هوا در نقاط مختلف کشور
1-2-5- میانگین و حدود نهایی آمار دما و رطوبت نسبی در ایستگاه
1-2-6- جدول بیوکلیماتیک ساختمانی بابلسر
1-2-7- نمودار جهت و سرعت باد بابلسر
1-2-8 بادهای غالب و حداکثر سرعت باد. طبق آمار ایستگاههای سینوپتیک از تاریخ تاسیس
1-3 . جغرافیای انسانی
جمعیت استان مازندران، بر اساس نتایج سرشماری نفوس ومسکن سال 1375 برابر2602008 نفر است. از این تعداد 120246 نفر( 2/46 ) ساکن در نقاط شهری هستند. از کل جمعیت مذکور 1296841 نفر (8/49 درصد) را مردها تشکیل می دهند.
متوسط نرخ رشد جمعیت استان در فاصله دو سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال های 1365 و 1375 برابر 35/1 درصد و بعد خانوار کل استان 75/4 نفر- در نقاط شهری 4/4 و روستایی 7/4 نفر- بوده است.
جمعیت استان در سال 1379 ، 014، 748، 2 نفر برآورد شده است.
1-4 موقعیت اداری سیاسی اجتماعی بابلسر
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان مازندران دارای 15 شهرستان 36 شهر، 38 بخش و 104 دهستان است.
شاهراه های هزا، کندوان و فیروزکوه به طرف تهران و جاده کیاسر به طرف سمنان و راه آهن سراسری شمال و فرودگاه بین المللی دشت ناز ساری، نوشهر و رامسر، مازندران را به تهران و سایر شهرهای ایران مرتبط می سازد، به علاوه این استان از طریق راه آبی دریایی مازندران با کشورهای آسیایی در ارتباط است.
شهرستان بابلسر
این شهرستان از شمال به دریای مازندران، از مشرق به شهرستان جویبار، از جنوب به شهرستان های قائم شهر و بابل از غرب به شهرستان های محمود آباد و آمل محدود است.
بابلسر در گذشته (مشهد سر) خوانده می شد و(محمد حسن خان اعتماد السلطنه) معتقد است این مکان را از آن جهت مشهد سر می نامند که رأس امامزاده ابراهیم بن موسی الکاظم (ع) ملقب به ابوجواب در این مکان مدفون است. این شهر در سال 1311 هجری شمسی به بابلسر تغییر نام یافت. بابلسر یکی از شهرهای ساحلی و زیبای مازندران است که نقش تاریخی وچشمگیری ندارد، اما نقش توریستی و تفریحی آن، این شهر را به یکی از جاذبه های گردشگری جدید تبدیل کرده است.
مراکز دیدنی: امامزاده ابراهیم(ع) ، هتل قدیم بابلسر، مجموعه میدان اصلی شهر و ساختمان های شهربانی قدیم و بهداری و ساحل زیبای آن.
1-5- مسکن و معماری منطقه
1-5-1 ویژگی های معماری بومی مناطق معتدل و مرطوب
معماری بومی اینگونه مناطق، که بیشتر کرانه های دریای خزر و دامنه های شمالی کوههای البرز را شامل میشود، بطور کلی از ویژگیهای ذیل برخوردار می باشد.
1- درنواحی خیلی مرطوب، کرانه های نزدیک به دریا، برای محافظت ساختمان از رطوبت بیش از حد زمین ،خانه ها بروی پایه های چوبی ساخته شده اند اما در دامنه کوه ها که رطوبت کمتر است، معمولا خانه ها بر روی پایه های چوبی ساخته شده اند اما در دامنه کوه ها که رطوبت کمتر است، معمولا خانه ها برروی پایه هائی از سنگ و گل و در پاره ای موارد برروی گرپه روهائی بنا گردیده اند.
2- بمنظور حفاظت اطاقها از باران، بالکن های عریض و سر پوشیده ای در اطراف اطاقها ایجاد گردیده اند. این فضا ها در بسیاری از ماههای سال برای کار و استراحت و در پاره ای موارد برای نگاهداری محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرند.
3- اکثر ساختمانها با مصالحی با حداقل ظرفیت حرارتی بنا گردیده اند. و در صورت استفاده از مصالح ساختمانی سنگین، ضخامت آنها در حد اقل ممکن نگاهداشته شده است( استفاده از مصالح ساختمانی سبک در این مناطق بسیار منطقی است.)
1-5-2 شکل کلی ساختمانها در منطقه
تهیه مسکن در هر منطقه با شرایط اقلیمی، وضعیت زمین و پیشه افراد رابطۀ تنگاتنگ دارد. کشاورزان، دام داران و افراد خوش نشین هر یک مسکن خود را دارند و به شکل مورد نیازشان از فضاهای خانه استفاده می کنند.
مسکن ثابت ، مسکن متحرک
از آنجا که در ناحیه مازندران اساس زندگی بر پایه کشاورزی است، سکونت به صورت دایم و ثابت است وتنها گروهی کولی دوره گرد جهت امور آهنگری و گروهی دیگر با نام (جوکی) که ریشه در هندوستان دارند و از نقاط مختلف می گذرند. بعضی از دامداران صاحب، رمه فصلی از سال به ییلاق می روند و برای مدت کوتاهی در آنجا در چادر یاکومه (کلبه چوبی) سکنی می گزینند.
