در شهرهای سنتی ایران، بازار یکی از اجزای اصلی هسته مرکزی شهر را تشکیل می داد و به عنوان ساخت اصلی و محور شکل دهنده محلات و فعالیت های مذهبی، اجتماعی و تجاری شناخته می شد. در حال حاضر نیز با وجود اینکه در احداث شهرهای معاصر بازار به شیوه گذشته ساخته نمی شود، اما در بعضی از قسمت های تاریخی و قدیمی شهرها، هنوز هم بازار به عنوان مرکز سنتی شهر نقش خود را حفظ کرده است و با عملکردهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و مذهبی نماد کاملی از بنیان های مدنی به شمار می رود.
در گذشته بازارها کارکردی محلی داشتند و برای چند محله یا روستا خدمات ارائه می دادند. با پیشرفت ارتباطات و گسترش حمل و نقل بر اهمیت بازار افزوده شد و به تدریج گسترش یافت. این گسترش با توسعه تنوع و کارکردهای بازار همراه بوده است. به طوری که در بازارهای سنتی علاوه بر عملکرد اقتصادی، عملکردهای دیگری مانند آموزشی، مذهبی، فرهنگی، خدماتی، بهداشتی و .. دیده می شد.
امروزه به دلایل مختلف از جمله توسعه روز افزون شهرها و مشکلات متعدد شهری و عدم برنامه ریزی جامع و یکپارچه شهری و عبور و مرور وسایل نقلیه ، نقش بازار در ساختار شهر کمرنگ شده است. از دیگر دلایل این مسئله را می توان تحولات ناشی از دوران مدرن دانست. به عنوان مثال خیابان کشی های دوره پهلوی باعث شد بر پیکره بافت بازار ضربه ای وارد شود و بازار که به عنوان ساخت اصلی و محور شکل دهنده محلات شناخته می شد، در مقابله با خیابان که راه خود را از بازار گشوده بود، تسلیم شد و روزبه روز انسجام و ارزش خود را در مجموعه بافت کهن از دست داد.
بازار سرشور نمونه ای از این مسئله است که به دلیل خیابان کشی های دوره پهلوی، قسمتی از این بازار(معروف به بازار فرش) از بافت بازار جدا شده است. در این پژوهش سعی می شود با بررسی روند پیدایش و اصول حاکم بر بازار و نیز تحلیل و بررسی تحولات بازار سرشور مشهد ، اصولی جهت حفظ هویت و اصلاح و ساماندهی این بافت تاریخی ، ارائه شود.
1-2- اهداف پژوهش
به طور کلی هدف اصلی این تحقیق را می توان به صورت زیر دسته بندی نمود:
- حفظ و احیای هویت تاریخی بازار سرشور و بازار فرش
- اصلاح نابسامانی ها و ارتقای کیفیت کالبدی و عملکردی بازار
- ارتباط مجدد بازار سرشور با بازار فرش
- اولویت دادن به پیاده و سامان دهی وضعیت ترافیکی و تردد وسایل نقلیه در بازار
- استفاده از پتانسیل های موجود در بازار مانند عناصر شاخص برای بازگرداندن هویت تاریخی و اصیل بازار.
1-1- شرح موضوع پژوهش(بیان مسئله)
1-2- اهداف پژوهش
1-3- انگیزه انتخاب موضوع پژوهش
1-4- مبانی نظری پایه ای مرتبط با پژوهش
1-5- روش تحقیق
بررسی نمونه های بازار های سنتی
طرح تحقیق
مبانی نظری
واژه بازار از نظر لغوی
تعریف بازار
پیدایش مفهوم بازار
بازارهای بین المللی
بازارهای ملی
بازارهای منطقه ای
بازارهای محلی
بازارچه ها
بازارهای دائمی
بازارهای ادواری
بازارهای کوتاه مدت
بازارهای مناطق گرم و خشک
بازارهای مناطق گرم و مرطوب
بازارهای مناطق مرطوب و پرباران
الف- عناصر و فضاهای شهری و ارتباطی
راسته اصلی
موقعیت نسبی فضاهای بازار
ویژگی های نوع فعالیت
ارتباط و دسترسی به سایر عناصر شهری
مجاورت فعالیت های مشابه و مکمل
امنیت و ارزش اقتصادی کالاها
همبستگی و گرایش های قومی و مذهبی
ج - کارکرد سیاسی
راسته ها
کارکرد اقتصادی بازار تبریز در امروز
شهر مشهد در قرون اولیه اسلامی
شهر و بازار مشهد در دوره تیموریان
شهر و بازار مشهد در دوره صفویان
شهر و بازار مشهد در دوره افشاریان
شهر و بازار مشهد در دوره قاجاریه
شهر و بازار مشهد در دوره پهلوی اول
شهر و بازار مشهد در دوره پهلوی دوم
جمع بندی
کاربری تجاری
کاربری اقامتی
کاربری مذهبی- فرهنگی
3- مدارس علمیه
4-8- بررسی الگوهای رفتاری
1- اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه مربوط به عابرین(مراجعین بازار)
جنسیت مراجعه کنندگان به بازار
محل سکونت
مالکیت اتومبیل و وسیله سفر
تعداد مراجعه به بازار
کالاهای مورد نیاز مردم
آشنایی با بازار فرش
امنیت بازار
علت خرید از بازار
اقدامات پیشنهادی برای بهبود وضعیت بازار
نوع بازار مورد علاقه
بررسی کاربری های مورد توجه مراجعین بازار
اندازه فعالیت
سابقه فعالیت
نحوه مالکیت واحدهای تجاری
اقدامات پیشنهادی برای بهبود وضعیت بازار از نظر کسبه
نوع بازار مورد علاقه
تمایل به تغییر محل کار
امنیت بازار در برابر سوانح
امنیت بازار از لحاظ تصادفات
امنیت بازار از لحاظ اجتماعی
تاثیر اقدامات شهرداری بر بافت بازار
اهمیت نقش مسجد در پویایی بازار
ارتباط با هیئت امنای مساجد
بررسی کاریری های موجود برای برگزاری مراسم از نظر کسبه بازار
اقدامات موثر برای تقویت نقش سنتی بازار سرشور از نظر کسبه بازار
طرح تفصیلی پیشنهادی
پروژه امتداد حلقه مبدل
راهبرد های طرح
5-2- تدوین راهبردها بر اساس ماتریس سوات
شامل 130 صفحه فایل word
دانلود تحقیق اصولی جهت حفظ هویت و اصلاح و ساماندهی بازارها