انواع خانه های ثابت شامل خانه های گلی، چوبی و لارده ای است. دیوارهای خانه های گلی با چینه گلی یا خشت خام ساخته می شود. و سقف آنها پوششی از چوب دارد. دیوارهای خانه های چوبی از چوب است ودیوارهای خانه های لارده ای که به آنها زیگالی هم می گویند.با چوب و گل ساخته می شود.
به طور کلی بیشتر خانه ها دو طبقه است. طبقه همکف به دام انبار و علوفه اختصاص دارد وطبقه بالا محل زندگی افراد خانواده است. دربرخی خانه ها که یک طبقه است ، فضای مورد نیاز در نقاط مختلف حیاط جا گرفته است. مهمترین این فضاها عبارتند از :
ایوان : خانه معمولا دارای ایوان های سراسری چوبی است که نرده ها و درهای زیبا با ارسی، زیبایی و جلوه خاص به خانه های مازندرانی می دهد.
اتاق مهمان: یا مهمونی اتاق جهت پذیرایی از مهمان به کار می آید.
مطبخ: یا تش گرخنه به پخت و پز اختصاص دارد.
اتاق نشینمن : جهت استراحت و استفاده عمومی اعضای خانواده است.
تندیرخانه : محلی که در آن اجاقهایی از گل (کله) می سازند و برای پخت وپز از آن استفاده می کنند.
نفار یا نپار: در حیاط از خانه ها، با چوب و گل وساقه های برنج، بنایی به نام نفار به صورت درطبقه می سازند، از طبقه اول نفار به عنوان انبار علوفه و یا غلات و ازطبقه دوم آن برای استراحت و خنک شدن در فصل تابستان استفاده می شود.
بیشتر ساختمان ها در این ناحیه رو به قبله است زیرا علاوه بر جنبه های اعتقادی، اتاق ها از نور کافی بهره مند می شوند و درها و پنجره ها به سمت کوه های سرسبز و انبوه درخت گشوده می شود. سقف ها در این منطقه شیب دار و از شیروانی یا سفال است. سقف بنای ماهیگیران در قدیم عموما ازخشت خام، نی وچوب بود و برای پوشش بام ها از گیاه مردابی به نام ملج استفاده می کردند.
بعضی از حمام های قدیمی دارای سقف های گنبدی است، به طور کلی بارندگی بسیار سبب ایجاد سقف های شیب دار و سفالین شده است. معمولا روستاییان فضای خانه و حیاطشان را توسط پرچینی از نی های بلند از همسایگان جدا می سازند.
1-5-3 به علت رطوبت هوا و معیارهای زمین شناسی بیشتر خانه های سنتی بر پایه اسکلت چوبی و کاه گل بنا می شد.
امروزه مساکن جدید این ناحیه از مصالحی چون آهن، گچ و سیمان استفاده می شود اما در اماکن سنتی مصالح زیر به کار می رفت:
- چوب، بیشتر در پوشش سقف، ستون های سکو و داخل دیوار.
- گل، سنگ: در چیدن پی و بالا آوردن دیوار.
- گاله: نوعی گیاه برای پوشش سقف.
- نی: برای پوشش سقف و درست کردن پرچین.
- سفال: جهت پوشش سقف و بام.
- کنف: گیاهی همانند گاله برای پوشش سقف.
- کاه: به همراه گل در پوشش دیوارهای اتاق.
فصل دوم
2-1ـ تاریخچه هتلداری در جهان یکی از شغل‌های پردرآمد و پرطرف‌دار و جذاب، کار هتلداری و یا خدمت در تأسیسات جهانگردی است. مدیریت هتل و کارکردن در چنین محیطی نیاز به آموختن صحیح و پی بردن به چگونگی انجام وظایف به بهترین شکل دارد. نخستین گام در زمینه کسب اطلاعات راجع به هتل و هتلداری، دانستن تاریخچه هتلداری میباشد. بنیان‌گذاری هتلها در جهان به تأسیس مراکزی میهمان‌پذیر موسوم به ً این ـ Inn ً باز می‌گردد. واژه ً این ـ Inn ً در زبان انگلیسی به مفهوم کاروان‌سرا، مسافرخانه، میهمان‌خانه و گاه بمعنی منزل بکار برده میشود. این کلمه از زمانهای پیش به مکانهایی اطلاق می‌گردد که بصورت اقامتگاههایی برای مسافران تهیه و برپا شده است. پذیرایی از میهمانان در مکانهایی بدین نام تا چندین قرن پردوام بود تا آنکه با احداث خطوط راه‌آهن و اختراع و تکمیل کشتی‌های بازرگانی و مسافرتی و تجهیز آنها با موتورهای بخار، دگرگونی بزرگی در مسافرتهای مردم و رفع مشکل آنها در زمینه گشت و گذار ایجاد گردید.(ژیان دربندی، اصغر، 1369، ص 29) صنعت هتلداری به صورت کنونی حیات خود را مدیون کشورهای اروپایی بویژه سویس است. در ابتدا دارندگان این هتل اشخاص ثروتمند و طبقه اشراف جامعه بودند. واژه هتل (HOTEL) از حدود سالهای 1760 میلادی برای نامیدن این مراکز بکار گرفته شده ریشه این کلمه واژه هاستل (HOSTEL) میباشد که در کشور انگلستان برای نامیدن مراکز اقامتی استفاده می‌شد. (عظیمی، پوپک، 1376، ص 119) همزمان با اینگونه اماکن در اروپا، در آمریکا نیز مکانهایی به همین منظور به نام ً این ـ Inn ً و یا در موارد مشابه از عبارت ً COFFEE HOUSE ً استفاده میشود ولی رشد واقعی و تکامل یافته این صنعت در آمریکا با گشایش محلی بنام ً سیتی هتل ً در نیویورک و در سال 1794 آغاز گردید و از آن زمان بود که ارائه خدمات هتلداری به صورت معنی اخیر آن درآمد. فعالیتهای این هتل به ایجاد و انگیزش رقابت در میان شهرهای دیگر انجامید بطوری که سرمایه‌داران متعدد به این صنعت روی آورده و هتلهای زیادی تأسیس شد. از این تاریخ ببعد روزبروز بر تعداد هتلها افزوده شده و رقابت بین سرمایه‌گزاران بالا گرفت. (همان منبع) گسترش واقعی و روزافزون این صنعت در واقع از سالهای آغازین قرن بیستم شروع شد و در سالهای پس از آن همچنان حرفه هتلداری با رونق روبرو بود ولی در فاصله سالهای پس از سال 1930 تا شروع جنگ جهانی دوم رکودی بزرگ بر حرفه هتلداری پدید آمد و رونق آن از بین رفت. ولی در سالهای جنگ جهانی دوم و پس از آن باز بازارهای هتلداری و انواع حرفه‌های وابسته به این مورد رونق گرفت و شکوفا شد. بعدها به منظور گسترش سرمایه و ارائه بهتر خدمات و سرویس به مشتری‌ها، هتلهای زنجیره‌ای تأسیس گردید که اینگونه هتلها، بازار بزرگ و سود حاصل از آن را به خود اختصاص داد و دارندگان هتلهای کوچک و منفرد در مبارزه و رقابت با هتلهای زنجیره‌ای و همراه با سرمایه کلان اغلب به نفع اینگونه اماکن زنجیره‌ای بازار را خالی کرده و صحنه رقابت را ترک می‌کردند و یا از روی ناچاری و برای بقا، به هتلهای زنجیره‌ای همچون شرایتون، هیلتون، هایت و … می‌پیوستند. این هتلهای زنجیره‌ای در سایر کشورها مخصوصاً در کشورهای پرجاذبه و توریستی چون ایران دارای نمایندگی بودند و همانطور که روشن است در شهر تهران نیز هتلهایی به همین نامهای شرایتون، هیلتون و هایت و … وجود دارند. (ژیان دربندی، اصغر، 1369، ص 30) گسترش هتلهای بزرگ و همچنان کوچک در گوشه و کنار جهان روزافزون است بطوری که هیچ پایانی برای آن نیست. در اینگونه هتلها ارائه خدمات و برآوردن نیاز مشتریان و میهمانان به بهترین وجه صورت می‌گیرد و همواره سعی در این است که سرویس و خدمات بهتر و کاملتری در اختیار میهمانان قرار گیرد و رضایت آنها بیش از پیش فراهم شود. امروزه در بسیاری از کشورها قسمت اعظم درآمد ملی از محل هتلها و ارائه خدمت به مسافران حاصل میشود و بسیاری از کشورها تنها دارای صادرات جهانگردی و خدمات تأسیسات جهانگردی میباشند و از این راه کمبودها را جبران میکنند. ایجاد گسترش و بهره‌برداری از تأسیسات جهانگردی لوکس و متوسط، نظیر هتل، متل، مهمانسرا، رستوران، چایخانه، استراحتگاه، تأسیسات کنار دریا، حمامهای آبمعدنی و هر نوع محل مناسب دیگر برای ایرانگردی و جهانگردی و همچون تأمین وسایل لازم برای مسافرتهای فردی و جمعی جهانگردان ایرانی و خارجی و تأمین خدمات جهانگردی و انجام عملیات بازرگانی و تبلیغات برای شناساندن کشور باید سرلوحه برنامه‌های دولت قرار گیرد تا بدینوسیله بتوان بیش از پیش جهانگردان خارجی را به این سوی مرزهای ایران جلب نمود.
5
– 2 – 2 - انواع هتلها
• هتلهای کوچک دارای 20 الی 70 اتاق و به چند درجه تقسیم میشوند.
(1- معمولی، 2- درجه 3، 3- درجه 2، 4- درجه 1، که امروزه با علامت ستاره درجه هتل معلوم میشود.)
• هتلهای تعطیلیها معمولاً در جاهای دیدنی و خوش آب و هوا ایجاد شد و وسعت آنها بستگی به شلوغ بودن منطقه و اماکن دیدنی دارد معمولاً دارای سالنهای رقص بزرگ باغ و استخر شنا و مکانهای ورزشی مختلف میباشند.
• هتلهای لوکس : در شهرهای بزرگ پرجمعیت ایجاد میشود و بیشتر به پذیرایی توریست‌های خارجی میباشد دارای اطاقهای مخصوص و سالنهای میهمانیهای اجتماعی و خصوصی میباشد.
• هتلهای تجارتی : در شهرهای اقتصادی و تجاری که دارای بازارهای بزرگ کالا و مراکز تولید کالا میباشد ایجاد شود و در صورت نیاز فراوان اطاقهای کنفرانس بزرگ و کوچک را دارا میباشند.
• هتلهای چند منظوره : در شهرهای کوچک و بزرگ یا اماکن تفریحی احداث شده و دارای اطاقهای متعدد برای اجاره و پذیرش مسافران و سالنهایی برای جشنها میهمانیها کنفرانسها سمینارها و دارای رستوران تریا استخر و فروشگاهها و نمایندگی فروش و غیره میباشد. کلیه وسایل راحتی مسافران در آن مهیا میباشد. لازم به تذکر است که ایجاد اینگونه هتلها و امکانات آنها بستگی به موقعیت منطقه و وضعیت اقتصادی اجتماعی سیاسی دارد.
• هتل پانسیون : معمولاً اینگونه هتلها در شهرهای دانشگاهی و غیره ایجاد میشوند و بزرگی سالن غذاخوری بستگی به تعداد اطاق دارد و درصدی است که بتواند غذای ساکنین این هتل را تأمین کند. کتابخانه و سالنهای مطالعه و نشیمن و تلویزیون از فضاهایی میباشد که در این چنین هتلهایی پیش‌بینی شده است. مسئولین اتاقها را بصورت ماهانه و سالانه اجاره داده و دانشجویان و افراد مجرد و غیره از پانسیون استفاده میکنند. پانسیونها مشتریان دیگری را از خارج برای صرف غذا نمی‌پذیرند و روی همین اصل است که سالن غذاخوری آنها فقط به اندازه احتیاج اتاقها میباشد. در پانسیون مقررات خاصی وجود دارد و در ساعت معینی باید برای صرف صبحانه و نهار و شام سر میز حاضر باشند و تا ساعت مشخصی هم در پانسیون باز است.
• متلها : در خارج شهرها در شاهراه‌های بزرگ نزدیک شهرهای بزرگ خارج مراکز و محل‌های تعطیلی قرار میگیرند. علاوه بر کلیه وسایل موجود در یک هتل دارای پمپ بنزین، فضای سبز وسیع، ساندویچ فروشی و سوپر مارکت نیز میباشند. ساختمانهای این متلها معمولاً یک طبقه ویلایی است. موقعیت قرارگیری آنها نسبت به جاده طوری باید باشد که روشنایی زیاد بر ساختمان نتابد و فاصله ساختمان با جاده به اندازه مناسبی باشد، تا صدای تردد و ترمز خودروها شنیده نشود. گستردگی متلها به دلیل ارزانی زمین باشد. در اتاقها حمام و آشپزخانه کوچکی وجود دارد و در بعضی متلها از آشپزخانه مشترک و عمومی استفاده میشود.
در قسمتی از متل محوطه بزرگی به کسانی که چادر همراه آورده‌اند، اختصاص داده شده است. از افرادی که در این محوطه چادر می‌زنند و ایامی را می‌گذرانند، مبلغ کمی بعنوان کرایه وصول میشود و آنها مجازند از امکانات دیگر متل استفاده کنند. در متلها علاوه بر ساندویچ فروشی، رستورانی هم با نرخ مناسب و ارزان دایر میکنند. وسایل تفریحی از قبیل میز پینگ پنگ، بازی تنیس و نظیر اینها در متلها وجود دارند. معمولاً چون فواصل متلها با شهرها زیاد است، باید دارای انبارهای متعددی باشند.
• ریزورت هتل (هتل آسایشگاهی و پزشکی) Resort-hotel :
به هتلی اطلاق میشود که در مناطق خوش آب و هوا و دارای چشمه‌سازهای مواد معدنی برای درمانهای پوستی و جسمی و غیره قرار دارند. به غیر از هتلهایی که مختصراً توضیح داده شد، در پایتخت و شهرهای خیلی بزرگ هتلهایی از قبیل هتل فرودگاه هتل راه‌آهن هتل سلطنتی هتل سوپرلوکس و غیره وجود دارند.
• هتل روی چرخ : امروزه در زمینه خدمات گردشگری کارهای جدید میکنند از جمله اینکه هتلهایی ساخته میشود که روی چرخ قرار دارد و دارای 18 متر طول و 5/2 متر عرض و 4 متر ارتفاع میباشد ظرفیت هر یک از هتلها عبارتست از 8 آپارتمان دو نفره، که چهار آپارتمان آن نسبتاً بزرگ و چهار دستگاه دیگر اندکی کوچکند. و هر کدام از آنها دارای حمام آب سرد و گرم، توالت، وسایل نشستن برای 4 نفر، دو یا سه تخت برای خواب، رادیو، کمد، جالباسی، اشکاف، تهیه مطبوع و میزی از وسط میباشد. قسمت مجزایی هم دارد که اگر مسافری در آپارتمان خود صبحانه یا غذا نخورده باشد، از این قسمت بتواند استفاده کند و سقف این قسمت شیشه‌ای است و مناظر اطراف آن نمایان است.
بدین‌ترتیب کاروانی با سیر و سیاحت و استفاده از امکانات یک هتل مجهز با هتل سیار حرکت کرده، و در هرجا که خواستند اطراق میکنند. (شایگان ،شهروز، 1380، ص 45تا 49)
ب
2-3 –بررسی نمونه های مشابه
2-3-1انواع پلانهای طبقات :
پلانهای زیر بیشترین تأثیر را در خلق یک پلان اقتصادی دارا میباشد. در برخی از پلانها، تعداد اتاقهای هر طبقه، در برخی دیگر موقعیت هسته آسانسور، و حال‌آنکه در بقیه، شکل ساختمان حائز اهمیت میباشد. در مجموع سودمندترین ترکیبات، آنهایی هستند که فضای سیرکولاسیون به حداقل خود رسیده باشد، مانند پلانهایی با کریدورهای دوطرفه یا برجهایی با فضای مرکزی متراکم.
پلانهای مسطح SLAB PLANS) (
پلانهای مسطح شامل آن دسته از پلانهایی میباشد که اصولاً افقی بوده و دارای هر دو راهرو یکطرفه و دوطرفه باشند. در این نوع پلان توجه به راهروها از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، بدین‌ترتیب که باید کاری کرد که طول راهروها زیاد بلند بنظر نرسد، مثلاً از متداولترین راهها ایجاد تغییر رنگ در جهات مختلف میباشد، شکست در طراحی کفپوشها یا طرحی خاص در راهرو، تغییر رنگ درهای ورودی و نیز تغییر روشنایی، احساسی از مکث در راهرو می‌آفریند.این دسته پلانها از تنوع زیادی برخوردارند و معمولاً به شکل مستقیم یا L در نظر گرفته می شوند. براساس طرح هسته مرکزی و موقعیت پله‌های فرار، به انواع زیر طبقه‌بندی میشوند :
الف-پلان مسطح با راهروهای یکطرفه (SINGLE- LOADED SLAB)
این پلان که در هتل پلازای کانزاس‌سیتی بکار رفته است، نمونه‌ای از این نوع، با آسانسورها و پله‌های مستقل از سازه اتاقها میباشد.
تصویر 1-2: هتل پلازای کانزاس‌سیتی (توکلی، حامد، 1379)
طرحهای یکطرفه، به فضایی حدود 4% تا 6% درصد بیشتر، برای همان تعداد اتاق احتیاج دارند.
ب-پلان مسطح با راهروهای دوطرفه(DOUBLE - LOADED SLAB)
بیشترین کارآیی در پلانهای مسطح اصولاً روی کریدورهای دوطرفه قرار دارد.
تصویر 2-2: هتل شرایتون هارتفورد، Sheraton Hartford (توکلی، حامد، 1379)
این طرح شامل هسته آسانسورها و فضای خدمات در پشت آسانسورهای عمومی میباشد.(توکلی، حامد، 1379، ص 223)
تصویر 3-2: هتل هایت، Hyatt Regency (توکلی، حامد، 1379)
ج-پلان مسطح انشعابیOFFSET SLAB
ترکیباتی که در آنها هسته‌های خدماتی و آسانسورها در گوشه‌های داخلی قرار دارند، مزایای زیادی دارا میباشند، این پلانها از تعداد اتاقها کاسته و دست معماران را در خلق ساختمانهایی جالب توجه باز میگذارند. پلان مسطح انشعابی برای مثال بسیار اقتصادی میباشد، زیرا هسته‌های خدماتی و عمومی را با یکدیگر ترکیب نموده است.
تصویر 4-2: هتل وستین، Westin Hotel (توکلی، حامد، 1379)
هسته خدماتی در این هتل، برابر با سه مدول اتاق میباشد و در مرکز دو شاخه واقع شده است. (همان منبع، ص 224)
د-پلانهای خم‌شده (KNUCKLE) که در زوایا انحنا یافته‌اند. فضای انتظار آسانسورها را بشکلی جالب توجه پدید می‌آورند و فضاهای خدماتی شراکتی را تهیه دیده و راهروهای طولانی را می‌شکنند.
تصویر 5-2: ماریوت هتل بوستون، Boston Marriot Hotel (توکلی، حامد، 1379)
در طراحی هسته، مسئله پیچیده، اتصال آسانسورهای میهمان به لابی و آسانسورهای خدماتی به بخش خانه‌داری و فضاهای پشت صحنه میباشد.طراحی یک فضای مجزا برای لابی آسانسورها کارایی بسیار خوبی دارد، زیرا یک فضای جالب بوجود می‌آید و سر و صدا و همهمه میهمانان منتظر از اتاقها جدا میشود. البته این طرح هنگامی موفق‌تر خواهد بود که آسانسورهای عمومی، آسانسورهای خدمات، انبارهای لباسشویی، شوتینگها و تهویه‌ها در یک هسته عمودی تجمع نمایند : بهترین راه‌حل برای قرار دادن پله‌های فرار، گذاشتن آنها در دو انتهای کریدور بصورت بخشی از هسته آسانسورها میباشد. ترکیب پله‌ها با یک یا دو هسته آسانسور معمولاً کارآیی بیشتری را تا اضافه نمودن آنها به انتهای ساختمان نتیجه میدهد.(همان منبع، ص 225)
پلانهای برجی TOWER PLANS
دومین طبقه‌بندی در پلانهای طبقات اتاقها، برجهایی هستند که بصورت عمودی قرار گرفته‌اند و عموماً با یک هسته مرکزی که کاملاً توسط کریدور و اتاقها احاطه شده، تشکل یافته‌اند. این روش معماری خارجی در برج میتواند انواع گوناگونی را دارا باشد، آنچنانکه فرم هندسی پلان از مربع به صلیبی، دایره و سه‌گوش تغییر می‌یابد. (توکلی، حامد، 1379، ص 226)
تصویر 6-2: پلان مربع، با راهروی H (توکلی، حامد، 1379)
بر خلاف سایر ترکیبات پلان، انتخاب فرم برجی در تعداد اتاقهای هر طبقه محدودیت ایجاد میکنند. اکثر اوقات بین 16 تا 24 اتاق وابسته به ابعاد اتاق، تعداد طبقات و اندازه متوسط هسته، شامل میشود. با 16 اتاق، هسته بزحمت به اندازه کافی برای 2 یا 3 آسانسور، پله‌های فرار و انبار کوچک، مناسب است. از طرف دیگر طراحی با بیش از 24 اتاق در محیط به قدری بزرگ میشود که هسته مرکزی بسیار بزرگتری از آنچه لازم است را در بر می‌گیرد.(همان منبع)
در اکثر ترکیبات، کارآیی پلان توسط اضافه کردن اتاقها به یک طبقه که هسته مرکزی و سرویسها تنها به اندازه حمایت آنها بسط یافته‌اند، اصلاح میشود ولی با ترکیبات برجی شکل، خلاف این مسئله رخ میدهد. تحلیل یک نمونه بزرگ از طراحی هتلها بیانگر این مسئله است که هر چقدر تعداد اتاقها یک طبقه کمتر باشد، کارآیی طرح بیشتر میشود زیرا هسته ضرورتاً باید کاملاً متراکم باشد و در نتیجه مقدار فضای راهرو در حداقل ممکن نگهداشته میشود. طرحهایی که کارآیی ندارند اغلب از اضافه شدن اتاقها و طولانی‌شدن راهروهای یکطرفه به گوشه‌های ساختمان نتیجه میشوند.شکل برج تأثیر مستقیمی روی سازه بنا و درک مقیاس آن دارد. کارایی بنا نیز نتیجه مستقیمی از این شکل میباشد زیرا نقطه حساس در طراحی راهروهای برجهای راست‌گوشه، جایی است که به اتاقهای گوشه‌ای برخورد میکند و نیز بدلیل وجود اتاقهای " V " شکل در برجهای دایره‌ای، پلانهایی که مقدار سیرکولاسیون را به حداقل رساند و بعلاوه اتاقهای غیر معمول در گوشه‌ها ایجاد میکند بهترین نمونه در برنامه‌ریزی معماری و طراحی داخلی میباشند. (همان منبع، ص 227)
در برجهای دایره‌ای شکل کارآیی پلان توسط نقشه اتاق، به همان اندازه نقشه هسته، مهم میباشد. بطور مثال عرض اتاقهای " V " شکل حدود 9/4 متر میباشد، حال آنکه ابعاد کریدور میتواند کمتر از 4/2 متر باشد، بنابراین مهارت طراحان در طراحی فضاهای بهداشتی، فضای ورودی و کمد بسیار مهم میباشد. (همان منبع)
تصویر 7-2: پلان مربع : شامل ترکیبی از 4 اتاق در 4 بلوک مشابه و هسته خدماتی (توکلی، حامد، 1379)
از آنجا که طراحی هسته در هر دو شکل برجها (راست‌گوشه‌ای و دایره‌ای) از ترتیب قرار گرفتن اتاقها کم اهمیت‌تر میباشد. مسائل خاصی را به دنبال دارد. معمولاً هسته در مرکز واقع شده و عناصر نفوذی با یکدیگر دسته شده‌اند. هتلهای کوچکتر، آنهایی که فقط 16 اتاق در هر طبقه دارا میباشند. معمولاً یک لابی برای آسانسورها طراحی نمیکنند و میهمانان اتاق مجاور آسانسورها توسط صدای کسانیکه منتظر آسانسور ایستاده‌اند، آزار میشوند.(توکلی، حامد، 1379، ص 228)
تصویر 8-2: برج گردهتل وستین (Westin) (توکلی، حامد، 1379)
پلان مربع : شامل ترکیبی از 6 اتاق در 4 بلوک مشابه و هسته خدماتی.
در برخی موارد، هسته بدو قسمت تقسیم شده و یک بخش سیرکولاسیون H شکل خشن برای خلق لابی آسانسور بوجود آمده. پلکان فرار میتوانند به شکل قیچی در دو گوشه متضاد قرار گیرند.در برجهای بزرگتر با 24 اتاق در هر طبقه، معمولاً اتاقها یک هسته مرکزی بزرگ را تشکیل میدهند. فضای میان کریدورها ممکن است بزرگتر از آنچه که برای آسانسورها، پله‌ها و فضاهای خدماتی مورد نیاز است، در نظر گرفته شود. (همان منبع، ص 229)
تصویر 9-2: برج مثلثی نیو اتانی(New Otani)، واقع در لوس‌آنجلس (توکلی، حامد، 1379)
بعضی هتلها لابیهای دیگری مانند SKY LOBBIESرا برای عملکردی بودن این فضای تلف شده تدارک دیده‌اند یا اینکه اتاقهای کنفرانس دیگری در هر طبقه اضافه نموده‌اند.(توکلی، حامد، 1379، ص 230)
لانهای اطراف آتریوم (TRIUM PLANS )
سومین دسته از پلانهای طبقه اتاقهای میهمان، طرح آتریوم میباشد که توسط جان‌پرتمن (JOHN PORTMAN)، برای هتل هایت آتلانتا در سال 1976 دوباره بکار گرفته شد. نخستین نـــــــمونه آتریوم در قرن گذشـــــــته در قصــــــر DENEVEERS BROWN (که هنوز هم دارای عملکرد میباشد) و قصر سانفرانسیسکو که در سال 1906 توسط زلزله و آتش سوزی از بین رفت، دیده شده است. (همان منبع، ص 230)
- مفهوم آتریوم : آتریوم در حقیقت فضای باز مرکزی میباشد که شامل برخی فضاهای عمومی هتل در طبقه همکف میباشد، مانند لابی، بخش پذیرش، آسانسورها و بعضی مواقع رستورانها، که سایر فضاها اطراف آن شکل گرفته‌اند، بخصوص اتاقها که در طبقات طراحی شده‌اند، اکثراً از طریق بالکنها به آن دید دارند. ترکیب آتریوم حقیقی، اتاقها را در طول راهروهای یک طرفه قرار میدهد، بیشتر شبیه بالکن‌های روبازی که به فضای لابی دید دارند. آتریومها بشکلهای مختلف طراحی میشوند، مانند پلانهای مکعبی شکل و سه گوش. (همان منبع، ص 230)
- انواع پلانهای آتریوم :
علاوه بر افزایش حجم لابی، آتریوم هر هتل توسط نوع پلان طبقات اتاقهایش شکل می‌گیرد. نخستین نمونه اصلی، پلان مکعبی شکل بوده همراه با آسانسورهای میهمان نمایشی که یک پرسپکتیو دائماً متغیر از فعالیتهای لابی را هنگام بالا رفتن آسانسور برای میهمان بوجود می‌آورد. (همان منبع)
تصویر 10-2: آتریوم مکعبی : هتل هایت لویزویل (توکلی، حامد، 1379)
پلان نشانگر بوجود آوردن تنوع توسط آتریوم کلاسیک با کریدورهای یکطرفه همراه آسانسورهای نمایشی میباشد. بسیاری از طراحیهای آتریومهای اخیر به شکلهایی غیر عادی طراحی شده‌اند تا بتوانند تنوعات را در سایت نشانگر باشند.(توکلی، حامد، 1379، ص 231)
تصویر 11-2: آتریوم تغییر شکل یافته : هتل هایت کمبریج (توکلی، حامد، 1379)
این طرح یک آتریوم مرکزی کوچک را با دو بال شامل کریدورهایی که دو طرفه به اتاقها سرویس میدهند جهت افزایش کارآیی ترکیب نموده است. دیوارهای شیشه‌ای آن یک تصویر رویایی از شهر بوستون را نمایش میدهند. از جمله طرحها، آتریومهای سه‌گوش میباشند. این آتریومها علاوه بر آنکه جالب توجه در فرم هستند، در فضای کارآیی بیشتری را دارا بوده و از مقیاس صمیمانه برخوردارند. در حالیکه فاصله مجاز میان دو پله در هتلهای دارای آتریوم، 61 متر میباشد، پلان آتریوم سه‌گوش میتواند تا 122 متر از کریدورهای گسترش یابد.(همان منبع، ص 232)
طبقات اتاقها در این پلانها میتواند توسط دو پلکان که در دو گوشه واقع شده‌اند و آسانسورهایی که در رأس مثلث نزدیک لابی قرار دارند، سرویس داده شوند. در برخی هتلهای آتریوم‌دار، آسانسورها میتوانند بدو قسمت در دو ضلع آتریوم تقسیم شوند. عملاً تمام هتلهای آتریوم‌دار، از آسانسورهای نمایشی با شیشه‌ای برای فراهم آوردن مناظر لابی به همان اندازه تحرک دادن به خود فضا، استفاده مینمایند. اغلب این آسانسورها، روی یک پل یا سکوی اضافی قرار گرفته‌اند، بنابراین مقدار سیرکولاسیون هر طبقه را افزایش میدهند. در برخی موارد این آسانسورها در دو گوشه مخالف قرار گرفته و دو تجربه متفاوت را پدید می‌آورند.(توکلی، حامد، 1379، ص 233)
آسانسورهای سرویس، بخش خانه‌داری و پله‌های خروجی معمولاً در دو انتهای بالها واقع شده‌اند و در کل پلان تاثیر بسیار کمی را دارا میباشند. در یک فضای ناممکن 60% قابل استفاده برای فضای اتاقها، معماران، سوئیتهایی را برای بهره‌گیری از مزایای آتریوم، جستجو کرده‌اند. تکنیکی که در هتلهای زیادی موفقیت‌آمیز بوده است، ترکیب فضای آتریوم با بالهای دو طرفه میباشد. این دو با یکدیگر هیجان معماری - معمولاً در مقیاسی کوچکتر تا آتریومهای حجیم - همراه با اقتصادی بودن پلان دو طرفه، به فضای آتریوم می‌بخشند. (همان منبع)
2-4 فضاهای طراحی هتل ها
2-4-1 اتاقهای خواب و سوئیت ها
طراحی اتاق خواب و سوئیت ها ی مستقل، که به طور واضح بیشتر طراحی داخلی است تا یک مسئله معماری، کماکان بخش مهمی از مسئولیت کاری آرشیتکت را تشکیل می دهد. علاوه بر طراحی فضاهای عمومی، اینکار یکی از دو وظیفۀ اصلی طراح داخلی نیز می باشد.
بسیاری از شرکت های گردانندۀ هتل معتقدند که اتاقهای خواب و دستشویی های آنها تأثیر بیاد ماندنی تری نسبت به هر یک از دیگر فضاهای هتل بر میهمانان مقیم درهتل می گذارند. یعنی بیشتر از لابی رستورانها یا فضاهای مخصوص مراسم. به دلیل ماهیت و ویژگی مسکونی بودن اتاق خوابها، هرگونه نقص یا کاستی در طراحی یا تجهیزات آنها، از قبیل خرابی کلید چراغ مجاور درب ورودی اتاق خواب، بد بودن آئینه یا دستشویی، یا دسته های صندلی که در زیر میز جا نمی گیرند. برای میهمان مشخص تر و برجسته تر می نماید. چنین جزئیاتی در طراحی، نیاز به هماهنگی کل تیم طراحی یعنی آرشیتکت، مهندس تأسیسات، طراح داخلی وشرکت گرداننده دارد.
سیر تکاملی اتاقهای خواب هتل در طی یک ونیم قرن گذشته، نشان می دهد که چگونه طراحان و گردانندگان با مهارت جهت طراحی یک اتاق بهتر، با هم مشارکت نموده اند. تا سال 1829 زمان افتتاح در بوستون، هیچ هتل بزرگی که دارای اتاقهای خصوصی نیز باشد، وجود نداشت، میهمانها حاضر بودند تا اتاق و حتی تخت خود را با مسافرین و میهمانهای دیگر ساکن در همان مسافرخانه تقسیم نمایند. این نوآوری یعنی استفادۀ خصوصی از اتاقهای خواب و قابلیت قفل شدن درب آنها یک موفقیت بود و استانداردی را برای یک صنعت جدید . شکوفا وضع نمود.
در طی قرن نوزدهم، صنعت هتل سازی، برای حفظ رقابت، امکانات تکنولوژیکی جدید را به سرعت در کار خود عرضه نمود. نظیر استفاده از گاز طبیعی، آب لوله کشی، چراغ های الکتریکی ، سیستم های صوتی پیام رسانی، مخابرات (تلقن)، آسانسورها و بالاخره سیستم حرارتی مرکزی. این نوآوری در سال 1908 در هتل staltcr در buffalo ، به اوج شکوفایی خود رسید، یعنی برای اولین مرتبه در یک هتل بزرگ، تمامی اتاق خوابها دارای حمام های خصوصی شدند. در آگهی های تبلیغاتی با افتخار تمام اعلام می داشتند: یک اتاق و یک حمام با یک دلار و نیم. از دیگر نوآوری های طراحی هتل staler می توان طرح پشت به پشت بودن حمام و دستشوئیها بخاطر مسائل اقتصادی، ویژگیهایی نظیر گردش آب خنک در هر اتاق آئینه تمام قد، قرارگیری کلید چراغ برق در آستانۀ درب ورودی و تلفن، رادیو های توکار و servidors را نام برد. مورد آخری که تأثیر فراوانی بر روی مشتریان گذاشت، قفسه ای کم عمق و به اندازۀ پوشاک مهمان بود که در داخل درب اتاق خواب به گونه ای ساخته می شد تا تحویل البسه چرک و دریافت لباس های شسته و یا اطو کشیدۀ میهمان، آسان و بدون مزاحمت انجام شود.
2-4-2 طراحی فضاهای عمومی
در حالیکه اتاقهای خواب، بیشترین مساحت یک طبقه را در تمام هتلها اشغا ل می نماید، اما آن چیزی که تفاوت بین انواع هتلها را تعیین می نماید، فضاهای عمومی آنها است. از آنجا که مساحت لابی، رستوران ها وسالن ها، فضاهای جلسات و ضیافات و فضاهای ورزشی -تفریحی ، در هتلها مختلف، تفاوت زیادی با هم دارند( از مساحتی حدود 6 درصد در یک متل ارزان قیمت تا 20 درصد در یک مرکز کنفرانس)، فهم دقیق این تفاوت ها، دربین انواع هتلها ، در موفقیت برنامه ریزی و طراحی یک پروژه بسیار مهم می باشد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 75 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله بررسی کلیماتیکی منطقه بابلسر و طراحی هتل 4 ستاره در این منطقه
